بهترین سناریو برای مناسبات دیپلماتیک ایران / راست افراطی از نوع ایرانی چگونه است؟ / سبک نوین زندگی کرونایی

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز سه شنبه ۲۶ فروردین ماه در حالی چاپ و منتشر شدند که باید‌ها و نباید‌های روحانی و ‏نقد و تحلیل سیاست‌های اقتصادی و کرونایی دولت در ماه‌های اخیر از یک سو، قرار گرفتن ترامپ در برزخ کرونا و ادامه ‏گزارش‌ها از شکاف تورم و درآمد خانوار‌های ایرانی در روزنامه‌های امروز برجسته شده است. ‏
کاهش روند شیوع کرونا در تعدادی از استان ها و افزایش شیوع آن در برخی دیگر از شهر‌های کشور نیز موضوعی است که مورد توجه ‏روزنامه‌ها قرار گرفته است. ‏

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛‏

راست افراطی از نوع ایرانی چگونه است؟

محمود فاضلی طی یادداشتی که در شماره امروز روزنامه اعتماد منتشر شده، در مطلبی با تیتر راست افراطی از نوع ایرانی ‏نوشت: در خبر کوتاهی خواندم که چهار گروه ناشناخته اپوزیسیون ایرانی که همگی گروه‌های سلطنت‌طلب و راست افراطی و ‏جریانات تندرو، کوچک و کمتر شناخته شده را نمایندگی می‌کنند و ما را به یاد ادبیات فاشیستی دوران پهلوی می‌اندازد، با انتشار ‏بیانیه مشترکی از «جامعه جهانی و به ویژه از کشور‌های متمدن و مسوول» درخواست کردند، تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را ‏ادامه و آن را افزایش دهند! این گروه‌ها از جامعه جهانی درخواست کرده‌اند نه تنها تحریم‌ها را متوقف یا آسان نکند، بلکه ‏مجازات‌هایی برای ایران وضع کند! بی‌شک چنین گروه‌های بی‌ریشه‌ای در این شرایط تاریخی، قطعا بار دیگر فاصله خود را با ‏افکار عمومی مردم ایران بیشتر کرده‌اند. مهم نام و مشخصات این گروه‌ها نیست که قطعا اندازه و وزن آن‌ها درحد ویروس ‏کروناست! آنچه مهم است درخواست بی‌شرمانه این گروه‌ها از جامعه جهانی است که خود برای مقابله با بیماری کرونا دچار ‏مشکلات و اختلافات عمیقی است. در حالی که تعدادی از کشور‌ها و شخصیت‌های بین‌المللی آشکار و پنهان خواستار لغو تحریم‌های ‏ظالمانه علیه ایران در شرایط کنونی شده‌اند، چنین درخواستی مطرح شده است.

حتی پاپ فرانسیس نیز طی نامه‌ای که به امضای ‏نخست‌وزیر واتیکان رسیده است، ضمن اعلام همدردی معنوی خود با مردم ایران و تمام مردم درگیر این ویروس در سراسر جهان، ‏خواستار دعا به درگاه خداوند شد. دفتر پاپ حتی با نماینده دایمی امریکا تماس گرفته و مراتب نگرانی مقامات ایرانی را اعلام کرده ‏و خواستار توجه به این موضوع شد. پاپ حتی در آیین دعا و نیایش ویژه روز عید پاک در واتیکان، خواستار کاهش تحریم‌های ‏بین‌المللی برای کمک به کشور‌های درگیر با بحران ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹ در سطح جهان شد و اظهار امیدواری کرد ‏تحریم‌های بین‌المللی که مانع بهره‌مندی شهروندان کشور‌های هدف این تحریم‌ها از حمایت کافی می‌شود و در کمک به شهروندان خود با دشواری‌های زیادی روبه‌رو شده‌اند، برداشته شود.

‏ همچنین شورای جهانی کلیسا‌ها و انجمن ملی ‏کلیسا‌های حضرت مسیح (ع) نیز نگرانی عمیق خود را از تحریم‌های وضع شده امریکا علیه ملت ایران اعلام و تاکید دارد در این ‏شرایط بی‌سابقه، ما یک فرصت و مسوولیت ویژه جهت تامل عمیق و تجدید و جست‌وجو برای شروع جدیدی (از رفتارها) داریم. ‏ویروس کرونا در همه جا دشمن مشترک بشریت است. این ویروس بدون در نظر گرفتن ملیت، قومیت، مذهب، سیاست یا هر ‏وابستگی انسانی دیگر همه افراد را تهدید می‌‏‎کند و فقط تاثیر آن بر مردم و جوامعی که بر اثر شرایط بهداشتی یا فقر آسیب‌پذیرند، ‏بسیار تبعیض‌آمیز است. تحریم‌های فلج‌کننده ایران را بردارید؛ از جمله مجازات‌های مالی را که بر توانایی ایران در واردات وسایل ‏و تجهیزات پزشکی تاثیر می‌گذارد، لغو کنید و اجازه دهید صندوق بین‌المللی پول بتواند درخواست وام اضطراری ایران برای کمک ‏به حل این بحران را اجابت کند. در این میان درخواست جریانات تندرو و کوچک و کمتر شناخته شده افراطی سلطنت‌طلب – ‏ارتجاعی در شرایطی که قشر‌های مختلف مردم در حال جمع‌آوری کمک‌های خود به مراکز بهداشتی و افراد آسیب‌دیده از ویروس ‏کرونا هستند و دامنه این کمک‌ها به گروه‌های مختلف اجتماعی رسیده است و در شرایطی که شبکه‌های مجازی پیام‌های همبستگی ‏مردم سایر کشور‌ها با مردم ایران در شکست ویروس کرونا و لغو تحریم ظالمانه علیه مردم ایران را پوشش می‌دهند، نشانگر تکرار ‏اشتباهات گذشته آنهاست. چنین درخواستی از سوی این گروه‌ها نشانگر هویت واقعی آنهاست و اینکه تا چه میزان از سلامت در ‏کردار و رفتار‌های اخلاقی فاصله گرفته و به ورطه دشمنی با مردم ایران افتاده‌اند. این سرزمین که در تاریخ خود حوادث و ‏رویداد‌های بزرگ و تلخی را پشت سر گذاشته هم اکنون علاوه بر ویروس کرونا با آزمون تحریم‌ها نیز دست به گریبان است. ‏اگرچه تبعات اقتصادی تحریم‌ها بر بحران سلامت اثر گذاشته، اما پویش همدلی که در میان قشر‌های مختلف به راه افتاده جان ‏تازه‌ای به ایستادگی و مقاومت مردم بخشیده است. چنین واکنش‌هایی از سوی گروه‌هایی که هیج جایگاهی در میان مردم ندارند و نام ‏آن‌ها تا ابد در حافظه تاریخی مردم باقی می‌ماند، یک‌بار دیگر چهره واقعی آن‌ها را نزد وجدان‌های بیدار آشکارتر کرده است. از این ‏قبیل افراد و گروه‌ها که وطن را به لقمه نانی می‌فروشند در تاریخ این سرزمین اگرچه اندک بوده است، اما همین مردم آن‌ها را در ‏دادگاه تاریخ رسوا خواهند کرد. قطعا چنین گروه‌هایی یا تاریخ نخوانده‌اند، یا لجوجانه نمی‌خواهند از تاریخ درس بگیرند. در تاریخ ‏این سرزمین وابستگی به دشمن خارجی جرمی نابخشودنی است که نمونه عینی‌اش همدستی با دشمن بیگانه در جریان هشت سال ‏دفاع مقدس است. ‏

بهترین سناریو برای مناسبات دیپلماتیک ایران

سیدجلال ساداتیان، سفیر پیشین ایران در انگلیس طی یادداشتی که روزنامه آرمان ملی در شماره امروز خود با عنوان بهترین ‏سناریو برای مناسبات دیپلماتیک ایران نوشت: پروســه مقابله با کرونا یک پروســه کوتاه مدت یکی دو ماهه نیست، بلکه ما حداقل ‏تا یک ســال آینده کمابیش با ویروس کرونا دست به گریبان هســتیم و به تبع آن؛ این واقعیت آثار و عواقب منفی و ســوء بر اقتصاد ‏ایران خواهد داشت لذا به هر میزان که تداوم شیوع کرونا باعث شود اقتصاد و معیشت کشور تحت الشعاع قرار گیرد باید منابع ‏بیشــتری برای جبران این خســارت را در اختیار دولت قرار داد. حال که دولت به واسطه شرایط و اقتضائات کنونی نمیتواند ‏امیدی به درآمد‌های حاصل از فروش نفت خام و درآمد مالیاتی داشته باشد باید از کجا این منابع را برای مدیریت شرایط بحرانی و ‏رکود اقتصادی ناشی از تداوم شیوع کرونا به دست آورد؟ ‏

از طرف دیگر چنانکه مطرح کردید آمریکایی‌ها نیز تمام تلاش خود را به کار گرفته اند که ایران نتواند در خارج از کشــور به ‏منابع نقدی دست پیدا کند. ‏در این خصوص کاخ ســفید حتی با درخواست وام ۵ میلیارد دلاری ایران از صندوق بین المللی پول مخالفت کرده اســت. ‏

بنابراین چار‌ه ای جز استفاده از منابع داخلی وجود ندارد. در غیر این صورت مطمئناً رکود ناشی از کرونا باعث افزایش چشمگیر فقر، بزه و جرائم خواهد شــد؛ بنابراین دولت باید دسترسی به این منابع را برای تقابل با چالش‌های اقتصادی ناشی از تداوم شیوع کرونا در اختیار مقامات و مسئولان قرار دهد.

یقینا مساله ورشکستگی عمومی برای اقتصاد کشور تنها منحصر به دولت نیست، بلکه آثار و عواقب آن برای تمام کشور و جامعه خواهد بود. در چنین شرایطی باید به سمتی برویم که حتی المقدور از وقوع آن جلوگیری کنیم. واقعاً باید بپذیریم مساله افزایش فقر، پررنگ شدن انواع جرائم و بزه‌ها و همچنین شکل گیری نارضایتی‌های اجتماعی سه چالشی است که در ماه‌های پیشرو می‌تواند در صورت عدم مدیریت صحیح بروز کند. ‏

متاسفانه، چون ما در کشور دچار سیاســت زدگی شده ایم، این سیاست زدگی باعث شده است که دیدگاه، ارزیابی و تحلیل ما حتی در ‏خصوص مسائل کلان و مهم دیپلماتیک بسیار محدود و خطی شود. ‏
‏ در این راستا هر دو طیف سنتی مخالف و موافق با تداوم مناسبات تهران-پکن و تهران-مسکو و نیز مخالفان و موافقان گسترش ‏روابط و مناســبات ایران با اروپا، شــرایط را به گونه‌ای تحلیل میکنند که گویا تالش ایران برای تداوم و تشدید مناسبات با روسیه ‏و چین در تقابل با هر گونه کوششی به منظور پررنگتر شــدن روابط ایران و اروپا قرار دارد یا برعکس؛ در صورتی که هیچ کدام ‏از این مناســبات مانعی برای پیگیری دیگر روابط دیپلماتیک ایران نیست. ‏
واقع بینانه‌ترین سناریو برای مناسبات دیپلماتیک ایران پیگیری روابط جامع کشور با تمام بازیگران جهانی، چه روســیه، چه چین ‏و چه اروپاســت. ما نمیتوانیم سیاست و دیپلماسی را به گونه‌ای تعریف کنیم که به یک طرف غش کنیم. نه پیگیری بیش از حد ‏سیاســت نگاه به شرق و نه غربگرایی بی قید و شرط در این شــرایط میتواند به بحران ناشی از کرونا کمک کند. ما باید واقعیت‌ها ‏را هم در نظر بگیریم. ‏

هیچ کشوری نمیتواند مناسبات خود را تنها در یک حوزه و یک بُعد خاص و یک بلوک بندی دیپلماتیک پی بگیرد. زمانی کشور میتواند از مناسبات دیپلماتیک خود نهایت استفاده را ببرد که برنامه‌ای دقیق، جدی و مدون را برای پیگیری مناسبات جامع با تمام کشور‌های جهان در دستور کار قرار دهد. ‏

سبک نوین زندگی کرونایی

جعفر بای طی یادداشتی با عنوان سبک نوین زندگی کرونایی در روزنامه آفتاب یزد نوشت: کرونا بی رحمانه با حضور منحوسش ‏شرایط زندگی را که به آن عادت داشتیم دگر گون ساخت و ما نیز برای مصون ماندن ناچاریم در قرنطینه خانگی به سر ببریم ‏قطعا این سبک نوین از زندگی آثار و عوارضی برای مان به همراه دارد که در افراد گوناگون متفاوت است. ترس و فوبیای ‏تنهایی، بیقراری و سر در گمی، بی تابی، یاس و نا امیدی، نگرانی از وضع موجود، هراس از آینده و وحشت از وقوع اتفاقات بد، ‏دلتنگی به خاطر محدودیت‌های مکانی، استرس و اضطراب و ناراحتی‌های ناشی از شنیدن اخبار منفی زندگی توام با خطر، ‏تشویش روحی و روانی ناشی از احساس، خطرات جانی، حس شدید تهدید شوندگی، افسرگی و پریشان حالی به خاطر تکرار و ‏یکنواختی محیط، دغدغه و نگرانی از حال خود و اطرافیان، تنش احتمالی بین اعضای خانواده به خاطر تکرار رفتار‌های بین ‏فردی، کثرت دیدار افراد پیرامونی و برملا شدن عیوب آن‌ها، توجه و دقت به کمبود‌ها و ضعف‌های اطرافیان به علت زیر ذره بین ‏بردن رفتار آنان، خستگی از تکرار و مکررات مستمر، حس نزدیکی شدید مرگ به آدمی‌با شنیدن اخبار فوتی‌ها، محدودیت‌های ‏محیطی و رفتاری، کاهش شدید تحرکات بدنی، رخوت و سستی و رکود و سکوت و یکنواختی با محیط یکسان، حس حبس شدگی و ‏زندان خود خواسته، به هم ریختگی اجرای آئین و آداب و رسم نوروزی و دیگر مناسک ملی مذهبی، حذف و کاهش شدید منابع ‏دیداری، عدم تنوع مکانی به علت حضور طولانی در فضای یکسان و ثابت و از جمله عوارض خانه نشینی کرونایی است. ‏

در این شرایط افراد برونگرا آسیب پذیر‌تر هستند و کسانی که از روحیه تنوع طلبی برخوردارند به شدت دچار عوارض یاد شده ‏می‌شوند؛ گروهی که تمایل شدید به آزادی‌های مطلق دارند اهل گشت و گذارند علاقه وافر به مسافرت دارند و تنوع طلب هستند و ‏از حضور در یکجا نفرت داشته و همیشه در حرکت هستند بیشتر در عذاب و رنج می‌شوند. پس عوارض ناشی از قرنطینه در ‏انسان‌های مختلف، متفاوت است و می‌توان افراد را در این خصوص به شش گروه تقسیم کرد که عبارتند از: اولین گروه کسانی ‏هستند که هیچ مشکلی با این پدیده ندارند و برایشان هیچ اتفاقی نیفتاده و به راحتی با این پدیده کنار می‌آیند، دومین گروه کسانی ‏هستند که با وضعیت قرنطینه سازگاری می‌کنند و به علت بالا بودن آستانه تحمل، وضعیت جدید را می‌پذیرند؛ سومین گروه کسانی ‏هستند که با این وضعیت جدید دچار مشکل شده اند و حتما باید با تغییراتی آن را مطابق میل خود در آورند و با تغییراتی در ‏محیط، آن را با شرایط دلخواه خود مناسب سازی کرده و سازگاری فراهم می‌کنند. چهارمین گروه نیز دچار گرفتاری هستند، ولی ‏چون نمی‌توانند محیط اطراف را تغییر دهند ناچارند با تغییراتی در خود با شرایط جدید سازگار شوند بنابراین تلاش می‌کنند که از ‏خواسته‌های خود عبور کرده و با حذف نیاز‌های پیشین خود با سبک جدید زندگی کنار بیایند؛ پنجمین دسته نیز کسانی هستند که با ‏شرایط جدید دچار مشکل و گرفتاری هستند و با تغییرات محیطی به تنهایی آرام نمی‌شوند افزون بر ایجاد تغییر و تحول پیرامونی ‏باید در روحیه و تمایلات و خواسته‌های خویش نیز تجدید نظر کرده و خود را با وضعیت جدید هماهنگ و سازگار کنند و یا در ‏واقع با تغییرات دو جانبه به سازگاری کامل برسند. ششمین گروه کسانی هستند که یا توانایی ایجاد تغییرات دو جانبه را ندارند و یا ‏با تغییرات همه جانبه باز به سازگاری کامل می‌رسند و در هر حال دچار مشکل هستند و قرنطینه موجبات مشکلات روحی و ‏روانی فراوانی در آن‌ها پدید می‌آورد؛ به این گروه توصیه می‌شود که مراقب خود باشند، از شنیدن اخبار منفی پرهیز کرده و فضا ‏را برای خود شاد و پر نشاط نموده و سرگرمی‌های متنوع خود را مشغول کنند. ‏