کلیات
اربعین حسینی چهلمین روز پس از شهادت امام حسین(ع) در روز عاشورای سال ۶۱ق که با ۲۰ صفر مصادف است. براساس برخی از نقلها، اسیران کربلا روز ۲۰ صفر سال ۶۱ قمری در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین(ع) به کربلا رفتند؛ البته گروهی از علما همچون شیخ مفید و شیخ طوسی تصریح کردهاند که اسرا در بازگشت از شام به مدینه رفتند. همچنین جابر بن عبدالله انصاری، در این روز بهعنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین(ع) حاضر شده است. براساس قول مشهور، سر امام حسین(ع)، در روز اربعین به بدنش در کربلا ملحق شد.
زیارت اربعین از اعمال خاص این روز است و بنابر روایتی از امام حسن عسکری(ع) از نشانههای مؤمن دانسته شده است.
۲۰ صفر در ایران تعطیل رسمی است و شیعیان در این روز عزاداری میکنند. پیادهروی اربعین شیعیان به سوی کربلا، یکی از گستردهترین مراسم عزاداری شیعیان بوده و در زمره بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان قرار گرفته است.
ریشه تاریخی
اربعین به معنای چهلم است و ۲۰ صفر را که چهل روز بعد از شهادت امام حسین(ع) در روز عاشورا است، اربعین حسینی یا روز اربعین مینامند. طبق نقلهای تاریخی، جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر اسلام(ص)، به همراه عطیه عوفی در اولین چهلم شهادت امام حسین(ع) بهعنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین(ع) حاضر شده و قبر امام حسین را زیارت کرده است. بنابه نقل کتاب «لهوف»، بازماندگان حادثه کربلا نیز در این روز به کربلا بازگشته و قبر امام حسین(ع) و سایر شهدای کربلا را زیارت کردهاند.
بازگشت اسیران کربلا
سید ابن طاووس در لهوف نقل کرده است هنگامی که اسیران کربلا در راه بازگشت از شام، به عراق رسیدند، به راهنمایشان گفتند «ما را از راه کربلا ببر». پس هنگامی که آنها به قتلگاه رسیدند، جابر بن عبدالله انصاری و برخی از بنیهاشم را دیدند که برای زیارت قبر امام حسین(ع) آمده بودند. پس با گریه و اندوه مجلس عزایی برپا کردند و پس از چند روز به مدینه بازگشتند. البته سید بن طاووس تاریخ ورود به کربلا را ذکر نکرده است. وی در کتاب اقبال الاعمال ورود اسرا به کربلا و همچنین مدینه در روز اربعین را بعید دانسته است. سید محمدعلی قاضی طباطبایی (۱۲۹۳-۱۳۵۸ش) در کتاب تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سیدالشهداء(ع)، بازگشت اسرا به کربلا در اولین اربعین را درست دانسته است. برخی نیز با توجه به شواهد و قراینی همچون درستی احتمال الحاق سر امام حسین(ع) به بدنش در روز اربعین، محل دفن سر و وجه استحباب زیارت اربعین حضور اسرا در کربلا را پذیرفتنی دانستهاند.
شیخ مفید و شیخ طوسی و کفعمی تصریح کردهاند که کاروان اهل بیت (ع)، پس از برگشت از شام، به مدینه رفتهاند نه کربلا. گروهی مانند محدث نوری و شیخ عباس قمی نیز معتقدند به دلیل دوری مسافت، ممکن نیست بازماندگان کربلا چهل روز بعد از عاشورا به کربلا بازگشته باشند؛ زیرا پیمودن مسیر کوفه تا شام و سپس بازگشت به کربلا در مدت زمان ۴۰ روز، برای کاروان اسرای کربلا ممکن نبوده است. علاوه بر این برخی بر این باورند که گزارش معتبری نیز بر اثبات این رویداد در دست نیست.
گروهی نیز ضمن پذیرش اصل بازگشت کاروان اسرای بازماندگان به کربلا در مسیر شام به مدینه، زمان آن را حدود پایان صفر و اوایل ربیع الاول و یا زمانی بعد از آن دانستهاند.[نیازمند منبع] برخی دیگر، اربعین سالهای بعد را زمان این رویداد شمردهاند.
الحاق سر به بدن
براساس قول مشهور، سر امام حسین(ع) که در روز عاشورا جدا شده بود، در روز اربعین به بدنش در کربلا ملحق شد. این قول مشترک میان بسیاری از مورخان و اندیشمندان شیعه و سنی است.
ابن شهر آشوب سخن سید مرتضی که گفته است «روایت کردهاند که سر امام حسین(ع) با جسد در کربلا دفن شد»، نقل کرده و سپس از قول شیخ طوسی نقل کرده است که به سبب ملحق شدن سر امام به بدن و دفن آن، زیارت اربعین توصیه شده است.
براساس برخی گزارشهای حدیثی و تاریخی، سر امام حسین(ع) در حرم امام علی(ع) در نجف، قبرستان بقیع در مدینه، دمشق و مصر دفن شده است.
زیارت اربعین
در حدیثی از امام حسن عسکری(ع) زیارت اربعین یکی از پنج نشانه برای مؤمن شمرده شده است. زیارتنامهای برای روز اربعین از امام صادق(ع) نقل شده است. شیخ عباس قمی این زیارتنامه را در مفاتیح الجنان در باب سوم بعد از زیارت عاشورا غیر معروفه، با عنوان زیارت اربعین نقل کرده است.
به گفته قاضی طباطبایی زیارت روز اربعین در نزد شیعیان زیارت «مَرَدّ الرَّأس» نیز خوانده میشود. مَرَدُ الرأس یعنی بازگرداندن سر، و منظور آن است که در این روز که اسرای اهل بیت به کربلا بازگشتند سر امام حسین(ع) را نیز به کربلا آوردند و دفن کردند.
راهپیمایی اربعین
قاضی طباطبایی در کتاب تحقیق درباره اول اربعین سیدالشهداء مینویسد: حرکت به سوی کربلا در روز اربعین از زمان امامان معصوم(ع) در بین شیعیان رایج بوده است و شیعیان حتی در زمان بنیامیه و بنیعباس نیز به این حرکت مقید بودهاند. توصیه به زیارت اربعین باعث شده است که شیعیان به ویژه ساکنان عراق، از نقاط مختلف این کشور به سوی کربلا حرکت کنند. این حرکت که غالباً به صورت پیاده صورت میگیرد یکی از پرجمعیتترین راهپیماییها در جهان شمرده میشود. پس از سقوط حزب بعث عراق جمعیت این زائران چند برابر شده است، به طوری که گزارشها از حضور ۱۵ میلیون زائر در سال ۱۳۹۲ش، حدود ۲۰ میلیون در سال ۱۳۹۳ش و ۲۷ میلیون در سال ۱۳۹۴ش خبر دادهاند.
آمار وزارت کشور عراق حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۲ش دستکم یک میلیون و ۳۰۰ هزار زائر خارجی به عراق آمده و در راهپیمایی اربعین شرکت کردهاند.
انتفاضه اربعین
در إنتفاضه صفر عراق، شیعیان عراق در قالب پیادهروی اربعین بر ضد حکومت حزب بعث در صفر سال ۱۳۹۷ق (برابر با ۱۹۷۷م-۱۳۵۵ش) قیام کردند. در این سال حزب بعث عراق برگزاری مراسمهای مذهبی و برقراری موکب و پیادهروی به کربلا را ممنوع کرد؛ اما مردم نجف در ۱۵ صفر آماده برگزاری مراسم پیادهروی اربعین شده و به سمت کربلا حرکت کردند. این حرکت با برخورد حکومت صدام حسین مواجه شد و تعدادی از مردم کشته و گروهی نیز زندانی شدند. سید محمدباقر حکیم در این انتفاضه به حبس ابد محکوم شد و برای برخی علما همچون علامه عسکری، سید محمدحسین فضلالله که از عراق فرار کرده بودند، نیز حکم اعدام غیابی صادر شد.
شرکتکنندگان در مراسم پیادهروی اربعین حسینی از بیش از ۵۰۰ شهر و ناحیه و روستای عراقی در جنوب و شمال و شرق و غرب عراق، پیادهروی را به سمت شهر کربلای معلی که مرقد مطهر امام حسین (ع) در آنجا قرار دارد، آغاز کرده بودند.
کد خبر: ۹۳۱۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
رئیس سازمان حج و زیارت گفت: سامانه سماح امروز یکشنبه ۲۸ مهرماه با مصوبه ستاد اربعین کشور تعطیل شد.
کد خبر: ۹۳۱۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
فرمانده قرارگاه اربعین ناجا گفت: اربعین حسینی سال ۹۸ روبه پایان است و ۹۷ درصد زوار بهصورت موفق به بازگشت شدهاند.
کد خبر: ۹۳۱۴۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
کد خبر: ۹۳۱۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
رئیس مرکز حوادث و فوریتهای پزشکی آذربایجان غربی از اعزام ۱۰ دستگاه آمبولانس و اتوبوس آمبولانس جهت خدمات رسانی به زائران اربعین حسیمی به مرز خسروی خبر داد.
کد خبر: ۹۳۱۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
آئین راهپیمایی جاماندگان اربعین حسینی (ع) به روال سال های گذشته از مبادی ومسیرهای تعیین شده در استان ها برگزار شد.
کد خبر: ۹۳۱۲۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
همزمان با اربعین حسینی ، ندای لبیک یا حسین در آسمان کربلا طنین انداز شد.
کد خبر: ۹۳۱۲۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
حسینیه تابناک؛
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان، قطعه «تو جاده پر از مردمه» را با صدای حسین سیب سرخی مداح اهل بیت پیرامون مراسم عظیم اربعین حسینی و راهپیمایی اربعین میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۳۱۲۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
رئیس جمهور با بیان اینکه ملت ایران عزت و بزرگی خود را در این سالها به خوبی حفظ کرده است، تاکید کرد: امروز هیچ راهی جز ایستادگی و مقاومت در برابر فشار و توطئه دشمنان نداریم.
کد خبر: ۹۳۱۲۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
پیاده روی جاماندگان اربعین به روال سال های گذشته از مبادی و مسیرهای تعیین شده به مقصد حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی (س) از صبح شنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۸ در تهران برگزار شد.
کد خبر: ۹۳۱۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
سید عباس عراقچی با بیان اینکه خداوند را شاکریم که زیارت اربعین را روزی عاشقان ابا عبدالله الحسین (ع) کرد، گفت: وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دومین دستگاه در بین دستگاههای کشور است که بالاترین تعداد شهدا به تناسب جمعیت کارکنان را تقدیم نظام جمهوری اسلامی ایران کرده است.
کد خبر: ۹۳۱۱۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
حسینیه تابناک؛
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان، قطعه «بیقرار» را با صدای علی اصغر نیلچی به زبان فارسی و عربی پیرامون راهپیمایی اربعین حسینی میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۳۱۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
ماموران پلیس در بازرسی از وسایل این زن، گوشیهای تلفن همراه که از زائران ایرانی در کشور عراق سرقت کرده بود و قصد فروش آنها را در کشور داشت، کشف و ضبط کردند.
کد خبر: ۹۳۱۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
پیادهروی میلیونی شیعیان در روز اربعین، به عنوان بزرگترین تجمع جهان در تاریخ بشریت را تشکیل میدهد و این نیست مگر برافراشتن پرچم سیدالشهدا ـ علیه السلام ـ در میان همه قومیت ها، پیروان ادیان و مذاهب به منظور آمادگی برای ظهور آخرین، ولی مطلق و ذخیره الهی و فرزند امام حسین، مهدی موعود و منجی مستضعفان جهان...
کد خبر: ۹۳۱۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
کد خبر: ۹۳۱۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
شهر کربلای معلی در شب اربعین حسینی (ع)، دیدنی است و خیل زائران سیدالشهدا(ع) خود را به این شهر رساندند. تصاویری از این لحظه ها را در زیر مشاهده کنید.
کد خبر: ۹۳۱۰۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
در آستانه اربعین حسینی خیل زائران و مشتاقان از سراسر جهان برای زیارت به حرم مطهر حضرت ابوالفضل(ع) میروند.
کد خبر: ۹۳۱۰۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۷
حسینیه تابناک؛
«حسین ما را متحد میکند / Hussain united us» قطعهای که بهزاد عبدی با وام گرفتن از جمله «حب الحسین یجمعنا» ساخته است. این قطعه را با تصاویری از راهپیمایی اربعین حسینی میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۳۱۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۶
حسینیه تابناک؛
راهپیمایی اربعین حسینی همواره با پوشش مسیر راهپیمایی مورد توجه قرار میگیرد اما یک موضوع کلیدی، میزبانان ایران زائران حسین (ع) است. میزبانان عراقی اربعین چه کسانی هستند، چگونه برای این حرکت بزرگ آماده میشوند و چه روحیاتی دارند؟ مجموعه روایتهایی را از این میزبانان صبور میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۳۱۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۶
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ، از تمهیدات ترافیکی روز شنبه مورخ ۲۷ مهرماه در تهران خبر داد.
کد خبر: ۹۳۱۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۶