کلیات
طالبان (به معنای طلبهها) گروهی از شبه نظامیان روحانی اسلامگرای مخالف دولتهای افغانستان وپاکستان است که عقاید مذهبی با ریشههایی در مکتب حنفی دیوبندی، مذهب وهابیت و دیدگاههای جهادگرایی سلفی ابن تیمیه دارد. این گروه از زمان پیدایش در سال ۱۹۹۴ تاکنون از طرفهای درگیر در جنگ افغانستان بودهاست و پس از تصرف افغانستان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ با نام امارت اسلامی افغانستان بر این کشور حکومت کردهاست.
بیشتر افراد گروه طالبان پشتونهایی هستند که در مناطق شمال غربی پاکستان و دو سوی خط دیورند، زندگی میکنند.
طالبان از آغاز حمله آمریکا به افغانستان که موجب برکناری آنان از قدرت شد، با نیروهای آمریکا و ناتو نیز در جنگ هستند. رهبر کنونی طالبان پس از کشته شدن ملا اختر منصور، هبتالله آخوندزاده است. طالبان بیشتر از اینکه دیوبندی عمل کند، قشری و قبیلهای برخورد میکند. آنها حتی با اخوانیها و جماعتیها و مودودیها سر سازش ندارند.
پیدایش
در ۱۰ اکتبر سال ۱۹۹۴ میلادی در اوج جنگهای داخلی افغانستان گروهی وارد منطقه سپین بولدک ولایت قندهار در جنوب افغانستان شدند و نام خود را «تحریک اسلامی طلبای کرام» نهادند. در میان رهبران طالبان اعراب وهابی از عربستان سعودی نیز وجود دارد. آنها با شعارهای دینی اسلام مانند جهاد با شرک و کفر و اینکه هر کس کشته شود به بهشت خواهد رفت، به زودی پیروان زیادی از افغانستان و پاکستان پیدا کردند.
طالبان پاکستان نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی با هدف استقرار حکومت اسلامی و جاری کردن قوانین شرع در پاکستان، وارد مبارزه مسلحانه شدند. از طالبان پاکستان به عنوان شبکهای متشکل از تعدادی گروههای تندرو محلی نام برده میشود.
در بدو امر مردم افغانستان به این گروه خوشبین بودند و گمان میکردند، آنها میتوانند به جنگهای داخلی افغانستان پایان دهند.
شیوه حکومت طالبان
طالبان با دیدگاهی بسته و با بازگشت به نگرشهای مذهبی و زیر فشار قرار دادن مردم موجب نارضایتی قشر زیادی از مردم افغانستان شدند. آنها نام حکومت افغانستان را ازجمهوری اسلامی به امیرنشین (امارت اسلامی افغانستان) تبدیل نموده و رهبر خود، ملا محمد عمر، را به عنوان امیرالمؤمنین معرفی کردند. طالبان قطعنامههای پیاپی شورای امنیت را نادیده گرفتند و تعدادی از خارجیان را از کشور اخراج کردند.
حکومت طالبان با رادیو، تلویزیون، موسیقی، نقاشی، مجسمهسازی و آثار هنری مخالف بودند و مجسمههای بودا در بامیان را که از جمله غنائم فرهنگی و باستانی افغانستان بود را منهدم ساختند. در دوران حکومت طالبان، کریکت تنها ورزش مجاز در افغانستان به شمار میرفت.
آنان به زنان اجازه نمیدادند تا بدون مرد محرم یا بدون حجاب از خانههایشان بیرون بروند. مجازات لواطکاران و زناکاران مرگ و سنگسار بود و دست کسانی که دزدی میکردند، قطع میشد. مردم را برای ادای نماز، به زور از مغازههایشان به مساجد میفرستادند. ریش مردان در نظام طالبانی باید بلند میبود و موهای سرشان را میبایست کوتاه میکردند. هر چند طالبان پخش هرگونه اخبار دال بر اختلاف داخلی این گروه را پنهان نگه میداشتند، اما گهگاه خبرهایی از اختلافات داخلی به بیرون درز میکرد.
تصرف بخش گسترده ای کشور افغانستان توسط طالبان
تابستان سال ۱۴۰۰ نیروهای طالبان بخش گستردهای از ولایات افغانستان را به تصرف خود درآوردند و به صورت مشخص در تاریخ ۲۴ مردادماه این گروه موفق شد وارد کابل پایتخت افغانستان شده و کنترل فرودگاه را به دست بگیرد.
در توضیحاتی که نیروهای طالبان پس از نزدیک شدن به فتح پایتخت کابل خطاب به مردم افغانستان و رسانهها گفتند، آمده است: طالبان اعلام کرده اجازه خروج امن به افرادی که خواهان خروج هستند از کابل را داده و از زنان خواسته به جاهای امن بروند.
یک مقام طالبان به رویترز گفت: "ما نمیخواهیم که یک غیرنظامی بی گناه افغان در زمان مسئولیت ما مجروح یا کشته شود، اما آتش بس اعلام نکرده ایم".
طالبان کنترل دانشگاه کابل در غرب پایتخت را در دست گرفته و پرچمهای خود را در منطقه کوتا سینکی برافراشته است.
تصرف کامل افغانستان
24 مرداد 1400 رسانه های خبر از تصرف کامل افغانستان توسط گروه طالبان و فرار اشرف غنی- رئیس جمهور این کشور به تاجیکستان خبر دادند.
یک فرمانده طالبان در بغلان در حمله جبهه آزادی افغانستان کشته شد.
کد خبر: ۱۱۹۳۹۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
نبض خبر
طالبان تصمیم گرفته در راستای ساخت سازهایش همچون لاس وگاس، یک کپی از برج ایفا بسازد. تصاویر جالب این کپی کاریکاتوری و توضیحات یک گزارشگر افغان درباره این برج را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۷
چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان است و مقامات طالبان تمایل خود برای روابط نزدیک تر با پکن را علنی کرده اند.
کد خبر: ۱۱۹۳۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
نبض خبر
رسانههای افغانستان در گزارشی خبر دادهاند که طالبان برای قاچاق هر کیلوگرم مواد مخدر به ایران 600 افغانی معادل 380 هزار تومان مالیات میگیرد و افغانیهایی که بدون پرداخت مالیات اقدام به قاچاق کنند، جریمه میشوند. ظاهراً از بین بردن مواد مخدر که توسط طالبان تبلیغ میشود، مربوط به قاچاقچیانی است که بدون پرداخت مالیات، دست به قاچاق زدهاند. این گزارش از کم خطر و ساده تر شدن قاچاق مواد مخدر به ایران، پس از استفاده از منجنیق برای قاچاق مواد مخدر به ایران خبر داده است. این گزارش را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۳۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان میگوید که این گروه از آذربایجان در جنگ با ارمنستان حمایت میکند، چون به گفتهی او موضوع آذربایجان دفاع از تمامیت ارضی این کشور است.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
یک سازمان غیردولتی سوئیسی به نام «ماموریت کمک بینالمللی» اعلام کرد که مقامات طالبان در افغانستان ۱۸ کارمند این سازمان از جمله یک خارجی را بازداشت کردهاند.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
رئیسجمهوری ازبکستان به اقدام طالبان در احداث کانال قوشتپه واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۱۹۳۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
چرتکه
رویکرد طالبان در مواجهه با افغانستانیها که از دلایل مهاجرت عمده است، باعث گسترش سریع فقر شده است. با رویکار آمدن طالبان ، بسیاری از معلمان مدارس دخترانه در افغانستان اجازه تدریس ندارند. هدیه و هوگی؛ یکی معلم و دیگری کارمند، تا پیش از روی کار آمدن طالبان با حقوقشان گذران زندگی میکردند و حالا زندگی برایشان سخت میگذرد. گزارشی که شرقی درباره او منتشر کرده را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۴
خطر طالبان برای منطقه را حتی در این دو نوع تروریسم نیز نباید محدود دانست. پراکندن تفکر خطرناک تکفیری در منطقه و گردنکشی در برابر قوانین و معاهدات بینالمللی، خطر بزرگتری است که باید آن را برای مسموم شدن تمام منطقه جدی دانست. اینکه حکومت خودخوانده طالبان حتی با دولت پاکستان که حامی این گروه برای رسیدن به قدرت بود نیز درگیر شده، نشان دهنده جدی بودن این خطر است.
کد خبر: ۱۱۹۲۶۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۱
یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به تشریح سفر اخیر هیات پارلمانی ایران به افغانستان و دیدار با مقامات طالبان پرداخت.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
نبض خبر
فشار طالبان بر زنان منجر به فرار گروهی از آنها به کشورهای همسایه شده است. یکی از آنها مریم، یک دانشجوی حقوق است که با یک سازمان حمایت مالی از سیستم قضایی افغانستان کار میکرد. او که به همراه خانوادهاش به پاکستان گریخته بود، برای ویزای اولویت دوم (P۲ ایالات متحده درخواست داد، که شامل مقرراتی برای افغانهایی است که توسط یک سازمان غیردولتی مستقر در ایالات متحده کار میکردند. با این حال پیش از آنکه ویزایش برسد، خودکشی کرد و جان باخت. روایت تلخ مادر مریم بر سر قبرش را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
چرتکه
طالبان قراردادهای 6.5 میلیارد دلاری استخراج معدن را با شرکت های داخلی و خارجی در افغانستان امضا میکند؛ شرکتهایی که با مشارکت شرکای خارجی در ایران، بریتانیا، ترکیه و چین قرار است فعالیت خود را آغاز کنند. جزئیات را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
نبض خبر
مستند عدالت سریع | Swift Justice اثر ویکتور بلو و راس مک دانل نگاهی بینظیر به قلب افغانستان طالبان و حقیقتی را ارائه میکند که غرب نتوانسته طولانیترین جنگ آمریکا را درک کند. آنچه در این مستند به خوبی مشهود همبستگی قوم پشتون است که در قالب گروه طالبان ظهور نظامی و حکومتی پیدا کرد و اکنون بر افغانستانی که اکثریتش پشتون هستند، مسلط شده است. پشتونها برای قضاوت به دادگاههای طالبان مراجعه میکردند و میکنند و در دادگاهی که شبیه داوری بزرگ مافیا برای اعضایش است، درباره دو طرف دعوا تصمیم گیری میشود. در بخشی از تصاویر این مستند جوانی که تاکید میکند دزدی نکرده، در همان دادگاه شلاق زده میشود و طالبان از نمایش این مدل اداره افغانستان در مقابل دوربین مستندسازان غربی ابایی ندارند. این بخش را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتواهای آموزشی پیرامون «تخلیه غیرعادی و اجباری برخی مدارس»، «مدارس دولتی شهریه می گیرند اما به شکلی دیگر»، « طالبان اجازه ورود هیچ دختری به دانشگاه را نداد»، «آشنایی با نحوه استخراج وینک در پلتفرم های مختلف»، «خمیه ی ماهتابی داستانی خیالی تاریخی را روایت میکند»، «اگر گوشت نمیخورید با این مواد غذایی پروتئین خود را تأمین کنید»، «این عکس بازیگر 60 ساله همه را خیره کرد»، «آزمون بینایی؛ در کمتر از 10 ثانیه تفاوت دو عکس را پیدا کنید»، «خوشمزهترین کبه ی عراقی را اینطوری درست کن» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۱۹۱۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
نبض خبر
در یک سکانس از سری عشق کوفی که این روزها از تلویزیون پخش میشود در روزهای اخیر در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است. علت این توجه دیالوگی است که لعیا زنگنه میگوید و طعنه به طالبان تلقی شده است. مشخص نیست سازندگان سریال چنین نیتی داشتهاند یا نه اما فعلاً این برداشتها بر سریال سایه انداخته است. سکانس مورد بحث را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۲۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
مسئول سیاسی دفتر هیئت معاونت سازمان ملل در افغانستان اظهارداشت برای رساندن پیام و خواستههای طالبان به جامعه جهانی تلاش میکنیم.
کد خبر: ۱۱۹۰۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
طالبان چگونگی تشکیل حکومت خود را یک «مسئله داخلی» دانسته و بارها از کشورها خواسته است در امور این گروه دخالت نکنند.
کد خبر: ۱۱۹۰۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۹
احمد وحیدی وزیر کشور درباره آخرین وضعیت پیگیری حقآبه هیرمند گفت: بر اساس کمیساریاریی که تشکیل شده ایران از آن نقطهای که میتوانست بازدید کرد، در حال حاضر دنبال این هستند که بتوانند از خود محل سد هم بازدید کنند.
کد خبر: ۱۱۹۰۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
مسئولان اداره خط راه آهن طالبان اعلام کردند سرپرست این اداره در رأس هیاتی، با هدف گفتوگو درباره تسریع نقل و انتقالات از قطعه سوم خط آهن خواف-هرات و ارائه آموزشهای فنی موقت به کارمندان اداره خط آهن افغانستان و توسعه همکاریهای دوجانبه به ایران سفر کرده است.
کد خبر: ۱۱۸۹۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
بر اساس گزارشهای منتشر شده به نظر میآید طالبان قصد دارد برای نصب سیستمهای گسترده نظارتی در افغانستان به سراغ شرکت هواوی برود. در همین رابطه نمایندگان هواوی با مقامات طالبان دیدارهایی داشته و به توافقاتی در این زمینه رسیدهاند. جزئیات بیشتر درباره همکاری هواوی و طالبان را در ادامه این نوشتار بخوانید.
کد خبر: ۱۱۸۹۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۵