چرا از حداقل های ویکی لیکس در اجلاس منامه استفاده نشد؟

سرويس بين الملل ـ نشست امنيت منطقه اي منامه به جز حاشيه هاي مربوط به احوالپرسي متكي و كلينتون، دربردارنده نكات ديگري نيز بود كه طبيعتا پيامدهاي انتشار مدارك محرمانه وزارت امور خارجه آمريكا توسط ويكي ليكس بود.

به گزارش «تابناك»، منوچهر متكي در اين ديدار، خطاب به همسايگان عرب ايران اظهار داشت: «قدرت ما، قدرت شماست و قدرت شما قدرت ماست»؛ تا بدين وسيله بتواند نگراني هاي اعراب از توانايي هاي ايران را بزدايد.

وي همچنين براي اعتمادسازي دوباره با اعراب، غير مستقيم به نفي اسناد منتشره در  ويكي ليكس پرداخت و اظهار داشت: «ما نبايد به رسانه هاي غربي اجازه دهيم تا درباره تفكر ما درباره يكديگر سخن بگویند.»

بنابراین، منوچهر متكي كوشيد، به اعراب يادآوري كند كه ايران اسناد ويكي ليكس را ناديده گرفته است، ولی نمي توان پنهان كرد كه تلاش وي براي رفع ترس اعراب از توانايي ايران دقيقا منطبق بر اسنادي بود كه ويكي منتشر كرده بود؛ اسنادي كه در آن اعراب به خاطر ترس از ايران، خواستار برخورد نظامي ايران شده بودند.

متكي مأموريت داشت كه ترس اعراب را از ايران بزدايد؛ موضوعي كه تقريبا غير ممكن است، چرا كه اعراب خود را درگير نزاعي هويتي با ايرانيان مي دانند و هويتي غير خود در منطقه را برنمي تابند.

به نظر مي رسيد، منوچهر متكي مي توانست خط سياسي و هدفي را كه ويكي ليكس دنبال كرده و اتفاقا مهمتر از ابعاد ديگر ماجراست، در نشست امنيتي منامه رمزگشايي كند؛ خطي كه بر پایه آن، ويكي لیکس مي كوشد نگراني هاي اعراب و رژیم صهیونیستی را درباره برنامه هسته اي ايران هم راستاي هم نشان دهد.

اسناد منتشره توسط ويكي ليكس در ظاهر اين همراهي و نگراني مشترك اعراب و صهیونیست ها را درباره برنامه هسته اي ايران نشان مي دهد، ولی با نگاهي دقيق به اسناد منتشره، مي توان دريافت كه نگراني عمده اسرائيل از برنامه هسته اي ايران، از دست دادن ه‍ژموني خود در منطقه است و اين اصلي است كه اساسا با تمايلات اعراب در تعارض بوده و اتفاقا در توازن قوا در منطقه بين دو قدرت خواهد بود كه كشورهاي مياني را قادر خواهد ساخت، به بهترين وجهي، نقش خود را بازی كنند و در ميان اين موازنه، امنيت پايدار خود را بجويند.

همچنين بايد افزود: متكي به جاي تلاش بيهوده براي اعتمادسازي براي اعراب، مي توانست اين همراهي تصنعي ايجاد شده بين آنان و صهیونیست ها را نشانه رود؛ اما از آنجا كه وي هيچ وقعي به اسناد ويكي ليكس نگذارد، نتوانست اين خط را دریابد و آن را معضل امنيتي منطقه معرفي كند.

به بیان بهتر، اگر ما بپذیریم که پروژه ویکی لیکس پروژه خود آمریکایی هاست، اما قطعا بهره ای از واقعیت برده است و ایران می توانست، دست کم مبتنی بر این چند درصد واقعیت، از موضعی طلبکارانه با اعراب وارد شود و دست بالا را در مذاکرات داشته باشد.

به نظر مي رسد، واكنش عجولانه به تحولات بين المللي و احتمالا ناديده گرفتن برخي از مسائل مورد توجه جهاني به خاطر تنش زدايي، مسئولان را از رصد مسائل و ديدن افق دراز مدت تر دور خواهد كرد و عمق تحليل آنان را از بين خواهد برد.