بازدید 5786
دکتر کیهان برزگر مطرح کرد؛

راهبرد «ایرانِ قوی از درون»، کلید ارتقای جایگاه منطقه‌ای ایران

از نگاه نخبگان سیاسی ـ امنیتی ایران، رابطه مستقیمی بین تقویت قدرت ملی ایران و حفظ جایگاه این کشور در توازن قوای منطقه ای وجود دارد. این مسأله هم به لحاظ بهره برداری از امتیاز ژئوپلتیک ایران در قالب ادغام اقتصادی ایران با منطقه و هم به لحاظ دفع تهدیدات متقارن (آمریکا و اسرائیل و اخیرا سعودی) و نامتقارن (داعش و القاعده) امنیت ملی است.
کد خبر: ۸۸۷۲۵۲
تاریخ انتشار: ۰۲ فروردين ۱۳۹۸ - ۲۱:۳۱ 22 March 2019

از نگاه نخبگان سیاسی ـ امنیتی ایران، رابطه مستقیمی بین تقویت قدرت ملی ایران و حفظ جایگاه این کشور در توازن قوای منطقه ای وجود دارد. این مسأله هم به لحاظ بهره برداری از امتیاز ژئوپلتیک ایران در قالب ادغام اقتصادی ایران با منطقه و هم به لحاظ دفع تهدیدات متقارن (آمریکا و اسرائیل و اخیرا سعودی) و نامتقارن (داعش و القاعده) امنیت ملی است.

به گزارش «تابناک»؛ دکتر کیهان برزگر، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه، در مطلبی که در پایگاه اینترنتی این مرکز انتشار یافته، ضمن اشاره به نکات فوق، نوشت: در این چارچوب، هرچند تمایل به تقویت همکاری های منطقه ای، همواره در استراتژی سیاست خارجی ایران قوی بوده، همزمان نیاز داشته تا با اصل دیگر سیاست خارجی ایران یعنی "بازدارندگی تهدید از منطقه" (به شکل سخت و نرم) به نوعی تعادل برسد؛ بازدارندگی سخت به معنای حضور مستقیم نظامی و مستشاری در عراق، سوریه و لبنان برای پیشگیری از تهدیدات مستقیم جریان های تروریستی ضد امنیت ملی کشور است. بازدارندگی نرم هم به معنای تقویت ائتلاف های سیاسی و روابط با نیروها و نخبگان محلی برای تقویت روابط ایران در سطح دولت های دوست برای پر کردن خلأهای سیاسی جاری در منطقه به ویژه پس از تحولات بهار عربی است.

همین مسأله سبب شده، حضور ایران در منطقه از سوی رقبای ژئوپلتیک این کشور در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای «گسترش خواهانه» تلقی شود. این در حالی است که ایران حضور منطقه ای خود را بیشتر در قالب دفع مشکلات منطقه ای و برای افزایش امنیت نسبی ضروری می داند.

اکنون بروز تهدیدات جدید برای امنیت ملی ایران از جمله ظهور گروه تروریستی ـ تکفیری داعش از سال ۲۰۱۴ و همچنین شکل گیری ائتلاف ضد ایرانی با مشارکت سعودی-اسرائیل-آمریکا پس از ریاست جمهوری ترامپ از سال ۲۰۱۷ و خروج وی از توافق هسته ای (برجام) که با هدف تضعیف نقش و قدرت منطقه ای ایران صورت گرفته، سبب شده تا کفه ترازو در استراتژی سیاست خارجی ایران به نفع اصل بازدارندگی سنگین تر شود.

بعد از انقلاب اسلامی، چگونگی حفظ جایگاه ایران در توازن قوای منطقه ای به دو شکل مطرح شده است: نخست، ایران به عنوان قوی ترین کشور منطقه و دوم ایران در یک منطقه قوی. همانند همه کشورهای با سابقه و تاریخی، ایران یک کشور خاص است که بر مبنای ویژگی های دولت و ساختار حکومت خود، تقاضاهای تاریخی ملت، برداشت نخبگان حاکم از دفع تهدیدات و راه های تأمین منافع و امنیت ملی، موقعیت جغرافیایی و نهایتا نگاه و برداشت دیگران به خود، رویکرد خاص توسعه و راهبرد سیاست خارجی را در محیط ژئوپلتیک خود تنظیم می کند.

جبر جغرافیایی، یعنی قرار گرفتن در مرکز زیرسیستم های منطقه ای و انرژی بین المللی که توجه نظام بین الملل را در هر شرایطی به ایران جلب می کند، همراه با جبر تاریخی ـ اجتماعی؛ یعنی فارس و شیعه بودن در یک محیط سنی و متفاوت، ضمن فراهم کردن فرصت ها نقش سازی در محیط ژئوپلتیک خود، همزمان محدودیت های استراتژیکی را هم به لحاظ تلاش همه جانبه سایر بازیگران برای مهار نقش و قدرت منطقه ای ایران برای حفظ توازن قوای منطقه ای فراهم می کند. این ویژگی به ایران این ظرفیت و توان کامل را نمی دهد که استراتژی خود را بر مبنای یک عمومیت تنظیم کند.

بنابراین به منظور سازگاری با تحولات جدید در محیط ژئوپلتیک، ایران به این نتیجه می رسد که کارآمدترین استراتژی سیاست خارجی این است که چند اصل کلان را در استراتژی خود تعریف کرده و سپس با توجه به ویژگی های ژئوپلتیک محلی و منطقه ای، سیاست خارجی خود خود را با محيط در حال انتقال سياسي در منطقه سازگار كند. در اين شرايط، دو اصل ثابت سیاست خارجی ایران یعنی تقویت «همکاری های منطقه ای» و «بازدارندگی تهدید از منطقه» (سخت و نرم) باید به نوعی تعادل برسند تا جایگاه ایران در توازن قوای منطقه ای حفظ شود.

پویایی های تحولات جاری منطقه ای، ضرورت ترکیب تدریجی دو راهبرد جاری سیاست خارجی و معرفی یک راهبرد سوم را اجتناب ناپذیر می کند که مي توان از آن به عنوان راهبرد "ایران قوی از درون" یاد كرد. مبنای این راهبرد جدید، توسعه اعیار قدرت ملی ایران از طریق تنوع سازی و تقویت اقتصاد استراتژیک و اتصال با محیط پیرامونی از یک سو و بهره برداری از امتیاز ژئوپلتیک برای افزایش ارزش و نقش استراتژیک کشور در جهت دفع تهدیدات فوری امنیتی مربوط به مبارزه با تروریسم و رشد افراط گرایی در محیط اطراف خود از سوی دیگر است که برای بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای اهمیت بسیاری در شرایط جاری دارد.

ایران توسعه و امنیت پایدار خود را در حفظ موقعیت خود در توازن منطقه ای می بیند. گرایش ایران به همکاری های منطقه ای یا بازدارندگی تهدید از منطقه تا حد زیادی بستگی به جهت حرکت تحولات منطقه ای و به ویژه آینده روابط ایران و آمریکا دارد. آنچه مشخص است اینکه اکنون به دلایل مربوط به بازدارندگی، ایران خواهان تداوم حضور فعال در مسائل منطقه ای برای حفظ جایگاه متناسب خود در توازن قوای منطقه ای است. تجربه های حضور ایران در لبنان، عراق و افغانستان نشان می دهد که حضور فعال ايران در محیط اطراف خود بيشتر در شرايط بروز ناامني فوري و به منظور حفظ امنیت پایدار و تقویت قدرت ملی بوده است. اما در این روند، گرایش ایران از حضور سخت و نظامی در منطقه به تدریج به حضور نرم و افزایش نفوذ سیاسی از طریق اتصال با گروه های سیاسی منطقه و حفظ نفوذ در دولت های دوست تغییر می یابد.

تور تابستان ۱۴۰۳
آموزشگاه آرایشگری مردانه
چیلر
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۳
انتشار یافته: ۱۲
ایران قوی سرمایه گزاری آسایش امنیت و رفاه میخواد پیشرفتی که توی فکر شماست یه توهم که مردم را ناامید میکنه
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۰۵ - ۱۳۹۸/۰۱/۰۳
اشتبا منفی دادم
با این حجم از فساد اقتصادی و اختلاس های بی فرجام و مادام العمری جایگاه برخی مسئولان ومدیران نظریه شما هیچ ارزشی نداشته و مردم ناراضی را آرام نخواهد کرد.
ایران در سرمایه گذاری در زیر ساختها کند و بدون برنامه عمل کرده و باید به سرعت آن را اصلاح کند و البته آینده روشن است. رهبری دستورالعمل را داده ولی در مجلس و دولت تعلل می کنند. مثال: تهران شهری که از آلودگی رنج می برد و نیاز شدید به مترو دارد، الان مترو تهران بیش از 30 سال طول کشیده است.ولی در امارات با صرف یک هزینه مشخص به سرعت مترو کشیده شده. یعنی ما یک برنامه هم که داریم برای آن پایانی ننوشته ایم که کی تمام میکنیم. مثال دوم: در جاده ها این همه تصادف و کشته و ناقص شده داریم. با یک برنامه مشخص می توانیم اولا قوانین رانندگی را اصلاح کنیم ، جاده ها و معابر را بسرعت اصلاح کنیم ، و خودروسازها را خصوصی کنیم و اجازه تولید خودرو با کیفیت بدهیم. اما اینها با این دولت پیر روحانی نمی شود.
پاسخ ها
مهدی
| Germany |
۱۴:۱۰ - ۱۳۹۸/۰۱/۰۳
برنامه مال افروزی بوده است که با موفقیت انجام شده است
ایران محکوم به قوی بودنه.چون در این منطقه تنهاست و در طول تاریخ هر بار ضعیف بوده مورد تهاجم خارجی قرار گرفته و بخش هایی از اون از دست رفته.من جای مسئولین و کل مردم بودم با جون و دل برای افزایش قدرت ایران در همه ی زمبنه ها تلاش می کردم.
تا زمانی که اقتصاد دست دولت و رانت و بانکها هست این وضع ادامه دارد .شما همه جیب مردم را زده اید
کیهان قبلا از پرقسوز مولای گزارش میداد که امریکا در حال افول .یعنی 30 سال پیش امریکا بایستی نابود شده بود
امیدوارم عمق استراتژیک کشور به جای سواحل مدیترانه در داخل پیگیری شود
این حرفها رو تقریبا همه مردم میدونند،اما یکی باید مدیران را متوجه کنه! این آقای پرفسور اگه میتونه لطف کنه زحمت متوجه کردن به آقایان مسئولین را بکشه!!
الان شاکله اصلاحات را اصلاح بود جه اعلام می کنند اما با قوانین پوپولیستی حاکم بر کشور عملا انجام این کار غیر ممکن است چطور می شود با این قانون کار که سالانه صدها هزار میلیارد تومان بار مالی بابت افزایش دستمزد کاذب در شرایط رشد اقتصادی منفی ایجاد می کند یا این بانکداری که صدها هزار میلیارد تومان بار مالی سالانه در شرایط عدم خلق ثروت در قالب سود بانکی توزیع می کند بودحه را اصلاح کرد؟بدون داشتن تورم ،رشد دستمزد و رشد نقدینگی نزدیک به صفر هیچ تحولی در کشور ایجاد نمی شود چون پولی برای عمران باقی نمی ماند
فارس و شیعه بودن؟ من فارس نیستم بلکه یک ترک اصیل شیعی هستم!
برچسب منتخب
# اسرائیل # حمله ایران به اسرائیل # کنکور # حماس # تعطیلی پنجشنبه ها # توماج صالحی