کلیات
هر گونه تلاش قانونی یا غیرقانونی یک شرکت به منظور طفره رفتن و گریختن از پرداخت مالیات یا کمتر پرداخت نمودن آن، به هر شیوه که انجام شود، فرار مالیاتی گفته میشود. اصطلاح فرار مالیاتی در رابطه با ترتیبات غیرقانونی اتخاذ شده جهت اختفا درآمد یا نادیده گرفتن بدهی مالیاتی به کار میرود و به این معنی است که مؤدی کمتر از میزانی که قانوناً موظف است پرداخت کند.
عمدهترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی در بسیاری از کشورها یکسان و مشترک بوده و معمولاً مالیاتهایی که با هدف توزیع درآمد وضع میگردند دارای پایههای کمتر و نرخهای بالاتری هستند اینگونه مالیاتها قابلیت فرار فراوانی در خود نهفته دارند. افزایش نرخهای مالیاتی ضمن آنکه انگیزههای سرمایهگذاری را کاهش میدهد، زمینه لازم برای اجتناب از پرداخت مالیات و فرار مالیاتی را نیز فراهم میآورد.
اجتناب از مالیات
استفاده مؤدی از راههای مختلف قانونی مانند محاسبه مالیات نرخهای گوناگون به منظور کاستن از میزان مالیات را اجتناب از مالیات میگویند. این اصطلاح به فعالیتهایی نیز نسبت داده میشود که شخص بخواهد از اشتغال به یک کار یا استفاده از امتیاز که مشمول مالیات است صرفنظر کند تا مالیات ندهد مانند جلوگیری از واردکردن یک شغل، برای فرار از عوارض. فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات هر دو بهمنظور گریز از ادای مالیات صورت میگیرد، اما تفاوت اساسی این دو آن است که اجتناب از پرداخت مالیات رفتاری قانونی است، درحالیکه فرار مالیاتی رفتاری غیرقانونی است، درواقع عاملان اقتصادی با استفاده از روزنههای قانون مالیات و بازبینی در تصمیمات اقتصادی خود تلاش میکند تا بدهی مالیاتی خود را کاهش دهند. ازآنجاکه اجتناب از مالیات فعالیتی قانونی است لذا بیشتر از فرار مالیاتی در معرض دید است. مصادیق متعددی برای اجتناب از مالیات قابلذکر است. سرمایهگذاران خارجی معمولاً سرمایههای خود را از کشوری با نرخ مالیات بالاتر خارج و به کشور دارای نرخ پایینتر مالیات وارد میکنند. با این اقدام آنها از پرداخت بالاتر از کشور اول اجتناب میکنند. اگر نرخ مالیات مربوط به یک کالای وارداتی در مقایسه با کالای مشابه داخلی بالاتر باشد؛ چنانچه مصرفکنندگان داخلی کالای خود را به دلیل ارزانتر بودن ترجیح دهند بهنوعی رفتار اجتناب از مالیات را در پیش گرفتهاند، زیرا با این رفتار مالیات کمتری میپردازند.
جرم فرار مالیاتی
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. قانونگذار سعی نمودهاست تعریفی از فرار مالیاتی در قانون مالیاتهای مستقیم ارائه نماید. بر این اساس در ماده ۲۰۱ همین قانون مقرر داشته: «هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل میباشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شدهاست استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند…»
تعریف مذکور تعریف جامعی از جرم فرار مالیاتی نیست و برخی از افعال منجر به عدم پرداخت مالیات را پوشش نمیدهد. مثلاً هرگاه مؤدیان با جعل اسناد و مدارکی که ملاک تشخیص مالیات نیست، فعالیتهای شغلی خود را از موارد معافیت مالیاتی قلمداد نماید؛ مشمول ماده ۲۰۱ نخواهد بود. در تعریف فرار مالیاتی مناسب آن است که بیان شود «ارتکاب هر فعل یا ترک فعلی مؤدی که به قصد فرار مالیاتی صورت گیرد و منجر به پرداخت ناقص یا نپرداختن مالیات شود»
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. لیکن از منظر عناصر متشکله جرم و مجازات، ابهامات بسیاری در ماده مزبور وجود دارد. فرار مالیاتی، جرمی عمدی است که رفتار فیزیکی آن میتواند از نوع فعل مثبت یا منفی باشد. از حیث اوضاع و احوال برای تحقق فرار مالیاتی، لزومی به مباشرت مرتکب در تنظیم مدارکِ خلاف واقع نیست بلکه صرف استناد به مدارک تنظیمی توسط ثالث در تحقق جرم کفایت میکند. از طرف دیگر در مصداق ترک فعل باید مدت زمان سه سال متوالی سپری شود. از جهت عنصر نتیجه نیز نسبت به مطلق یا مقید بودن این جرم احتمال متعددی مطرح میشود که به نظر میرسد مقید دانستن آن با اصول حقوقی و تفسیر به نفع متهم انطباق بیشتری دارد.
فرار مالیاتی بانک
مطابق قانون اساسی ایران، اگر بانکها بیشتر از نرخ مقرر بهره بانکی، سودی به سپرده گزاران پرداخت نمایند تا با این کار بتوانند مشتریان و سپرده گزاران بیشتری دریافت کنند، باید مالیات بدهند و در غیر این صورت مشمول فرار مالیاتی میشوند.
کد خبر: ۹۳۶۷۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۱
از سازمان مالیاتی انتظار میرود با توجه به اعلام آمادگی سه قوه برای ساماندهی فرار مالیاتی ، این گونه اطلاعات را در اختیار مجلس قرار دهد.
کد خبر: ۹۳۶۲۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۰
مرور روزنامههای سه شنبه چهارشنبه آبان ماه؛
پیام روحانی به پادشاه عربستان، ملک ری همچنان اسیر ناسیونالیسم قومیتی، اهانت، تهدید و شعار علیه رئیس جمهور در قم، گازدهی سانتریفیوژهای نسل جدید IR ۶ در نطنز، حمله به آرامکو برای سعودی ۵۰۰ میلیارد پوند هزینه داشت، کاهش چراغ خاموش نرخ سود سپرده بانکی، ذرت آلوده مصرف نشده حتی یک کیلو، تب داغ جنجال «چندهمسری» و چندهمسری مسأله کیست؟ از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۳۴۹۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۴
کد خبر: ۹۳۴۷۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۳
معاون امور مجلس وزارت اقتصاد و دارایی با اشاره به فرار مالیاتی 10 هزار ملیاردی بخش خصوصی در سال گذشته گفت: سال جاری نیز این رقم تکرار شده است.
کد خبر: ۹۳۳۶۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۰
خانوادههایی در میان حذفشدگان از یارانه هستند که به معنای واقعی غیر نیازمند یا به تعبیر عامیانه میلیاردر تلقی میشوند. مثلاً فردی در یکی از پاساژهای تهران بالای ۲۰ میلیارد تومان تراکنش سالیانه و حدود ماهی ۲۰۰ میلیون تومان تراکنش داشت که نسبت به حذف یارانه خود اعتراض کرده بود
کد خبر: ۹۳۳۴۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۷
رئیس سازمان امور مالیاتی؛
رئیس کل سازمان امور مالیاتی گفت: لیست بانکی تراکنشهای مالی حدود۳۰۰ هزار نفر که درآمدهای بالای میلیارد داشتند در اختیار این سازمان قرار گرفته که بر اساس بررسی انجام گرفته نیمی از آنان مودی مالیاتی نبودند و نیمی دیگر از آنان که مودی مالیاتی بودند کمتر از آنچه لازم است مالیات میپرداختند
کد خبر: ۹۳۲۸۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۵
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه تیترهایی همچون تقویت ۴۱۳۰ واحدی شاخص کل بورس، نوسان محدود دلار در دومین روز هفته، ارزش برندهای ملی چین ۴۰ درصد رشد کرد، احتمال سقوط اقتصاد جهان به رکودی تلختر از سال ۲۰۰۹، ممنوعیت غیربرقیها در انگلیس تا ۲۰۳۰ و ثبات نرخ مرغ در بازار را در بر دارد.
کد خبر: ۹۲۹۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۲
کد خبر: ۹۲۹۵۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۰
فرهاد دژپسند در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران در خصوص راههای مبارزه با فرار مالیاتی گفت: وقتی فرار مالیاتی را تعریف میکنیم یعنی موردی از پرداخت مالیات فرار میکند؛ گاهی پرداخت معوق را هم فرار مینامیم که درست نیست.
کد خبر: ۹۲۸۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۷
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفتوگو با «تابناک»؛
متأسفانه در کشور ما به دلیل اقتصاد رانتی و نفتی که وجود دارد، مالیات نقش کمتری در تأمین هزینههای اداره کشور دارد، از این روی، مطلبی که رئیس سازمان امور مالیاتی گفته است درست بود. متأسفانه برخی نهادها، بنگاه ها، مؤسسات، خیریهها و مناطق آزاد و استانها با وجود درآمد بالا، هیچ مالیاتی به دولت نمیدهند.
کد خبر: ۹۲۸۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه تیترهایی همچون تقویت ۷۰۱ واحدی دماسنج بازار سرمایه در میانه مهر، افزایش تولیدات شرکتهای بورسی نشانه مثبت اقتصاد، قیمت دلار روز دوشنبه اصلاح خاصی نداشت، پاکستان بانکداری اسلامی را توسعه میدهد، مرکز آمار نرخ بیکاری تابستان را ۱۰.۵ درصد اعلام کرد، وزیر صنعت: کاهش قیمت خودرو ادامه خواهد یافت و احتمال پیشبرد فرزاد B. با شرکتهای ایرانی را در بر دارد.
کد خبر: ۹۲۸۴۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۶
بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی در ۱۸ ماه
وزیر امور اقتصادی و دارایی از بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز حاصل از صادراتی غیرنفتی در ۱۸ ماه گذشته خبر داد.
کد خبر: ۹۲۸۴۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس درباره رقم فرار مالیاتی وکلا گفت: گفته میشود فرار مالیاتی وکلا 12 هزار میلیارد تومان است. به نظر بنده، این عدد درست تخمین زده شده و صحت دارد.
کد خبر: ۹۲۸۳۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
کد خبر: ۹۲۷۷۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۲
کد خبر: ۹۲۷۲۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۰
سازمان امور مالیاتی:
کد خبر: ۹۲۶۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۹
کد خبر: ۹۲۶۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۸
کد خبر: ۹۲۶۲۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۶
کد خبر: ۹۲۵۴۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۱