چگونه سناتورهای دموکرات می‌توانند جلوی طرح تحریم ایران را بگیرند؟

به گزارش «تابناک»، روزنامه «هافینگتون پست» در مطلبی که درباره طرح سنا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران منتشر کرده، به نقش لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) در تلاش برای تصویب این طرح و به ویژه فضاسازی رسانه‌ای این لابی به نفع خود پرداخته است.

در مطلب این روزنامه آمده است:

شاید متوجه شده باشید که گاهی شرکت کنندگان در یک مبارزه سیاسی، انرژی فراوانی ‌بر ‌این موضوع ‌می‌‌گذارند که رسانه‌ها، تعریف آن‌ها از معنای «پیروزی» در این مبارزه را بپذیرند.

اکنون نیز که «کمیته روابط عمومی اسرائیل در آمریکا» (آیپک) در حال لابی‌گری با سنای آمریکا برای جنگ با ایران است، همین امر مصداق دارد. آیپک خواستار آن است که با وجود مخالفت شدید دولت اوباما، طرح تحریم‌های جدید ایران در سنا به تصویب برسد. دولت آمریکا و ده تن از رؤسای دموکرات کمیته‌های سنا تأکید کرده‌اند که تصویب این طرح، ضمن ضربه زدن به فرایند دیپلماسی، آمریکا را به جنگی جدید در خاورمیانه خواهد کشاند.

هم‌اکنون این طرح‌، ۵۸ حامی دارد که ۴۲ تن از آن‌ها جمهوری‌خواه و ۱۶ تن دموکرات هستند؛ اما به باور «فاکس نیوز» (‌۲۷ دسامبر)، هدفی که آیپک قصد رسیدن به آن را دارد، از این قرار است: «اکنون مجموماً ۴۷ تن از طرحی که رابرت منندز و مارک کِرک ارائه نمودند، اعلام حمایت کرده‌اند. حامیان طرح امیدوارند که بتوانند با رساندن تعدادشان به ۶۷ تن، جلوی وتوی رئیس جمهور را بگیرند».

«رویترز» نیز تحلیل خود را از آنچه آیپک برای اعلام پیروزی به آن نیاز دارد، این گونه بیان می‌کند: «با وجود اینکه طرح توانسته جلب حمایت کند، ‌مشخص نیست که حامیان آن بتوانند اکثریت دو سوم لازم برای جلوگیری از وتوی رئیس‌جمهور را کسب کنند».

این گزارش‌های رسانه‌ای، مسأله‌ای پدید ‌می‌آورند: در موقعیت کنونی، اهمیت کسب «اکثریت مصون از وتو» دقیقاً چیست؟ چه کسی و در کدام جلسه تصمیم گرفته که رسیدن به چنین اکثریتی، شرط لازم برای اعلام پیروزی آیپک است؟

درست است که دولت اوباما وعده داده ‌در صورت تصویب طرح در سنا، آن را وتو خواهد کرد، ولی اگر سنا هرگز این طرح را تصویب نکند، نیازی به وتو نیز ‌نخواهد بود. اگر سنا درباره این طرح کاری نکند (در صحن علنی مطرح نشود) هیچ‌ گاه به تصویب نخواهد رسید؛ اما کسی که تصمیم می‌گیرد این طرح مطرح شود یا نه، آیپک نیست، بلکه «هری رِد»، رهبر اکثریت سنا چنین وظیفه‌ای‌ دارد.

‌در گزارش‌های رسانه‌ای مذکور، یک پیش فرض پنهان وجود دارد: اگر آیپک بتواند ۶۷ حامی را برای طرح جلب کند، خواهد توانست هری رد را به پذیرش خواسته‌های خود وادارد؛ اما چرا آیپک باید «عدد جادویی» ۶۷ را ‌‌شرط لازم برای وادار کردن هری رد در این راستا در نظر بگیرد؟

بر خلاف سنا، اوضاع در مجلس نمایندگان به نحو دیگری است. در مجلس نمایندگان که جمهوری خواهان اکثریت را در آن ‌دارند، هر طرحی برای ارائه در صحن علنی، نیاز به حمایت «اکثریتِ اکثریت» دارد؛ یعنی حمایت اکثریت جمهوری خواهان.

در سنا، از مجموع صد سناتور، ۵۵ تن از آن‌ها دموکرات هستند؛ بنابراین در این مجلس، اکثریتِ اکثریت عبارت از ۲۸ سناتور خواهد بود، یقیناً برای هری رد بهتر آن است که قاعده مجلس نمایندگان را در این مورد در نظر بگیرد.

ضربه زدن به تلاش‌های دولت اوباما در عرصه دیپلماسی با ایران، معادل خارجی طرح خدمات درمانی اوباما (ObamaCare) است. فکر می‌کنید اگر ۶۷ سناتور خواستار لغو طرح خدمات درمانی می‌شدند که ۴۵ تن از آن‌ها را جمهوری خواهان تشکیل می‌دادند، هری رد آن به رأی می‌گذاشت؟

فرض کنید که آیپک بتواند همه ۴۵ سناتور جمهوری خواه سنا را به حمایت از طرح تحریم ایران متقاعد کند. در این صورت، برای رسیدن به عدد ۶۷، تنها به ۲۲ سناتور دموکرات نیاز خواهد بود. در این صورت، هرچند «اکثریت مصون از وتو» به دست آمده، ‌تنها اقلیتی از دموکرات‌ها حامی طرح هستند؛ بنابراین، اگر قاعده «اکثریتِ اکثریت» به کار برده شد، دیگر بحث اکثریت مصون از وتو موضوعیتی نخواهد داشت. آنچه ‌مهم است، نه ۶۷ سناتور، بلکه ۲۸ دموکرات است.

اگر هم‌اکنون آیپک ۵۸ سناتور را همراه خود دارد ـ‌ که ۱۶ تن از آن‌ها دموکرات هستند ـ در این صورت چالش اصلی آن‌ها جذب ۹ سناتور برای رسیدن به عدد ۶۷ نیست، بلکه جذب ۱۲ دموکرات برای رساندن آن‌ها به ۲۸ تن است. این کاری به مراتب سخت‌تر است، زیرا همراهی با این طرح برای دموکرات‌ها به منزله مخالفت با اوباما و همچنین رؤسای کمیته‌های سنا که هم حزبی خودشان هستند، خواهد بود.

به هر حال، اکنون ۲۱ روز از زمان ارائه طرح از سوی منندز و کرک گذشته و آیپک نتوانسته بیش از ۵۸ سناتور را با طرح مورد نظر خود همراه کند.
اهمیت این موضوع از آنجاست که کسانی که اعتقاد دارند مقاومت بیهوده است، احتمال کمتری دارد که واقعاً ‌مقاومت کنند. اگر طرح جنگ‌طلبانه آیپک در صحن سنا مطرح نشود، آیپک شکست خورده و دیپلماسی پیروز می‌شود. شمار سناتورهایی که برای جلوگیری از مطرح شدن این طرح جنگ‌طلبانه در صحن سنا مورد نیاز است،‌‌ همان تعدادی است که برای شکست دادن آیپک لازم است.