تحلیل اکونومیست از رقابت اقتصادی چین و آمریکا
چین هم از نظر لفاظی و هم از نظر عملی از صلح آمریکایی رضایت چندانی ندارد. قرن‌هاست که چین در مرکز همه چیز قرار داشته و خورشیدی بوده که دیگر پادشاهی‌های آسیایی به دورش می‌چرخیدند امروز اما نظم آمریکایی در غرب اقیانوس آرام از دید رهبران چینی یک تحقیر دایمی است.
چین در حال باز یافتن جایگاه خود در جهان است. آمریکا چگونه باید پاسخ دهد؟
به گزارش جهان صنعت، یک فرض هشدار دهنده در برخی آمارهای فصلی پکن و واشنگتن در حال نیرو گرفتن است؛ حجم اقتصاد چین در عرض چند سال بر آمریکا پیشی خواهد گرفت (البته از نظر قدرت خرید این اتفاق در حال رخ دادن است). حرکت نیروهای مسلح آن نیز که هنوز در مقایسه با آمریکا کم جلوه می‌کند با رشد سریعی همراه است؛ در هر جنگی در شرق آسیا آنها از مزایای داخلی برخوردارند به همین دلیل برخی به این نتیجه رسیده‌اند که رقابت میان چین و آمریکا اجتناب‌ناپذیر شده و به مقابله یا حتی درگیری خواهد انجامید.
وظیفه دیپلماسی این است که در دهه‌های آینده این اطمینان را ایجاد کند که چنین فاجعه‌ای هرگز رخ نخواهد داد اما سوال این است که چطور؟
برخی جنگ‌طلبان غربی به هر طرف که می‌نگرند، تهدید چین را می‌بینند: بازرگانی دولتی چین در آفریقا در حال پیشروی است، رفتار پکن در رای‌گیری سازمان ملل پوششی برای دولت‌های استبدادی است و اشتهای سیری‌ناپذیر آن برای منابع طبیعی، طبیعت را به غارت می‌برد. خوشبختانه شواهد اندکی وجود دارد دال بر حمایت از ایده تلاش جهانی چین جهت تغییر نظم بین‌الملل. تمایلات چین ابعاد تاریخی و حتی احساسی دارد اما این کشور در بخش عمده جهان به دنبال حرکت در چارچوب هنجارهای موجود است نه تغییر آنها.
تجارت این کشور در آفریقا بیشتر جنبه معامله‌ای دارد و اغلب از سوی شرکت‌ها هدایت می‌شود تا دولت. در دیگر نقاط جهان نیز دیپلماسی این کشور در حال پیچیده‌تر شدن و کمک‌رسان‌تر شدن است. چین بزرگ‌ترین عامل شرکت‌کننده در ماموریت‌های حفظ صلح در میان پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل است و در دور کردن دزدان دریایی از شاخ آفریقا شرکت می‌کند.
این کشور بزرگ‌ترین استثنای شرق و شمال شرق آسیا- یکی از متراکم‌ترین، پویاترین و ثروتمندترین نقاط کره زمین- است. در این نقطه از زمین، چین هم از نظر لفاظی و هم از نظر عملی از صلح آمریکایی رضایت چندانی ندارد. قرن‌هاست که چین در مرکز همه چیز قرار داشته و خورشیدی بوده که دیگر پادشاهی‌های آسیایی به دورش می‌چرخیدند امروز اما نظم آمریکایی در غرب اقیانوس آرام از دید رهبران چینی یک تحقیر دایمی است. آنها معتقدند کشورشان به زودی آنقدر ثروتمند و قدرتمند خواهد شد که برتری در شرق آسیا را بازپس بگیرد. حس شکایت تاریخی چین توضیح خوبی برای موج جنگ‌طلبی‌های اخیر است.
چین کشتی‌ها و هواپیماهای خود را طوری مستقر کرده که بتواند با کنترل ژاپن بر جزایر در شرق دریای چین مقابله کند و همه این تحرکات باعث به صدا درآمدن آژیر خطر در این منطقه شده است برخی استراتژیست‌ها معتقدند که آمریکا تنها در صورتی می‌تواند صلح را حفظ کند که موضعی محکم در مقابل توسعه‌طلبی چین بگیرد و برخی دیگر به آمریکا پیشنهاد می‌کنند که پیش از تبدیل شدن این رقابت به یک فاجعه، به تقسیم قدرت در آسیای شرقی روی بیاورد. آمریکا نمی‌تواند بدون به بار آوردن پیامدهای سنگین برای منطقه و جایگاه خود، از کنار آن بگذرد.
امنیت آمریکا از زمان پایان جنگ جهانی دوم به اساس کامیابی آسیا و نظم لیبرال رو به گسترش، تبدیل شده است. همین مساله بود که ژاپن را قادر به برخاستن از خاکستر، بدون تهدید همسایگان کرد. در واقع حرکت سریع چین به سوی مدرنیته بدون این مساله امکان‌پذیر نبود. حتی ویتنام، دشمن قدیمی آمریکا نیز به وضوح اعتراف می‌کند که خواستار حضور اطمینان بخش و ثبات بخش آمریکاست. با این حال اگر این نظم لیبرال به دنبال نجات است باید متحول شود. رد کردن واقعیت قدرت رو به رشد چین تنها باعث تشویق این کشور به تکذیب جهان به‌گونه‌ای که هست، خواهد شد. در مقابل اگر چین بتواند در همین سیاست کامیاب شود، آن را تقویت خواهد کرد به همین دلیل است که آمریکا باید از یک بعد دیگر از رهبری خود آگاه باشد و آن اینکه منفعت آمریکا در پذیرش یک قدرت رو به رشد است برای یک قدرت بزرگ، یافتن یک موازنه جدید با یک قدرت نوظهور سخت است، چراکه هر انطباقی مانند یک عقب‌نشینی جلوه می‌کند.
به اژدها اجازه ورود دهید
چرا چین باید به کمی مشارکت بیشتر رضایت دهد، زمانی که آنچه به دنبالش است کسب برتری است؟ هیچ تضمینی وجود ندارد که به کشور برتر تبدیل شود. همین حالا نیز لفاظی‌های پکن مملو از تصاویر جنگی سرد است. با این حال چین به خوبی درک می‌کند که کشورش با محدودیت‌هایی روبه‌رو است- به بازار غرب نیاز دارد، همسایگانش تمایلی به پذیرش حکم منطقه‌ای آن ندارند و قدرت آمریکا از نظر نظامی و دیپلماتیک برای سال‌های بیشتری مانع از این امر خواهد شد در درازمدت نیز این امید وجود دارد که چین بتواند از حاکمیت تک‌حزبی خود به سمت یک فضای سیاسی لیبرال‌تر حرکت کند. وارد کردن چین به چارچوب منطقه‌ای تقویت شده، به معنای واگذاری برتری به این کشور نیست به معنای صرفنظر کردن از یک نظم لیبرال هم نخواهد بود. شاید در انتها هم بی‌ثمر باشد اما با توجه به خطرات ناشی از رقابت، ضروری است که آزموده شود.
به گزارش جهان صنعت، یک فرض هشدار دهنده در برخی آمارهای فصلی پکن و واشنگتن در حال نیرو گرفتن است؛ حجم اقتصاد چین در عرض چند سال بر آمریکا پیشی خواهد گرفت (البته از نظر قدرت خرید این اتفاق در حال رخ دادن است). حرکت نیروهای مسلح آن نیز که هنوز در مقایسه با آمریکا کم جلوه می‌کند با رشد سریعی همراه است؛ در هر جنگی در شرق آسیا آنها از مزایای داخلی برخوردارند به همین دلیل برخی به این نتیجه رسیده‌اند که رقابت میان چین و آمریکا اجتناب‌ناپذیر شده و به مقابله یا حتی درگیری خواهد انجامید.
وظیفه دیپلماسی این است که در دهه‌های آینده این اطمینان را ایجاد کند که چنین فاجعه‌ای هرگز رخ نخواهد داد اما سوال این است که چطور؟
برخی جنگ‌طلبان غربی به هر طرف که می‌نگرند، تهدید چین را می‌بینند: بازرگانی دولتی چین در آفریقا در حال پیشروی است، رفتار پکن در رای‌گیری سازمان ملل پوششی برای دولت‌های استبدادی است و اشتهای سیری‌ناپذیر آن برای منابع طبیعی، طبیعت را به غارت می‌برد. خوشبختانه شواهد اندکی وجود دارد دال بر حمایت از ایده تلاش جهانی چین جهت تغییر نظم بین‌الملل. تمایلات چین ابعاد تاریخی و حتی احساسی دارد اما این کشور در بخش عمده جهان به دنبال حرکت در چارچوب هنجارهای موجود است نه تغییر آنها.
تجارت این کشور در آفریقا بیشتر جنبه معامله‌ای دارد و اغلب از سوی شرکت‌ها هدایت می‌شود تا دولت. در دیگر نقاط جهان نیز دیپلماسی این کشور در حال پیچیده‌تر شدن و کمک‌رسان‌تر شدن است. چین بزرگ‌ترین عامل شرکت‌کننده در ماموریت‌های حفظ صلح در میان پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل است و در دور کردن دزدان دریایی از شاخ آفریقا شرکت می‌کند.
این کشور بزرگ‌ترین استثنای شرق و شمال شرق آسیا- یکی از متراکم‌ترین، پویاترین و ثروتمندترین نقاط کره زمین- است. در این نقطه از زمین، چین هم از نظر لفاظی و هم از نظر عملی از صلح آمریکایی رضایت چندانی ندارد. قرن‌هاست که چین در مرکز همه چیز قرار داشته و خورشیدی بوده که دیگر پادشاهی‌های آسیایی به دورش می‌چرخیدند امروز اما نظم آمریکایی در غرب اقیانوس آرام از دید رهبران چینی یک تحقیر دایمی است. آنها معتقدند کشورشان به زودی آنقدر ثروتمند و قدرتمند خواهد شد که برتری در شرق آسیا را بازپس بگیرد. حس شکایت تاریخی چین توضیح خوبی برای موج جنگ‌طلبی‌های اخیر است.
چین کشتی‌ها و هواپیماهای خود را طوری مستقر کرده که بتواند با کنترل ژاپن بر جزایر در شرق دریای چین مقابله کند و همه این تحرکات باعث به صدا درآمدن آژیر خطر در این منطقه شده است برخی استراتژیست‌ها معتقدند که آمریکا تنها در صورتی می‌تواند صلح را حفظ کند که موضعی محکم در مقابل توسعه‌طلبی چین بگیرد و برخی دیگر به آمریکا پیشنهاد می‌کنند که پیش از تبدیل شدن این رقابت به یک فاجعه، به تقسیم قدرت در آسیای شرقی روی بیاورد. آمریکا نمی‌تواند بدون به بار آوردن پیامدهای سنگین برای منطقه و جایگاه خود، از کنار آن بگذرد.
امنیت آمریکا از زمان پایان جنگ جهانی دوم به اساس کامیابی آسیا و نظم لیبرال رو به گسترش، تبدیل شده است. همین مساله بود که ژاپن را قادر به برخاستن از خاکستر، بدون تهدید همسایگان کرد. در واقع حرکت سریع چین به سوی مدرنیته بدون این مساله امکان‌پذیر نبود. حتی ویتنام، دشمن قدیمی آمریکا نیز به وضوح اعتراف می‌کند که خواستار حضور اطمینان بخش و ثبات بخش آمریکاست. با این حال اگر این نظم لیبرال به دنبال نجات است باید متحول شود. رد کردن واقعیت قدرت رو به رشد چین تنها باعث تشویق این کشور به تکذیب جهان به‌گونه‌ای که هست، خواهد شد. در مقابل اگر چین بتواند در همین سیاست کامیاب شود، آن را تقویت خواهد کرد به همین دلیل است که آمریکا باید از یک بعد دیگر از رهبری خود آگاه باشد و آن اینکه منفعت آمریکا در پذیرش یک قدرت رو به رشد است برای یک قدرت بزرگ، یافتن یک موازنه جدید با یک قدرت نوظهور سخت است، چراکه هر انطباقی مانند یک عقب‌نشینی جلوه می‌کند.
به اژدها اجازه ورود دهید
چرا چین باید به کمی مشارکت بیشتر رضایت دهد، زمانی که آنچه به دنبالش است کسب برتری است؟ هیچ تضمینی وجود ندارد که به کشور برتر تبدیل شود. همین حالا نیز لفاظی‌های پکن مملو از تصاویر جنگی سرد است. با این حال چین به خوبی درک می‌کند که کشورش با محدودیت‌هایی روبه‌رو است- به بازار غرب نیاز دارد، همسایگانش تمایلی به پذیرش حکم منطقه‌ای آن ندارند و قدرت آمریکا از نظر نظامی و دیپلماتیک برای سال‌های بیشتری مانع از این امر خواهد شد در درازمدت نیز این امید وجود دارد که چین بتواند از حاکمیت تک‌حزبی خود به سمت یک فضای سیاسی لیبرال‌تر حرکت کند. وارد کردن چین به چارچوب منطقه‌ای تقویت شده، به معنای واگذاری برتری به این کشور نیست به معنای صرفنظر کردن از یک نظم لیبرال هم نخواهد بود. شاید در انتها هم بی‌ثمر باشد اما با توجه به خطرات ناشی از رقابت، ضروری است که آزموده شود.
