کلیات
هر گونه تلاش قانونی یا غیرقانونی یک شرکت به منظور طفره رفتن و گریختن از پرداخت مالیات یا کمتر پرداخت نمودن آن، به هر شیوه که انجام شود، فرار مالیاتی گفته میشود. اصطلاح فرار مالیاتی در رابطه با ترتیبات غیرقانونی اتخاذ شده جهت اختفا درآمد یا نادیده گرفتن بدهی مالیاتی به کار میرود و به این معنی است که مؤدی کمتر از میزانی که قانوناً موظف است پرداخت کند.
عمدهترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی در بسیاری از کشورها یکسان و مشترک بوده و معمولاً مالیاتهایی که با هدف توزیع درآمد وضع میگردند دارای پایههای کمتر و نرخهای بالاتری هستند اینگونه مالیاتها قابلیت فرار فراوانی در خود نهفته دارند. افزایش نرخهای مالیاتی ضمن آنکه انگیزههای سرمایهگذاری را کاهش میدهد، زمینه لازم برای اجتناب از پرداخت مالیات و فرار مالیاتی را نیز فراهم میآورد.
اجتناب از مالیات
استفاده مؤدی از راههای مختلف قانونی مانند محاسبه مالیات نرخهای گوناگون به منظور کاستن از میزان مالیات را اجتناب از مالیات میگویند. این اصطلاح به فعالیتهایی نیز نسبت داده میشود که شخص بخواهد از اشتغال به یک کار یا استفاده از امتیاز که مشمول مالیات است صرفنظر کند تا مالیات ندهد مانند جلوگیری از واردکردن یک شغل، برای فرار از عوارض. فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات هر دو بهمنظور گریز از ادای مالیات صورت میگیرد، اما تفاوت اساسی این دو آن است که اجتناب از پرداخت مالیات رفتاری قانونی است، درحالیکه فرار مالیاتی رفتاری غیرقانونی است، درواقع عاملان اقتصادی با استفاده از روزنههای قانون مالیات و بازبینی در تصمیمات اقتصادی خود تلاش میکند تا بدهی مالیاتی خود را کاهش دهند. ازآنجاکه اجتناب از مالیات فعالیتی قانونی است لذا بیشتر از فرار مالیاتی در معرض دید است. مصادیق متعددی برای اجتناب از مالیات قابلذکر است. سرمایهگذاران خارجی معمولاً سرمایههای خود را از کشوری با نرخ مالیات بالاتر خارج و به کشور دارای نرخ پایینتر مالیات وارد میکنند. با این اقدام آنها از پرداخت بالاتر از کشور اول اجتناب میکنند. اگر نرخ مالیات مربوط به یک کالای وارداتی در مقایسه با کالای مشابه داخلی بالاتر باشد؛ چنانچه مصرفکنندگان داخلی کالای خود را به دلیل ارزانتر بودن ترجیح دهند بهنوعی رفتار اجتناب از مالیات را در پیش گرفتهاند، زیرا با این رفتار مالیات کمتری میپردازند.
جرم فرار مالیاتی
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. قانونگذار سعی نمودهاست تعریفی از فرار مالیاتی در قانون مالیاتهای مستقیم ارائه نماید. بر این اساس در ماده ۲۰۱ همین قانون مقرر داشته: «هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل میباشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شدهاست استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند…»
تعریف مذکور تعریف جامعی از جرم فرار مالیاتی نیست و برخی از افعال منجر به عدم پرداخت مالیات را پوشش نمیدهد. مثلاً هرگاه مؤدیان با جعل اسناد و مدارکی که ملاک تشخیص مالیات نیست، فعالیتهای شغلی خود را از موارد معافیت مالیاتی قلمداد نماید؛ مشمول ماده ۲۰۱ نخواهد بود. در تعریف فرار مالیاتی مناسب آن است که بیان شود «ارتکاب هر فعل یا ترک فعلی مؤدی که به قصد فرار مالیاتی صورت گیرد و منجر به پرداخت ناقص یا نپرداختن مالیات شود»
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. لیکن از منظر عناصر متشکله جرم و مجازات، ابهامات بسیاری در ماده مزبور وجود دارد. فرار مالیاتی، جرمی عمدی است که رفتار فیزیکی آن میتواند از نوع فعل مثبت یا منفی باشد. از حیث اوضاع و احوال برای تحقق فرار مالیاتی، لزومی به مباشرت مرتکب در تنظیم مدارکِ خلاف واقع نیست بلکه صرف استناد به مدارک تنظیمی توسط ثالث در تحقق جرم کفایت میکند. از طرف دیگر در مصداق ترک فعل باید مدت زمان سه سال متوالی سپری شود. از جهت عنصر نتیجه نیز نسبت به مطلق یا مقید بودن این جرم احتمال متعددی مطرح میشود که به نظر میرسد مقید دانستن آن با اصول حقوقی و تفسیر به نفع متهم انطباق بیشتری دارد.
فرار مالیاتی بانک
مطابق قانون اساسی ایران، اگر بانکها بیشتر از نرخ مقرر بهره بانکی، سودی به سپرده گزاران پرداخت نمایند تا با این کار بتوانند مشتریان و سپرده گزاران بیشتری دریافت کنند، باید مالیات بدهند و در غیر این صورت مشمول فرار مالیاتی میشوند.
در گفتوگو با تابناک اقتصادی بررسی شد
رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی گفت: راه اندازی سامانه مودیان مالیاتی، نقش موثری در شفاف سازی اطلاعات دارد که البته دولت باید در کنار آن برای اقتصادهای زیر زمینی و قاچاق هم تمهیدات لازم را در نظر بگیرد.
کد خبر: ۱۱۲۸۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۳
تابناک اقتصادی بررسی کرد
طی سالیان اخیر، تلاشهای فراوانی شده است که به مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته، نظام مالیاتی فعلی به سمت اصلاح و عدالت پیش برود و همچنین از طریق سامانههای متصل مالیاتی، امکان ایجاد شفافیت در اقتصاد فراهم شود و از طرفی دیگر با افزایش کارآمدی نظام مالیاتی به افزایش درآمدهای پایدار مالیاتی دست یابیم.
کد خبر: ۱۱۲۷۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۹
راهاندازی سامانه مودیان و پایانههای فروشگاهی، بزرگترین و مهمترین اقدام اصلاحی وزارت اقتصاد جهت تحقق نقشه راه رشد غیرتورمی اقتصاد کشور است که اهدافی مانند اخذ مالیات از بخشهای غیرمولد و دلالی، هوشمندسازی فرآیند اخذ مالیات، حذف ممیزهای مالیاتی، اخذ عادلانهتر مالیات، کاهش فرار مالیاتی و کاهش بخش غیرشفاف اقتصاد و ایجاد شفافیت مالی و اقتصادی را فراهم میکند
کد خبر: ۱۱۲۷۰۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۷
فرار از مالیات ممنوع
قانون سامانه های مؤدیان وارد مرحله اجرا شده و قرار است بر اساس سامانه های طراحی شده که تا پایان شهریور تکمیل می شوند، همه فعالیت های اقتصادی در بستر الکترونیک انجام شوند.
کد خبر: ۱۱۲۲۳۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۳
تکلیف شهروندان به پرداخت مالیات، در قانون مالیات های مستقیم مورد پیش بینی قرار گرفته است؛ اما گاهی برخی از شهروندان با تمسک به روش های گوناگون، از مسئولیت و تکلیف پرداخت مالیات، شانه خالی کرده و به این ترتیب ممکن است جرایم مالیاتی رخ دهد که البته در مواردی، قابل مجازات و تعقیب کیفری نیز هستند.
کد خبر: ۱۱۲۰۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۵
رییس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ از شناسایی ۲۵ شرکت دارای فرار مالیاتی خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۸۰۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۵
فرمانده انتظامی استان ایلام از کشف پرونده فرار مالیاتی ۳۰ میلیاردی یک شرکت پیمانکاری توسط کارآگاهان پلیس امنیت اقتصادی خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۷۵۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۲
رئیس مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی گفت: روز شنبه، آخرین روز اتصال دستگاههای کارتخوان به پروندههای مالیاتی است.
کد خبر: ۱۱۰۵۳۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۳۰
رئیس سازمان امور مالیاتی کشور از شناسایی سه میلیون مؤدی مالیاتی جدید در کشور از ابتدای امسال تاکنون خبر داد و گفت: قرار است افزایش درآمدهای مالیاتی سال آینده از محل همین مؤدیان جدید باشد، نه اینکه فشار مضاعفی به مؤدیان قبلی وارد شود.
کد خبر: ۱۱۰۴۱۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۲
پیمانه اقتصادی
این پیمانه تیترهایی همچون سخنگوی دولت: اولویت امروز حاکمیت، حل مسائل اقتصادی مردم است، ریزش دوباره بورس آغاز شد، فرهاد دژپسند: به عملکردم در بورس افتخار میکنم، سود ۵۵۰ هزار تومانی سهام عدالت برای چه کسانی است؟ برنج ۹۲ هزار تومانی شایعه است و هشدار اتاق اصناف نسبت به تعطیلی کرونایی در شب عید را در بر دارد.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
یکی از مسئولان سازمان امور مالیاتی اعلام کرده که در کشور بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم... این موضوع سوژه انتشار کارتونی از مهدی عزیزی در خبرآنلاین شد.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
پیمانه اقتصادی
این پیمانه تیترهایی همچون تداوم روند نزولی شاخص کل بورس، ارزش سهام عدالت چقدر شد؟ قیمت سکه ٢٣ آذر ١۴٠٠ چقدر شد؟ روند صعودی طلا متوقف شد، نفت ایران حدود دو دلار ارزان شد، قیمت تولیدکننده روی کالاها میخورد و شرایط برای تک نرخی شدن ارز فراهم نیست را در بر دارد.
کد خبر: ۱۰۹۳۰۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۳
رییس سازمان امور مالیاتی گفت حدود ۵۰ درصد مالیاتی که وصول میکنیم فرار مالیاتی داریم که بر این اساس این مبلغ ۱۳۵ هزار میلیارد تومان برآورد میشود.
کد خبر: ۱۰۹۳۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۳
با بازگشت اعتماد به بازار سرمایه مردم سرمایههای خود را وارد این بازار میکنند و در مسیر رشد و توسعه تولید و ایجاد اشتغال به کار گرفته میشود.
کد خبر: ۱۰۸۷۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۳
رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: از چند شرکت پتروشیمی و شرکتهای وابسته به بانک ها، هفت هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است.
کد خبر: ۱۰۸۱۷۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۱
کد خبر: ۱۰۸۱۷۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۰
جزایر کایمن به عنوان نخستین بهشت مالیاتی جهان معرفی شد.
کد خبر: ۱۰۶۴۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۷
رئیس کل سازمان امور مالیاتی با تاکید براینکه درآمدهای مالیاتی باید دو برابر تورم باشد، بیان کرد: اگر درآمدهای مالیاتی تحقق یافته در سال گذشته بیش از میزان تعیین شده در بودجه صورت نمیگرفت، حدود ۱۰ درصد به تورم اضافه میشد.
کد خبر: ۱۰۶۲۵۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۶
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی چهاردهمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۵۶۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۴
تفاوت بین فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات به قانونی یا غیرقانونی بودن رفتار مؤدیان مربوط میشود. فرار مالیاتی ، یک نوع تخلف از قانون است. وقتی که یک مؤدی مالیاتی از ارائه گزارش درست در مورد درآمدهای حاصل از کار یا سرمایه خود که مشمول پرداخت مالیات میشود، امتناع میکند، یک نوع عمل غیر رسمی انجام میدهد که او را از چشم مقامات دولتی و مالیاتی کشور دور نگه میدارد.
کد خبر: ۱۰۵۴۷۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۷