کلیات
کسری بودجه Deficit هنگامی رخ میدهد که دولت (و یا هر نهاد دیگری) بیش از درآمد خود پول خرج کند. در برابر کسری بودجه، مازاد بودجه وجود دارد. به کسری بودجه انباشته شده طی چند سال بدهی دولت گفته میشود. تأمین کسری بودجه معمولاً از طریق استقراض داخلی یا خارجی انجام میشود.
دلایل رخ دادن کسری بودجه
عدم کنترل و ساماندهی صحیح هزینهها و درامدهای دولت منجر به ایجاد کسری بودجه میشود. برای محاسبه میزان کسری بودجه در اقتصاد ایران، اختلاف بین درآمدها و پرداختهای دولت اندازهگیری میشود. درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز، مالیاتها، فروش ارز، انحصارها و مالکیت دولت، فروش کالاها و خدمات، بهره دریافتی بابت وامهای پرداختی دولت به خارج و ... جزء درامدهای دولت محسوب میشود.
راههای تأمین کسری بودجه
برای تأمین کسری بودجه راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود.
استقراض از نظام بانکی
تأمین کسری بودجه از طریق استقراض از نظام بانکی به معنای افزایش نقدینگی و به دنبال آن افزایش نرخ تورم خواهد بود. در ایران عمدهترین راه تأمین کسری بودجه، استقراض از نظام بانکی است. اما این راه تأمین کسری بودجه چند سالی است که توسط مجلس ممنوع شده است.
انتشار اوراق بهادار
روی آوردن دولت به چاپ و انتشار اوراق بهادار (استقراض داخلی) به معنای افزایش تقاضای دولت برای اعتبارات است که اولین تأثیر آن در بازار پولی، افزایش نرخ بهره و به دنبال آن کاهش سرمایهگذاری بخش خصوصی است. اما کاهش سرمایهگذاری در کشور ما بیشتر به دلیل استقراض دولت از بانکها و کاهش قدرت استقراض بانکها به بخش خصوصی جهت سرمایهگذاری میباشد. روند نرخ بهره در ایران بیشتر حالت دستوری است.
استقراض از خارج از کشور
تأمین کسری بودجه از طریق منابع خارجی میتواند منجر به کسری در حساب جاری شود..
کسری بودجه و تورم
آمار و ارقام نشان میدهد که ارتباط بین کسری بودجه و تورم برای همه کشورها یکسان نیست. برای مثال کشورهایی مانند فنلاند، فرانسه، ایتالیا یا انگلستان با وجودی که کسری بودجه بالایی دارند، دارای نرخ تورم بسیار پایین هستند. برعکس، در کشورهایی مثل شیلی و مکزیک در برخی سالها مازاد بودجه داشتهاند، ولی نرخ تورم دو رقمی را تجربه کردهاند. در کنار این کشورها باید به کشورهایی مانند رومانی و ترکیه اشاره کرد که با وجود کسری بودجه با تورمهای بالایی نیز مواجه بودهاند.
ایران در این دستهبندی در گروه سوم قرار گرفتهاست. در ایران با توجه به مشکل تحریم ایران و سخت بودن استقراض خارجی، دولت برای جبران کسری بودجه سادهترین راه، یعنی برداشت از صندوق ذخیره ارزی را انتخاب میکند. تبدیل این دلارها به ریال منجر به افزایش نقدینگی میشود که آن به نوبه خود با تأثیر بر روند عرضه و تقاضا منجر به تورم میشود. البته باید خاطر نشان شد، استفاده از منابع نفتی توسط دولت و همچنین انتشار پول بدون پشتوانه مالی توسط بانک مرکزی از عوامل دیگر تورم میباشد که ناشی از کسری بودجه دولت است.
مشاور وزیر راه و شهرسازی با اشاره به کسری بودجه ۲.۵ میلیارد دلاری توسعه راه آهن چابهار گفت: ایران باید برای توسعه این بندر شریک خارجی انتخاب کند.
کد خبر: ۶۹۵۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۳۰
جدیدترین داده های آمار از بحران مالی کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس ، از شکسته شدن رکورد کسری بودجه در این کشورها حکایت دارد.
کد خبر: ۶۹۳۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۱
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون شاخص کل بورس در آخرین روز کاری، قیمت انواع سکه، افت فروش سکه طلا و نقره در آمریکا، دلار در کانال 3750 تومان، افزایش شاخص دلار با افزایش آمار اشتغال، افزایش بهای نفت، ارزان شدن مرغ و نبض بازار مسکن در ۲۲ منطقه پایتخت را در بر دارد.
کد خبر: ۶۹۰۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۱۴
استیون منوخین، وزیر خزانهداری آمریکا روز چهارشنبه از طرح دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا رونمایی کرده است که براساس آن نرخ مالیات سرمایهگذاریهای خصوصی در آمریکا از ۳۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت.
کد خبر: ۶۸۹۵۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۱۰
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون نقل و انتقال ۴۶۱ میلیون ورقه بهادار در فرابورس، سند خدمات ریلی چین و اروپا، افزایش اندک قیمت نفت، چین تا سال 2025 چه تعداد خودرو میفروشد، کاهش قیمت طلا، پورشه های قاچاق امحا می شود، میتسوبیشی در چین کارخانه میسازد و آخرین وضعیت کسری بودجه عربستان را در بر دارد.
کد خبر: ۶۸۸۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۰۶
ادامه روند کاهش بهای نفت در دو هفته گذشته؛
حدود 35 درصد از بودجه کشور در سال 96 وابسته به درآمدهای نفتی است و همین می تواند تحقق ارقام مندرج در بودجه کشور را، متناسب با کاهش یا افزایش قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی، تحت تأثیر قرار دهد.
کد خبر: ۶۷۹۱۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۱/۰۳
براساس تحقیق انجام شده توسط مریل لانچ، کسری بودجه عربستان در سال جاری کاهش یافت که این در نتیجه ی افزایش قیمت نفت و برنامه ریزی مناسب در حوزه هزینه ها بوده است.
کد خبر: ۶۷۶۵۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۲۲
موسسه آمریکایی:
موسسه آمریکایی برنشتاین روز جمعه با اشاره به کسری بودجه 79 میلیارد دلاری عربستان در سال 2016 اعلام کرد که عربستان در سال جاری میلادی برای تامین کسری بودجه خود نیاز به فروش نفت 75 دلاری دارد.
کد خبر: ۶۷۱۰۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۰۷
رئیس جمهوری آمریکا هدف گذاری ۴ درصدی را برای رشد اقتصادی اعلام کرد
روز جمعه وزارت بازرگانی آمریکا، آمار رشد اقتصادی این کشور را برای آخرین فصل ۲۰۱۶ منتشر کرد. براساس این آمار، اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۱۶ تنها توانست رشدی ۶/ ۱ درصدی را تجربه کند، رشدی که از سال ۲۰۰۹ – زمانیکه اوباما، دولتش را در دوران پسابحران تحویل گرفت و رشد اقتصادی آمریکا در سطح منفی ۷/ ۲ درصد قرار داشت – بیسابقه و بسیار پایینتر از نرخ رشد ۶/ ۲ درصدی سال ۲۰۱۵ است. اما آنچه که در کنار این آمار ناامیدکننده اهمیت دارد آینده اقتصاد این کشور با وجود به قدرت رسیدن ترامپ و وعدههایش در مورد «ساختن آمریکایی قدرتمند» است.
کد خبر: ۶۶۲۳۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون نمودار سقوط شاخص کل بورس، گلابی آمریکایی در بازار، کاهش بهای سکه تمام، کاهش 20 درصدی تقاضای جهانی طلا، پیشبینی بهای طلا در بازار، ممنوعیت سفر تجّار ایرانی به آمریکا، کم شدن تقاضا برای نفت در آینده، وضعیت صادرات نفت عربستان به ژاپن، افزایش ۱۲ درصدی پاداشها، آخرین مذاکرات برای اسکان کسبه پلاسکو و پیش بینی "UBS" درباره ارزش دلار را در بر دارد.
کد خبر: ۶۶۱۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون رشد شاخص بورس، افزایش بهای انواع سکه، کاهش بهای دلار و درهم، کاهش قیمت نفت با افزایش دکلهای نفتی، طلا به بالاترین قیمت دو ماه گذشته رسید، ریاض تا سال 2020 گرفتار بحران مالی است، واردات میوههای ممنوعه، افزایش قیمت کره تصویب شد، طلای سرخ ارزان شد، افزایش قیمت مرغ در بازار و توقف وام دهی بانک ها در آستانه شب عید را در بر دارد.
کد خبر: ۶۵۹۴۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۰۵
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون افت شاخص بورس، پایین آوردن قیمت خرید شیر توسط صنایع لبنی، کاهش بهای سکه تمام، انتقال بازار سکه و ارز صحت ندارد، آخرین وضعیت کسری بودجه روسیه، نگرانی جهان از تنش ها میان ترامپ و چین، بازگشت دوباره اونس به کانال 1200 دلار، کاهش تولید روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت، گران شدن عوارض فروش بنزین و تعیین عیدی امسال کارمندان را در بر دارد.
کد خبر: ۶۵۸۸۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۰۳
دولت قطر به دلیل کمبود منابع مالی و کسری بودجه ناشی از نوسان قیمت نفت در بازارهای جهانی به چاپ اوراق قرضه روی آورده است.
کد خبر: ۶۵۸۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۰/۲۹
عدم تحقق منابع و به تبع آن مصارف در عملکرد هشت ماهه دخل و خرج دولت در سال جاری مشهود است. جایی که از منابع اصلی تا ۵۵ هزار میلیارد تومان محقق نشده و نتوانسته تا حدود همین رقم را بر اساس پیشبینیهای قبلی اختصاص دهد. همچنین دولت نتوانسته حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان از بودجه بخش های مختلف را پرداخت کند.
کد خبر: ۶۵۶۵۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۰/۲۴
بر اساس گزارش های منتشره، عربستان سعودی در صدد است تا هزینه های مربوط به صدور روادید برای حجاج بیت الله حرام را افزایش دهد. به نظر می رسد، این موضوع بیش از همه در راستای جبران هزینه های هنگفتی است که اقتصاد عربستان در یک سال گذشته متحمل شده است.
کد خبر: ۶۲۸۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۷/۱۱
کویت برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش بهای نفت همه بورس ها و دوره های خارجی را لغو کرد.
کد خبر: ۵۶۶۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۱/۲۱
عربستان سعودی قصد دارد برای جبران کسری بودجه بیش از 87 میلیارد دلاری خود در پی کاهش شدید قیمت نفت، برای اولین بار اقدام به استقراض از بازارهای بین المللی کند.
کد خبر: ۵۶۵۳۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۱/۱۴
قطر پيش بيني کرد کسري بودجه در سال 2016 به 46 ميليارد و 500 ميليون ريال برسد.
کد خبر: ۵۶۰۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۰/۲۵
عربستان سعودی بزرگترین تولید کننده نفت در جهان مجبور شده است به کاهش شدید بودجه جاری اقدام کند.
کد خبر: ۵۳۰۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۱۷
ظهور پیامدهای توطئه کاهش قیمت نفت؛
عربستان، نخستین صادر کننده نفت جهان، با در نظر گرفتن نوسانات بهای نفت، کسری بودجه قابل توجهی را با ادامه روند افزایش هزینه ها برای سال ۲۰۱۵ خود پیش بینی کرد.
کد خبر: ۴۶۱۰۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۱۰/۰۴