کلیات
قیمت بنزین در ایران از موضوعات جنجالساز بعد از دهه هشتاد بهشمار میرود. روند افزایش قیمت بنزین در ایران با روند افزایش قیمت سایر کالا و خدمات ارتباط تنگاتنگی دارد و از این لحاظ قابلیت اثرگذاری زیادی از اقتصاد ایران و به صورت مشخص دارد. این محصول که کمی بعد از آغاز به کار دولت یازدهم به صورت آزاد و با نرخ مصوب هر لیتر هزارتومان به فروش رسید، در اردیبهشت سال ۹۸ و پس از مدت ها بحث و گمانه دوباره در ریل سهمیه بندی و تغییر نرخ قرار گرفت. قیمت بنزین بالاخره بامداد 24 آبان افزایش یافت که جزئیات آن در انتهای این متن آمده است.
تاریخچه
هر لیتر بنزین در سال ۱۳۵۵ با نرخ ۶ ریال به فروش میرسید، در سال ۱۳۵۶ به ۸ ریال و در سال ۱۳۵۷ به یک تومان افزایش یافت. دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۵۹ دولت وقت قیمت بنزین را به سه تومان افزایش داد و این نرخ تا سال ۱۳۶۸ ثابت بود. پس از آن، در دولت سازندگی یک بار در سال ۱۳۶۹ قیمت بنزین به ۵ تومان در هر لیتر افزایش پیدا کرد و بار دیگر در سال ۱۳۷۴ قیمت بنزین به دو برابر افزایش یافت و با قیمت ۱۰ تومان در هر لیتر عرضه شد. از این پس، قیمت بنزین روند افزایش سالانه در پی گرفت و هر لیتر بنزین در سال ۱۳۷۵ به ۱۳ تومان و در سال ۱۳۷۶ به ۱۶ تومان رسید. در سال ۱۳۸۳ به نرخ ۸۰ تومان در هر لیتر رسید تا اینکه با قانون تثبیت قیمتها، مجلس هفتم دولت را از افزایش قیمت مواد سوختی و کالاهای عمومی منع کرد.
سهمیه بندی بنزین در دولت احمدی نژاد
با اجرای
سهمیهبندی سوخت در ایران در دولت احمدینژاد از تیر ماه ۱۳۸۶هر لیتر بنزین سهمیهای با نرخ ۱۰۰ تومان و بنزین آزاد ۴۰۰ تومان عرضه شد. مرحله بعدی افزایش قیمت بنزین در ۲۸ آذر ۱۳۸۹ با اجرای هدفمندسازی یارانهها در ایران کلید خورد و هر لیتر بنزین سهمیهای به ۴۰۰ تومان و بنزین آزاد ۷۰۰ تومان افزایش یافت. افزایش بعدی قیمت بنزین در سال ۱۳۹۳ در دولت تدبیر و امید با اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانهها در ایران هر لیتر بنزین سهمیهای را به ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد ۱۰۰۰ تومان رساند؛ که با تک نرخی شدن بنزین در سال ۱۳۹۴ به قیمت ۱۰۰۰ تومان پرونده بنزین سهمیهای بسته شد.
تک نرخی کردن بنزین در دولت روحانی
مدیران وزارت نفت در دولت یازدهم و با این استدلال که دو نرخی بودن سوخت در ایران عامل وقوع فساد اقتصادی کلان است، اقدام به تک نرخی کردن سوخت کردند. در همین رابطه مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت در گفتگو با اقتصادآنلاین گفت: من با دو نرخی کردن کاملاً مخالف هستم، این یعنی فساد. یادتان باشد در اقتصاد چند نرخی بودن یعنی فساد. فقط در یک شرایط جنگی است که باید بنزین را سهمیهبندی کنیم. حالا چگونه این فساد اتفاق میافتد؟ فرض کنید من به نام کشاورز از فرمانداری مجوز ده هزار لیتر بنزین سهمیهای میگیرم، دو هزار لیتر آن را به بخش کشاورزی میبرم و هشت هزار لیترش را به بازار آزاد؛ بنابراین فساد ایجاد میشود و من به شدت مخالفم. همچنین به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای جلوگیری از قاچاق بنزین در شرایط فعلی کشور پیشنهاد میکنم در مناطق مرزی مثل مریوان، مثل منطقه گمرک در مرز خسروی با عراق، مثل افغانستان و سایر جاها، خود شرکت ملی نفت یک پمپ بگذارد و بنزین را مثلاً ۵۰۰ تومان زیر قیمت آن کشور بفروشد. این باعث میشود دیگر برای افراد قاچاق سوخت مقرون به صرفه نباشد. در بلند مدت هم ما باید اقتصاد را درست کنیم و سعی کنیم قیمتهای نسبی در اقتصاد برقرار شود تا بتوانیم در جهت حفظ منافع ملی کشور اصلاحات اقتصادی انجام دهیم.
بازگشت سهمیه بندی بنزین در دولت دوازدهم
دولت یازدهم که در سال های آغازین مدیریت اجرایی کشور اقدام به لغو سهمیه بندی کردن بنزین کرد، در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ دوباره از تصمیم خود برای دو نرخی کردن و سهمیه بندی بنزین خبر داد.
سهمیه بندی مجدد بنزین
پس از گذشت حدود چهار سال از آخرین سهمیه بنزین در کارتهای سوخت، دولت دوباره به فکر کارتهای سوخت و سهمیه بندی افتاده و حتی در چند وقت اخیر با فراخوان ثبتنام کارت سوخت، نشان داده که برای سهمیه بندی بنزین آماده است.
در این میان اخبار غیر رسمی از شروع سهمیه بندی از بامداد جمعه حکایت دارند. هرچند روز گذشته، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران ضمن تکذیب برخی شایعات درباره افزایش قیمت بنزین از ساعت ۲۴ پنجشنبه گفت: تاکنون چنین چیزی به ما ابلاغ نشده است و تاکید داشت روند ثبت نام کارت سوخت از مالکان خودروها و موتور سیکلتهای فاقد کارت سوخت همچنان ادامه دارد.
با وجود رد خبر یاد شده از سوی اسماعیلی، خبرگزاری فارس گزارش داد طرح سهمیهبندی بنزین احتمالاً از ساعت ۲۴ روز پنجشنبه آغاز میشود و قیمت بنزین سهمیهای احتمالاً ۱۰۰۰ تومان در هر لیتر خواهد ماند. برخی منابع خبری نیز از بنزین آزاد معمولی با نرخ ۲۵۰۰ تومان و سوپر آزاد ۳۰۰۰ تومانی خبر میدهند.
مخالفان سهمیه بندی بنزین، نسبت به سیگنال منفی این اقدام در بازار داخلی آن هم در شرایط کنونی اقتصاد ایران و جهش تورم در سبد کالاهای مصرفی خانوار هشدار میدهند. برخی نیز معتقدند اگر دولت با هدف از بین بردن جذابیت قاچاق به دنبال افزایش نرخ سوخت است، باید به نرخ فوب خلیج فارس، قیمت گذاری سوخت را انجام دهد، اقدامی که به نظر میرسد، فعلاً در دستور کار نیست و نرخ آزاد همچنان برای قاچاقچیان جذاب خواهد بود و برای مردم اثرات منفی در معیشت و هزینههایشان خواهد داشت.
واکنش وزیر نفت به سهمیه بندی بنزین
بیژن زنگنه در تاریخ یازده اردیبهشت 98 و در حاشیه نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران که امروز در محل دائمی نمایشگاه بینالمللی تهران گشایش یافت، در پاسخ به سوالی درباره سهمیهبندی بنزین و احتمال آغاز فرایند سهمیهبندی بنزین از فردا اظهار کرد: آنچه درباره سهمیهبندی بنزین اعلام شده دروغ است و بعداً توضیح بیشتری در این باره اعلام خواهد شد.
افزایش رسمی قیمت بنزین
بامداد جمعه 24 آبان 98 شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران آغاز سهمیهبندی بنزین و قیمتهای جدید را اعلام کرد.
به گزارش تابناک اقتصادی، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با صدور اطلاعیه ای طرح مدیریت مصرف سوخت را اجرایی کرد. متن این اطلاعیه به قرار زیر است:
بسمه تعالی
اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران
" سهمیه بندی سوخت"
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به اطلاع عموم هموطنان عزیز می رساند که براساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران محترم سه قوه ، از ساعت صفر روز ۲۴ ماه آبان سهمیه بندی بنزین برای تمام وسایل نقلیه بنزین سوز به ترتیب بیان شده در این اطلاعیه انجام می شود.
1- میزان سهمیه بنزین هر نوع خودرو به ترتیب زیر است :
جدول تیپ خودروهای مشمول سهمیه
ردیف
|
کاربری
|
میزان سهمیه بنزین ماهانه (نرخ اول)
|
1
|
سواری شخصی
|
بنزینی
|
60 لیتر
|
دوگانه سوز
|
30 لیتر
|
2
|
تاکسی
|
بنزینی
|
400 لیتر
|
دوگانه سوز
|
200 لیتر
|
3
|
موتورسیکلت
|
-
|
25 لیتر
|
4
|
وانت کم مصرف
|
بنزینی
|
200 لیتر
|
دوگانه سوز
|
60 لیتر
|
5
|
وانت پرمصرف
|
بنزینی
|
300 لیتر
|
دوگانه سوز
|
120 لیتر
|
6
|
آمبولانس
|
-
|
500 لیتر
|
۲) - قیمت بنزین معمولی سهمیه ای از قرار هر لیتر ۱۵۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین معمولی غیر سهمیه ای از قرار هر لیتر ۳۰۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین سوپر از قرار هر لیتر ۳۵۰۰ تومان خواهد بود .
۳) از ساعت صفر روز ۲۴ سهمیه کامل ماه آبان سال ۱۳۹۸ همه خودروها به کارت سوخت شخصی آن ها واریز شده و سهمیه خودروهای شخصی به مدت ۶ ماه قابل ذخیره است. استفاده از سهمیه سوخت صرفا با استفاده از کارت هوشمند سوخت شخصی میسر خواهد بود .
۴) کسانی که تاکنون به هر علت کارت سوخت شخصی خود را دریافت نکرده اند ، از ساعت اجرای طرح، سهمیه سوخت ایشان محفوظ است و از این بابت هیچ نگرانی نداشته باشند .
افرادی که کارت سوخت ندارند ، شامل کسانی که تاکنون درخواست المثنی نداده اند ، کسانی که درخواست داده و هنوز کارت سوخت خود را دریافت نکرده اند و همچنین کسانی که کارت سوخت برایشان صادر شده ولی در باجه معطله شرکت ملی پست است ، سهمیه همه آنها از همین امروز محفوظ و ذخیره خواهد شد.
۵) نرخ CNG بدون تغییر خواهد بود .
۶) برای مسافربرهای بر پایه اینترنت (اسنپ و تپ سی) مشروط برآن که نرخ های خود را از مقادیر مصوب، به تشخیص وزارت کشور تغییر ندهند، اعتبار معادل سهمیه مصوب تعلق خواهد گرفت. برای تامین سوخت خودروهای مسافر برخطی و بین شهری ، آژانس های مسافربری و آموزشگاه های رانندگی تمهیدات لازم اتخاذگردیده است که متعاقبا اعلام خواهد شد.
۷) به منظور رفاه حال دارندگان خودروها با اولویت وانت بارها مقررگردید وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه کشور ظرف مدت یک ماه ضوابط تشویقی برای توسعه مصرف CNG در خودروها را تنظیم و به تصویب شورای اقتصاد برسانند .
۸) همچنین به خودروهای همه دستگاه های اجرایی دولتی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری ، سهمیه بنزین تعلق نمی گیرد و این خودروها باید با قیمت هر لیتر ۳۰۰۰ تومان نسبت به دریافت بنزین اقدام کنند .
۹) قیمت نفت گاز با کارت سوخت جایگاه دار بدون تغییرخواهد بود.
محمد باقر نوبخت معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه پس از انتشار اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به آغاز مرحله جدید اجرای قانون هدفمندی یارانهها، اظهارداشت: سازمان برنامه و بودجه موظف شد عینا همه منابع حاصل از اصلاح قیمت جدید را به حساب سرپرستان خانوارها واریز کند.
وی افزود: دولت به خانوارها از یک نفر تا 5 نفر، به میزان 55 تا حداکثر 205 هزار تومان پرداخت خواهد کرد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: این کمک معیشتی یک هفته تا 10 روز دیگر به حساب سرپرستان 18 میلیون خانوار واریز میشود.
سهمیه بنزین خودروها و موتورسیکلتها در ساعت صفر بامداد امروز (اول بهمنماه) در کارتهای سوخت شخصی شارژ شد.
کد خبر: ۹۵۳۳۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۱
با گذشت ۲ ماه، تاکسیهای اینترنتی، تلفنی، بین شهری و سرویس مدارس از اختصاص نیافتن سهمیهها گلایه مندند.
کد خبر: ۹۵۱۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۳
یکی از شهروندان اصفهانی به ایسنا، گفت: متاسفانه این موضوع در چند پمپ بنزین برایم اتفاق افتاده و بین دو تا سه لیتر از سهمیه بنزین کارتم کسر می شود بدون اینکه سوخت گیری کرده باشم.
کد خبر: ۹۴۷۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۸
در اولین دقیقه زمستان ۹۸، سهمیه بنزین دیماه در کارتهای سوخت شخصی شارژ شد.
کد خبر: ۹۴۵۷۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۱
تنها سه روز پس از کلید خوردن اجرای طرح سهمیه بندی بنزین و افزایش قیمت آن، دولت پرداخت اولین مرحله یارانه های معیشتی را آغاز کرد. همچنین تاکنون دولت دو مرحله سهمیه بنزین خودروها را به کارت سوخت ها واریز کرده است. طبق اطلاعیه شماره 3 شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران که در مورخه 24 آبان ماه سال جاری منتشر شد، سهمیه بنزین خودروهای شخصی تنها تا 6 ماه قابل ذخیره کردن می باشد.
کد خبر: ۹۴۵۶۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۳۰
فرمانده ناجا گفت که سهمیهبندی بنزین مشکلاتی را برای برخی از خودروهایی نیروی انتظامی ایجاده کرده است.
کد خبر: ۹۴۲۳۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۷
عضو هیئت مدیره کانون جایگاه داران کشور از کاهش مصرف بنزین سوپر پس از اجرای طرح سهمیهبندی بنزین خبرداد و گفت: اکنون اکثر جایگاهها فاقد بنزین سوپر است.
کد خبر: ۹۴۲۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۶
برای مالکان قایقهای صیادی سهمیه بنزین تعیین میشود.
کد خبر: ۹۴۱۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۵
کد خبر: ۹۴۱۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۴
خوانده میشوید؛
نزدیک به بیست روز از سهیمهبندی و افزایش قیمت بنزین میگذرد و بعد از آرام شدن اعتراضات و التهابهای هفته نخست، حالا کمکم تاثیر این افزایش قیمت بر زندگی مردم مشخص میشود. در آغاز اجرای طرح سهمیهبندی بنزین، مسئولان متفقالقول از عدم تاثیرگذاری این افزایش قیمت بر قیمت سایر کالا و خدمات سخن میگفتند.
کد خبر: ۹۴۱۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳
مدیر مرکز مدیریت راههای سازمان راهداری و حملونقل جادهای اعلام کرد: بر اساس ارزیابیهای صورتگرفته، تردد انواع خودروها در شریانهای اصلی و جادههای کشور طی ۱۰ روز پس از سهمیهبندی و اصلاح قیمت بنزین، ۱۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته و ۳۰ درصد نسبت به مدت مشابه قبل از اجرای این تصمیم، کاهش داشته است.
کد خبر: ۹۴۱۰۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۱
مرور روزنامههای دوشنبه یازدهم آذرماه؛
یارانهها کجا خرج شد؟ ریزش سرمایههای اجتماعی با افزایش افسردگی، طغیان آنفلوآنزا همچنان قربانی میگیرد، رهبر انقلاب: اگر توان مدیریتی ندارید مسئولیت نپذیرید، عدم حضور لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰، ثبتنام ۷۸۹ داوطلب در روز اول انتخابات مجلس، واکنشها به ویدیو انداختن کودک کار به سطل زباله و ۷۰ درصد از سرقت خودروها توسط ۱۰ درصد از سارقان انجام میشود، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۴۱۰۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۱
مرور روزنامههای شنبه نهم آذرماه؛
کناره گیری عادل عبدالمهدی از نخست وزیری عراق، توضیحات واعظی درباره سخنان بنزینی روحانی، هوس حمله به منافع ایران در سوریه در پی اغتشاشات بنزینی، اعدام یک محیطبان در کرمان، واکنش افغانها به سفر سرزده رئیسجمهور امریکا، یک نماینده مجلس: حامیان دولت از مردم خجالت میکشند، آمار تکاندهنده مبتلایان به ایدز، ضربه به روحانی یا ضربه به نظام؟ و عبرتهای برجام به روایت عباس عراقچی، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۴۰۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۹
حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو معتقد است، افزایش قیمت بنزین به خودی خود نمیتواند با افزایش قیمت خودرو در ارتباط باشد؛ اما این افزایش قیمت بنزین میتواند منجر به افزایش نرخ تورم شود و از این کانال غیرمستقیم بر قیمت خودرو تاثیر بگذارد.
کد خبر: ۹۴۰۳۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۷
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۴۰۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۷
فرمانده انتظامی استان همدان از دستگیری پنج نفر از فعالان و محرکان اغتشاشات اخیر در فضای مجازی همدان خبر داد.
کد خبر: ۹۴۰۳۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۷
معاون اول رییس جمهوری در جریان بازدید از پایگاه اطلاعاتی رفاه ایرانیان، گفت: هدف اصلی از اجرای طرح سهمیه بندی بنزین حمایت از اقشار نیازمند پس از شوک اقتصادی ناشی از تحریمهای ظالمانه آمریکا و نیز ترمیم قدرت خرید مردم بود و همه واجدان شرایط از بسته حمایت معیشتی بهرهمند خواهند شد.
کد خبر: ۹۴۰۳۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۷
پس از سهمیه بندی
به گفته نوبخت؛ سال ۹۵ مقدار مصرف حدود ۷۴ میلیون لیتر در روز بود. در سال ۹۶ این رقم به ۷۷ میلیون لیتر و در سال ۹۷ نیز این رقم به ۸۸ میلیون رسید و امسال نیز این رقم به بالای ۹۰ میلیون لیتر در روز رسیده که پیش بینی میکنیم میزان مصرف تا پایان سال به ۹۶ میلیون لیتر در روز برسد.
کد خبر: ۹۳۹۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۵
«علی مطهری» در گفتوگو با «تابناک»؛
مطهری درباره اینکه دولت در مقطع فعلی برای کسب نظر مساعد مردم و مقابله با افزایش قیمتها باید چه راهکاری در پیش گیرد، تأکید کرد: روشن است که مسأله کنترل قیمتها بعد از افزایش قیمت بنزین، موضوع مهمی است و قوهمجریه باید برنامه و رویکرد مهمی را برای آن اتخاذ و تدبیر کند؛ برای نمونه، دولت باید برای ایام تعطیلات و عید نوروز سهمیه بنزین ویژهای برای مردم در نظر بگیرد...
کد خبر: ۹۳۹۸۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۶
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا درباره اثر اجرای طرح سهمیهبندی بنزین در میزان مصرف گفت: پیش از این مصرف روزانه بنزین در کشور ۹۴ میلیون لیتر بود در صورتی که طی دو روز گذشته این مصرف افزایش یافته و به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز رسیده است.
کد خبر: ۹۳۹۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۴