کلیات
هر گونه تلاش قانونی یا غیرقانونی یک شرکت به منظور طفره رفتن و گریختن از پرداخت مالیات یا کمتر پرداخت نمودن آن، به هر شیوه که انجام شود، فرار مالیاتی گفته میشود. اصطلاح فرار مالیاتی در رابطه با ترتیبات غیرقانونی اتخاذ شده جهت اختفا درآمد یا نادیده گرفتن بدهی مالیاتی به کار میرود و به این معنی است که مؤدی کمتر از میزانی که قانوناً موظف است پرداخت کند.
عمدهترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی در بسیاری از کشورها یکسان و مشترک بوده و معمولاً مالیاتهایی که با هدف توزیع درآمد وضع میگردند دارای پایههای کمتر و نرخهای بالاتری هستند اینگونه مالیاتها قابلیت فرار فراوانی در خود نهفته دارند. افزایش نرخهای مالیاتی ضمن آنکه انگیزههای سرمایهگذاری را کاهش میدهد، زمینه لازم برای اجتناب از پرداخت مالیات و فرار مالیاتی را نیز فراهم میآورد.
اجتناب از مالیات
استفاده مؤدی از راههای مختلف قانونی مانند محاسبه مالیات نرخهای گوناگون به منظور کاستن از میزان مالیات را اجتناب از مالیات میگویند. این اصطلاح به فعالیتهایی نیز نسبت داده میشود که شخص بخواهد از اشتغال به یک کار یا استفاده از امتیاز که مشمول مالیات است صرفنظر کند تا مالیات ندهد مانند جلوگیری از واردکردن یک شغل، برای فرار از عوارض. فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات هر دو بهمنظور گریز از ادای مالیات صورت میگیرد، اما تفاوت اساسی این دو آن است که اجتناب از پرداخت مالیات رفتاری قانونی است، درحالیکه فرار مالیاتی رفتاری غیرقانونی است، درواقع عاملان اقتصادی با استفاده از روزنههای قانون مالیات و بازبینی در تصمیمات اقتصادی خود تلاش میکند تا بدهی مالیاتی خود را کاهش دهند. ازآنجاکه اجتناب از مالیات فعالیتی قانونی است لذا بیشتر از فرار مالیاتی در معرض دید است. مصادیق متعددی برای اجتناب از مالیات قابلذکر است. سرمایهگذاران خارجی معمولاً سرمایههای خود را از کشوری با نرخ مالیات بالاتر خارج و به کشور دارای نرخ پایینتر مالیات وارد میکنند. با این اقدام آنها از پرداخت بالاتر از کشور اول اجتناب میکنند. اگر نرخ مالیات مربوط به یک کالای وارداتی در مقایسه با کالای مشابه داخلی بالاتر باشد؛ چنانچه مصرفکنندگان داخلی کالای خود را به دلیل ارزانتر بودن ترجیح دهند بهنوعی رفتار اجتناب از مالیات را در پیش گرفتهاند، زیرا با این رفتار مالیات کمتری میپردازند.
جرم فرار مالیاتی
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. قانونگذار سعی نمودهاست تعریفی از فرار مالیاتی در قانون مالیاتهای مستقیم ارائه نماید. بر این اساس در ماده ۲۰۱ همین قانون مقرر داشته: «هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل میباشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شدهاست استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند…»
تعریف مذکور تعریف جامعی از جرم فرار مالیاتی نیست و برخی از افعال منجر به عدم پرداخت مالیات را پوشش نمیدهد. مثلاً هرگاه مؤدیان با جعل اسناد و مدارکی که ملاک تشخیص مالیات نیست، فعالیتهای شغلی خود را از موارد معافیت مالیاتی قلمداد نماید؛ مشمول ماده ۲۰۱ نخواهد بود. در تعریف فرار مالیاتی مناسب آن است که بیان شود «ارتکاب هر فعل یا ترک فعلی مؤدی که به قصد فرار مالیاتی صورت گیرد و منجر به پرداخت ناقص یا نپرداختن مالیات شود»
قانونگذار ایران پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، در ماده ۲۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴ این پدیده اقتصادی را جرمانگاری و کیفر حبس برای آن پیشبینی نمودهاست. لیکن از منظر عناصر متشکله جرم و مجازات، ابهامات بسیاری در ماده مزبور وجود دارد. فرار مالیاتی، جرمی عمدی است که رفتار فیزیکی آن میتواند از نوع فعل مثبت یا منفی باشد. از حیث اوضاع و احوال برای تحقق فرار مالیاتی، لزومی به مباشرت مرتکب در تنظیم مدارکِ خلاف واقع نیست بلکه صرف استناد به مدارک تنظیمی توسط ثالث در تحقق جرم کفایت میکند. از طرف دیگر در مصداق ترک فعل باید مدت زمان سه سال متوالی سپری شود. از جهت عنصر نتیجه نیز نسبت به مطلق یا مقید بودن این جرم احتمال متعددی مطرح میشود که به نظر میرسد مقید دانستن آن با اصول حقوقی و تفسیر به نفع متهم انطباق بیشتری دارد.
فرار مالیاتی بانک
مطابق قانون اساسی ایران، اگر بانکها بیشتر از نرخ مقرر بهره بانکی، سودی به سپرده گزاران پرداخت نمایند تا با این کار بتوانند مشتریان و سپرده گزاران بیشتری دریافت کنند، باید مالیات بدهند و در غیر این صورت مشمول فرار مالیاتی میشوند.
کارت های بازرگانی، کارت هایی هستند که اتاق بازرگانی صادر می کند و به عنوان یکی از مجوزهای لازم برای صادرات و واردات است. به گفته قاضی سراج کارت های بازرگانی یک بار مصرف و صوری پدر اقتصاد را درآورده است. یکی از سازمان هایی که بسیار از وجود این کارت ها متضرر است، سازمان امور مالیاتی می باشد. برخی از فعالان اقتصادی از طریق این کارت ها از پرداخت مالیات شانه خالی می کنند.
کد خبر: ۷۵۳۷۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۸
وزرای امور مالی اتحادیه ی اروپا لیستی سیاه تهیه کرده و ۱۶ کشور را به دلیل عدم همکاری در خصوص تحقیقات گسترده ی این نهاد در رابطه با فرار مالیاتی در آن قرار داده اند.
کد خبر: ۷۵۲۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۵
جامعه پزشکی باید رقمی نزدیک به 800 میلیارد تومان مالیات بدهد، در حالی که دست آخر رقمی که پرداخت میکنند، نزدیک به 200 میلیارد تومان است؛ یعنی سهم 600 میلیارد تومانی پزشکان از فرار مالیاتی در کشور.
کد خبر: ۷۵۲۸۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۷
بنگاههای اقتصادی درگیر مشکلات عدیدهای مانند قوانین دست و پا گیر، فساد اقتصادی و نرخ بهره بانکی بالا هستند. در چنین شرایطی بهتر است دولت، حداقل در بحث مالیات به جای فشار بر تولیدکنندگان به دنبال جلوگیری از فرار مالیاتی و افزایش پایه مالیاتی باشد.
کد خبر: ۷۴۲۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۷
در اواخر مهر ماه سال جاری بود که رئیس سازمان امور مالیاتی کشور گفت آمارها نشان می دهند که بین 14 تا 30 هزار میلیارد تومان در کشور فرار مالیاتی وجود دارد. این در حالی است که تقریباً تمام کسانی که فرار مالیاتی انجام می دهند، دارای حساب هایی در بانک های مختلف می باشند. بر اساس قانون مالیات های مستقیم بانک ها موظفند که با ادارات امور مالیاتی همکاری های لازم را انجام دهند. سئوالی که در اینجا مطرح است این است که چرا بانک ها در این زمینه همکاری نمی کنند؟
کد خبر: ۷۴۲۲۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۶
گزارش «تابناک» از اعداد و ارقام فرار و بدهی مالیاتی؛
اما شاید جالب باشد، بدانید چه کسانی 12 هزار میلیارد تومان به سازمان امور مالیاتی بدهکار هستند. شنیده شده این رقم بدهی مربوط به 70 تن است که پشتوانه و حمایت هایی هم از سوی برخی اشخاص و افراد دارند. گویا این افراد که رقم بدهی مالیاتی شان نشان می دهد، در آمدهای چند ده و چند صد میلیاردی دارند، اعتقادی به پرداخت مالیات ندارند و معتقدند کسانی غیر آنها باید مالیات پرداخت کنند.
کد خبر: ۷۴۱۳۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه تیترهایی همچون پیشنهاد ارزی «اردوغان» به کشورهای عضو D8، افت دلار، یورو و درهم در شروع هفته، عقبنشینی سکه به پشت مرز روانی، حمایت بی چون و چرا فولاد مبارکه از شاخص کل بورس، جزئیات تورم دوازده ماه منتهی به شهریور، خودروهای بدون سرنشین برای قیمت نفت خطرناکند، سراتو ۵ میلیون تومان گرانتر شد، کنایه سندیکای صنعت برق به وزارت نیرو و نوسان در تولید سواریهای دوگانهسوز را در بر دارد.
کد خبر: ۷۴۰۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۳۰
کد خبر: ۷۴۰۳۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۲۹
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون میزان افزایش حقوق کارکنان دولت برای سال آینده، آمار جهانی از وضعیت گردشگری در ایران، قرمزپوشی حافظ در بازاری کمحجم و بیرمق، دلار آمریکا و درهم گرانتر شدند، طی بیست سال قیمت مسکن نود برابر شد، ساز مخالف سکه جدید و قدیم در بازار تهران، ادامه روند نزولی قیمت جهانی طلا، کاهش قیمت نفت و افزایش تولید نفت جمهوری آذربایجان، وعدههای فولکسواگن برای بازار آمریکا و فرار مالیاتی ۸ هزار میلیارد تومانی کارتهای بازرگانی را در بر دارد.
کد خبر: ۷۳۵۳۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۱۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون سبزپوشی حافظ پیش از تعطیلات، ثبات نسبی قیمت انواع سکه، حساسیت بهای طلا در سپتامبر، احتمال رسیدن بهای نفت به بشکه ای ۶۰ دلار، تأثیر اظهارات رئیس فدرال رزرو بر قیمت طلا، کمک بانک سوییسی به فرار از مالیات، کاهش قیمت دلار آمریکا و یورو در بازار آزاد ارز، بازگشت تورم به کانال تک رقمی و عرضه برنج خارجی در کیسه ایرانی را در بر دارد.
کد خبر: ۷۳۴۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۶
بازپرس های آلمانی تحقیقات خود را در مورد فرار مالیاتی برخی از مشتریان آلمانی بانک یو بی اس سوئیس، آغاز کرده اند. بر اساس گزارش رویترز، حدود ۱۳۰ دادستان و بازپرس مالیاتی از شهر بوخوم، جستجوهایی را انجام دادند، که شامل دفاتر یو بی اس می شود.
کد خبر: ۷۳۴۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۵
رئیس سابق سازمان مالیاتی از گسترش روز افزون فعالیتهای تجاری در فضای مجازی خبر داد که بدون پرداخت مالیات کار میکنند و نظارتی بر آنها نیست.
کد خبر: ۷۱۳۵۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۷
سید کامل تقوینژاد در گفتگوی ویژه خبری به تشریح عملکرد سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت.
کد خبر: ۷۱۲۱۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۲
فرانسه می خواهد که بروکسل موضع سخت تری نسبت به شرکت های چند ملیتی آمریکایی که در اتحادیه اروپا فعالیت دارند اتخاذ کند و آن ها را مجبور به پرداخت که مبلغ مناسبی به عنوان مالیات نماید.
کد خبر: ۷۱۱۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۱۹
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون شاخص کل بورس با دو فولادی از سقوط گریخت، بهای طلا هفته آینده تحت تأثیر این دو بازار قرار خواهد داشت، چهار دلیل برای آنکه پژو ۲۰۰۸، رنو ساندرو نشد، هشدار درباره خرید و فروش حواله پژو 2008، حرکت کشورهای عربی برای تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر، دلار، یورو و درهم با افزایش قیمت به تعطیلات رفتند و دو رقمی شدن نرخ تورم را در بر دارد.
کد خبر: ۷۰۶۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۰۵
در حال حاضر کمتر از 20 درصد مؤدیان، بیش از 80 درصد مالیات کشور را پرداخت میکنند. این مؤدیان اشخاص حقوقی و حقیقی هستند که فعالیت اقتصادی بالایی دارند
کد خبر: ۷۰۵۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۳۱
کد خبر: ۶۹۷۹۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۰۶
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون ادامه افت شاخص بورس و فرابورس، کاهش قیمت برخی انواع سکه، افزایش نبض طلا زیر سایه آزمایش موشکی، افت ادامه دار دلار و رشد یورو، عدم پیش بینی از آینده بازار سنگ آهن، تعطیلی دو بانک دیگر در روسیه، زمان خروج بحران رکود از بازار مسکن، علت فراخوان پورشه و حمایت دو جانبه از طلای سیاه را در بر دارد.
کد خبر: ۶۹۴۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۶
قالیباف در شبکه خبر:
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: اشتغال کلید اساسی حل همه مشکلات از جمله مشکل ازدواج و از هم پاشیدگی زندگی هاست.
کد خبر: ۶۹۴۵۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۶
بانک چند ملیتی سوئیس کردیت، هدف تفحص و بررسی قرار گرفت. این بانک مظنون به کمک به مشتریان جهت فرار از مالیات می باشد. دادستان هلندی این پرونده بعد از اخطار درباره این موضوع، شروع به تحقیق و بررسی هزاران حساب مشکوک کرد.
کد خبر: ۶۸۲۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۱/۱۵