کلیات

احمد توکلی متولد ۱۳۳۰ در بهشهر،  سیاست‌مدار ایرانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس پیشین مرکز پژوهش‌های مجلس و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی است.

وی سخنگوی دولت محمدعلی رجایی و وزیر کار و امور اجتماعی مستعفی کابینه اول میر حسین موسوی بوده‌است. وی در دوره اول مجلس نماینده بهشهر و در دوره‌های هفتم تا نهم نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بوده‌است. توکلی از ابتدای دوره هفتم تا اوایل دوره نهم، ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشته‌است. وی در انتخابات ششم و هشتم ریاست جمهوری کاندیدا بود که در هر دو دوره رقیب اصلی کاندیدا‌های پیروز (هاشمی و خاتمی) محسوب می‌شد و در رتبه دوم قرار گرفت.

 وی در انتخابات مجلس دهم با حضور در لیست ائتلافی اصولگرایان تهران شرکت کرد و در نهایت با قرار گرفتن در مرتبه ۳۵ رأی لازم را بدست نیاورده و از راهیابی مجدد به مجلس بازماند.


زندگی‌نامه

احمد توکلی در سال ۱۳۳۰ در شهر بهشهر به دنیا آمد. نیای او تاجری اصفهانی بود که در اواخر حکومت تزاری با قفقاز و روسیه مراوده تجاری داشت و در پی تجارت به مازندران آمده بود که انقلاب بلشویکی درگرفت و وی که در پی این انقلاب ورشکست شده بود ساکن شمال شد. وی پسرِ دخترخاله ناتنی علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی است. همسر وی نیز دخترخاله برادران لاریجانی است.

او هفت فرزند (پنج پسر و دو دختر) دارد.  زهیر توکلی پسر احمد توکلی داماد صادق زیباکلام‌ می‌باشد. محمد توکلی پسر دیگر او، از طراحان به نام گرافیک ایران بود که به دلیل نارسایی کبدی در سن ۳۴ سالگی درگذشت.

تحصیلات

توکلی در سال ۱۳۴۸ برای تحصیل در رشته برق وارد دانشگاه پهلوی -که پس از انقلاب دانشگاه شیراز نام گرفت- شد. او پیش از فارغ‌التحصیلی به دلیل اعتصاب از این دانشگاه اخراج شد.

وی پس از طی دوره کارشناسی، مدرک دکترای اقتصادش را در سال ۱۳۷۵ از دانشگاه ناتینگهام انگلستان با پایان‌نامه‌ای با عنوان «دلایل تورم در اقتصاد ایران، ۱۹۷۲–۱۹۹۰» با حمایت مالی وزارت فرهنگ و آموزش عالی ایران اخذ کرد.
توکلی استاد یار گروه علوم اقتصادی دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی بود و در سال ۱۳۹۲ بازنشسته شد.

سوابق

او به ترتیب رئیس شهربانی،  کمیته انقلاب اسلامی، دادیار و دادستان انقلاب بهشهر بود.  در زمان مسئولیت او بهشهر به خاطر اجرای دقیق حکم قصاص و قطع دست دزد، معروف بود. او در کابینه میر حسین موسوی وزیر کار و سخنگو بود. پس از استعفا از این سمت، او روزنامه رسالت را بنیانگذاری کرد و سپس به انگلستان رفت و در آنجا مدرک دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه ناتینگهام گرفت. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۷۶ روزنامه فردا را بنیانگذاری کرد.

 این روزنامه پیش از روزنامه‌های مولود دوم خرداد، تجربه‌ای متفاوت و جدی از روزنامه‌نگاری مستقل و نخبه‌گرایانه را به ظهور رساند که بعد از مدت کوتاهی به خاطر اصرار احمد توکلی بر استقلال روزنامه از حمایت کانون‌های قدرت به مشکلات مالی دچار و تعطیل شد.
سعید حجاریان در گفتگو با روزنامه شهروند امروز عنوان کرد که توکلی وام دریافتی جهت راه‌اندازی روزنامه فردا را صرف خرید چاپخانه‌ای کرده. البته بعد‌ها سعید حجاریان بخاطر نادرستی این ادعا، رسماً از احمد توکلی عذرخواهی کرد، و همچنین سعید حجاریان در آن نامه برای توکلی آرزوی توفیق در ادامه راهِ مبارزه با فساد نمود و توکلی نیز، از حجاریان تشکر و قدردانی کرد. توکلی در مجلس اول از زادگاه خود به عنوان نماینده انتخاب شد و در مجالس هفتم و هشتم و نهم به عنوان نماینده اصولگرای تهران انتخاب شد.
وی دو دوره کاندیدای ریاست جمهوری شده که هر دو بار (به ترتیب پس از علی اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی) دوم شده‌است.
توکلی به عنوان رقیب هاشمی در انتخابات سال ۱۳۷۲ و در حالی که اکثر راستی‌ها از هاشمی رفسنجانی حمایت می‌کردند رقیب اصلی وی بود و صریح‌ترین انتقادات را به هاشمی انجام می‌داد. در انتخابات سال ۱۳۸۰ نیز زمانی که اکثر گروه‌های اصلی اصولگرایان در سکوت به‌سر می‌بردند توکلی رقیب اصلی و منتقد صریح و جدی سیاست‌های اقتصادی خاتمی بود.

نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری

توکلی در انتخابات نهم ریاست جمهوری از کاندیدا‌های اولیه بود، اما بر اساس پیمانی میان کاندیدا‌های اصولگرا، که بعد‌ها هیچ‌کدام از آن‌ها جز احمد توکلی به آن وفادار نماند به نفع قالیباف کنار رفت. آنان پیمان بسته بودند که به نفع کاندیدایی که در نظرسنجی‌ها پیش افتاد انصراف دهند.
توکلی نقل می‌کند که: "در ۵ تیر و دو روز پس از پیروزی آقای احمدی‌نژاد، در حالی‌که مؤکداً داوطلبی خود را برای ورود به کابینه رد کرده بودم، سه چهره برجسته اصول‌گرا را به آقای احمدی‌نژاد پیشنهاد کردم. وقتی آثار مثبت این کار را برشمردم، ایشان قبول کردند، اما احتمال پذیرش نمی‌دادند. پس از جلب رضایت آنان، آقای احمدی‌نژاد نیز استقبال کردند، ولی بعداً پیغام آمد که: «من در کابینه ژنرال نمی‌خواهم». بنده هم پاسخ دادم: «دولت جای ژنرال‌هایی است که یک ژنرال ارشد آن‌ها را هماهنگ می‌سازد».

مؤسسات و نشریات وابسته

وی مؤسس و اولین مدیر مسئول وبگاه الف بوده و همچنین احمد توکلی اکنون مؤسس و رئیس هیئت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت است. وی همچنین رئیس هیئت امنای مجتمع فرهنگی آموزشی پسرانه معلم‌ می‌باشد که ۱۷ شهریور ۱۳۶۹ تأسیس شده‌است.
احمد توکلی در عنوانِ ریاستِ سازمان دیده‌بان شفافیت و عدالت و در مدت مدیریتِ «دیناروند» رئیس اسبق سازمان غذا و دارو، بار‌ها در جمع خبرنگاران علناً هشدار داده، و از رانت و فساد در حوزه دارو سخن گفته بود، رانت و فسادی که درنهایت وی و تشکل مردم‌نهادش را مجبور به شکایت از رسول دیناروند رئیس اسبق سازمان غذا و دارو کرد که با این شکایت مدیر متخلف عزل شد.

• در مورد محسن رضایی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید