کلیات
سینما در اصل واژ‌های است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح، سینما، هنر و فنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک، پیامی را به مخاطب خود که همان تماشا گر است منتقل میکند.
سینما آخرین هنر و به عبارت دیگر هفتمین هنر است. در این میان سینما تنها هنری است که نه تنها شش هنر دیگر را به خدمت گرفته بلکه به گون‌های توانسته آن‌ها را اعتلا نیز ببخشد. همچنین سینما صنعت، فن و تکنیک را نیز به خدمت گرفته و در متن خود دارد.
تاریخچه
برادران لومیر در سال ۱۸۹۵ سینماتوگراف (اولین دوربین فیلم برداری) را اختراع کردند. هرچند نمیتوان این دو برادر فرانسوی را یگانه افرادی دانست که به پیدایش هنر سینما کمک کردند. پیدایش سینما و فن فیلمبرداری خود مرهون پیشرفت‌های بسیار زیادی هم در عرصهُ تکامل نگاتیو بود و هم تکامل دستگاه‌های اولیه عکاسی. به طوریکه نمیتوان قاطعانه از یک نفر بهعنوان مخترع سینما نام برد. دستگاه‌هایی همچون کینتوسکوپ (ساخته توماس ادیسون)، ویتاسکوپ و بایوسکوپ همگی در پیدایش دستگاه سینماتوگراف مؤثر بودهاند. برادران لومیر خود ده‌ها فیلم کوتاه ساختند که همهُ آن‌ها صرفاً از یک نما تشکیل میشد و قطع و وصل و تدوین در آن‌ها وجود نداشت. از جمله این فیلم‌ها میتوانیم به ورود قطار به ایستگاه که به عنوان اولین فیلم ساخته شده به دست بشر محسوب میشود، خروج قایق از لنگرگاه، غذا خوردن کودک و خروج کارگران از کارخانه اشاره کرد.
پس از لومیرها، ژرژ مهلیس باعث تکامل فن سینما شد. دیدگاه مهلیس نسبت به سینما یک دیدگاه تئاتری بود. او پرده‌های گوناگونی از نمایش را فیلمبرداری میکرد و سپس این پرده‌ها را به یکدیگر متصل میکرد. ژرژ مهلیس همچنین پدیدآورنده فن تروکاژ در سینماست.
پس از مهلیس، ادوین اس پورتر باعث تکامل بنیادین و ساختاری سینما شد. او با ساختن فیلم‌های زندگی آتشنشان آمریکایی و سرقت بزرگ قطار سینما را به عنوان پدید‌های که امروزه میشناسیم معرفی کرد.
سینمای پورتر دیگر ارتباطی به تئاتر نداشت، بلکه به هنری مستقل و جدید تبدیل شده بود. پورتر، پیشگام فن تدوین فیلم نیز میباشد. راهی که او در سینما آغاز کرد در نهایت به سینمای داستانگوی هالیوود منجر شد.
ساختار سینما
در آغاز سینما را بیشتر یک پدیده علمی صنعتی میدانستند. در سال‌های جنگ جهانی اول سینما، به عنوان یک وسیله نمایشی و سرگرمی، رونق تجاری یافت. سپس قابلیت‌های هنری آن توسط فیلم سازان اروپایی و آمریکایی کشف شد. در همین سال‌ها ریچیوتو کانودو منتقد و نظریهپرداز ایتالیایی، سینما را «هنر هفتم» معرفی کرد. زیرا به عقیده او سینما هنری ترکیبی است که در آن همه هنر‌ها حضور دارند.
سینما به معنی ثبت حرکات است و همانطور که در مباحث قبل گفتیم، پیدایش تصویر متحرک در نتیجه تکامل تکنولوژی ابزار‌های عکاسی بود. به همین سبب شیوه ضبط تصویر (فیلمبرداری) آن، عکسبرداری پشت سر هم، البته با فواصل زمانی ثابت و متوالی است. هیچ هنری به استثنای رسانه تلویزیون، نتوانسته از لحاظ محبوبیت، فراگیری و نیروی تأثیر بر عواطف و افکار مخاطب، با سینما رقابت کند. به همین دلایل و همچنین به آن علت که سینما به صنعت فن و ابزار‌های فنی اتکای زیادی دارد، آن را «هنر قرن بیستم» نامیده اند. منشأ اصطلاح سینماتوگرافی واژ‌های یونانی (کینه ما) به معنای حرکت است. سینماتوگرافی به معنای «حرکت نگاری» یا فن ضبط حرکت است. تاریخ تکامل و تحول سینما را به طور کلی می توان به سه دوره عمده (با تأکید بر فنون و تکنیک‌های سینمایی) تقسیم بندی کرد:
دوره سینمای صامت: در سال ۱۸۹۵ دوره سینمای صامت آغاز شد. این دوره به زمان سینمایی بدون صدا و ساخت فیلم سیاه و سفید مربوط می شود.
دوره سینمای ناطق: در سال ۱۹۲۷ عصر فیلم صدادار آغاز شد و عامل صدا، عملاً سینما را به صورت یک هنر سمعی-بصری درآورد.
دوره سینمای رنگی: از اواخر دههٔ ۱۹۳۰ میلادی با اختراع فیلم رنگی آغاز شد.
اهمیت سینما
هنوز سینما دوره‌های آغازین خود را طی میکرد که لنین (از جمله پایه گذاران و سردمداران نظام کمونیست شوروی) درباره سینما گفت: «سینما با ما، همه ارتش‌های دنیا بر علیه ما، سرانجام پیروز خواهیم شد.»
همین یک جمله که از زبان یک سیاستمدار نقل شده، به خوبی نشانگر اهمیت و قدرت سینماست. سینما وسیله خوبی برای تبلیغ و ارائه دیدگاه‌ها و اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی است و از همین رهگذر گاه مخاطبش را به بی راهه برده و او را در چمبره تبلیغات گسترده اسیر کرده، اما با این وجود سینما به علوم مختلف از پزشکی، الکترونیک و جغرافیا گرفته تا فیزیک، شیمی و تاریخ خدمات شایانی نموده است. سینما، این وسیله سمعی و بصری جذاب، بزرگترین کارکردش در خلق رویا، خلق ماجرا، خلق شخصیت‌های دوست داشتنی، نفرت انگیز، ترحم بر انگیز و... و در نهایت ایجاد احساسات عمیق انسانی از عشق و محبت گرفته تا ترس و نفرت است.
دیگر سینما یک وسیله ساده سرگرمی ساز نیست، سینما پا را بسیار فراتر گذاشته و تجربه نشان داده، نادیده گرفتن آن امری غیر عاقلانه است، چه از سوی تماشاگران معمولی و چه از سوی سیاست گذاران اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف.
فضای سینمایی
فضای سینمایی همان فضا و حیط‌های است که در فیلم خلق میشود و به جهان عینی ربطی ندارد. فضای سینمایی را میتوان به شیوه‌های زیر از فضای واقعی جدا کرد:
۱ – فضای سینمایی، دو بعدی است و تصاویری خلق میکند که به اصطلا ح. عمق ندارند. این فضا بر درک ما از اندازهها، فواصل و روابط اشیا تاثیر میگذارد، به همین خاطر، فیلم سازان از ترکیب بندی قاب، استفاده از عدسی‌های مخصوص، حرکت دوربین‌های مختلف و تدوین استفاده میکنند، تا به نحوی این واپیچیدگی‌ها را جبران کنند و فضایی مشابه فضای واقعی و قابل قبول برای تماشاگر بسازند.
۲ – تدوین نما‌ها از زوایای مختلف میتواند فضایی تازه و یگانه خلق کند، و تجرب‌های جدید برای تماشاگر باشد.
۳- فضای واقعی و عینی، برای ما پیوسته و فاقد قطع و پارگی است. اما تدوین میتواند در فضای سینمایی ما را به عقب و جلو پرت کند. ما میتوانیم در این فضا بدون هیچ حرکتی صحن‌های را از زوایا و فاصله‌های مختلف ببینیم. چنین تدوینی پرسپکتیو فضایی را از بین میبرد، و یا دگرگون میکند.
۴ - در سینما میتوان با دکور‌های مختلف، استفاده از طراحی صحنه‌های پیچیده و، امروز با گرافیک‌های کامپیو تری فضا‌هایی عجیب و غریب خلق کرد و تماشاگر را چنان در آن جذب کرد که همه چیز برایش طبیعی و قابل قبول جلوه کند در حالی که هرگز چنین تجربه ایی در دنیای واقعی نداشته است و شاید هم هرگز نخواهد داشت.
زمان سینمایی
توالی زمانی و رویداد‌های تاریخی در فیلم به گذر زمان در دنیای واقعی ربطی ندارد. در حالی که تماشاگر در زندگی روزمره خود با سیر بی رحم ثانیهها، ساعت‌ها و روز‌ها سرو کار دارد، سینما این توانایی را دارد که به شیوه‌های زیر این سیر منطقی را به هم بزند و یا حتی توالی زمانی تاز‌های را خلق کند:
۱ – نشان دادن هم زمان رویداد‌های مختلف که در زمان‌های گوناگون اتفاق افتاده اند، به نحوی که هم زمان به نظر برسند.
۲- حذف زمان‌های غیر مهم در صحنه‌ها و سکانس ها. در این لحظه‌ها هیچ حادث‌های که به درد سینما بخورد رخ نمی دهد. مثلا در صحنه ای، ما شروع حرکت اتومبیلی را به مقصدی مشخص می بینیم و در صحنه بعد بدون این که شاهد حرکت آن اتومبیل در مسیرش باشیم آن را در مقصد میبینیم.
۳ – بر عکس آنچه در مورد ۲ گفته شد، گاهی هم، زمان واقعی بسط داده میشود. این کار در مورد نما‌های مهم و حساس انجام میشود. برای این کار نما‌هایی را که از چند زاویه و فاصله مختلف از یک رویداد واحد گرفته شده در کنار هم نشان میدهند و به این ترتیب زمان واقعی رویداد را افزایش میدهند.
۴ – بسط دادن و یا کوتاه کردن حس زمانی تماشاگر از طریق قطع سریع و حرکت دوربین.
۵ – پیش رفتن و یا عقب نشستن در زمان از طریق فلاش بک
۶- بر هم نمایی دو رویداد مختلف در دو زمان متفاوت برای خلق حس تضاد
باید در نظر داشت همه این قوانین به صورت نا خودآگاه در طول تاریخ سینما در ذهن تماشاگر جای گرفته و به نوعی سینما، تماشاگرش را برای ایجاد ارتباط با خودش، تربیت کرده و آموزش داده. در حالی که اولین تماشاگران سینما قادر به درک کوچکترین پیچیده گی زمانی و مکانی در فیلم‌ها نبودند، تماشاگر امروزی قادر به درک و قبول پیچیدهترین تمهیدات سینمایی است.
در مورد سینما در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
برخی از فیلم‌های بسیار مهم که پروانه نمایش دریافت کرده‌اند، پیش‌بینی شده برای اینکه به سود برسند باید حداقل ۵۰ میلیارد تومان در گیشه فروش داشته باشند که این مساله در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست وی تاکید کرد: دولت میتواند به جای اینکه ۱۰ فیلم با بودجه بسیار بالا تولید کند، ۹ فیلم را جلوی دوربین برده و بودجه تولید پروژه دهم را در حوزه اکران و حفظ سینما هزینه کند. برخی از فیلم‌های بسیار مهم که پروانه نمایش دریافت کرده‌اند، پیش‌بینی شده برای اینکه به سود برسند باید حداقل ۵۰ میلیارد تومان در گیشه فروش داشته باشند که این مساله در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست وی تاکید کرد: دولت میتواند به جای اینکه ۱۰ فیلم با بودجه بسیار بالا تولید کند، ۹ فیلم را جلوی دوربین برده و بودجه تولید پروژه دهم را در حوزه اکران و حفظ سینما هزینه کند... در حال حاضر چندین فیلم در حال تولید است که بودجه تولید آن‌ها بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان برآورد شده که اکثر این فیلم‌ها پروژه‌های دولتی است. در چنین شرایطی دولت میتواند بخشی از این هزینه‌ها را در اکران صرف کند.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
رسول صدرعاملی:
در خصوص پیگیری پرونده حسین محمدی (بازیگر) طی هفته گذشته دو جلسه کارشناسی در خانه سینما برگزار شد، جلسه اول با حضور وکیل انتخابی این بازیگر برگزار شد و وضعیت پرونده‌اش مورد بررسی قرار گرفت. مهمترین نکته وجود وکیل تسخیری و عدم رضایت قاضی پرونده به وکالت وکیل انتخابی بود و در مورد شرایط حصول به این مقصود بحث و تبادل صورت گرفت. / رسول صدرعاملی در پاسخ به این سوال که اخیرا ریاست سازمان سینما یی وضعیت بیکاری اهالی سینما را به اوضاع ناآرام اخیر مربوط دانسته، وضعیت سینما را چگونه می‌بیند؟ پاسخ داد: مشکل بیکاری اعضاء خانه سینما از سال قبل شروع شده و ربطی به ناآرامی های اخیر ندارد و توسط سینما گران در ابتدای امسال گوشزد شده بود. توقف تولید در ابتدای سال و سخت گیری در مجوزها باعث شد که سینما گران کار نکنند. مشکل کاهش تماشاگر از سال قبل آغاز شده است و شاید عوامل آن را باید در روش‌های مدیریت هم جستجو کرد.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
محمدمهدی اسماعیلی درباره دعوتش از گروه‌های هنری در زمینه‌های مختلف سینما ، تئاتر و موسیقی برای فعالیت و اجرا گفت: پرونده و کارنامه ما در بخش هنری روشن است. در ۴ ماه اول سال حجم مجوزهایی که داده شد و رویدادهایی که برگزار شد، با هیچ دوره‌ای قابل مقایسه نیست.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
سازمان سینما یی در کنار سیاست‌های حمایتی از جریان فیلم کوتاه تهران و شهرستان‌ها با اختصاص بسته حمایتی ویژه (فاند) از ۳۰ کارگردان این حوزه حمایت میکند.
کد خبر: ۱۱۵۵۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۸
پس از گذشت بیش از یک ماه، ابوالفضل پورعرب فیلمبرداری فیلمش را ادامه می‌دهد.
کد خبر: ۱۱۵۵۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۸
وب سایت معتبر «متاکریتیک» بهترین فیلم‌های یک سال گذشته را معرفی کرد.
کد خبر: ۱۱۵۵۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۸
یک مستندساز گفت: هدف نهایی سینما ی مستند این نیست که صرفا تماشاگر راضی از سالن نمایش خارج شود بلکه هدف اصلی در کنار جذابیت‌های سینما یی و موضوعی، وادارکردن مخاطب به تفکر است.
کد خبر: ۱۱۵۴۱۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۹
این ظرفیت به دلیل حوادث اخیر در جریان جام جهانی قطر نیز فعال نشد اما در نهایت برای بازی تیم‌های فوتبال ایران و آمریکا، مجوز پخش بازیها در سالن‌های سینما فراهم شد که در کدام شگفتی منجر به فروش 14350 بلیت و 610 میلیونی در 103 سالن در سراسر کشور متشکل از 58 سالن در تهران و 43 سالن در شهرستان‌ها شد.
کد خبر: ۱۱۵۳۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
محمدرضا صابری سخنگوی انجمن سینما داران با تأیید خبرهای منتشرشده درباره تغییر کاربری دو سینما ی «پارس» و «مرکزی» واقع در میدان انقلاب تهران، گفت: این دو سینما در حال حاضر تعطیل هستند و مالکان آن‌ها به تازگی مجوز تغییر کاربری آن را دریافت کرده‌اند.
کد خبر: ۱۱۵۳۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۶
در جدیدترین نظرسنجی مجله «سایت اند ساند»، فیلم سینما یی «ژان دیلمان، شماره ۲۳ که‌دو کومرس، ۱۰۸۰ بروکسل» اثر «شانتال آکرمن» به عنوان برترین فیلم تاریخ سینما انتخاب شد.
کد خبر: ۱۱۵۲۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۱
در روز گذشته ۵۱ هزار نفر به سینما رفتند تا پرمخاطب ترین روز سینما یی کشور پس از ۲ ماه رقم بخورد.
کد خبر: ۱۱۵۱۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
خبرگزاری تسنیم از بازداشت کتایون ریاحی بازیگر سینما و تلویزیون خبر داد.
کد خبر: ۱۱۵۱۲۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می‌کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیتر‌ها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۴۹۶۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز با اشاره به وقوع آتش‌سوزی در ساختمان سینما دنیا از نجات بیش از ۶۰ نفر که در ساختمان بودند، خبر داد.
کد خبر: ۱۱۴۹۳۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
با وجود این شرایط، تولید حتی در هفته‌های اخیر به شدت در جریان بوده و بسیاری از پروژه‌های سینما یی مراحل پیش تولید و تولید را پشت سر می‌گذارند. این وضعیت عجیب که نشان می‌دهد، اقتصاد سینما ی ایران لزوماً ارتباط مستقیمی با گیشه ندارد، پیش بینی آینده سینما را حتی برای ناظران باسابقه دشوار ساخته است.
کد خبر: ۱۱۴۸۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
مهدی فخیم زاده در خاطرات خود از همکاری با تهیه کننده‌ای سخن می‌گوید که در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اعدام شد.
کد خبر: ۱۱۴۷۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
ـ دوست دارید روی سنگ قبرتان چه بنویسند؟ ـ من خودم چیزی ندارم بنویسم. بالاخره دوستان‌مان چیزی پیدا میکنند که با من هماهنگی داشته باشد و روی سنگ قبرم بنویسند. و اینگونه بود که برای سنگ مزارش این بیت را انتخاب کردند: «ای دریغ از عمر رفته/ سوز و سودای گذشته» بخشی از ترانه ای که بارها زمزمه می کرد و مردم هم هر بار دوست داشتند با صدای بازیگر محبوبشان بشنوند.
کد خبر: ۱۱۴۳۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۳
مدیر پردیس سینما یی «زندگی» ضمن اشاره به وضعیت نامناسب استقبال از فیلم‌های در حال اکران و افت فروش فیلم‌ها، میزان فروش انیمیشن «پسر دلفینی» را غیرقابل پیش‌بینی توصیف کرد.
کد خبر: ۱۱۴۲۵۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۶
امین تارخ بازیگر سرشناس سینما ، تئاتر و تلویزیون ایران که بر اثر سکته قلبی به بیمارستان منتقل شده بود، بدرود حیات گفت.
کد خبر: ۱۱۴۲۰۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۲
سکانس طلایی؛
فیلم ستاره است به کارگردانی و نویسندگی فریدون جیرانی، دومین قسمت از سه گانه ستاره‌ها محصول سال 1384 است. فرزانه مشرقی ستاره مشهور سينما قرار است نقش يک زن معتاد و توزيع كننده مواد مخدر را در فيلمی بازی كند. او با لباس معتادان در پاركی واقع در جنوب شهر مستقر میشود. يک زن جوان جنوب شهری در پارک به مشرقی نزدیک میشود و فرزانه به گمان اينكه او نيز هنرپيشه است، به دنبالش رفته و از گروه فيلمبرداري جدا میشود. مشرقي در خانه زن جوان درگير حقايقی تلخ میشود كه... . نيكي كريمی، امين حيايی، انديشه فولادوند، مژگان ربانی، مهدی صباغی، رضا دلاوری، سارا جنت آبادی و علی اصغر طبسی در این فیلم مقابل دوربین محمد آلادپوش بازی کردند. علی صمدپور موسیقی متن این فیلم را ساخت و حسن ایوبی این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۱۱۴۲۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۲
