تأملی بر متن آیین نامه‌ای قضایی که اخیرا ابلاغ شده؛
دو گمشده مهم و کلیدی در ماجرای پیوند اعضای محکومان به اعدام!
موجی از اطلاعات قدیمی، اما تازه برای ایرانیان که موجب شده دورنمایی تیره و تار از اجرای این تصمیم در کشورمان پیش روی بسیاری ترسیم شود و مخالفت با پیوند اعضای زندانیان محکوم به اعدام به نیازمندان دریافت عضو، به صدر موضوعات مورد توجه ایرانیان در روز‌های اخیر برسد. توجهی که ظاهرا آن چنان که باید و شاید به متن ماده یاد شده معطوف نشده و در نتیجه، اشکالی بزرگ آفریده است.
به گزارش «تابناک»، این پرسشی است که طی روز‌های اخیر به شدت داغ شده و توجه‌ها را به خود جلب کرده است. پرسشی بسیار مهم که برخی به سرعت به آن پاسخ می‌دهند، چون در رسانه‌های مختلف داخلی و خارجی در خصوص آن خوانده و شنیده .و مطلع شده اند که پزشکان زیر بار انجام چنین پیوند‌هایی نخواهند رفت.
مخالفتی که با انتشار نامه اعتراض رئیس جامعه جراحان ایران، که یکی از پایه‌گذاران پیوند اعضا در ایران پس از انقلاب است، به رئیس قوه قضائیه کشورمان، علنی شده و رنگ و بوی تخصصی و علمی به خود گرفته و واکنش برخی مسئولان را نیز به دنبال داشته است؛ از جمله یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی که تأکید کرده حل مشکل کمبود عضو اهدایی با فرهنگ‌سازی نه با پیوند اعضای محکومان به اعدام.
این واکنش‌ها در حالی است که در پی امضای رئیس دستگاه قضا پای «آیین‌نامه اجرای احکام حدود، سلب حیات، قطع عضو، قصاص، شلاق و تبعید» و ابلاغ آن در واپسین روز‌های خردادماه امسال و جلب توجه همگان به یکی از ۱۴۸ ماده آن، یعنی ماده ۴۷ آیین نامه مذبور، گزارش‌هایی از چنین تصمیمی در دیگر کشور‌ها در سال‌های گذشته ـ که بعضا نتایج نامبارکی نیز به دنبال داشته و در نهایت به برچیده شدن این دستور منجر شده ـ در شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود.
موجی از اطلاعات قدیمی، اما تازه برای ایرانیان که موجب شده دورنمایی تیره و تار از اجرای این تصمیم در کشورمان پیش روی بسیاری ترسیم شود و مخالفت با پیوند اعضای زندانیان محکوم به اعدام به نیازمندان دریافت عضو، به صدر موضوعات مورد توجه ایرانیان در روز‌های اخیر برسد. توجهی که ظاهرا آن چنان که باید و شاید به متن ماده یاد شده معطوف نشده و در نتیجه، اشکالی بزرگ آفریده است.
برای درک بهتر ماجرا بهتر است نخست متن ماده یاد شده را مرور کنیم که گفته: «چنان‌چه محکوم داوطلب اهدای عضو پیش یا پس از اجرای مجازات اعدام باشد و مانع پزشکی برای اهدای عضو موجود نباشد، قاضی اجرای احکام کیفری طبق دستورالعملی اقدام می‌نماید که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این آیین نامه توسط معاونت حقوقی قوه قضائیه با همکاری وزارت دادگستری و سازمان پزشکی قانونی کشور تهیه شده و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.» (متن کامل این آیین نامه را اینجا ببینید)
نگاه دقیق به متن ماده یاد شده کافی است تا دریابیم آنچه مورد تأکید قانونگذار قرار گرفته، نه ضرورت اهدای اعضای محکومان به اعدام، که اجرای یک تقاضای این محکومان است. تقاضایشان برای اهدای عضو که ممکن است در زمان حیاتشان اجرایی شود (مثلا متقاضی اهدای یک کلیه باشند و این تقاضا اجابت شود) یا بعد از اعدام شان اجرایی شود که لازمه اش، اتخاذ تدابیر ویژه پزشکی خواهد بود. عمل به تقاضایی که فرد محکوم به اعدام متقاضی انجامش است.
درست مانند آنچه در انتظار هر فرد داوطلب اهدای عضو بعد از مرگ است. فردی که ممکن است سال‌ها بعد از پرکردن فرم اهدای داوطلبانه عضو، به هر دلیل به زندان بیفتد و محکوم به اعدام شود، هرچند از نظر قانون، یک زندانی نیز این حق را دارد داوطلب اهدای عضو شود و آنچه در ماده فوق آمده، تنها دستورالعملی برای محقق کردن تقاضای وی تدارک دیده و افزون بر آن، جزئیات این امر را به آینده و در گرو تصمیماتی ویژه قرار داده است.
این دومین نکته کلیدی است که با دقیق شدن در ماده ۴۷ آیین‌نامه اجرای احکام حدود، سلب حیات، قطع عضو، قصاص، شلاق و تبعید به چشم می‌آید و جلب توجه می‌کند؛ اینکه قرار نیست هر فرد محکوم به اعدامی که داوطلب اهدای عضو است، پیش یا بعد از اعدام به اتاق عمل رفته و تقاضایش جامه عمل بپوشد، بلکه قرار است طی سه ماه آینده دستورالعملی در این خصوص تهیه شده و به تصویب برسد و بر اساس آن در این خصوص اقداماتی صورت گیرد.
نکته جالب توجه در خصوص دستورالعمل مورد اشاره آن است که در تهیه آن، افزون بر قوه قضائیه و وزارت دادگستری، برخی پزشکان نیز نقش آفرینی میکنند. پزشکانی که در پزشکی قانونی مشغول به کارند و حتما در کنار ملاحظات قانونی و حقوقی، ملاحظات پزشکی و تخصصی را نیز مد نظر قرار می‌دهند و احتمالا تاثیرگذاری شان در این خصوص بسیار خواهد بود، همان گونه که در ماجرای تهیه دستورالعمل قصاص اسیدپاشان، نظر ایشان بسیار موثر بود.
اینجاست که به نظر می‌رسد حاشیه‌های به وجود آمده پیرامون ماده یاد شده، کمی فارغ از متن این ماده و هدف قانون گذار از تهیه و تنظیم آن بوده و احتمالا در ادامه راه و در مسیر تهیه دستورالعمل یاد شده، رفع میشود، مگر آنکه برخی از اساس مخالف هرگونه اهدای عضوی از زندانیان باشند و برایشان فرقی نکند زندانی شخصا تقاضایی در این خصوص مطرح کرده باشد یا خیر.
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۴۰
ایرج فاضل که این همه شلوغ بازی در آورد اونم بدون خوندن متن قانون جدید همونی نیست که گرفتن زیر میزی توسط پزشکان رو توجیه میکرد؟ پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۱۷:۱۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
آقای دکتر فاضل ودوستان بدانند مریض غیرزندانی ما رفته مطب دکتر جراح مغز وستون فقرات برای جراحی دیسک کمر .آقای دکتر گفتند روز قبل از عمل بیا مطب ۶ میلیون تومن بریز تا فرداش عملت کنم،اینو کجای دلتون میزارید شما که به یک اعدامی رحم میکنی به بیگناهان هم رحم کنید .لطفا هم، ناشناس
| | ۱۷:۲۳ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
کسیکه لقمه ای خورده تا نهایتا عاقبتش اعدام شده،قطعا سلولهای اعضای بدنش مناسب یک انسان بیگناه و پاک آزاده نیست،بهتره با خاک عجین بشه. اهدا عصو اجباری شرعی و اخلاقی نیست پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۷:۱۵ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
اول قانون را بخوان بعد نظر بده. ناشناس
| | ۱۷:۳۷ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
اجباری؟ مگر نفت ملی نیست؟ تمام بدن های افراد ایرانی را ملی اعلام کنند بهانه کردن اخلاق دروغ و فریبی بیش نیست که اگر اخلاق برای پزشکان ایرانی مهم بود این بلاها را بر سر بیماران بینوا نمی آوردند و با بیمارستان ها مثل هتل رفتار نمیکردند و جیب های خود را هر ماه با صدها ملیون تومن پول بیت المال پر نمیکردندمافیای پزشکان در کنار ساده لوحی مردم یکی از عوامل اصلی پس رفت و در جا زدن ایران عزیز است. این کشور تا زمانی که پزشکان ایرانی در اون وجود دارند آباد نخواهد شد.
ما اگر از هند و پاکستان پزشک وارد میکردیم اینقدر لازم نبود هر سال هزاران ملیارد تومن از پول این مردم مفلوک را که باید صرف ایجاد شغل برای جوانان ایران و ساختن ایران میشد را در جیب پزشکان بریزیم و آنها نیز آن را به اروپا و آمریکا منتقل کنند و یا آن را وارد بازار دلالی دلار، مسکن و طلا کنند و باعث گرانی های بی حد و حساب در بازار ایران شوند
پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۷:۱۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
خیلی خیلی موافقم. دکتر از هند بیارن هم ارزان هم بی ادعا هم کار بلدتر ناشناس
| | ۰۰:۲۷ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۷
در پزشک ایران اخلاق مفهومی نداره پزشکان برای جان دادن قسم خوردن نه جان گرفتن پاسخ ها
ناشناس
| | ۲۰:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
.....مثل قضات که به قران قسم خوردند برای عادل بودن .... چه اشکالی دارد مرگ یکنفر باعث حیات دیگران شود ، هم او کمی از بار گناهانش سبکتر شود و هم چند نفر به جمع خانواده و اجتماع برگردند ، چرا بی عقلان صدایشان در هر کار مفیدی بلند است و مانع میشوند پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۷:۲۰ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
اگر مخالفان این طرح در صف نوبت دریافت عضو باشن وعزیزشون منتظر عضو باشه قطعا با یک تبصره قبول میکردن. حقیقت قضیه اینه که با این طرح دست مافیای خریدوفروش اعضا بدن بسته میشه که متاسفانه تعدادی از اونها پزشک هم هستن.آیا پزشک در درمان فرد مجرم و غیر مجرم هم فرق می گذاره؟
پس توی این مساله هم نباید دخالت کنه. فقط وظیفه را انجام بده و از دخالت در امور غیر مرتبط خودداری کنه.
پاسخ ها
پزشک
| | ۱۸:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
خوشحالم که دشمنان ما پزشکان شما هستین ناشناس
| | ۰۰:۲۲ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۷
احسنت ناشناس
| | ۱۹:۱۵ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۷
معلومه مشکل روانی هم داری با این طرز تفکرت . "دشمنان ماپزشکان"
تو دقیقا همون مافیایی و روانی
آدم حال بدی پیدا می کنه هشدار!این کار غیرانسانی است و لاشخورهایی هستند که دنبال تصویب این قانونن.!!!از ما گفتن. پاسخ ها
ناشناس
| | ۰۰:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۷
احتمالا پزشک هستی و نگران کارانه خودتی این اقدام غیر انسانی است. کم کم داریم به قرون وسطی برمیگردیم وقتي كسي را به اعدام محكوم ميكنيد حق استفاده از اعضاي بدنش را هم نداريد. اگر هم خودش راضي باشد باز هم بعلت اينكه شما صلاحيت ادامه زندگي را برايش جايز ندانسته ايد نميشود جزيى از اعضايش را معاف كنيد!نه به اعدام
پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۷:۳۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
حتماً توقع داشتید فرد متجاوز به آتنا سه سال برود زندان و بعد برگردد دوباره روز از نو و روزی از نو، یا اینکه حبسرابد بگیرد و به اندازه هزینه هر سال ده کودک نیازمند هزنیه سالانه او از جیب همان کودکان بیچاره خرج شود آنچه مهم است است این است این مساله فقهی حقوقی یا اخلاقی است . اظهار نظر و دخالت جراحان در این زمینه کاملا بی معنا است.مگر اینکه آنا خطری را بابت درآمدشان احساس کرده باشند
پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۱۸:۲۳ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
احسنت. اعتراض کردن اما حتی یک کلمه هم توضیح ندادند که ما بفهمیم به دقیقا به چیش اعتراض دارند. خود زندانی داوظلبه اینا راضی نیستن. خودت تابناک اگه خیلی هیاهو کردی. حالا اینجوری میگی؟ تابی جان بابت این گزارش کمال تشکر را دارم اما مسره مبهمی که وجود دارد این هست که آیا این موصوع اخلاقی اشکال ندارد ؟ یعنی وقتی کسی در شرف اعدام و سنگسار هست یا دستش و پا در حال قطع شدن برای اجرای احکام هست ایا از نظر اخلاقی و سیاسی و عرفی چطور سازگاری دارد ؟ منطورم این هست کسی که اعدام میشود به حکم اینکه مفسده و محاربه و کمونیست و منافق و قاچاقچی و ارازل و .... چگونه اینها با هم توجیه دارد که این افراد و اعضای بدن انها به فردی که این صفات را ندارد پیوند زد . یعنی کسی که قاتل هست و مشروب میخورد . پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۸:۲۵ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
همه ی اینها در مقابل نجات جان یک بیمار نیازمند به عضو امر ثانویه هستند. ناشناس
| | ۱۸:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
در اهدای عضو معمولی هم امکان دارد اهداکننده خلاف کرده باشد یا مشروب خورده باشد یا دروغگو باشد یا بداخلاق بوده باشد.... در کل اتفاق، اتفاق خوبیست با یک اشکال؛در بعضی از موارد محکوم به اعدام پای چوبه دار و تنها چندثانیه قبل از اعدام از طرف اولیای دم بخشیده میشود که با شرایط جدید چنین امری اتفاق نخواهد افتاد
مجلس با تصویب قانون کل بدن های افراد دارای تابعیت ایرانی را ملی و جزء اموال ملی محسوب کند ، هر کس که مرگ مغزی شد یا به اعدام محکوم شد اعضای بدنش برای استفاده دیگران در نظر گرفته شود و نیاز به رضایت خود فرد یا اولیای او نباشد. پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۸:۳۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
متاسفم ناشناس
| | ۱۷:۵۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۷
واقعا که... این کار نمیتواند انسانی باشد . پیوند اعضا باید در سراسر دنیا ممنوع شود تا دیگر کسی به فکر اینگونه سوء استفاده ها نیفتد سطح فکری پاسخ دهندگان به این خبر نشان می دهد در دنیای بسیار خطرناک و فاقد اصول اخلاقی زندگی می کنیم. فقط هزینه داروهای سرکوب کننده ایمنی برای بیماران دریافت کننده پیوند کلیه و فقط در کشور ایران برای تحقیقات و ساخت تمام اعضای مصنوعی جایگزین کافی است. ازلحاظ اخلاق پزشکی پیوند دهنده باید از لحاظ روحی وروانی سالم و از اجزا خلاف کارها و کسانی که اقدام به خود کشی میکنند استفاده نشود ولی اگر زندانی محکوم به اعدام شخصا وبا رضایت بخواهداعضایش را اهدا بکند هیچ معنی ندارد بعضی از عزیزان نظر دهنده نسبت به پزشکان عقده دارند وفکر میکنند همه پزشک ها مثل بعضی پزشک های ساکن تهران و همه بیمارستان خصوصی دارند و مشغول چاپیدن مردم هستند در روز صدها بیمار با دارو وجراحی از مرگ حتمی نجات پیدا میکنند ودر این بین بعضی ها هم بعلت ماهیت بیماری و عوارض جانبی داروها عفونت و عوارض بیهوشی فوت میشوند که اجتناب نا پذیر است هیچ پزشکی دلش نمی خواهد بیمارش بمیرد والبته در این صنف هم مانند تمام مشاغل اشخاص ناباب هم وجود دارد.عزیزی که از آوردن پزشک خارجی پاکستانی دهنوی دفاع می کند احتمالا زمانی که پزشک های هندی در ایران بودند را یا ندیده ویا فراموش کرده که چطور مریض های ایرانی صف می بستند و نسخه های همه از سرما خوردگی تا سرطان شبیه هم بود و تازه بعد از آن مریض و همراه مریض تا کمر درمقابل آنه خم شده و تشکر میکردند و باید با ایما و اشاره پانتومیم علائم بیماری را به آن ها توضیح میدادند تابی یعنی چی؟فقط نظرات منو پخش نمیکنی؟تعجب ولله. بابا تنها دلخوشیمون اینه بیام نظر خودم نگاه کنم. این تنها زنگ تفریح و اوج خوشگذرونی منه. تو بیا و این دلخوشی رو هم بگیر ازما. اه ه ه این‌اعضای‌پیوندی‌هم‌نصیب‌آقازاده‌ها‌میشود‌وبمردم‌مستضعف‌چیزی‌نمیرسد‌پس‌بهتر‌که‌ممنوع‌باشد