کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودکها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونتها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونتهای فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آنها میتوان به معاونتهای آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمانهای زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکتهای مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتیهای آموزشی و گسترش زمینههای تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیتهای خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آنها اشاره میشود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون،
وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى
وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آنها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزشها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسراها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامهها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامهها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آنها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آنها اشاره میشود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آنها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آنها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و
وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزشها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانهها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
رئیس سنجش و پایش آموزش و پرورش گفت: بازنگری و رسیدگی به اعتراضات معلمان از امروز آغاز شد و مدت زمان آن بستگی به نوع اعتراض صورت گرفته دارد.
کد خبر: ۱۱۷۰۳۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۹
سرپرست وزارت آموزش و پرورش در دیدار با تشکلهای فرهنگیان گفت: حکمرانی در آموزش و پروش با مشارکت معلمان و خانوادهها و شنیدن صدای آنها به سرمنزل مقصود می رسد.
کد خبر: ۱۱۷۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۸
معاون امور زنان ریاست جمهوری در دولت اصلاحات در واکنش به بیانیه آموزش و پرورش مبنی بر ارائه خدمات آموزشی به دانش آموزانی که مقررات پوشش را رعایت نمی کنند نوشت: حق بر آموزش از حقوق بشر و نیز از اصول قانون اساسی ایران است.
کد خبر: ۱۱۷۰۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۶
اگرچه هدف از تصویب قانون ـ که جزو افتخارات نظام جمهوری اسلامی میباشد ـ ارتقای کیفیت نظام آموزشی کشور بود، اما وجود موانعی در مسیر اجرای آن مانند تدوین آیین نامه و شیوه نامه نامناسب، تأخیر در اجرای رتبه بندی و بی نظمی در پرداختهای فرهنگیان ـ که نمونه بارز آن را در روزهای پایانی سال شاهد بودیم ـ منجر به ناخرسندی معلمان شد.
کد خبر: ۱۱۶۹۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
در پی استعفای یوسف نوری از وزارت آموزش و پرورش ، سید ابراهیم رئیسی با پذیرش این استعفا، رضا مراد صحرایی، رئیس دانشگاه فرهنگیان را با حفظ سمت به عنوان سرپرست وزارت آموزش و پرورش انتخاب کرد.
کد خبر: ۱۱۶۹۸۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد: بر اساس قوانین و مقررات از ارائه خدمات آموزشی به معدود دانشآموزانی که قوانین و مقررات پوششی در مدارس را رعایت نکنند، معذور خواهد بود.
کد خبر: ۱۱۶۹۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۴
معلمان قرارداد کار معین میگویند که از مهر ۱۴۰۱ تا فروردین ۱۴۰۲، ریالی حقوق و حتی عیدی دریافت نکردهاند!
کد خبر: ۱۱۶۹۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۴
در آستانه عید نوروز؛
وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیهای ضمن عذرخواهی از تاخیر پیش آمده در پرداخت حقوق اسفند ماه معلمان تصریح کرد؛ با توصیههای رئیس جمهور در جلسه روز گذشته هیات دولت، در خصوص پرداخت تفاوت مزایای رتبهبندی معلمان طی روزهای آینده تصمیم گیری و اقدام خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۶۸۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۹
کلیه مراحل ثبت اعتراض رسیدگی و تعیین رتبه همکاران به صورت الکترونیکی در بستر سامانه MYMEDU.IR و به صورت شفاف و به تفکیک مولفهها انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۶۸۴۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۸
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه مدارس کشور ۲۷ و ۲۸ اسفند دایر هستند، گفت: فرایند یادگیری در سال ۱۴۰۱ تا روز ۲۸ اسفند ادامه دارد.
کد خبر: ۱۱۶۸۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۶
رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس از ارجاع مجدد طرح یک فوریتی الحاق یک ماده به قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاهها خبر داد و گفت: کنکور تیرماه ۱۴۰۲ طبق روال اعلامی قبل برگزار میشود.
کد خبر: ۱۱۶۷۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۲
سازمان سنجش آموزش کشور به داطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش تاکید کرد مهلت ثبت نام در این آزمون تمدید نخواهد شد و داوطلبان ثبت نام خود را به روزهای پایانی موکول نکنند.
کد خبر: ۱۱۶۶۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۴
اداره کل آموزش و پرورش استان خبر مسمومیت ۶ دانش آموز یکی از مدارس شهر قزوین را تکذیب کرد.
کد خبر: ۱۱۶۵۶۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
طبق اعلام معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش قرار است آزمون استخدامی برای جذب نیروهای جدید در سال تحصیلی آینده در روز ۲۶ اسفندماه برگزار شود.
کد خبر: ۱۱۶۵۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۵
مشاور وزیر آموزش و پرورش و دبیر ستاد همکاریهای حوزه علمیه و آموزش و پرورش گفت: ۲۴ هزار روحانی در مدارس کشور در قالب طرح «امین» فعالیت میکنند.
کد خبر: ۱۱۶۴۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۳
عباس آخوندی نوشت: 44 سال پس از انقلاب چشم باز میکنیم و میبینیم که نخبگان گروه گروه در حال ترک ایران هستند. ولی به این نمیاندیشیم که تبعیضهای رسمیشده روح و روان جوانان را رنج میدهد.
کد خبر: ۱۱۶۴۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۳۰
مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان درباره پرداخت به حق التدریس ها گفت: وزارتخانه پیگیر این موضوع است و ما ابتدا باید ساعت موظفی همکاران را در سیستم ثبت کنیم و بنای وزارتخانه این است قبل از سال حق التدریس را پرداخت کنیم.
کد خبر: ۱۱۶۳۹۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۵
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی توضیحاتی درباره موضوع تغییر کتب درسی ارائه داد.
کد خبر: ۱۱۶۳۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۴
این بار رویداد مشکوک تنها در یک مدرسه به وقوع پیوسته و منجر به حضور ماموران اورژانس و اعزام ۳۷ دانش آموز به مراکز درمانی شده است. جمعی از دانش آموزان که شماری از ایشان دیشب ترخیص شدند و مابقی تحت مراقب ماندند؛ دانش آموزانی که معلوم نیست علت بروز این حالت شبیه مسمویت در ایشان چیست و این پرسشی است که باید هرچه زودتر پاسخ بیابد.
کد خبر: ۱۱۶۳۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۴
کارگروه اجرایی رتبهبندی معلمان وزارت آموزش و پرورش اخیرا در اطلاعیهای اعلام کرده است که صدور احکام رتبهبندی بازنشستگان مشمول قانون رتبهبندی معلمان از امروز، یکشنبه، ۲۳ بهمن اجرا میشود.
کد خبر: ۱۱۶۳۶۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳