کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.
اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
مدیرکل سازمان بهداشت جهانی در نشست توجیهی شورای امنیت سازمان ملل با اشاره به هدف قرار گرفتن ۲۵۰ بیمارستان در کرانه باختری و غزه از آغاز جنگ از فروپاشی کامل نظام بهداشتی در غزه خبر داد.
کد خبر: ۱۲۰۳۸۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۰
کشورهای غربی بامداد سهشنبه بار دیگر در شورای امنیت سازمان ملل، ضمن ممانعت از تصویب قطعنامهای برای اعمال آتشبس در نوار غزه، از جنایات رژیم صهیونیستی ضد فلسطینیان حمایت کردند.
کد خبر: ۱۲۰۱۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
روسیه و چین از حق وتوی خود در شورای امنیت سازمان ملل علیه پیش نویس قطعنامه آمریکا در مورد غزه استفاده کردند.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴
شبکه فاکس نیوز گزارش داده ۲ نسخه پیشنویس موجود از قطعنامه پیشنهادی آمریکا درباره جنگ غزه را رویت کرده که نام ایران به درخواست روسیه در بحث تلاش برای ممانعت از تامین مالی و تسلیحاتی حماس و همچنین متوقف کردن حملات حزبالله لبنان به مرزهای شمالی اراضی اشغالی از نسخه پایانی حذف شده است.
کد خبر: ۱۲۰۰۶۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
روسیه پیشنویس قطعنامهای جدید در رابطه با درگیریها میان حماس و اسرائیل برای ارائه به شورای امنیت سازمان ملل تهیه کرده است.
کد خبر: ۱۲۰۰۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
وزیر امور خارجه عربستان در نشست شورای امنیت ، خواستار توقف جنگ و آزادی اسرا شد.
کد خبر: ۱۲۰۰۵۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
دبیرخانه شورای امنیت سازمان ملل با ارسال یادداشتی به کشورهای عضو سازمان ملل متحد، پایان رسمی مقررات بندهای ۳، ۴ و ۶ ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱، را به اطلاع کشورها رساند.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۷
محدودیتهای موشکی علیه ایران طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از امروز (چهارشنبه) ۲۶ مهر ۱۴۰۲ خاتمه یافت و تقلای طرفهای غربی برای حفظ تحریمها، حرکتی یکجانبه، غیرقانونی و به لحاظ سیاسی غیرقابل توجیه است.
کد خبر: ۱۱۹۹۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۶
در جلسه دوشنبه شب شورای امنیت سازمان ملل با کارشکنی نمایندگان سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه، قطعنامه پیشنهادی روسیه برای آتش بس و توقف حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه به تصویب نرسید.
کد خبر: ۱۱۹۸۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۵
دومین نشست شورای امنیت سازمان ملل همزمان با هفتمین روز از جنگ میان نیروهای مقاومت فلسطین با رژیم اسرائیل عصر جمعه به وقت محلی پشت درهای بسته برگزار شد اما بدون هیچ نتیجه ای پایان یافت.
کد خبر: ۱۱۹۸۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
مقامات ارمنستان اعلام کردند نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی بحران قرهباغ و عملیات نظامی جمهوری آذربایجان فردا پنجشنبه برگزار میشود.
کد خبر: ۱۱۹۴۰۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
معاون شورای امنیت ملی روسیه اظهار کرد که بهتر است مسکو موقتاً روابط را با اتحادیه اروپا به حالت تعلیق درآورده و دیپلماتهای خود را فرا بخواند.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه خواستار اصلاحات عمیق در سازمانهای بینالمللی شد و تاکید کرد: ما از اصلاحات عمیق حاکمیت جهانی حمایت میکنیم.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در جلسه شورای امنیت سازمان ملل گفت: جمهوری اسلامی ایران مجدد درخواست خود را از شورای امنیت برای افزایش اثربخشی جلسات خود با تمرکز بر سوریه تکرار میکند.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
ریاست دورهای شورای امنیت پس از آمریکا به کشور آلبانی رسید تا در ماه سپتامبر که قرار است هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سالانه سازمان ملل برگزار شود، رئیس این شورا باشد.
کد خبر: ۱۱۹۰۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
شورای امنیت سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی از فعالیت داعش در افغانستان تأکید کرد این گروه تروریستی برای منطقه هم خطرناک است.
کد خبر: ۱۱۸۹۷۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
شورای امنیت سازمان ملل متحد امروز چهارشنبه به وقت محلی (۱۶ اوت / ۲۵ مرداد ماه ۱۴۰۲) با صدور بیانیه ای حمله تروریستی اخیر به حرم مطهر شاهچراغ در شهر شیراز ایران را بشدت محکوم کرد.
کد خبر: ۱۱۸۸۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۶
جمهوری اسلامی ایران با درخواست رسمی از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار شد تا این شورا اقدام شنیع حمله تروریستی به شاهچراغ را صریح و با قویترین عبارات محکوم کند.
کد خبر: ۱۱۸۸۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۵
وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه نمیتوان تضمین کرد که دولت جدید آمریکا در سال ۲۰۲۴ هم بار دیگر از توافق هستهای با ایران خارج نشود، گفت که دولت بایدن در مذاکرات با تهران زیادهخواهی میکرد.
کد خبر: ۱۱۸۳۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۳
آقای گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد به صراحت اعلام کرد آمریکا و سه کشور اروپایی باید روند لغو تحریمها علیه ایران را تسریع ببخشند و تحریمهای موشکی هم برطرف شود.
کد خبر: ۱۱۸۲۲۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۷