فیلم: شبگرد، جستجوگر جنایات شبانه را تماشا کنید

با گسترش تکنولوژی، شهروند ـ خبرنگار فرا‌تر از یک مسئولیت اجتماعی شده و در بسیاری از کشورهای اروپا و به ویژه در آمریکا برای گروهی به یک شغل بدل شده است؛ گروهی که به استقبال حوادث می‌روند و با ثبت تصاویر و ویدئوهایی از حوادث، آن‌ها را به خبرگزاری‌ها و شبکه‌های خبری می‌فروشند؛ گروهی که به «شبگرد» نیز معروفند و فیلمی به همین نام، روایتی تکان‌دهنده درباره‌شان ارائه می‌کند.

به گزارش «تابناک»؛ لوئیس بلوم یک دزد نرده و درپوش‌های مسی، در پی یافتن یک شغل باثبات است که با بازار داغ خبرنگاری جنایی لس آنجلس آشنا می‌شود و گروهی از فیلمبرداران آزاد را می‌یابد که از تصادفات، قتل‌ها، ضرب و شتم‌ها و … فیلمبرداری می‌کنند. لوئیس دست به کار می‌شود و با دزدیدن یک دوچرخه و تاخت زدن با وسایل اولیه، وارد این جامعه‌ خشن و بی‌رحم می‌شود و این آغاز داستام یک «شبگرد / Nightcrawler» بی‌رحم است که در دنیای گسترش نفوذ شهروند ـ خبرنگار‌ها، هیچ خط قرمزی برای کسب درآمد ندارند.


«شبگرد/Nightcrawler» محصول سال ۲۰۱۴ به عنوان نخستین تجربه کارگردانی دن گیلروی فیلمنامه نویس یک اثر درخشان انتقادی به رفتار رسانه‌های مختلف تصویری و رقابت آن‌ها با یکدیگر که معمولاً در شکستن حریم خصوصی افراد و بی‌اخلاقی‌های مکرر شکل می‌گیرد.

لوئیس در داستان مذکور یکی از قربانیان این شرایط است که به دلیل بیکاری تصمیم می‌گیرد با دوربین از وقایع مختلف و مهم شهر تصویربرداری کند و تمام تلاشش را هم می‌کند تا تصاویر مورد نظرش متفاوت باشند و بتواند آن‌ها را با قیمت مناسب به خبرگزاری مورد نظرش بفروشد و پول خوبی به دست بیاورد. «شبگرد» مشخصاً نوک پیکان انتقاداتش را متوجه رسانه‌هایی کرده که مدت هاست به محلی تبدیل شده‌اند برای ایجاد جنجال رسانه‌ای و کسب شهرت از طریق آن.


در رسانه‌ای که دنی گیلروی در «شبگرد» ترسیم کرده، نینا سردبیر خبر تلویزیونی آن است و صراحتاً به لوئیس اعلام می‌کند از آوردن مواردی که در آن افراد نارضایتی خود را اعلام می‌کنند، پرهیز کرده و به جایش تا می‌تواند از کشت و کشتاری که چه نزاع خانوادگی و چه در هر جای دیگر شکل می‌گیرد تصاویر جنجالی تهیه کند و به دست او برساند تا تعداد بینندگان اخبارش بیشتر شود.

شخصیت نینا در «شبگرد»، نماینده نسلی از جامعه رسانه‌ای آمریکاست که رویه نشر جنجال را پیش گرفته‌اند و ابداً کاری به حقیقت یا بررسی اخبارهای غیر جنجالی ندارند. نینا و رسانه‌ای که در آن کار می‌کند، ابدا اعتقادی به افزایش خشونت از طریق رسانه‌ای کردن فیلم های خشن مستند ندارد، زیرا در این جامعه پول و ثروت حرف اول و آخر را می‌زند و نینا این را بهتر از هر کس دیگری می‌داند. این دنیای بی‌اخلاق و سرشار از خشونت البته تمام چیزی نیست که دنی گیلروی در «شبگرد» به آن تاخته، بلکه در این اثر انتقادی مردم عادی نیز آشکارا در رویکرد رسانه‌ها مقصر شناخته شده‌اند. 


مردم در دنیای کنونی علاقه چندانی به شنیدن اخبار روزمره و مثبت ندارند و به قول نینا ترجیح می‌دهند ببینند یکی در حال پاره کردن گلوی فرد دیگر و راه انداختن حمام خون واقعی است تا خبرهای هوا‌شناسی! در واقع فیلم به درستی به تغییر دیدگاه مردم و انتظارات جدید آنان از رسانه اشاره می‌کند که رسانه‌ها را ملزم به فراهم کردن آنچه مخاطبینش می‌خواهند سوق دهد، زیرا نفس کشیدن یک رسانه مستلزم جلب رضایت بینندگانش است.

جدا از موضوعات جذابی که فیلم به آن‌ها پرداخته، باید به شخصیت‌پردازی فیلم نیز اشاره کرد که بسیار محکم است و مخاطب به راحتی با آن ارتباط برقرار می‌کند. فیلم به خوبی شخصیت‌های فیلم را در طول داستان به مخاطب معرفی می‌کند و به خوبی آن‌ها را بسط می‌دهد و در پایان آنان را با توجه به شرایطی که در آن قرار گرفته‌اند به منطقه‌ای مجهول از اجتماع هدایت می‌کند که خودشان هم بی‌اطلاع از نقطه پایانی فعالیتشان هستند.


«شبگرد» خوشبختانه برای روایت داستان جسورانه‌اش نقطه انتهایی در نظر نگرفته و در انتهای داستان هیچ پیام و نصیحتی را هم تحویل تماشاگر نمی‌دهد و تنها از او می‌خواهد به آنچه در فیلم نشان داده شده به خوبی فکر کند و از خود بپرسد آیا او هم یک لوئیس دیگر است؟

جیمز براردینلی منتقد مشهور درباره این فیلم که با بودجه ۸ میلیون دلاری ساخته شده، نوشته است: برجسته‌ترین عامل موفقیت فیلم دن گیلروی، بازی است که توانسته از جک جیلنهال بیرون بکشد. بر اساس سنت براندو، بیل، ترون و دیگران جیلنهال برای ایفای نقش لوئیس بلوم باید استحاله جسمانی بسیار شدیدی را تجربه کند.

لوئیس شخصیتی مشوش و وحشت زده است و بازیگر خوب توانسته آن را دربیاورد. ظاهر نزار جیلنهال به طرز عجیبی نگران کننده است؛ البته نه نگران کننده‌تر از پرسونالیته لوئیس. لبخند جعلی، چشمان مرده و رفتار مؤدبانه‌اش نقابی است بر نیروی درونی که کنترلش از عهده هر عقل سیلمی خارج است. او ضدقهرمانی کلاسیک است؛ هرچند حتی این تعریف هم به خوبی نمی‌تواند شخصیتش را توصیف کند.

هم اکنون به تماشای خلاصه این فیلم در «تابناک» بنشینید.