کلیات
عمر حسن احمد البشیر متولد ۱ ژانویه ۱۹۴۴، رئیس‌جمهور کنونی سودان و رئیس حزب کنگره سودان می‌باشد. او در سال ۱۹۸۹ در زمانی که یک سرهنگ ارتش سودان بود رهبری کودتای بدون خونریزی را برعهده گرفت و موفق به برکناری صادق المهدی نخست وزیر منتخب وقت شد و به قدرت رسید.
زندگی‌نامه
عمر در روستایی کوچک هوش بناگا در ۱۹۴۴ به دنیا آمد و در جوانی به ارتش سودان پیوست و به مدرسه‌ای نظامی در قاهره رفت. او سریعاً مدارج ترقی در ارتش را طی کرد و از سربازان چترباز شد. بعد‌ها و در جریان جنگ با اسرائیل در ۱۹۷۳ او به ارتش مصر پیوست. پس از بازگشت به سودان او به یکی از مقامات ارتشی در نیمه جنوبی کشور منصوب شد و مسئول عملیات نظامی علیه ارتش آزادی بخش خلق سودان شد. او که تا دهه ۱۹۸۰ به ژنرالی رسیده بود، در سال ۱۹۸۹ با حمایت جبهه قومی اسلامی به رهبری دکتر حسن ترابی کودتایی نظامی تدارک دید و نخست وزیر منتخب وقت، صادق المهدی را سرنگون کرد.
البشیر بلافاصله تمام احزاب سیاسی را ممنوع کرد، نشریات را تعطیل کرد و مجلس را تعطیل اعلام کرد. او سپس خود را به عنوان رئیس «شورای رهبری انقلاب نجات ملی» منصوب کرد. این شورا نهادی بود که او تأسیس کرده بود و این شورا تمام قدرت قانون‌گذاری و اجرایی در سراسر کشور را در اختیار داشت. او سمت‌های ریاست جمهوری، نخست وزیری، فرماندهٔ نیروهای مسلح و وزارت دفاع سودان را شخصاً در اختیار گرفت.
اتحاد با اسلام‌گرایان
البشیر سپس خود را با حسن الترابی رهبر جبهه اسلامی ملی متحد کرد و شروع به برنامه‌ای کرد که طبق آن شمال سودان را به دولتی شدیداً اسلامی بدل کند. او قانون شریعه را اجباری کرد و در ۱۹۹۱ قانون جنایی جدیدی در شمال سودان اعلام شد که به پلیس قدرت بیش‌تری می‌داد. در ۱۶ اکتبر ۱۹۹۳ البشیر پس از انحلال شورای فرمان انقلابی برای رهایی ملی به عنوان رئیس‌جمهور کشور منصوب شد و قدرتش را افزایش داد.
عمر البشیر اعلام کرده که در صورت جدایی سودان جنوبی از بخش شمالی آن کشور، قانون اساسی سودان تغییر خواهد کرد و در قانون اساسی جدید زبان عربی تنها زبان، اسلام تنها دین و قوانین شریعت تنها قانون در سودان خواهد بود.
جدایی سودان جنوبی
در سال ۱۳۸۴ هر دلار معادل ۲۰۰ دینار یا دو جنیه فعلی بود، اما اکنون هر دلار به بیش از ۱۵ جنیه رسیده، اقتصاد سودان با جدایی جنوب از شمال با بحران بی‌سابقه روبرو شد. در جریان جدایی جنوب این کشور آسیب فراوانی بر آن وارد شد: ۸ میلیون از جمعیت جنوب را از دست داد، ۶۵۰ هزار کیلومتر از خاک خود را در جنوب از دست داد و مساحت ۲ میلیون و ۵۰۰ کیلومتری سودان به ۱ میلیون ۸۵۰ هزار کیلومتر رسید، سرچشمه‌های رود نیل از اتیوپی و اوگاندا در جنوب (رود‌های نیل آبی و سفید) را از دست داد، منابع جنگلی در جنوب را از دست داد و از همه مهمتر بیش از یک سوم نفت خود را از دست داد و میزان تولید نفت سودان با جدایی جنوب از ۴۸۰ هزار بشکه در روز به ۱۵۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.
عمر احمد حسن البشیر برای پیشگیری از بحران بیشتر به سوی اعراب دست دراز کرد تا با کمک مالی آن‌ها بر زخم بحران‌های اقتصادی خود مرهم گذارد، آنان مشروط بر قطع روابط با جمهوری اسلامی ایران به سودان کمک کردند.
در اواسط شهریور ۱۳۹۳ حکومت این کشور مراکز فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را تعطیل کرد، در بهار سال بعد کلینیک‌های هلال احمر جمهوری اسلامی ایران را بست و سرانجام روابط دیپلماتیک با ایران را قطع نمود. عمر البشیر در سازمان‌های بین‌المللی متهم به نسل‌کشی است و او به همراه ۶۴ نفر دیگر در دادگاه لاهه متهم به نسل‌کشی در غرب این کشور یعنی دارفور هستند و حکم بازداشت آنان به پلیس بین‌الملل صادر شده‌است.
البشیر در سطح بین‌المللی
البشیر در سطح جهانی چهره‌ای جنجالی است. او مدت‌ها به دلیل کمک و پناه دادن به تروریست‌ها و افراطیون اسلامی محکوم شده‌است. اسامه بن لادن به مدت پنج سال در سودان زندگی و کار می‌کرد و تنها در می۱۹۹۶ بود که از این کشور اخراج شد.
سفر به ایران
عمرالبشیر دارای روابط گسترده‌ای با ایران است. وی در اردیبهشت ۱۳۸۵ به ایران سفر کرد و با رهبر انقلاب و محمود احمدی‌نژاد دیدار داشت. آیت الله خامنه ای در دیدار با وی فرمودند که ایران آماده انتقال تکنولوژی هسته‌ای خود به سایر کشورهاست. وی هم چنین در دیدار با احمدی‌نژاد به تمجید از امام خمینی (ره) و آیت الله خامنه ای پرداخت.
ممانعت عربستان از عبور هواپیمای عمر البشیر به ایران
عمر البشیر که به مراسم تحلیف حسن روحانی دعوت شده بود، در این مراسم غایب بود. هواپیمای عمر البشیر برای یک دیدار رسمی دو روزه راهی تهران شد، اما عربستان به هواپیمای البشیر اجازه نداد در مسیر پرواز به ایران از حریم هوایی عربستان عبور کند. به این ترتیب عمر البشیر مجبور به بازگشت به سودان شد.
بشیر در این سفر از هواپیمای ریاست جمهوری خود استفاده نکرده بود بلکه از یک هواپیمای اجاره‌ای از یک شرکت سعودی استفاده کرد.
کودتا در سودان
در آوریل ۲۰۱۹ میلادی (۲۱ فروردین ۱۳۹۸) طی یک کودتای نظامی عمرالبشیر پس از ۳۰ سال حکومت، از قدرت کنار گذاشته شد.
در مورد عمر البشیر در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
