در مورد کسری بودجه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


کسری بودجه Deficit  هنگامی رخ می‌دهد که دولت (و یا هر نهاد دیگری) بیش از درآمد خود پول خرج کند. در برابر کسری بودجه، مازاد بودجه وجود دارد. به کسری بودجه انباشته شده طی چند سال بدهی دولت گفته می‌شود. تأمین کسری بودجه معمولاً از طریق استقراض داخلی یا خارجی انجام می‌شود.


دلایل رخ دادن کسری بودجه


عدم کنترل و ساماندهی صحیح هزینه‌ها و درامد‌های دولت منجر به ایجاد کسری بودجه می‌شود. برای محاسبه میزان کسری بودجه در اقتصاد ایران، اختلاف بین درآمد‌ها و پرداخت‌های دولت اندازه‌گیری می‌شود. درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز، مالیات‌ها، فروش ارز، انحصار‌ها و مالکیت دولت، فروش کالا‌ها و خدمات، بهره دریافتی بابت وام‌های پرداختی دولت به خارج و ... جزء درامد‌های دولت محسوب می‌شود.


راه‌های تأمین کسری بودجه


برای تأمین کسری بودجه راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود.

 


استقراض از نظام بانکی


تأمین کسری بودجه از طریق استقراض از نظام بانکی به معنای افزایش نقدینگی و به دنبال آن افزایش نرخ تورم خواهد بود. در ایران عمده‌ترین راه تأمین کسری بودجه، استقراض از نظام بانکی است. اما این راه تأمین کسری بودجه چند سالی است که توسط مجلس ممنوع شده است.


انتشار اوراق بهادار


روی آوردن دولت به چاپ و انتشار اوراق بهادار (استقراض داخلی) به معنای افزایش تقاضای دولت برای اعتبارات است که اولین تأثیر آن در بازار پولی، افزایش نرخ بهره و به دنبال آن کاهش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است. اما کاهش سرمایه‌گذاری در کشور ما بیشتر به دلیل استقراض دولت از بانک‌ها و کاهش قدرت استقراض بانک‌ها به بخش خصوصی جهت سرمایه‌گذاری می‌باشد. روند نرخ بهره در ایران بیشتر حالت دستوری است.


استقراض از خارج از کشور


تأمین کسری بودجه از طریق منابع خارجی می‌تواند منجر به کسری در حساب جاری شود..


کسری بودجه و تورم


آمار و ارقام نشان می‌دهد که ارتباط بین کسری بودجه و تورم برای همه کشور‌ها یکسان نیست. برای مثال کشور‌هایی مانند فنلاند،  فرانسه،  ایتالیا یا انگلستان با وجودی که کسری بودجه بالایی دارند، دارای نرخ تورم بسیار پایین هستند. برعکس، در کشور‌هایی مثل شیلی و مکزیک در برخی سال‌ها مازاد بودجه داشته‌اند، ولی نرخ تورم دو رقمی را تجربه کرده‌اند. در کنار این کشور‌ها باید به کشور‌هایی مانند رومانی و ترکیه اشاره کرد که با وجود کسری بودجه با تورم‌های بالایی نیز مواجه بوده‌اند.
ایران در این دسته‌بندی در گروه سوم قرار گرفته‌است. در ایران با توجه به مشکل تحریم ایران و سخت بودن استقراض خارجی، دولت برای جبران کسری بودجه ساده‌ترین راه، یعنی برداشت از صندوق ذخیره ارزی را انتخاب می‌کند. تبدیل این دلار‌ها به ریال منجر به افزایش نقدینگی می‌شود که آن به نوبه خود با تأثیر بر روند عرضه و تقاضا منجر به تورم‌ می‌شود. البته باید خاطر نشان شد، استفاده از منابع نفتی توسط دولت و همچنین انتشار پول بدون پشتوانه مالی توسط بانک مرکزی از عوامل دیگر تورم می‌باشد که ناشی از کسری بودجه دولت است.

 

 

در مورد کسری بودجه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران گفت: دولت یکی از برندگان رونق بازار بود اما فراموش نکنیم که اقتصاد ایران طی سالهای اخیر و با تحولات اقتصاد بین الملل درگیر مسائل بسیار جدی از جمله کسری بودجه شدید شد.
کد خبر: ۱۰۲۵۳۲۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۳

مقام های امیر نشین دبی پس از یکسال مالی دشوار که شاهد سیر نزولی رشد اقتصادی این شهر توریستی در پی اقدام های مربوط به جلوگیری از شیوع ویروس کرونا بودند، تصمیم به کاهش هزینه های بودجه سال ۲۰۲۱ گرفتند.
کد خبر: ۱۰۲۴۲۴۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۸

نمایندگان مجلس همواره از ضعف بودجه‌ریزی و نظارت دولت بر دخل و خرج کشور گلایه دارند درحالی‌که دست‌کم نیمی از بودجه به ردیف‌ها و دستگاه‌هایی اختصاص دارد که عملا وزرای دولت سهم و نقشی در توزیع آن دارند و از همان نصف کیک باقی‌مانده هم نصف آن تکلیفی است.
کد خبر: ۱۰۲۱۹۷۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۷

گفت‌وگو با کامران ندری؛
کد خبر: ۱۰۲۱۲۶۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۴

رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران گفت: توجه به مسئولیت اجتماعی و جنبه اجتماعی بودجه اهمیت زیادی دارد و امروز ۷ دهک فقیر داریم و فقط ۳ دهک جامعه بالای خط فقر هستند، هیچگاه چنین وضعیتی نداشته‌ایم.
کد خبر: ۱۰۲۱۲۰۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۴

با رونمایی از لایحه بودجه سال آینده، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این بودجه ریزی به کسری بودجه شدید در سال آینده منجر خواهد شد. پرسش این است که کسری بودجه سال آینده چقدر برآورد می‌شود؟ عواقب این کسری بودجه چه خواهد بود؟ و راهکار فرار از این کسری بودجه چیست؟
کد خبر: ۱۰۲۱۰۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۳

یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر لزوم اصلاح ساختار اقتصادی، گفت: اگر تورم را کنترل کنیم، ارزش پول ملی افزایش خواهد یافت.
کد خبر: ۱۰۲۰۱۰۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۸

انتظار می‌رود تاثیر تورم ناشی از کسری بودجه پنهان دولت در سال آینده، موجب رشد شاخص‌های بورس شده و جایگاه مقاصد سرمایه‌پذیری موازی بازار سرمایه را تضعیف کند.
کد خبر: ۱۰۱۹۹۵۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۸

یکی از عوامل رونق بازار سرمایه در سال جاری، نیاز مبرم دولت به تامین منابع مالی جدید جهت پوشش هزینه‌های خود بود. رونق بازار سرمایه موجب می‌شد تا اولا دولت سهام شرکت‌های دولتی را به فروش برساند و ثانیا درآمد مالیاتی قابل توجهی از نقل و انتقالات سهام کسب کند. بامودت، تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس تابناک به این پرسش پاسخ داده است که آیا لایحه بودجه ۱۴۰۰ می‌تواند باعث رونق دوباره بازار سرمایه شود؟
کد خبر: ۱۰۱۹۴۸۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۶

طبق لایحه بودجه، دولت تصمیم گرفته تا برای تامین منابع بودجه، ۹۵هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی را در سال آینده از طریق بازار سرمایه بفروشد.
کد خبر: ۱۰۱۹۳۲۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۵

رئیس مجلس گفت: آنچه در نهایت باید به طور واقعی به آن توجه کنیم، عدم اتکا به نفت است که این مسئله همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری است چرا که اتکای بودجه به نفت، شرّ مطلق و تکیه بر باد است.
کد خبر: ۱۰۱۸۶۶۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۲

وزیر مالی اندونزی اعلام کرد پاندمی کرونا در ماه‌های اخیر باعث افزایش کسری بودجه دولت و افزایش جمعیت بیکاران این کشور شده است.
کد خبر: ۱۰۱۷۲۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۵

کسری بودجه عربستان در سه ماهه سوم به ۱۱ میلیارد دلار رسید.
کد خبر: ۱۰۱۱۹۴۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۸

وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد: به علت هزینه‌های بالای برای مقابله با شیوع ویروس کرونا، کسری بودجه آمریکا در سال مالی 2020 به رکورد 3.132 تریلیون دلار رسید که سه برابر کسری بودجه این کشور در سال 2019 است.
کد خبر: ۱۰۰۹۶۳۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۷

رئیس کل بانک مرکزی نوشت؛
همتی گفت: در این شرایط کاملا پیچیده، اگر نبود، مقاومت بانک مرکزی در مقابل بسیاری از درخواست ها، وضعیت پایه پولی و نقدینگی، امروز به گونه‌ای دیگر رقم خورده بود.
کد خبر: ۱۰۰۹۴۵۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۶

دولتی که سال ۹۹ کسری بودجه اش را از طریق بازار سرمایه تامین کرد حال به گوش می‌رسد که کمیسیون اقتصادی مجلس به دنبال راه کار‌هایی برای تامین منابع بودجه ۱۴۰۰ از طریق بازار سرمایه است.
کد خبر: ۱۰۰۹۲۸۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۵

میزان بدهی های دولت آمریکا از ۲۶ تریلیون دلار نیز عبور کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۷۰۲۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۴

گفت‌وگو با غلامحسین دوانی
کد خبر: ۱۰۰۰۷۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۵

«دارادوم» یا «پالایکم»؛ اسامی‌ای که برای مردم عادی حتما عجیب و برای فعالان اقتصادی و ۱۵میلیون نفری که سهامدار شده‏‌اند، نامی احتمالا عزیز است. عرضه سهام دارادوم بورس را در روزهای بحرانی نجات داد و در مقابل مسیر نزول شاخص ایستاد.
کد خبر: ۹۹۹۳۵۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۷

برای تأمین مالی پروژه‌های عمرانی و کسری بودجه؛
طبق اعلام وزارت اقتصاد طی پنج ماهه ابتدایی سال معادل ۷۵ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی شامل ۵۷ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق نقدی و ۱۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق غیر نقدی (تحویل به طلبکار) برای تامین مالی پروژه‌های عمرانی و کسری بودجه منتشر شده است.
کد خبر: ۹۹۸۹۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۴