کلیات
مجلس شورای اسلامی رکن اصلی نهاد قانونگذاری در کشور ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شدهاست. در فرمان مشروطیت از مجلس ایران هم به عنوان مجلس شورای ملی و هم مجلس شورای اسلامی نام برده شدهاست. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری نام این نهاد مجلس شورای ملی بودهاست. هر چند که در ۳۱ تیر ۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نامگذاری کردند. هماینک در دوره دهم مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان مجلس (با رئیس مجلس) ۲۹۰ نفر است و ریاست این دوره از مجلس به عهده علی اردشیر لاریجانی است.
دوره نمایندگی
دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی چهار سال است. انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دور قبل برگزار شود به طوری كه كشور در هیچ زمانی بدون مجلس نباشد.
تعداد نمایندگان
شمار نمایندگان مجلس شورای اسلامی دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همه پرسی سال یكهزار و سیصد و شصت و هشت هجری شمسی پس از هر ده سال، با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیائی و نظایرآن حداكثر بیست نفر نماینده می تواند اضافه شود.
زرتشتیان و كلیمیان هر كدام یك نماینده و مسیحیان آشوری و كلدانی مجموعاً یك نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر كدام یك نماینده انتخاب می كنند. محدودة حوزه های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می كند.
رسمیت یافتن مجلس
پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت می یابد و تصویب طرح ها و لوایح طبق آئین نامة مصوب داخلی انجام می گیرد مگر در مواردی كه در قانون اساسی نصاب خاصی تعیین شده باشد. برای تصویب آئین نامة داخلی و موافقت دو سوم حاضران لازم است.
سوگند یاد کردن نمایندگان
نمایندگان باید در نخستین جلسة مجلس به ترتیب زیر سوگند یاد كنند و متن قسم نامه را امضاء نمایند.
بسم الله الرحمن الرحیم «من در برابر قرآن مجید، به خدای قادر متعال سوگند یاد می كنم و با تكیه بر شرف انسانی خویش تعهد می نمایم كه پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم، ودیعه ای را كه ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری كنم و در انجام وظایف وكالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای كشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پای بند باشم، از قانون اساسی دفاع كنم و در گفته ها و نوشته ها و اظهار نظرها، استقلال كشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مدنظر داشته باشم.»
نمایندگان اقلیت های دینی این سوگند را با ذكر كتاب آسمانی خود یاد خواهند كرد.
نمایندگانی كه در جلسة نخست شركت ندارند باید در اولین جلسه ای كه حضور پیدا می كنند مراسم سوگند را به جای آورند.
انتخابات مجلس در صورت وقوع جنگ
در زمان جنگ و اشغال نظامی كشور به پیشنهاد رئیس جمهور و تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان و تأیید شورای نگهبان انتخاب نقاط اشغال شده یا تمامی مملكت برای مدت معینی متوقف می شود و در صورت عدم تشكیل مجلس جدید، مجلس سابق همچنان به كار خود ادامه خواهد داد.
لزوم علنی بودن مذاکرات مجلس
مذاكرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش كامل آن از طریق رادیو و روزنامة رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. در شرایط اضطراری، درصورتی كه رعایت امنیت كشور ایجاب كند، به تقاضای رئیس جمهور یا یكی از وزراء یا ده نفر از نمایندگان، جلسة غیرعلنی تشكیل می شود. مصوبات جلسة غیرعلنی در صورتی معتبر است كه با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد.
شرایط تصویب قوانین مجلس
مجلس شورای اسلامی نمی تواند قوانینی وضع كند كه با اصول و احكام مذهب رسمی كشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر به ترتیبی كه در اصل نودوششم آمده برعهدة شورای نگهبان است.
شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است. مفاد این اصل مانع از تفسیری كه دادرسان، در مقام تمیز حق، از قوانین می كنند نیست.
ممنوعیت واگذاری اختیار نمایندگی
سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمی تواند اختیار قانون گذاری را به شخص یا هیأتی واگذار كند ، ولی در موارد ضروری می تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به كمیسیون های داخلی خود تفویض كند، در این صورت این قوانین در مدتی كه مجلس تعیین می نماید به صورت آزمایشی اجرا می شود و تصویب نهائی آنها با مجلس خواهد بود.
همچنین مجلس شورای اسلامی می تواند تصویب دائمی اساسنامة سازمان ها، شركت ها، مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت را با رعایت اصل هفتاد و دوم به كمیسیون های ذیربط واگذار كند و یا اجازة تصویب آنها را به دولت بدهد. در این صورت مصوبات دولت نباید با اصول و احكام مذهب رسمی كشور و یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر به ترتیب مذكور در اصل نودوششم با شورای نگهبان است. علاوه بر این مصوبات دولت نباید مخالف قوانین و مقررات عمومی كشور باشد و به منظور بررسی و اعلام عدم مغایرت آنها با قوانین مزبور باید ضمن ابلاغ برای اجرای اطلاع رئیس مجلس شورای اسلامی برسد.
چند ماه پیش، لایحه حمایت از عفاف و حجاب از سوی قوه قضائیه تهیه و در قالب ۹ ماده به دولت ارائه شد. در دولت با بحث و بررسی پیرامون این لایحه، تبصرهها و موادی به آن افزوده شد و دولت این لایحه را با حدود ۱۴ ماده مجلس ارائه کرد. در مجلس هم این لایحه به ۷۰ ماده افزایش یافت.
کد خبر: ۱۱۸۷۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۰
نایب رییس کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه با بیان اینکه کمیسیون تلفیق در مصوبه ای سال انتظار برای خانهدار شدن را ۱۲ سال تعیین کرد، گفت: با مصوبه کمیسیون تلفیق، دولت مکلف به ساخت سالانه ۳۰۰ هزار واحد مسکن شهری، ساخت ۲۰۰ هزار واحد روستایی و نوسازی ۲۰۰ مسکن بافت فرسوده شد.
کد خبر: ۱۱۸۷۰۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۸
عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها در مجلس شورای اسلامی گفت: نمایندگان استیضاحکننده از توضیحات وزیر کشور قانع نشدند و بنابراین استیضاح وی در جریان است.
کد خبر: ۱۱۸۶۹۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
نمایندگان مردم در مجلس پس از طرح سوال نماینده شازند از وزیر دادگستری درخصوص علت دخالت در روند رسیدگی به پرونده های قضایی که مغایرت با اصل ۱۶۰ قانون اساسی دارد، از توضیحات وی قانع نشدند و به وی کارت زرد دادند.
کد خبر: ۱۱۸۶۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
نگاهی به مصوبات و تذکرات امروز بهارستان نشینان؛
نمایندگان مجلس در نشست امروز جهت ساماندهی بازار سرمایه که مدتی است با تلاطم همراه شده و ذینفعان خود را دچار چالش کرده، مصوباتی را به تصویب رساندند تا این بازار بار دیگر در مسیر تقویت و رونق قرار گیرد.
کد خبر: ۱۱۸۶۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
نوآوری های قانون انتخابات
"انتخابات مجلس شورای اسلامی و دیگر انتخابات، مظاهر حضور رأی و اراده و خواست مردم است، در حقیقت انتخابات و حضور مردم در صحنه انتخابِ رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و یا سایر انتخابهایی که میکنند، هم حقّ مردم است، هم تکلیفی بر دوش آنهاست. در نظام اسلامی، مردم تعیینکنندهاند."این بخشی از بیانات رهبری در تبیین اهمیت انتخابات در نظام جمهوری اسلامی است.
کد خبر: ۱۱۸۶۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
جبهه ایستادگی ایران اسلامی بر این باور است که حضور چهره های متخصص و مردم محور، دانا و پرانگیزه باید محور پیشرفت جامعه اسلامی باشد، افرادی که با اراده ی استوار، مدیریت جهادی و روحیه عدالت خواهی و قانون مدار نه تنها باعث افزایش مشارکت آحاد جامعه می شوند بلکه می توانند با تشکیل مجلس نوین با رویکردهای نوین مطابق با خواست زمان و هم سو با منویات داهیانه و دلسوزانه مقام معظم رهبری، مجلسی ساخت که فرزند زمانه خود باشد تا شرایط بهتری را در کشور خلق نمایند.
کد خبر: ۱۱۸۶۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
بر اساس جدول زمان بندی انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ، پیش ثبت نام داوطلبان از فردا دوشنبه به مدت ۷ روز آغاز میشود.
کد خبر: ۱۱۸۶۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
طبق اصل ۸۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمیتواند اختیار قانون گذاری را به شخص یا هیأتی واگذار کند ولی در موارد ضروری میتواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند،
کد خبر: ۱۱۸۶۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
متن لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب مصوب کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی منتشر شد که در این لایحه ۷۰ مادهای، وظایف دستگاهای مختلف برای ترویج عفاف و حجاب مشخص شده است.
کد خبر: ۱۱۸۵۳۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۶
جلسه علنی مجلس شورای اسلامی صبح یکشنبه ( ۱ مرداد ۱۴۰۲ ) به ریاست «محمدباقر قالیباف» برگزار شد.
کد خبر: ۱۱۸۴۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۱
نگاهی به مصوبات و تذکرات امروز بهارستان نشینان
رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در نطق پیش از دستور خود زمینهسازی اهانت مجدد به ساحت مقدس قرآن کریم توسط دولت سوئد را شدیداً محکوم کرد و گفت: جریحهدار کردن احساسات و توهین به عقاید مسلمانان جهان، بیهزینه نیست و دولت سوئد باید پاسخگوی این اهانتها باشد. وی همچنین عنوان کرد: انتظار میرود دولتهای مسلمان نیز همچون ملتهای مسلمان اتحاد و غیرت دینی خود را در برابر این شیطانصفتان هتاک به نمایش بگذارند.
کد خبر: ۱۱۸۴۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۳۱
جلیل میرمحمدی، نماینده متقاضیان تحقیق و تفحص با بیان اینکه تلاش کردیم در دو سال و نیم گذشته کار به تحقیق و تفحص نرسد، گفت: با توجه به جلسات متعدد و مکرر با رئیس سازمان اوقاف و وزیر فعلی و سابق ارشاد نتیجهای حاصل نشد و متاسفانه مسیر اوقاف به گونهای پیش میرود که نارضایتی مردم در حال افزایش است.
کد خبر: ۱۱۸۳۹۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
نگاهی به مصوبات و تذکرات امروز بهارستان نشینان؛
در آغاز این نشست، رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس مطالب بیانیه مشترک کشورهای حاشیه خلیج فارس و روسیه در خصوص جزایر سهگانه ایرانی را قویا رد میکند، گفت: به همسایگان ایران از جمله روسیه اعلام میکنیم که حفظ ثبات و توسعه اقتصادی منطقه تنها بر مبنای رعایت اصول حُسن همسایگی از جمله احترام به تمامیت ارضی کشورمان میسر است.
کد خبر: ۱۱۸۳۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
دوازده اردیبهشت ماه، دو فوریت تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس به تصویب رسید و با تصویب این لایحه در کمیسیون مربوطه در یکم خردادماه به صحن علنی ارجاع شد؛ اما با گذشت بیش از یک ماه، هنوز این لایحه در دستور کار صحن مجلس قرار نگرفته است.
کد خبر: ۱۱۸۲۴۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
با رای اعضای کمیسیون تلفیق؛
مساله محور بودن برنامه هفتم از جمله حسنهای این برنامه قلمداد میشود. مساله محور بودن بیشتر در این برنامه مدنظر قرار گرفته است؛ رابطه دولت با نفت، مولدسازی، اصلاح صندوقهای بازنشستگی از جمله نقاط قوت این برنامه است و اما در برخی حوزهها اعتقاد داریم برنامه دارای ضعفهایی است؛ یکی از این بحث ها، بحث تصویر ایران آینده است.
کد خبر: ۱۱۸۲۳۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
انتخابات تناسبی در تهران؛ چالشها و ابهامات
موافقان برگزاری انتخابات به شیوه تناسبی معتقدند، این کار سبد آرای جریانهای سیاسی را در انتخابات مجلس شورای اسلامی شفاف و عادلانه می کند؛ اما منتقدان مصوبه مجلس میگویند که مصوبه مجلس به نام انتخابات تناسبی چند مدل انتخاباتی را ادغام کرده که در اجرا ایجاد مشکل می کند؛ ضمن آنکه ارتباط مستقیم مردم با نماینده را قطع میکند.
کد خبر: ۱۱۸۱۴۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
با اصرار نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر مصوبه قبلی خود پیرامون برگزاری انتخابات مجلس به صورت تناسبی در تهران، این بند از طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به مجمع تشخیص مصلحت نظام می رود.
کد خبر: ۱۱۸۰۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۶
در این نشست، محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور به همراه شماری از اعضای کابینه نیز در جلسه رای اعتماد وزیر پیشنهادی کشاورزی حضور پیدا کردند. معاون برنامهریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، ریاست جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان و رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران از سوابق محمدعلی نیکبخت است.
کد خبر: ۱۱۷۹۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۰
بر اساس اسنادی که به دست تابناک رسیده، به نظر می رسد که احمد وحیدی،
وزیر کشور در نامهای به استانداران سراسر کشور، با تاکید بر ضرورت تداوم تعامل سازنده با نمایندگان مجلس، بخشنامه جنجالی معاون خود را ملغی کرد.
کد خبر: ۱۱۷۹۷۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹