کلیات
شورای شهر مجلسی است محلی که در سطخ شهرهای کشور با رأی مستقیم مردم نمایندگان آن انتخاب می شوند؛ مجلسی که وظیفه اصلی اعضای آن انتخاب شهردار، تصویب بودجه و نظارت بر عملکرد شهرداری هاست.
شورای شهر در قانون اساسی
بنابر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شورا یکی از ارکان نظام میباشد و یکی از ویژگیهای خاص شهرداریها، حضور شورای شهر با این امکانات در کنار شهرداریها است. تأکید قانون به شکلی است که از آن اجبار به وجود شورای شهر را میتوان یافت. وزارت کشور در زمانی که شورای شهر وجود ندارد به قائم مقامی از آن مسئولیت دار وظایف است.
شورای شهر به عنوان نهاد تصمیمگیر
بر اساس مفاد قانون شهرداری و نیز قانون تشکیلات شورای اسلامی کشوری، این نهاد یک مرجع تصمیم گیری و نظارتی است و در این مورد دارای اختیارات وسیعی است. یکی از مشکلاتی که در بحث شوراها وجود دارد این است که شوراها در خصوص نهاد های خدماتی دیگر مانند برق و اب و ... نمیتوانند نظارت بکنند.
برخی از وظایف شورای شهر، واجد جنبههای وضع مقررات است. برخی دیگر از وظایف آن، جنبه نظارتی و مراقبتی دارد.
مراجع ابطال تصمیمات شورای شهر
بر اساس ماده ۴۸ قانون شهرداریها چنانچه استانداری یا فرمانداری یا بخشداری نسبت به مصوبات شورا اعتراض داشتند بایستی ظرف یک هفته از تاریخ اطلاع، نظر خود را به انجمن اظهار و تقاضای تجدید نظر نماید در صورتی که باز هم معترض ماند، معترض میتواند به انجمن ایالتی یا ولایتی یا وزارت کشور اعتراض خود را ظرف ۱۵ روز ارائه دهد. این نظر پس از ابلاغ نهایی است.
مشارکت مردمی و شورای شهر
توجه به ایجاد و تـوسعۀسـازمانهای محلّی یکی از مشخصات قرن حاضر است. اگرچه نمیتوان خاستگاه این حکومتها را به کشور یا ملّت خاصی نسبت داد، آنـچه مـسلم است، حکومتهای محلی سابقه و قدمت نسبتا زیادی دارند. در مورد حکومت محلّی تعاریف مختلفی ارائه شـده اسـت که با وجود کثرت و تنوع تعاریف، نقاط مـشترک بـسیاری در آنـها به چشم میخورد.
طبق تعریف سازمان ملل متحد، واژۀحکومت مـحلی بـه تقسیم بندی سیاسی یک کشور و یا یک ایالت (در سیستم فدرال) اشاره دارد که با قانون ایجاد شـده و کـنترل اساسی امور محلّی همچون قدرت وضـع مـالیات را در دست دارد و هـیأت اداره کننده (حکومتی) چنین مـوجودیتی به صورت محلّی انتخاب میگردد.
در ایـران، بانیان مشروطیت به اهمیت وجود سازمانهای محلی در رشد دموکراسی و توسعه شعور اجتماعی واقـف بـودند و علاقه آنان به پی ریزی سازمانهای مـحلی از تصویب قوانین مربوط بـه ایـجاد و توسعه چنین سازمانهایی در دور اول مـجلس بـه خوبی نمایان است. تا جایی که که در حدود دو سوم قوانینی که در دوره تقنینیه اول تصویب گردید مـربوط بـه انجمنهای ایالتی و ولایتی و قانون بـلدیه بـود. قانون اسـاسی جمهوری اسلامی نیز اهمیت بـسیاری بـرای سازمانهای محلّی و مشارکت مـردم در امـور کشور قائل شده است، به گونهای که در فصل هفتم تحت عنوان «شوراها»، در اصول یکصد تا یکصد و شـشم، اهداف، نحوۀ تـشکیل و حدود اختیارات شوراها را ذکر کرده است.
اگرچه مـشارکت مـردم در ابعاد مـختلف فـرهنگی، اجتماعی و... بـه صورت غیر رسمی و از دیـرباز به عنوان یک سنّت حسنه در کشورمان وجود داشته و در دورههای مختلف تاریخی به اشکال مختلف و متنابهی ظـهور مـی یافته است؛ اما علیرغم همۀاین مطالب در کـشورمان (در گـذشته) به لحـاظ وجـود سـاختار سیاسی متمرکز و بـعضا حـکومتهای غیر مردمی، بهای چندانی به این سازمانها داده نشده است؛ بنابراین مشارکت مردم در امور محلّی نیز وجود نداشته است.
بعد از انقلاب اسلامی و مـردمی شـدن نـظام حکومتی، به حق ملّتها در اداره جامعه بهای بیشتری داده شـده اسـت و بـسیاری از امـور تـوسط رای مـردم تعیین میشود. در همین زمینه با انجام انتخابات شوراها و اداره بخشی از امور اجرایی کشور با تکیه بر روند آزاد تبادل دانش، بینش، نظارت و آرای مردم گام مهمی در واگذاری امور به سازمانهای محلی برداشته شد. شوراها تبلور حـضور مردم، دیدگاه ها، افکار، خواسته ها، نیازها و تمایل مردم در صحنه برنامه ریزی بوده اند. فلسفه آن بر پایۀمحدودیت توان، فکر و اندیشه دستگاههای اجایی و محدودیت حیطه عمل، خلاء مدیریتی و اصلاح ساختار مدیریتی است.
شورای اسلامی شهر تهران
شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش، شورایی مرکب از ۲۱ نفر است که با رأی مردم شهرهای تهران، ری و تجریش، برای تصمیمگیری در خصوص امور مربوط به شهرداری تهران انتخاب میشوند. کمیته حمل و نقل و ترافیک از جمله کمیتههای شورای اسلامی شهر تهران و ری و تجریش میباشد. نام این شورا تا دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران بود. در حال حاضر ساختمان شورای شهر تهران در خیابان بهشت ضلع جنوب پارک شهر تهران واقع شده است.
در سه دوره اول، این شورا دارای ۱۵ عضو اصلی و ۶ عضو علیالبدل بود، اما در دور چهارم تعداد اعضا به ۳۱ نفر عضو اصلی و ۱۲ نفر عضو علیالبدل افزایش یافت. هیئت رئیسه شورا شامل رئیس، نایب رئیس، دو نفر منشی و سخنگو میباشد. در نخستین دوره، آقای عبدالله نوری، و در دورههای دوم، سوم و چهارم آقای مهدی چمران ریاست این شورا را برعهده داشت؛ به استثنای سال نخست از دوره چهارم، که احمد مسجدجامعی ریاست آن را بر عهده داشت. در سال چهارم از دوره چهارم مهدی چمران رئیس و مرتضی طلایی نایب رئیس شورای شهر تهران بود. در دوره پنجم محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران شد.
طبق نتایج نظرسنجی ایسپا، ۳۱٫۸ درصد شهروندان تهرانی معتقدند آینده شهر تهران با آمدن و شروع به کار شورای شهر پنجم (جدید)، بهتر خواهد شد، ۴۰٫۶ درصد آنها گفتهاند تغییر چندانی نخواهد کرد و ۲۱٫۱ درصد دیگر شهروندان نیز بر این نظر هستند که آینده شهر تهران با آمدن و شروع به کار شورای شهر پنجم بدتر خواهد شد. ۶٫۵درصد نیز پاسخ ندانند.
اعضای شورای شهر تهران در دوره پنجم
اسامی اعضای شورای شهر تهران در دوره چهارم به شرح زیر است:
1-محسن هاشمی رفسنجانی رئیس لیست امید (اصلاحطلبان)
۲- سید ابراهیم امینی نایب رئیس لیست امید (اصلاحطلبان)
۳ -علی اعطا سخنگو لیست امید (اصلاحطلبان)
۴ -زهرا نژادبهرام منشی لیست امید (اصلاحطلبان)
۵ -بهاره آروین منشی لیست امید (اصلاحطلبان)
۶ -محمدجواد حقشناس لیست امید (اصلاحطلبان)
۷ -مرتضی الویری لیست امید (اصلاحطلبان) دوره اول
۸ -افشین حبیبزاده لیست امید (اصلاحطلبان)
۹ -آرش حسینی میلانی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۰- حسن خلیلآبادی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۱ -احمد مسجدجامعی لیست امید (اصلاحطلبان) دوره سوم و چهارم
۱۲ -زهرا صدراعظم نوری لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۳ -محمد سالاری لیست امید (اصلاحطلبان) دوره چهارم
۱۴ -حسن رسولی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۵ -ناهید خداکرمی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۶- مجید فراهانی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۷ -شهربانو امانی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۸ -محمود میرلوحی لیست امید (اصلاحطلبان)
۱۹ -الهام فخاری لیست امید (اصلاحطلبان)
۲۰ -محمد علیخانی لیست امید (اصلاحطلبان)
۲۱ -حجت نظری
رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران خطاب به استاندار تهران اعلام کرد: آقای استاندار شاخص هوای تهران باید به چه مرحلهای می رسید که جان مردم و شهروندان برای شما مهم تلقی شود و اقدام به تعطیلی مدارس و ادارات می کردید؟
کد خبر: ۱۱۱۳۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۱
نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران تأکید کرد: اگر اطلاعات درستی در خصوص آلودگی هوا به مسئولین داده می شد صلاح این بود که تهران را تعطیل می کردند.
کد خبر: ۱۱۱۳۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۱
بر اساس مصوبه شورای شهر تهران نرخ کرایه و بلیت وسایل حمل و نقل عمومی در سالجاری ۲۵ درصد افزایش خواهد داشت که براساس اعلام فرمانداری تهران از اول اردیبهشت این افزایش اعمال خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۱۱۸۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۴
عضو شورای شهر تهران درباره آخرین وضعیت سلامت رئیس شورای شهر تهران گفت: روند درمانی مهدی چمران که به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری هستند، در حال پیگیری است.
کد خبر: ۱۱۱۱۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۶
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران خبر داد:
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران از وزارت میراث فرهنگی خواست که برای ایمنسازی بازار تهران اقدامی موثر انجام دهد.
کد خبر: ۱۱۰۶۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۸
رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران گفت: از سوی این کمیسیون درخواستی برای پلیس راهنمایی و رانندگی جهت اعطاء مجوز تردد در خطوط ویژه ارسال نشدهاست.
کد خبر: ۱۱۰۰۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۴
ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۱ شهرداری تهران به شورا روز سه شنبه (۲۸ دی) در شورای شهر تهران برگزار شد./عکاس : امیر عباس قاسمی
کد خبر: ۱۰۹۹۸۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۸
رئیس شورای شهر تهران توضیحاتی درباره ماجرای اتوبوسخوابی، بودجه 1401 و کمک شهرداری تهران به مترو قم ارائه داد.
کد خبر: ۱۰۹۶۵۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در مورد پدیده اتوبوس خوابی واکنش نشان داد و گفت: ما در ستاد سمن ها سعی داریم از توان سازمانهای مردم نهاد در این زمینه استفاده کنیم و از آنها بخواهیم برای این پدیده که زائیده شرایط اقتصادی کشور است، فکری کنند.
کد خبر: ۱۰۹۶۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با تأکید بر لزوم تدوین برنامه جامع در حوزه کودکان زباله گرد، گفت: اعداد و رقم عجیب و غریب درباره ارزش زباله تولید شده در تهران بیان می شود.
کد خبر: ۱۰۹۶۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
توسط کمیسیون برنامه و بودجه؛
یک عضو شورای شهر تهران گفت: کمیسیون برنامه و بودجه طرح نظارت بر پروژههای شهری را اجرا خواهد کرد.
کد خبر: ۱۰۹۵۳۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۵
حادثه قطار کرج- تهران به دلیل نخریدن واگنمترو و بی توجهی طی چهار سال قبل به این نوع خریدها بود.
کد خبر: ۱۰۹۴۹۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۳
نام بلوار صدرا در تهران به نام حسن یزدانی قهرمان کشتی آزاد جهان و المپیک تغییر کرد.
کد خبر: ۱۰۹۴۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۸
اعضای شورای اسلامی شهر تهران امروز یکشنبه جلسه خود را با حضور چند تن از پرستاران و تقدیر از آنان آغاز کردند.
کد خبر: ۱۰۹۲۶۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۱
عضو شورای شهر تهران با اشاره به طرح تعارض منافع در شورای شهر تهران و بررسی این طرح به زودی در صحن شورا، گفت: هیچ کسی امضای خود را در این طرح پس نگرفته، بلکه جو عمومی شورا نشان میدهد که به زودی تعداد امضاها افزایش نیز مییابد.
کد خبر: ۱۰۹۱۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۲
عضو شورای ششم شهر تهران گفت: در اواخر شورای پنجم مالک علاءالدین شکایتی در کمیسیون ماده ۳۸ مطرح کرده و از کمیسیون رأی گرفته که شهرداری باید مجوز دو طبقه اضافه را برای ساخت در این مجموعه بدهد و متأسفانه کمیسیون ماده ۳۸ هم در اواخر فعالیت شورای پنجم رأی را صادر کرده است.
کد خبر: ۱۰۹۱۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۲
رئیس شورای شهر تهران گفت: آلودگی و ترافیک شهر تهران نتیجه کمکاری و کار نکردن دولت در دو دوره گذشته به ویژه در حوزه خرید واگن و تامین اتوبوس است.
کد خبر: ۱۰۸۹۳۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۲
رئیس کمیسیون حمل ونقل شورای شهر تهران در مورد امکان تردد تاکسی ها در خطوط ویژه توضیحاتی ارائه کرد و گفت: استفاده تاکسی و خودروهای پرمسافر از خطوط ویژه بی آر تی در یک مقطعی مطرح شد؛ اما نیازمند کار تخصصی است.
کد خبر: ۱۰۸۶۷۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۹
رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه مسائل پایتخت با کل کشور مرتبط است، گفت: اگر فقط به این کلانشهر بسنده کنیم و استانهای دیگر را فراموش کنیم سبب موج جمعیتی به تهران می شود و از اینرو ارتباطات بین شهری بسیار مهم است.
کد خبر: ۱۰۸۵۴۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۱
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران از تدوین طرحی برای مهار فرونشست در تهران خبر داد.
کد خبر: ۱۰۸۴۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۷