کلیات
صندوق توسعه ملی ایران یک نهاد حکومتی است که نقش صندوق ثروت ملی ایران را دارد. صندوق توسعه ملی، پس از تجربه ناموفق حساب ذخیره ارزی، بر اساس ماده ۸۴ قانون برنامه پنجم توسعه با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فراوردههای نفتی به ثروتهای ماندگار، مولد و سرمایههای زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسلهای آینده از منابع نفت و گاز و فراوردههای نفتی تأسیس شد.
تاریخچه
طرح ایجاد حساب ذخیره ارزی در قالب ماده ۶۰ قانون برنامه سوم توسعه کشور در سال ۱۳۷۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و به دنبال آن، آییننامه اجرایی آن نیز در آبان همان سال، از سوی هیئت وزیران به تصویب رسید. به موجب بند (ه) ماده ۶۰ قانون برنامه سوم توسعه کشور (مصوب ۱۷ فروردین ماه سال ۱۳۷۹ و ۱۹ مهرماه سال ۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی)، آئیننامه اجرایی این ماده به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامهریزی و بانک مرکزی ایران و وزارت امور اقتصادی و دارایی حداکثر ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ تصویب این قانون، به تصویب هیئت وزیران رسید.
همچنین به ماده ۶۰ اصلاحی قانون برنامه سوم توسعه، هیئتی متشکل از رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی و ۴ نماینده به انتخابرئیسجمهوری (حداقل ۲ نفر از بین وزیران) به عنوان هیئت امنای حساب ذخیره ارزی، جهت نظارت بر عملکرد صندوق و اتخاذ تصمیم در موارد تعیین شده در این آئیننامه و موارد دیگری تشکیل شد.
اهداف و قوانین
حساب ذخیره ارزی اهدافی نظیر ایجاد ثبات در میزان درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، تبدیل داراییهای حاصل از فروش نفت خام به دیگر انواع ذخایر و کاهش تلاطمهای ارزی دارد. به عنوان مثال سرمایهگذاری در میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از موارد قابل استفاده از صندوق ذخیره ارزی است.
شرایط استفاده از صندوق
بر اساس قوانین برنامه سوم و چهارم توسعه، دولت در صورتی مجاز به برداشت از این حساب است، که درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت خام نسبت به ارقام پیشبینی شده کاهش پیدا کند. همچنین برداشت از حساب ذخیره ارزی برای تأمین کسری ناشی از عواید غیرنفتی بودجه عمومی ممنوع است.
در قانون پنج ساله چهارم توسعه مقرر شدهاست به منظور سرمایهگذاری و تأمین بخشی از اعتبارات موردنیاز طرحهای تولیدی و کارآفرینی بخش غیردولتی که توجیه فنی و اقتصادی آنها به تأیید وزارتخانههای تخصصی ذیربط رسیده باشد، تا ۵۰ درصد حساب ذخیره ارزی، از طریق شبکه بانکی داخلی و بانکهای ایرانی خارج از کشور، به صورت تسهیلات با تضمین کافی تخصیص یابد.
فلسفه شکل گیری صندوق
فلسفه شکلگیری این حساب در ایران بیشتر در راستای تعدیل فشارهای ناشی از نوسان قیمت نفت بر اقتصاد ملی بوده تا ایجاد حساب پسانداز برای نسلهای آینده کشور و حاکمیت این نگرش بر دیدگاه دولتمردان و برنامهریزان کشور، نحوه عملکرد این حساب را به صورت مستقیم تحت تأثیر قرار دادهاست.
ارکان سازمان صندوق
هیئت امناء، هیئت عامل و هیئت نظارت ارکان صندوق توسعه ملی را تشکیل می دهد.
هیئت امناء بهعنوان بالاترین رکن صندوق، مطابق بندهایی رئیس و سایر اعضای هیئت عامل انتخاب میکنند.
شرایط عزل رئیس و اعضاء
عزل رئیس و اعضای هیئت عامل نیز با پیشنهاد هریک از اعضای هیئت امناء و تصویب هیئت امناء امکانپذیر است. تعیین انواع فعالیتهای موردقبول و واجد اولویت پرداخت تسهیلات در بخشها و زیر بخشهای تولیدی یا خدماتی زاینده ازجمله گردشگری و با بازده مناسب اقتصادی از وظایف و اختیارات هیئت امناء است.
هیئت عامل صندوق توسعه ملی مرکب از ۵ نفر از افراد صاحبنظر، باتجربه و خوشنام در امور اقتصادی، حقوقی، مالی، بانکی و برنامهریزی با حداقل ۱۰ سال سابقه مرتبط و مدرک تحصیلیکارشناسی ارشد، توسط هیئت امنا انتخاب و با حکم رئیسجمهور منصوب میشوند.
اعضای هیأت امناء
بر اساس اساسنامه صندوق توسعه ملی، اعضای هیئتامنای صندوق عبارتاند از رئیسجمهور، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور (دبیر هیئت امنا)، وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، وزیر نفت، رئیسکل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، رئیس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی ایران بهعنوان عضو ناظر و بدون حق رأی، رئیس اتاق تعاون جمهوری اسلامی ایران بهعنوان عضو ناظر و بدون حق رأی، ۲ نفر نماینده از کمیسیونهای اقتصادی و برنامهوبودجه و محاسبات به انتخاب مجلس شورای اسلامی و دادستان کل کشور.
هرگونه تصمیم هیئت امناء در مورد تصویب ترازنامه و صورتهای مالی صندوق و نیز انتصاب رئیس و اعضای هیئت عامل در روزنامه رسمی کشور و نیز یکی از روزنامههای کثیرالانتشار به انتخاب هیئت امناء، منتشر میشود.
شرایط انحلال صندوق
تغییر در اساسنامه و انحلال این صندوق، تنها با تصویب مجلس شورای اسلامی است.
نحوه اداره صندوق
بهمنظور اداره امور صندوق در چهارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هیئت امناء، هیئت عامل مرکب از ۵ نفر از افراد صاحبنظر، باتجربه و خوشنام در امور اقتصادی، حقوقی، مالی، بانکی و برنامهریزی با حداقل ۱۰ سال سابقه مرتبط و مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد، توسط هیئت امناء انتخاب و با حکم رئیسجمهور منصوب میشوند و دارای وظایف و اختیاراتی میباشند، ازجمله وظایف بر عهده رئیس سازمان صندوق سرمایهگذاری توسعه ملی پیشنهاد فعالیتهای موردقبول و واجد اولویت پرداخت تسهیلات در بخشها و زیر بخشهای تولیدی و خدماتی زاینده و با بازده مناسب اقتصادی به هیئت امناء، پیشنهاد موارد سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی بینالمللی و داخلی به هیئت امناء، ارائه پیشنهاد به هیئت امناء در خصوص نظامنامهها و شرایط و نحوه اعطای تسهیلات، انعقاد قرارداد با مشاور معتبر بینالمللی در امور سرمایهگذاری و مهندسی مالی برای ارزیابی، بهبود و ارتقای عملکرد صندوق میباشد.
هیات وزیران در جلسه بعدازظهر روز یکشنبه خود به ریاست حجت الاسلام والمسلمین روحانی رییس جمهوری، به منظور حمایت از مالکین کامیونهای آسیب دیده در حادثه آتش سوزی در اسلام قلعه افغانستان، تصمیمهایی را اتخاذ کرد.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
هیأت وزیران با افزایش امتیازات گروههای شغلی صندوق توسعه ملی موافقت کرد.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
واحد ارز قراردادهای سپرده گذاری ارزی به دلار و یورو بوده و ملاک یکسان سازی ارز یورو به دلار ، نرخ ارز مرجع اعلامی بانک مرکزی به تاریخ آغاز قرارداد یعنی واریز وجه به حساب بانک است.
کد خبر: ۱۰۶۰۶۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در حال رایزنی هستیم تا طی دو روز آینده مابقی سهم ۲۰۰ میلیون دلاری منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود.
کد خبر: ۱۰۵۵۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲
درحالی امروز آخرین مهلت بانک مرکزی برای واریز۲۰۰ میلیون دلار از منابع ارزی به حساب صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه است که تا کنون فقط ۵۰ میلیون دلار از این مبلغ واریز شده و مشخص نیست برنامه رئیس کل جدید بانک مرکزی در این باره چیست!
کد خبر: ۱۰۵۵۶۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۱
طبق تصمیماتی که برای خروج بورس از بحران اتخاذ شد، بانک مرکزی مطابق مصوبه جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت موظف شد تا مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی را به تدریج در بازار به فروش برساند و ریال آن را به حساب صندوق ثبیت بازار سرمایه واریز کند. این پول در مهلت قانونی واریز خواهد شد؟
کد خبر: ۱۰۵۵۳۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۰
بعد از تصمیمات متعدد مقرر شد بانک مرکزی نقش واسط را برای واریز ۲۰۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت را ایفا کند.
کد خبر: ۱۰۵۴۲۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۴
یک کارشناس بازار سرمایه به عوامل تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس اشاره کرد و اظهار داشت: نرخ بهره بالای بانکی، بیثباتی نرخ ارز، قیمتگذاری دستوری و انتخابات ریاستجمهوری از جمله عوامل هستند که با تعیین تکلیف آنها روند بازار رو به بهبود میرود.
کد خبر: ۱۰۵۴۱۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۳
بازار سهام به هیچ صراطی مستقیم نیست. ریزشهای پی در پی شاخص در حالی وارد سومین ماه ۱۴۰۰ شده که صنایع بزرگ با پتانسیلهای مناسب بنیادی با بیشترین فروش حقیقی مواجه هستند. قرمز پوشی در همه سهمها موج میزند، در حالی که کمتر کسی فکرش را میکرد در این مقطع با روند نزولی معاملات روبهرو باشیم. شاخص کل بورس روز یکشنبه بیش از ۲۰ هزار واحد افت داشت و در نهایت این شاخص به رقم یک میلیون و ۱۰۷ هزار واحد رسید. در حال حاضر ذهنیتی که میان فعالان بازار وجود دارد این است که در صورت شکسته شدن محدوده حمایتی مهم ۱/ ۱ میلیون واحد، موج جدیدی از فشار فروش را شاهد خواهیم بود.
کد خبر: ۱۰۵۳۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۳
در دو هفته آینده رخ میدهد؛
مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه گفت: انتظار داریم بانک مرکزی در دو هفته آینده ۳۵۰۰ میلیارد تومان دیگر به صندوق واریز کند.
کد خبر: ۱۰۵۳۸۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۲
بازار سرمایه هفته جاری را با دو تغییر مهم در دامنه نوسان و حجم مبنا آغاز کرد.
کد خبر: ۱۰۵۳۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه تزریق منابع صندوق توسعه ملی به بوس باعث جلب تدریجی اعتماد سهامداران خواهد شد، گفت: واریز معادل ریالی ۵۰ میلیون دلار چندان رقم قابل توجهی نیست که بتواند تکانی را به روند معاملات بازار بدهد و مسیر شاخص بورس را صعودی کند ..
کد خبر: ۱۰۵۲۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۸
بورس تهران در حالی معاملات روز دوشنبه را با افت ۲/ ۱درصدی به پایان رساند که حتی آغاز تزریق پول از سوی صندوق توسعه نیز نتوانست حریف فروشندگان شود.
کد خبر: ۱۰۵۲۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۸
مدیرعامل صندوق ثبیت بازار سرمایه ضمن تشریح جزییات تزریق منابع جدید به این بازار تاکید کرد که حمایت از بازار سرمایه ادامه خواهد داشت.
کد خبر: ۱۰۵۲۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۷
بانک مرکزی امروز معادل ریالی ناشی از فروش ۵۰ میلیون دلار از منابع ارزی حساب صندوق توسعه ملی را به «صندوق تثبیت بازار سرمایه» واریز کرد.
کد خبر: ۱۰۵۲۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۷
رئیس هیات عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه اعلام کرد: امروز مبلغ ۱۰۳۴ میلیارد تومان از سوی بانک مرکزی به حساب معرفی شده متعلق به این صندوق واریز شد.
کد خبر: ۱۰۵۲۵۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۷
درحالی یکی از مصوبات حمایتی دولت از بازار سرمایه واریز ۲۰۰ میلیوندلار از منابع صندوق توسعه به این بازار بود که بانک مرکزی برای مرحله اول ۵۰ میلیون دلار از این مبلغ را به حساب صندوقتثبیت بازار سرمایه واریز کرد.
کد خبر: ۱۰۵۲۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۶
ستاد اقتصادی دولت روز گذشته برای رهایی بازار سهام از ریزشی که از مدتها قبل تجربه کرده است به کمک این بازار آمد و مصوبات جدیدی را ابلاغ کرد که به گفته کارشناسان این تصمیمات جدید با کاهش هیجانات و بهبود وضعیت معاملات میتوانند نور امیدی را در بورس ایجاد کنند.
کد خبر: ۱۰۵۱۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۲
مصوبات جلسه ۲۲۱ ستاد هماهنگی اقتصادی درحالی ابلاغ شد که یکی از این مصوبات از تزریق ۲۹۹ میلیون دلار به بازار سرمایه حکایت دارد.
کد خبر: ۱۰۵۱۳۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۱
سوری کارشناس بازار سرمایه گفت: اگر پول صندوق تثبیت خرج ابزارهایی مانند اوراق تبعی شود، باعث بهبود بازار سرمایه میشود.
کد خبر: ۱۰۵۱۲۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۱