کلیات
عراق یکی از کشورهای جنوب غرب آسیا است که با کشورهایی، چون ایران، کویت، سوریه، ترکیه، اردن و عربستان سعودی مرز مشترک دارد. در این کشور جمعیتی بالغ بر ۳۷ میلیون نفر زندگی میکنند که ۷۵-۸۰ درصد آن‌ها عرب، ۱۵-۲۰ درصد کرد، ترکمن و آشوری و ۵ درصد را سایر قومیت‌ها تشکیل میدهند.
جغرافیا
مساحت تقریبی کشور عراق ۴۳۸٬۳۱۷ کیلومتر مربع است که این مساحت تقریباً یک چهارم مساحت ایران است و کشور عراق را از این لحاظ در رده پنجاه و هشتمین کشور پهناور جهان قرار داده است. به لحاظ جغرافیایی بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر میباشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع نفت میباشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشده نفتی میباشد.
کرد‌ها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است زندگی میکنند و از لحاظ فرهنگی، زبانی و طرز پوشش با عرب‌ها متفاوت هستند. کشور عراق از نظر ساختار اجتماعی-فرهنگی به سه حوزه کاملاً متفاوت تقسیم میشود، در حوزه مرکزی عراق اعراب سنی، در شمال کرد‌ها و در جنوب شیعیان سکونت دارند و هر کدام از این گروه‌ها دارای شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود هستند. البته در کنار این سه گروه اصلی، هویت‌های فرهنگی اجتماعی کوچکتری نظیر ترکمنها، آشوری‌ها و یزیدی‌ها نیز وجود دارند که دارای فرهنگ و عقاید متمایزی هستند. با ما همراه باشید تا با آداب و رسوم مردم عراق بیشتر آشنا شوید.
مردم
شهروندان عراقی را از نظر مذهبی باید به دو گروه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم کرد که به لحاظ ترکیبی حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.
شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل میدهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی عراق سکونت دارند. وجود مقبره امامان شیعی در شهر‌های مقدس عراق همچون کربلا و نجف، و همچنین وجود حوزه علمیه نجف و در نتیجه حضور دایمی علمای شیعی در این شهر‌ها باعث تقویت فرهنگ شیعی شده و این امر شیعیان عراق را از نظر فرهنگی به ایرانیان شیعیمذهب نزدیک کرده است. بعد از سرنگونی حکومت صدام، شیعه قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است و میتوانند خیلی آزادانهتر راجع به هویت مذهبی خود صحبت کنند.
در کنار مسلمانان شیعی مذهب، اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل میدهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده است.
عربی و کردی زبان‌های رسمی مردم عراق است. البته زبان‌های دیگری نظیر ترکی آذربایجانی (ترکمن‌های عراق)، فارسی، لری فیلی، کلدانی نو (از زبان‌های آرامی)، ارمنی، آشوری، دوماری (زبان کولیها)، گورانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های کردی) و ... نیز در این کشور صحبت میشود.
به لحاظ فرهنگی باید گفت: عراقی‌ها ارزش زیادی برای خانواده قائل هستند و خانواده‌های بزرگ یا قبایل بزرگ از قدرت سیاسی و اجتماعی برخوردارند. اعضای خانواده باید مسئولیت رفتار و کردار خود را بپذیرند و هر گونه خطایی باعث بیآبروی کل خانواده میشود.
وفاداری به خانواده قبل از سایر روابط اجتماعی و حتی کسب و کار قرار میگیرد. خویشاوندسالاری در بین مردم عراق به چشم میخورد و از آنجا که دیدگاه منفی نسبت به این قضیه ندارند، طبیعتا پیشنهادات کاری را به خانواده خود میدهند، زیرا افراد مورد اعتمادشان هستند. اغلب خانواده‌های بزرگ در یک خانه، محله یا روستا زندگی میکنند. در مناطق شهری مردم لزوما در یک خانه در کنار هم زندگی نمیکنند، هر چند که عموما در یک خیابان یا نزدیک به هم هستند.
نظام سیاسی
دولت مرکزی عراق که پیش از انقلاب اسلامی ایران و به واسطه قرار داد الجزایر با ایران اختلافاتی داشت، در نهایت پس از انقلاب اسلامی و در شهریورماه ۱۳۵۹ به مرز‌های غربی ایران حمله کرد؛ اقدامی که مقدمه یک جنگ طولانی و تمام عیار دو کشور همسایه شد و صد‌ها هزار نفر در این جنگ هشت ساله جان خود را از دست دادند.
حضور صدام در رأس هرم قدرتی عراق که در دهه ۷۰ میلادی قدرت را از نخسین رئیس جمهور عراق یعنی احمد حسن البکر گرفت، مقدمه نا امنی‌های فراوانی در عراق شد که جنگ هشت ساله علیه ایران تنها یک مورد آن بود.
با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران و عراق و بازگشت دو کشور به مرز‌های مندرج در قرارداد الجرایز، صدام به کویت حمله و مقدمه آغاز جنگ خلیج فارس را فراهم کرد.
نوع حکومت داری صدام در عراق در نهایت سبب شد تا دولت آمریکا در اواخر زمستان سال ۱۳۸۱ به این کشور حمله نظامی کند و مقدمه سقوط دولت صدام را فراهم کند. یک روز بیشتر به نوروز ۱۳۸۲ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) نمانده بود که آمریکا با تشکیل یک ائتلاف به عراق حمله کرد. این کشور دست نکشیدن عراق از برنامهٔ سلاح‌های کشتار جمعی که خلاف قطعنامهٔ ۶۸۷ شورای امنیت بود را به عنوان دلیل این تهاجم اعلام کرد.
درگیری‌ها در سال ۲۰۰۸ در عراق ادامه پیدا کردند و نیروهای مسلح تازه آموزشدیدهٔ عراقی با شبه نظامیان درگیر شدند. دولت عراق توافقی را با آمریکا امضا کرد که نیروهای مسلح آمریکا را ملزم به خروج از شهر‌های عراق تا ۹ تیرماه ۱۳۸۸ و خروج از کل خاک عراق تا ۱۰ دیماه ۱۳۹۰ میکرد.
جنگ داخلی
با خروج نیروهای آمریکایی در سال ۱۳۹۰ ناآرامی‌ها ادامه یافت و عراق دچار بیثباتی سیاسی شد. بهار عربی در بهمن ۱۳۸۹ به عراق رسید و مخالفت‌ها در شهر‌ها گسترش یافت، اما مخالفت‌های ابتدایی نتوانستند دولت را ساقط کنند. ائتلاف میهنی عراق که گفته میشود بزرگترین مجموعهٔ سنیان عراق است به دلیل آنکه دولت عراق را تحت سیطره شیعیانی میدانست که میخواهند سنی‌ها را کنار بزنند، مجلس عراق را به مدت چند هفته در ماه‌های پایانی ۱۳۹۰ تحریم کرد.
گروه‌های شبه نظامی سنی در سال ۲۰۱۳ حملات زیادی را علیه اکثریت شیعهٔ عراق انجام دادند تا اعتماد عمومی نسبت به دولت نوری المالکی را زیر سؤال ببرند. جنگ طلبان سنیمذهب عضو دولت اسلامی عراق و شام در سال ۱۳۹۳ کنترل بخش‌های وسیعی از عراق از جمله شهر‌های بزرگی، چون تکریت، فلوجه و موصل را به دست آوردند و باعث شدند صد‌ها هزار نفر از خانه و کاشانهٔ خود فرار کنند و در ادامه این گروه‌ها که اقدامات تروریستی خود را گسترش دادند به شکل گیری گروه تروریستی داعش کمک کرد؛ گروهی تروریستی که زمینه جنگ‌های داخلی طولانی در عراق را فراهم کرد و در نهایت با کمک‌های ایران و دیگر کشورهای متحد از پای درآمد.
مدیریت سیاسی عراق به شکل فدرالی است و دولت فدرال عراق تحت قانون اساسی فعلی به شکل یک جمهوری فدرالی دموکراتیک پارلمانی اسلامی تعریف میشود. دولت فدرال مشتمل بر قوای مجریه، مقننه و قضاییه و کمیسیون‌های مستقل متعدد دیگر است. جدای از دولت فدرال مناطق (مشتمل بر چند استان)، استان‌ها و بخش‌هایی وجود دارند که طبق قانون دارای اختیاراتی هستند.
عراق دارای هجده استان است که هر استان به چند شهرستان تقسیم شده است. کردستان عراق تنها ناحیه تعریفشده در قانون عراق است که برای خود دولت و ارتش نیمه رسمی به نام پیشمرگه دارد.
بغداد، صلاحالدین، دیاله، واسط، میسان، بصره، ذیقار، مثنی، قادسیه، بابل، کربلا، نجف، انبار، نینوا، دهوک، اربیل، کرکوک، سلیمانیه و حلبچه استان‌های عراق هستند.
اقتصاد
صادرات نفت از گذشته نقش اصلی را در اقتصاد عراق بر عهده داشته بهطوری که ۹۵٪ از درآمد خارجی این کشور را تشکیل می دهد. عدم توسعه در سایر زمینه‌ها باعث بروز بیکاری ۱۸ تا ۳۰ درصدی و درآمد سرانه ۴۰۰۰ دلاری شدهاست. در سال ۲۰۱۱ استخدام تمام وقت در بخش عمومی نزدیک به ۶۰ درصد از کل استخدام‌ها را شامل میشد. بخش صادرات نفت شغل‌های بسیار کمی برای عراقی‌ها ایجاد کرده است.
در مورد عراق در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
علی اکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در دیدار با قاسم الاعرجی همتای عراق ی بر تشکیل هر چه سریعتر کمیته‌های فرعی و عالی به منظور پیشبرد توافقنامه امنیتی دوجانبه تاکید کردند.
کد خبر: ۱۲۳۳۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۵
در گفتگو با تابناک اقتصادی مطرح شد؛
تمدید قرارداد گاز عراق ، از سرگیری سوآپ گاز با ترکمنستان و ساخت خط لوله صلح، همگی نشان دهنده تمرکز ایران به تقویت همکاری‌های انرژی با همسایگان خود است. ایران با تقویت روابط خود با کشورهای همسایه، نه تنها جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار گاز منطقه‌ای تثبیت کرده است، بلکه زمینه را برای همکاری‌های آتی در این بخش فراهم کرده است.
کد خبر: ۱۲۳۳۵۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۴
با تحولات منطقه و جهان
ادعای جدید گروسی درباره نزدیک بودن ایران به ساخت بمب اتم، برگزاری رزمایش «ماشه هسته‌ای» کره شمالی، ازسرگیری مذاکرات برای برقراری صلح در یمن، آغاز رزمایش «پرچم صحرای ۹» در امارات با مشارکت ۱۰ کشور و هشدار درباره خطر حملات پهپادی برای امنیت ملی آمریکا، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۳۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۴
با تحولات منطقه و جهان
واکنش آنکارا به خبر رهگیری موشک‌های ایران توسط ترکیه، هدف قرار دادن دو پایگاه نظامی آمریکا در شرق سوریه، رایزنی شورای اروپا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، افزایش بی‌سابقه هزینه‌های نظامی در جهان و شلیک موشک بالستیک کره‌شمالی به سمت ساحل شرقی از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۳۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۳
به گفته خبرنگار المیادین در حلب، دو پایگاه مهم نظامی آمریکا در شرق سوریه با فاصله کمتر از یک ساعت هدف قرار گرفتند.
کد خبر: ۱۲۳۳۲۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۳
با تحولات منطقه و جهان
تصمیم بی سابقه آمریکا برای تحریم یک واحد از ارتش اسرائیل، تصویب کمک نظامی ۲۶ میلیارد دلاری آمریکا به اسرائیل، حمله پهپادی مقاومت عراق در جولان اشغالی، احضار سفرای چند کشور توسط اسرائیل و سقوط دو بالگرد ژاپن با هشت سرنشین در اقیانوس آرام، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۳۰۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۲
مقاومت اسلامی عراق بامداد یکشنبه به هدفی مهم در جولان اشغالی با چندین فروند پهپاد حمله کرد.
کد خبر: ۱۲۳۳۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۲
«بعد از عملیات اطلاعاتی و شناسایی نوبت به عملیات ضربتی علیه این عناصر تروریست رسید به طوری که نیروهای عراق ی مخفیگاه آن‌ها را در اطراف کرکوک هدف قرار دادند. در جریان عملیات ضربتی مذکور سه حمله مستقیم علیه مخفیگاه این عناصر تروریست در میان بلندی‌های اطراف کرکوک صورت گرفت.»
کد خبر: ۱۲۳۲۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
با تحولات منطقه و جهان
هشدار فوری درباره وقوع شورش سراسری در آمریکا، اعلام جزئیات جدید از حمله به پایگاه حشدالشعبی، آزمایش یک «کلاهک فوق‌العاده بزرگ» موشک از سوی کره شمالی، هشدار دبیرکل سازمان ملل درباره تشدید تنش‌ها در خاورمیانه و جزئیات خودسوزی یک فرد روبروی دادگاه ترامپ، از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۲۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
گزارش‌ها درباره حملات هوایی آمریکا در عراق نادرست اعلام شده است.
کد خبر: ۱۲۳۲۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
حشدالشعبی عراق تایید کرده است که انفجاری در مقر نیروهای بسیج در پایگاه نظامی کلسو در شمال استان بابل رخ داده است.
کد خبر: ۱۲۳۲۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
نبض خبر
منابع عراق ی می‌گویند بخش بوستر (بخش پیش برنده موشک) موشک‌های بلو اسپارو یا گنجشک آب | Blue Sparrow اسرائیل را در خاک این کشور کشف کرده‌اند. مشخص نیست کلاهک این موشک‌های میان برد به کجا برخورد کرده اما برخی گمانه زنی‌ها از برخورد سر جنگی این موشک‌ها با اهدافی در عراق (احتمالاً بابل عراق ) حکایت دارد. تصاویر لاشه این موشک‌ها را می‌بینید.
کد خبر: ۱۲۳۲۸۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
با تحولات منطقه و جهان
اعلام تحریم‌های جدید آمریکا علیه صنایع وابسته به پهپاد و موشک ایران، وتوی قطعنامه عضویت کامل فلسطین در شورای امنیت توسط آمریکا، روایت امیرعبداللهیان از رایزنی‌های دیپلماتیکش در نیویورک، حمله اسرائیل به پایگاه‌های دفاع هوایی در جنوب سوریه و شروع طولانی‌ترین انتخابات جهان در هند، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۲۷۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
یک منبع در وزارت کشور عراق بامداد جمعه گفت که هیچ انفجاری در هیچ یک مناطق این کشور ثبت نشده است.
کد خبر: ۱۲۳۲۷۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق امروز(شنبه) در راس یک هیات دولتی و پارلمانی و نمایندگیانی از بخش خصوصی، بغداد را به مقصد آمریکا ترک کرد.
کد خبر: ۱۲۳۱۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۵
گروه مقاومت اسلامی عراق نسبت به پاسخ آمریکا و رژیم صهیونیستی به واکنش ایران هشدار داد.
کد خبر: ۱۲۳۱۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
« عراق نمی‌خواهد به طرفی در نزاع ایران و آمریکا تبدیل شود. تصمیمات جنگ و صلح باید منحصرا در دست حکومت باشد. حملات به منافع آمریکا را نمی‌پذیریم.»
کد خبر: ۱۲۳۱۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
منتظر محمد به دلیل مصدومت از ناحیه کشاله پا بعد از بازی مس برابر استقلال نتوانست با نارنجی‌پوشان تمرین کند.
کد خبر: ۱۲۳۱۳۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
با تحولات منطقه و جهان
پیام مهم آمریکا به ایران از طریق 4 کشور منطقه درباره حمله به اسرائیل، گفتگوی امیرعبدللهیان با وزرای خارجه کشورهای منطقه، تعلیق پروازهای شرکت لوفت‌هانزا در ایران، هشدار روسیه به شهروندانش درباره سفر به لبنان، اسرائیل و فلسطین و اعلام آماده باش رهبر کره شمالی برای جنگ از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۱۲۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
با تحولات منطقه و جهان
بازتاب اظهارات رهبر انقلاب در رسانه های خارجی درباره تنبیه اسرائیل، بیانیه ۱۲۱ عضو جنبش عدم تعهد در محکومیت حمله اسرائیل به کنسولگری ایران، حمله پهپادی مقاومت عراق به حیفا، تمدید وضعیت اضطراری در قبال روسیه توسط بایدن و اتهام‌زنی انگلیس و آمریکا به ایران درباره ارسال سلاح به یمن از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۱۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۲
