شرایط پرداخت نفقه در قانون چیست؟
نفقه حق قانونی زن از مرد است و در صورت تمکین زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه حق خود را طلب کند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی کشور نفقه شامل تمام نیاز‌های متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل: مسکن، غذا، لوازم منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و هر آنچه که به صورت عادی احتیاج و لازمه زندگی وی می‌باشد تعریف شده است.
قانون میزان دقیقی برای نفقه مشخص نکرده است بلکه نفقه را متناسب با وضعیت زن و منطبق با عرف زمان و مکان زندگی زوجین دانسته است.
طبق ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی اگر شوهر از پرداخت نفقه خودداری کرد زن حق دارد به دادگاه مراجعه کند و دادگاه نیز مکلف است میزان نفقه زن را بر مبنای وضعیت زن و با شان خانوادگی او تعیین و شوهر را به پرداخت آن الزام نماید.
*در چه مواردی نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد؟
اگر چه قانون نفقه را حق زن می‌داند، اما در مواردی این حق قانونی از زن سلب می‌شود.
ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی می‌گوید هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود.
طبق این ماده عدم تمکین زن مجوز همسر برای ندادن نفقه است که البته تمکین تابع عرف اقوام و نزدیکان است.
در اصطلاح حقوقی تمکین به معنای برآوردن نیاز‌های شوهر و اجابت کردن خواسته‌های مشروع وی است.
به عنوان مثال یکی از موارد داشتن تمکین اقامت زن در محل زندگی دائم شوهر است و زن برای دریافت نفقه باید در خانه‌ی شوهر زندگی کند.
همچنین ماده ۱۱۱۲ قانون مدنی می‌گوید در عقد موقت نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد مگر این‌که در زمان عقد شرط و شوهر متعهد به پرداخت نفقه شده باشد.
*شرایط نفقه بعد از مرگ همسر یا طلاق
بعد از مرگ همسر در مدت معینی (عده) نفقه به زنان تعلق می‌گیرد به موجب قانون اصلاحی سال ۱۳۸۱ زن در زمان عده همسر فوت شده خود می‌تواند از اموال کسانی که پرداخت نفقه بعد از مرگ مرد به عهده آنان است نفقه طلب کند اگر شوهر فوت نکرده باشد و مفقود باشد زن می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و حاکم شرع موظف است از اموال شوهر غایب نفقه در اختیار زوجه قرار دهد.
بر اساس ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی زنی که طلاق رجعی گرفته (طلاق که تا مدتش تمام نشده است مرد می‌تواند رجوع کند) در زمان عده‌اش مرد موظف به پرداخت نفقه است مگر آن‌که طلاق در زمانی رخ داده باشد که زن تمکین نکرده باشد، اما اگر طلاق به دلیل فسخ نکاح رخ داده باشد زن تنها در صورتی که حامله باشد تا زمانی که فرزندش به دنیا بیاید حق نفقه دارد و در غیر این صورت حق دریافت آن را ندارد.
طبق قانون نفقه حق زن است و هیچ چیز به جز موارد ذکر شده نمی‌تواند حق نفقه زن را ساقط کند حتی تعهد کتبی زوجه یعنی اگر زن طی تعهدی کتبی نفقه‌اش را ببخشد این حق از وی سلب نمی‌شود و در صورت عدم پرداخت نفقه از سوی مرد قانون‌گذار طبق ۵ ماده قانونی می‌تواند به حبس محکوم کند.
ماده ۶۴۲ قانون مدنی می‌گوید هر گاه مردی با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین پرداخت نکند یا از تادیه نفقه اشخاص واجب‌النفقه امتناع کند دادگاه او را از سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس محکوم خواهد کرد.
و اگر مردی محکوم به پرداخت نفقه شود، اما از پرداخت آن امتناع کند و یا واقعا در فقر باشد زن می‌تواند درخواست طلاق نماید و قاضی مرد را مکلف و مجبور خواهد کرد که وی را طلاق دهد.
در پایان متذکر شد که زمانی پرداخت نفقه بر مرد واجب می‌شود که همسرش به او تمکین کند و وظایف زناشویی خود عمل کند.
