زلزله «مارمولک» در فضای مجازی و سیاسی
به گزارش «تابناک» به نقل از عصرایران، پخش فیلم سینمایی «مارمولک» پس از ۱۸ سال آن هم از رسانه ملی واکنش‌های زیادی را در فضای مجازی و در میان شخصیت‌های مختلف به همراه داشت.
هرچند پخش این فیلم سینمایی در برخی سکانس‌ها با ممیزی همراه بود، اما کمتر علاقمندی به هنر هفتم و سینمای ایران وجود دارد که از حواشی اکران این فیلم در زمان خود (دوران اصلاحات) بی خبر باشد.
ماجرای یک توقیف
مارمولک یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های توقیفی سینمای ایران است که تجعات اعتراضی زیادی را در دوره ای که پخش شد به دنبال داشت.
حواشی به بهمن سال 82 و نمایش فیلم مارمولک کمال تبریزی در جشنواره فجر باز می گردد، فیلمی که با استقبال بی‌سابقه ای همراه شد و در نهایت فیلم کمال تبریزی با ۹۷ درصد آرا فیلم برتر مردمی جشنواره شد اما در سه روز آخر نمایش‌های مردمی آن به دلایل اعلام نشده‌ای متوقف شد.
آن گونه که سینما دیلی روایت کرده، از ۲۰ اسفند پیش‌فروش بلیت های اکران نوروز فیلم آغاز شد اما از اکران نوروزی فیلم هم جلوگیری شد. «مارمولک» سرانجام دوم اردیبهشت با چند ممیزی جدید روی پرده سینماها رفت. یک روز از اکران نگذشته بود که نمایش در مشهد متوقف شد تبریز و ارومیه هم بعد از یک هفته به اکران فیلم پایان دادند و سینماداران قم با دیدن اوضاع خودشان فیلم را اکران نکردند!
در ادامه برخی از مراجع تقلید به منتقدان «مارمولک» اضافه شدند. آیت الله مکارم شیرازی درباره این فیلم گفت: «ساخت این فیلم عمدی است و قطعا برای هتک حرمت مسلمانان ساخته شده. اصولا چه معنی دارد از سوژه لباس روحانیت فکاهی ساخته شود؟»
آیت الله مهدوی کنی و آیت‌الله جنتی دیگر روحانیون سرشناسی بودند که به شدت نسبت به اکران «مارمولک» انتقاد کردند .همزمان نسخه غیر مجاز فیلم منتشر و دست به دست میشد و کار به تجمع در برخی شهرها کشید.
قرار شد با نمایش برای اعضای شورای عالی امنیت ملی تکلیف اکران فیلم مشخص شود. کمال تبریزی اما می‌گوید حسن روحانی دبیر وقت شورا مخالف جدی فیلم بوده: «ایشان مخالف فیلم بودند به من گفتند فیلم توقیف و با شما هم باید برخورد شود»
از هفته چهارم اکران این فیلم در تهران هم متوقف شد.«مارمولک» فقط در دور روز نخست اکران ۱۱۰ هزار مخاطب داشت چیزی به اندازه مخاطب افتتاحیه «مطرب» با صدها سالن بیشتر. فروش این فیلم در این چهار هفته همچنان از رکوردهای مخاطب سینمای ایران است و اگر اکرانش ادامه پیدا میکرد بعید است فیلمی به این زودی به رکورد مخاطبانش می‌رسید.
سالها گذشت تا سال ۹۸ که نسخه رسمی فیلم در شبکه خانگی منتشر شود و با تغییرات در مدیریت صدا و سیما «مارمولک» روی آنتن شبکه یک رفت.
فیلمی که حوزه علمیه را تکان داد
واکنش شدید بدنه حوزه علمیه در آن سال به بهانه وهن لباس روحانیت و برخوردهای تند با سینمادارانی که حاضر به اکران مارمولک شده بودند کار را به جایی رساند که این فیلم سینمایی نتوانست برای زمان طولانی بر پرده سینماهای کشور بماند و پس از مدتی از زمان توقیف نسخه بی کیفیت آن از طریق سی‌دی های غیرمجاز راهی منازل مردم شود.
واکنش رهبری به پخش فیلم مارمولک
سالها بعد و در خلال پخش مستند «غیررسمی» از رسانه ملی هنگامی که یکی از دست اندرکاران سینما و تلویزیون در حضور رهبر انقلاب از نبود تحمل در اقشار مختلف جامعه برای شوخی با شغل و جایگاهشان سخن گفت، معظم‌له با انتقاد از برخوردهای این چنینی با هنرمندان، ضمن اشاره به غائله پیش آمده در زمان اکران فیلم مارمولک ساخته کمال تبریزی فرمودند: بنده به آقایان (علما) گفتم به جای اینکه اعتراض کنید، استقبال کنید. بگویید دست شما درد نکند که نشان دادید آدمهایی می‌آیند و لباس ما را به ناحق می‌پوشند.
سیاسیون وارد گود شدند
پخش مارمولک که محتوایی انتقادی – سیاسی دارد، با واکنش اهالی سیاست همراه شد.
محمدعلی ابطحی عضو مجمع روحانیون مبارز، در توئیتی نوشت: نشستم برای هزارمین بار فیلم مارمولک را میبینم. این بار از شبکه یک!و برای هزارمین بار از منش دین متسامح فیلم مارمولک لذت می‌برم.از رادیو و تلویزیون هم باید تشکر کرد که پخشش کرد.
حسام الدین آشنا، مشاور حسن روحانی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم هم سکوت نکرد و در جمله ای کنایه آمیز نوشت؛«آیا آن مارمولک ۱۹ پیش الان هم همان مارمولک است؟»
محمدجواد آذری جهرمی وزیر سابق ارتباطات هم به سراغ توئیتر خود رفته و این توئیت را زد؛« پخش مارمولک از صداوسیما با برخی حذفیات پس از حدود ۲۰ سال را برخی نشانه تغییر دیدگاه در آن سازمان و برخی هم نشانه بی‌خاصیت شدن نگاههای تنگ‌نظرانه دانسته‌اند؛ الله اعلم.
اما دیدگاهی هم وجود دارد که معتقد است «مختارنامه» قابلیت پخش در نوروز را نداشته و لاجرم مارمولک را پخش کرده‌اند.
مصطفی فقیهی، روزنامه نگار اصلاح طلب هم واکنش نشان داد و توئیت زد؛« تحول در صدا و سیما یعنی پخش افتخار آمیز مارمولک پس از ۱۸ سال از اکران، بازپخش هزاران باره اش از ماهواره و سوژه شدن شوخی هایش بین مردم.
فهم حضرات از مردم اما همین اندازه دور و تلخ است. دو دهه فاصله با فضای نیمه رسمی و ده ها سال گسست از زیر پوست شهر. و این تازه ماجرای مدعیان تحول گراییست.»
سینمایی ها به دفاع از مارمولک برخاستند؟
اهالی هنر و سینما هم بی تفاوت از کنار این موضوع نگذشتند. سیدمهدی دزفولی سینماگر، در واکنش به پخش مارمولک نوشت: سال ها قبل وقتی فیلم مارمولک اکران و توقیف شده بود و مدتی ازش گذشته بود و پخش آن ممنوع بود خاطرم هست در یک اردوی دانشجویی (در زمان دولت احمدی نژاد) در مشهد آقای پناهیان و برخی چهره های فعال بسیج دانشجویی هم حضور داشتند و بحث رفت به سمت فیلم مارمولک.
در همان ایام هم تازه فیلم طلا و مس اکران شده بود. آقای پناهیان تهیه کننده هر دو فیلم را آدم مشکوک و ضد مبانی اسلامی معرفی میکرد که قصد تخریب روحانیت و اسلام را از طریق اینگونه فیلمسازی دارد. بر حسب تصادف همان ایام نقل قولی از رهبری منتشر شد که دو فیلم مذکور فیلم های بسیار خوبی است.
زلزله مارمولک در فضای مجازی
«فیلم مارمولک، اما در فضای مجازی هم غوغا به پا کرد. برخی از فعالان فضای مجازی و علاقمندان به سینما در این رابطه نوشتند؛
* حسن روحانی هشت سال تو پخش یه ربنا موند، رئیسی سر شش ماه داره مارمولک پخش میکنه از صدا و سیما.
*فیلم مارمولک که یه زمانی به خاطر اکرانش یه عده کفن پوش شدن و خون و خونریزی راه افتاد، همین الان داره از شبکه ۱ صدا و سیما پخش میشه کاش تندروهای امروز درس بگیرند.
*جبلی در پی راه های رسیدن به خدا.
*همین قدر که فیلم مارمولک دیر از سیمای جمهوری اسلامی پخش می شود یعنی همین قدر به سال و روز دوریم از خودانتقادی گفتمانی و گفتگو! ساختارها گاه آنقدر فرسایشی تغییر می کنند که شاید سرنوشت جامعه جور دیگری شود!
*بعد از 21 سال و در حالیکه طلاب در مشهد پرده سینما را آتش زدند و در تهران، پرده سینما را پایین کشیدند؛ حرام خدا بعد از 21 سال حلال شد!؟
*محبوب من تلویزیون مارمولک رو هم پخش کرد ولی تو نیومدی هنوز.
*شبکه یک داره فیلم مارمولک رو پخش میکنه همین یک نمونه کافیه متوجه بشید تلویزیون دقیقا ٢٠ سال از جامعه فاصله داره
*مارمولک نه، صدا و سیما هر وقت اجازه داد آلات موسیقی عین آدم جلوی دوربین نمایش داده بشه اون روز یعنی یکم پیشرفت کرده
*فیلم مارمولک که روزگاری با دستور نهادهایِ خاص از پرده سینما پائین کشیده شده بود ،امروز رویِ آنتن شبکه یک رفت.
پ.ن؛ حرامِ خدا حلال شده مفهومِ امنیت ملّی تغییرکرده یا متولیّان فرهنگی به رویکردهای ... پیشین خود پِی برده اند؟
*دو تا اتفاق جالب افتاده که نشون میده ما چقدر اشتباه میکردیم ما که میگم یعنی متعصبین وگروههایی که کارشون مخالفت با همه چیزه،فیلم آدم برفی را که سینما پخش کرد زدیم و بستیم و هزار تحلیل غلط بخورد ملت دادیم بعد رسانه ملی پخش کرد اما الان مارمولک داره پخش میشه این یعنی تحلیل نداشتیم.
*شبکه یک داره مارمولک را نشون میده دودهه اختلاف با کف جامعه.
*شبکه یک، مارمولک نشون میده هک هم نشده عجب سالی بشه امسال
*دارم مارمولک از شبکه یک صداوسیما میبینم تو همین ۳۰ دقیقه ابتدایی ۶ تا ۷ مورد حذف کردن.. خب چرا پخشش کردی!!!
*وقتی صداوسیما امروز مارمولک پخش میکنه بیست سال دیگه کجای کاره؟
*فکر کنم از ۲ ساعت فیلم مارمولک، ۴۵ دقیقه‌اش رو نشون میدن
*همین قدر که فیلم مارمولک دیر از سیمای جمهوری اسلامی پخش می شود یعنی همین قدر به سال و روز دوریم از خودانتقادی گفتمانی و گفتگو! ساختارها گاه آنقدر فرسایشی تغییر می کنند که شاید سرنوشت جامعه جور دیگری شود!
هر کسی به روش خودش خدا را می شناسد و او را باور می کند. همین که خدا را باور کرد کافی است که در راه راست حرکت کند و به خاکی نزند. تظاهر به شناختن خدا با توسل به ظواهر و ایمان نداشتن در باطن، حرکت در مسیر شیطان است. کارمان به کجا کشیده که باید برای پخش یک فیلم(آن هم با کلی ممیزی و سانسور) و وقتی دیگر تقریبا همه آن را تا به حال دیده اند خوشحالی کنیم!یعنی کاری کرده اند تا سطح توقعات و انتظارات را تا این حد پایین بیاید! 
| 
بحث خوشحالی نیست. موضوع اینه که یک چیز یک روز حرومه یک روز حلال | برای یک فیلم بهد چندین و چند سال پس از ساخت وممیزی و.... باید ذوق کنیم؟ ضمن اینکه از روحانیت توقع بیشتری داشتیم که انتقاد پذیر باشند
| حداقل 20 دقیقه سانسوری داشت ، خوشبختانه تو یوتوب کاملش هست. | بنظر من روحانیون کارشناسی اسلامی هستند اگر این را با این ذاویه ببینیم بهتر می شود قضاوت کرد تقدس نباید به آن اضافه شود.آلودگی برای هر فرقه وجود دارد روحانیون هم باید قبول کنند که مقدس نیستند بلکه فردی که در رشته های دینی .اسلامی تحصیل کرده اند.
خب به جای شخصیت روحانی فیلم ، گلدان و آباژور میذاشتن سانسورچی ها که وهن توهین نشه... به امید روزی که فکر های آزاد بر کفن های پوشیده غلبه کند خواه با گفتمان خواه اجبار جریان چیه من که قبلا هم از تلوزیون دیدمش فک کنم. | آره، ولی تلویزیونت وصل به ماهواره بوده | خوش به حالت.به همین خیال باش عزیزم. چیزی نیست. قابل توجه دلواپسان و خاصتا جبهه پایداری که شما بخونید انصار حزب الله؛ که با هرچی مخالفن آیا 20سال دیگه هم متوجه خواهند شد که درباره برجام اشتباه کردند. داشتن بصیرت در همه ابعاد مهمه نه فقط ابعاد سیاسی و فتنه هانگرش مقام معظم رهبری در همه ابعاد همراه با بصیرت بوده ، هست و خواهد بود اما چرا مسئولین ، متولیان و برخی از علمای ما از ایشان پیشی می گیرند به گونه ایکه احساس بی بصیرتی آنها در ذهن متبادر میشه
تعصب و مقدس مآبی چه میکند.کمی مطالعه و بررسی و تحلیل کنید.
درویش مقصود علی
پیدایش ملا
تغییر نام به آخوند
تغییر نام به روحانی
ملاک تقدس ذات فرد است نه لباس .هر انسانی میتوتند با هر لباسی انسانی خوب یا بد باشد .لباس روحانیت هم همینطور .. | خیلی خوب گفتی. سلام هرسازی براتون بزنن باز یه بهانه دارین کاش منتقد منصف بودین اونوقت اشکال نداشت فقط بلدین ایراد بیخود بگیرین.ممنون | بسیار زیبا بعضی ها فقط بلدن نق بزنند سعدی چند صدسال پیش چه زیبا گفته؛ تن آدمی شریف است به جان آدمیت، نه همین لباس زیباست نشان آدمیت. اگر اکثر مردم فقط این یه بیتو میفهمیدند، جامعه گلستان میشد. این فیلم به نظرم بهترین فیلم دنیاست و بعدیش لیلی با من است واقعا اخرای فیلم مارمولک چقدر گریه کردم و این حال و روز ماست ایکاش خدا به من هم توفیق عاقبت بخیری بده فقط حیف که روحانیون خودشون پیام فیلم رو نفهمیدن و به این فیلم که به نوعی به قداست لباس روحانیت اعتراف میکرد بد خلقی کردن | دوست گرامی همان زمان هم عده زیادی از طلاب بودند که نه تنها مخالف این فیلم نبودند بلکه به دلیل پیام و مفاهیم زیبایی که داشت دیدنش را توصیه می‌کردند ، از جمله بنده حقیر ، هرکسی به اندازه خودش پیامهای فیلم را درک میکنه | روحانی ها میگن چرا اسمش گذاشت مارمولک بعضی ها در خیابان مسخره کنند ... والا با اصل فیلم مشکلی ندارند جالبه اون سیاسیونی ک اون موقع اعتراض کردن و در دولتشون جلوی پخش فیلم رو گرفتن حالا اومدن میگن عجب فیلمیهنمونش همین ابطحی و هم فکرانش
باید به سیاست گذران در حوزه هنر کشور افرین گفت که تصور می کنند مردم همراه و همپای انان می اندیشند و عقاید خود را تراز می کنند این فیلم در همان دهه هشتاد هم مبین بخشی از واقعیت های جامعه و البته در حمایت از روحانیت بود اما میزان درک و فهم متولیان هنری را ببینید که این اندک را هم تحمل نکردند وحالا جامعه صدها قدم جلوتر از انان است و انان کورمال کورمال و تیغ سانسور به دست برهمان طریق هستند که بودند اونهایی که میگن هواداری از این فیلم یعنی فضای کف جامعه واقعا جامعه شناسند؟ عزیزم کف جامعه را شاید عوضی گرفتی پخش نمی‌کردند سنگین تر بودن! مردم ده‌ها بار این فیلم را در سالهای دور دیده بودند هیچکس نباید خود را مصون ازانتقاد و بی نیاز از از مشورت بداند بقول بزرگمهر همه چیز را همگان دانند و همگان هم از مادر زاده نشده ،پس آنچه مهم است در اسلام عملکرد مطلوب فرد است ،خداوند به اعمال تک تک افراد بدون توجه به مقام ،جاه و جلال مسابقه و لباس می پردازد پس روحانیت نباید از انتقاد هراسان یا عصبانی شوند مشکل مملکت یه فیلم مارمولک بود که مرتفع شد !!! این فقط یه شمه ای از تندروی هایی که بوده و هست و مردم ده ها سال بخاطرش تاوان می دن اگر اعلام میشه که چرا 20ساله این فیلم پخش تلویزیونی نداشت دلیلش اینبود که مخالفین آن زمان موافقان الان هستند ولا رئیسی کسی نبود که قدرت داشت پخش کنه فقط بازی بین خودشان بود احتمالا ب اون دزداشون برخورده ک اعتراض کردن ب لورفتنشون .... أكثرهم وطنان زوم كردن به سأنسوروغيره فيلم،غافل ازاين كه بعضي أزمردم ساده هستن ودراين فيلم كاملانشان ميده كه مردم چه زودبه چنين كساني اعتماد ميكنند،نمونه اش جواني كه خودگار به دست حرفهاي اين مارمولك رامي نوشت. اون جمله که به تعداد ادم ها راه رسیدن به خدا هست، بهترین جمله قرن حاضر هستش امیدوارم درس بگیریم، تن آدمی شریف است به جان آدمیت
سلام. خدا رحمت کند بزرک روحانی سمنانی را که حدود 100 سال قبل به او گفتند که دو طلبه دردی کرده اند فرمود: "نگویید دو طلبه دزدی کرده اند، بگویید دو دزد به لباس طلبگی در آمده اند." نثار روح حاج ملا علی حکیم الهی سمنانی صلوات.
ممنونم
تابناک هم یه نظری که شاید ۲۰۰ نفر نخوانند رو سانسور میکند چه برسه به تلویزیون ملی. این کشور درست بشو نیست... متاسفمر,دنیا روبه پیشرفته ,,مسیله دیروز فراموش میکنند,,,ایرانی در قدیم وسالها قبل سیر وسیاحت میکند,,,مارمولک دهه ۷۰ چه ارتباط به قرن ۱۴۰۰ دارد شرم کنیدحیاکنیددرعهدچراغ فانوسی سیرکنیدشماراچه به اینترنت ,,, به یک بدبختی رسیدیم، که بعد از دو دهه یک فیلم ساخته شده رو نشون میدن، وازش به عنوان دستاورد یاد میشه پخش این فیلم ربطی به روحانی و رئیسی نداره بلکه تاریخ مصرف فیلم تموم شده رئیسی اگه راست میگه اقتصاد رو درست کنه. نمی دونم چرا یه عده ای الکی میخوان بزور بگن رئیسی خیلی موفقه . بابا ملت دارن زیر فشار فقر له میشن بعد از 10ذبیست سال ما هنوز تو فاز مارمولک گیر کردیم از اونموقع تاحالا ببین ایلان ماسک چه کارایی کرده. کرونا چی کرده. ما هنوز در قرن قبل گیریم. . آخر فیلم مارمولک نشون میده لباس روحانیت چطور یه آدم خلافکار رو به راه راست میاره ومتحولش میکنه چرا اونایی که اعتراض کردند به این فیلم پیام این فیلم رو نگرفتند روحانیون بهترین و مخلص ترین قشر جامعه اند و باید الگوی سایر افراد جامه باشند ملت و سر کار گذاشتن آخه کی شبکه هاشونو نگاه میکنه از بس سانسوره دلتون خوشه واقعا بعد میگن صدا و سیما مستقل همش چرت و پرت نشون میدن مگه دیوانه ام ب مزخرفا تتون نگاه کنم تلویزیون‌ایران به همین اندازه بیست سال که از ساخت مارمولک گذشته و پخش نکرده از جامعه ایران عقب مانده است. خدا سایه رهبری را از سر ملت ایران کوتاه نکنه چون اگر بعضی از این آقایان به جای آقا بودن جلوی خیلی از کارهای معمولی راهم میگرفتن