بررسی شیوع پدیکلوزیس در مدارس
در مدارس دارای مراقب سلامت باید طبق برنامه‌های آموزش وپرورش تمام دانش آموزان سه مرتبه در سال تحصیلی مورد بررسی قرار گیرند و در فصل پاییز، زمستان و بهار دانش‌آموزان مورد بررسی قرار می‌گیرند.
به گزارش تسنیم، دستورالعمل اجرایی پیشگیری از پدیکلوزیس شپش سر به مدارس کشور ارسال شده است. در این بخشنامه آمده است که شپش حشره خونخوار خارجی بدن انسان است که افراد را در هر سن و جنسی و با هر سطح اجتماعی و اقتصادی که باشد،آلوده می‌سازد که در اقصی نقاط جهان مدارس یکی از مهمترین محل‌های بروز آن است . آلودگی به شپش علاوه بر ایجاد مشکلات جسمی برای دانش‌آموزان و خانواده آنها می‌تواند موجب ایجاد مسائل روانی و بیماریهای ثانویه منتقله از طریق شپش شود و لازم است در این زمینه میزان مراقبت در سطح وزارتخانه‌های بهداشت و آموزش و پرورش فعال گشته و با تدوین دستورالعمل واحد در کاهش آلودگی و گسترش شیوع آلودگی در سطح مدارس و خانواده‌ها قدم برداشت دراین راستا با همکاری و مشارکت اداره سلامت نوجوانان و جوانان مدارس و مرکز مدیریت بیماری‌ها ، دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش جلسات کارشناسی برگزار ودستورالعملی جهت اجرا ابلاغ شد.
پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سر در مدارس شهری و روستایی کشور هدف کلی این طرح است که تشخیص و یافتن موارد آلودگی در مدارس سراسر کشور و ارجاع موارد آلوده به مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت، استفاده از توان اجرایی بخش‌های مرتبط با سلامت مدارس در سطح دو وزارتخانه بهداشت و وزارت آموزش و پرورش، درمان موارد آلوده دانش‌آموزان و خانواده آنان در مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت و دستیابی به اطلاعات جامع وآسیب‌شناسی در مناطق جهت برنامه‌ریزی برای سالهای آتی از سایر اهداف این طرح است.
فعالیت‌های انجام شده برای کاهش پدیکلوزیس در مدارس
آموزش مراقبین سلامت و کارشناسان سلامت آموزش و پرورش در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سرتوسط دانشگاه علوم پزشکی استان، اجرای برنامه آموزش در قالب کارگاه، جلسات آموزشی برای دانش‌آموزان در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکوزیس سر، آموزش به والدین دانش‌آموزان در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سر، استفاده از توان اجرایی رسانه‌های ارتباط جمعی درجهت ارتقاء آگاهی جامعه و تدوین، چاپ و تکثیر پوستر و بروشورهای آموزشی از جمله فعالیت‌های انجام شده در مدارس برای برای پیشگیری از پدیکلوزیس یا شپش سر در مدارس است.
مراقبتهای بهداشتی - درمانی (تشخیص، بیماریابی و درمان )
شناسایی موارد آلوده براساس بسته آموزشی وزارت بهداشت در فصل پائیز و زمستان، معاینه مجدد موارد آلوده بعد از تعطیلات طولانی به منظور بررسی عود مجدد در فصل بهار که این فعالیت در مدارس روستایی بر عهده بهورزان است و درمان دانش‌آموزان آلوده در خانه‌های بهداشت صورت می‌گیرد و درمدارس شهری دارای مراقبین سلامت این برنامه توسط مراقبین سلامت براساس بسته آموزشی انجام می‌شود، در مدارس شهری فاقد مراقب سلامت، در صورت بروز همه‌گیری و شرایط اضطراری تشخیص همه‌گیری و شرایط اضطراری با دانشکده علوم پزشکی وسازما ن آموزش وپرورش در سطح استانها می باشد و اقذامات لازم برای کنترل آلودگی با هماهنگی و نظارت کارشناسان سلامت آموزش و پرورش و کارشناسان بهداشت مدارس و مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت با تشکیل تیم سلامت پیگیری خواهد شد.
بایستی کلیه موارد آلوده و مشکوک در مدارس شهری وروستایی به مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی ارجاع شوند.درمان و تأمین شامپوی پرمترین و لوازم مطابق با تخمین موارد آلوده از طریق پرسنل بهداشتی درمانی صورت می‌پذیرد. ( قابل ذکراست حضوردانش آموزدرمان شده باتاییدگواهی سلامت مرکزدرمانی بلامانع است )
این دستور العمل به منظور کاهش آلودگی به شپش سر با همکاری و هماهنگی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش با تشکیل کمیته‌های استانی و شهرستانی انجام خواهد شد.
زمان اجرای طرح نیز در طول سال تحصیلی و مکان اجرای آن در مدارس شهری و روستایی دوره‌های ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم است.
سیاست پیشگیری در مدرسه
یکی از مهمترین سیاست‌ها درمدرسه درگیر کردن فعال والدین، دانش‌آموزان، مربیان و اولیاء مدرسه در زمینه آموزش و کنترل است.سیاست پیشگیری در مدرسه علاوه برمعلم مربوطه باید بر وجود یک نیروی انسانی مستقل آموزش دیده استوار باشد. برنامه اجرایی بایستی مبتنی بر شیوه تشخیص در راستای برنامه غربالگری، درمان و پیگیری انجام شود.
غربالگری بهترین شیوه یبماریابی دانش‌آموزان در هنگام ورود به مدرسه بعداز یک دوره تعطیل طولانی است. آموزش والدین باید به شیو‌ه‌های مختلف انجام پذیرد.
بهتر است دانش‌آموزان را نیز به طور فعال در برنامه‌های آموزشی درگیر کرد . آنها می‌توانند قبل از شروع یا اوج گیری پدیکلوزیس روزنامه‌های دیواری، تئاتر، نقاشی ، مقاله و ... مبتنی بر پیشگیری از این امر داشته‌باشند.
نکات مهم در پیشگیری از پدیکلوزیس سر
شیوه اجرا در مدرسه :در مدارس دارای مراقب سلامت بایستی طبق برنامه های آموزش وپرورش کلیه دانش آموزان سه مرتبه در سال تحصیلی مورد بررسی قرار گیرند.
در مدارسی که فاقد مراقب سلامت می باشند،چنانچه یک مورد آلودگی در کلاس دیده شد، تمام دانش‌آموزان همان کلاس باید بررسی شوند.
خانواده دانش‌آموزان مبتلا نیز بایستی توسط سیستم درمانی شبکه بهداشت مورد بررسی قرار گیرند.
موارد جدید باید فوراً توسط مراکز بهداشتی و درمانی درمان شود.
وقتی بیش از سه کلاس در مدرسه درگیر باشند. تمام کلاس‌های مدرسه باید از نظر شپش بررسی شوند.
معاینه موی سر باید در زیر نور کافی وبا رعایت پیشگیری از آلودگی دیگران صورت گیرد.
به خانواده دانش‌آموز اطلاع داده شود برای اطمینان از درمان و رفع کامل آلودگی، ضروری است معاینه توسط تیم سلامت (پزشک، مر بی بهداشت ، بهورز و ...) در روستاها و پزشک در شهرها انجام گرفته و گواهی درمان و رفع آلودگی صادر شود.
دانش‌آموز مبتلا بایدتا یک هفته ، بعداز درمان روزانه مورد بررسی قرار گیرد. ودر صورت وجود آلودگی درمان تکرار شود.
بیماریابی، درمان و پیگیری موارد در شناسامه سلامت و یا فرم مراقبت دانش‌آموز لحاظ شود.
ارسال تمام اطلاعات و اقدامات صورت گرفته درقالب فرمهای پیش بینی شده هر ماه توسط مراقبین سلامت به کارشناسان مربوطه در مناطق، جمع بندی وارسال فصلی فرمها توسط کارشناسان سلامت مناطق به ادارات سلامت استانها ودر نهایت ارسال گزارش تکمیلی فرمها به دفتر امور سلامت وزارت آموزش و پرورش در پایان انجام طرح پدیکلوز (پایان تیرماه ) .
به گزارش تسنیم، دستورالعمل اجرایی پیشگیری از پدیکلوزیس شپش سر به مدارس کشور ارسال شده است. در این بخشنامه آمده است که شپش حشره خونخوار خارجی بدن انسان است که افراد را در هر سن و جنسی و با هر سطح اجتماعی و اقتصادی که باشد،آلوده می‌سازد که در اقصی نقاط جهان مدارس یکی از مهمترین محل‌های بروز آن است . آلودگی به شپش علاوه بر ایجاد مشکلات جسمی برای دانش‌آموزان و خانواده آنها می‌تواند موجب ایجاد مسائل روانی و بیماریهای ثانویه منتقله از طریق شپش شود و لازم است در این زمینه میزان مراقبت در سطح وزارتخانه‌های بهداشت و آموزش و پرورش فعال گشته و با تدوین دستورالعمل واحد در کاهش آلودگی و گسترش شیوع آلودگی در سطح مدارس و خانواده‌ها قدم برداشت دراین راستا با همکاری و مشارکت اداره سلامت نوجوانان و جوانان مدارس و مرکز مدیریت بیماری‌ها ، دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش جلسات کارشناسی برگزار ودستورالعملی جهت اجرا ابلاغ شد.
پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سر در مدارس شهری و روستایی کشور هدف کلی این طرح است که تشخیص و یافتن موارد آلودگی در مدارس سراسر کشور و ارجاع موارد آلوده به مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت، استفاده از توان اجرایی بخش‌های مرتبط با سلامت مدارس در سطح دو وزارتخانه بهداشت و وزارت آموزش و پرورش، درمان موارد آلوده دانش‌آموزان و خانواده آنان در مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت و دستیابی به اطلاعات جامع وآسیب‌شناسی در مناطق جهت برنامه‌ریزی برای سالهای آتی از سایر اهداف این طرح است.
فعالیت‌های انجام شده برای کاهش پدیکلوزیس در مدارس
آموزش مراقبین سلامت و کارشناسان سلامت آموزش و پرورش در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سرتوسط دانشگاه علوم پزشکی استان، اجرای برنامه آموزش در قالب کارگاه، جلسات آموزشی برای دانش‌آموزان در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکوزیس سر، آموزش به والدین دانش‌آموزان در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی به پدیکلوزیس سر، استفاده از توان اجرایی رسانه‌های ارتباط جمعی درجهت ارتقاء آگاهی جامعه و تدوین، چاپ و تکثیر پوستر و بروشورهای آموزشی از جمله فعالیت‌های انجام شده در مدارس برای برای پیشگیری از پدیکلوزیس یا شپش سر در مدارس است.
مراقبتهای بهداشتی - درمانی (تشخیص، بیماریابی و درمان )
شناسایی موارد آلوده براساس بسته آموزشی وزارت بهداشت در فصل پائیز و زمستان، معاینه مجدد موارد آلوده بعد از تعطیلات طولانی به منظور بررسی عود مجدد در فصل بهار که این فعالیت در مدارس روستایی بر عهده بهورزان است و درمان دانش‌آموزان آلوده در خانه‌های بهداشت صورت می‌گیرد و درمدارس شهری دارای مراقبین سلامت این برنامه توسط مراقبین سلامت براساس بسته آموزشی انجام می‌شود، در مدارس شهری فاقد مراقب سلامت، در صورت بروز همه‌گیری و شرایط اضطراری تشخیص همه‌گیری و شرایط اضطراری با دانشکده علوم پزشکی وسازما ن آموزش وپرورش در سطح استانها می باشد و اقذامات لازم برای کنترل آلودگی با هماهنگی و نظارت کارشناسان سلامت آموزش و پرورش و کارشناسان بهداشت مدارس و مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت با تشکیل تیم سلامت پیگیری خواهد شد.
بایستی کلیه موارد آلوده و مشکوک در مدارس شهری وروستایی به مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی ارجاع شوند.درمان و تأمین شامپوی پرمترین و لوازم مطابق با تخمین موارد آلوده از طریق پرسنل بهداشتی درمانی صورت می‌پذیرد. ( قابل ذکراست حضوردانش آموزدرمان شده باتاییدگواهی سلامت مرکزدرمانی بلامانع است )
این دستور العمل به منظور کاهش آلودگی به شپش سر با همکاری و هماهنگی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش با تشکیل کمیته‌های استانی و شهرستانی انجام خواهد شد.
زمان اجرای طرح نیز در طول سال تحصیلی و مکان اجرای آن در مدارس شهری و روستایی دوره‌های ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم است.
سیاست پیشگیری در مدرسه
یکی از مهمترین سیاست‌ها درمدرسه درگیر کردن فعال والدین، دانش‌آموزان، مربیان و اولیاء مدرسه در زمینه آموزش و کنترل است.سیاست پیشگیری در مدرسه علاوه برمعلم مربوطه باید بر وجود یک نیروی انسانی مستقل آموزش دیده استوار باشد. برنامه اجرایی بایستی مبتنی بر شیوه تشخیص در راستای برنامه غربالگری، درمان و پیگیری انجام شود.
غربالگری بهترین شیوه یبماریابی دانش‌آموزان در هنگام ورود به مدرسه بعداز یک دوره تعطیل طولانی است. آموزش والدین باید به شیو‌ه‌های مختلف انجام پذیرد.
بهتر است دانش‌آموزان را نیز به طور فعال در برنامه‌های آموزشی درگیر کرد . آنها می‌توانند قبل از شروع یا اوج گیری پدیکلوزیس روزنامه‌های دیواری، تئاتر، نقاشی ، مقاله و ... مبتنی بر پیشگیری از این امر داشته‌باشند.
نکات مهم در پیشگیری از پدیکلوزیس سر
شیوه اجرا در مدرسه :در مدارس دارای مراقب سلامت بایستی طبق برنامه های آموزش وپرورش کلیه دانش آموزان سه مرتبه در سال تحصیلی مورد بررسی قرار گیرند.
در مدارسی که فاقد مراقب سلامت می باشند،چنانچه یک مورد آلودگی در کلاس دیده شد، تمام دانش‌آموزان همان کلاس باید بررسی شوند.
خانواده دانش‌آموزان مبتلا نیز بایستی توسط سیستم درمانی شبکه بهداشت مورد بررسی قرار گیرند.
موارد جدید باید فوراً توسط مراکز بهداشتی و درمانی درمان شود.
وقتی بیش از سه کلاس در مدرسه درگیر باشند. تمام کلاس‌های مدرسه باید از نظر شپش بررسی شوند.
معاینه موی سر باید در زیر نور کافی وبا رعایت پیشگیری از آلودگی دیگران صورت گیرد.
به خانواده دانش‌آموز اطلاع داده شود برای اطمینان از درمان و رفع کامل آلودگی، ضروری است معاینه توسط تیم سلامت (پزشک، مر بی بهداشت ، بهورز و ...) در روستاها و پزشک در شهرها انجام گرفته و گواهی درمان و رفع آلودگی صادر شود.
دانش‌آموز مبتلا بایدتا یک هفته ، بعداز درمان روزانه مورد بررسی قرار گیرد. ودر صورت وجود آلودگی درمان تکرار شود.
بیماریابی، درمان و پیگیری موارد در شناسامه سلامت و یا فرم مراقبت دانش‌آموز لحاظ شود.
ارسال تمام اطلاعات و اقدامات صورت گرفته درقالب فرمهای پیش بینی شده هر ماه توسط مراقبین سلامت به کارشناسان مربوطه در مناطق، جمع بندی وارسال فصلی فرمها توسط کارشناسان سلامت مناطق به ادارات سلامت استانها ودر نهایت ارسال گزارش تکمیلی فرمها به دفتر امور سلامت وزارت آموزش و پرورش در پایان انجام طرح پدیکلوز (پایان تیرماه ) .
