تورم
تورم یا Inflation در دانش اقتصاد ناظر بر افزایش سطح عمومی تولید پول، در آمدهای پولی یا قیمت است. معنای دیگر تورم افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمتها در یک جامعه است. به روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمتها در اقتصاد جامعه نیز تورم گویند.
هر چند بر پایه نظریههای گوناگون، تعریفهای متفاوتی از تورم ارائه میشود، اما، تمامی آنها به روند فزآینده و نامنظم افزایش در قیمتها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناسهای غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده میشد. به صورت کلی نرخ تورم را میتوان به تغییر در یک شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرفکنندهاست، مرتبط دانست.
زمینه ایجاد تورم
تورم در شرایطی ایجاد میشود که تقاضای پولی برای محصول نسبت به تولید رشد میکند، وضعیتی که، در نبود کنترلی مؤثر، به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار میشود. تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوه سطح عمومی قیمتها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوه خرید واحد پولی همراه است.
ایران و تورم
گزارشهای صندوق بین المللی پول حکایت از آن دارد که در سطح خاورمیانه تورم در ایران بالاترین میزان ممکن را دارد و در سطح جهان نیز تورم ایران پس از ونزوئلا در رتبه دوم قرار دارد.
دلایل وقوع تورم
از جمله عواملی که کارشناسان برای بروز تورم مطرح میکنند، عبارتند از:
۱-تأمین کسری بودجه از طریق استقراض دولت از بانک مرکزی و یا از طریق فروش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت به بانک مرکزی باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی میگردد و افزایش نقدینگی در افزایش سطح عمومی قیمتها (تورم) ظاهر میشود.
۲-عوامل ساختاری ناشی از عدم هماهنگیهای بخشی، تنگناهای زیرساختی و چسبندگی عرضه در بخشهای کلیدی مانند صنعت و کشاورزی که باعث کششناپذیری عرضه در این بخشها گردیده است؛ به طوری که که در شرایط رشد سریع تقاضا، امکان افزایش متناسب وهمزمان عرضه وجود ندارد و منجر به تورم میشود.
راهکار مقابله با تورم
همچنین کارشناسان عقیده دارند، یکی از راههای مهار تورم اتخاذ صحیح سیاستهای پولی مناسب است؛ یعنی رشد باثبات و پیشبینی شده حجم پول. بسیاری از کشورها مانند کره جنوبی، مکزیک، نیوزیلند و انگلستان بااعمال سیاستهای پولی اصولی، موفق به کاهش تورم به ارقام یکرقمی (معمولاً زیر ۵ درصد) شدهاند که یکی از دلایل عمده آن استقلال بانک مرکزی در این کشورها برای پیشبرد سیاستهای پولی بوده است.
نرخ تورم
براساس استانداردهای جهانی، مرجع محاسبه و اعلام
نرخ تورم بانک مرکزی است. در بانک مرکزی ایران اداره آمارهای اقتصادی مسوول این امر است. نرخ تورم از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه یک سبد کالای پایه حاصل میشود. این سبد که به عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته میشود، هر چند سال یک بار مورد بازنگری قرار میگیرد. تدوین این سبد از سال ۱۳۳۸ آغاز شد و آخرین بار در سال ۱۳۸۳ با دربرداشتن ۳۵۹ قلم کالا و خدمات در ۷۵ شهر منتخب کشور و در ۱۲ گروه کالایی مورد استناد قرار گرفت.
با این حال، ارقام به دست آمده از حاصل این سبد کالایی در ۳ شیوه که هر کدام یک مقطع زمانی خاص را نشان میدهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و اتفاقا اختلافات ارقامی و گزارشگری رقم تورم دقیقا از همین نقطه آغاز میشود؛ چرا که هر کس یک روش از این روشهای محاسباتی را که واجد و بیانگر کمترین نرخ تورم است، انتخاب و به مخاطبانش اعلام میکند.
روشهای محاسبه نرخ تورم
برای محاسبه نرخ تورم ۳ روش کلی وجود دارد. روش اول، محاسبه تغییر نقطه به نقطه
نرخ تورم است. یعنی مثلا گفته میشود نرخ تورم در اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با اردیبهشت ماه ۹۷ چه تغییری کرده است.
روش دوم محاسبه تغییر ماه به ماه است یعنی نرخ تورم اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با فروردین ۹۶ چگونه بوده است.
روش سوم متوسط ۱۲ ماه سال است. به این صورت که گفته شود نرخ تورم در ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۶ در مقایسه با ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۷ چقدر بوده است.
متداولترین روش محاسبه نرخ تورم
در علم اقتصاد، متداولترین و در عین حال صحیحترین راه محاسبه
نرخ تورم متوسط ۱۲ ماهه است؛ چرا که شاخصهای دیگر، چون یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را میبینند، قابل تعمیم به یک سال نیستند و نمیتوان کل ۱۲ ماه را با آن نگاه کرد.
رییس سازمان مدیریت استان تهران از افزایش تورم نقطه به نقطه استان تهران در مهرماه سال جاری خبر داد و گفت: نرخ تورم نقطهای تهران در مهر ماه سال ۱۳۹۹ به عدد ۴۱.۲ درصد رسید که نسبت به زمان مشابه سال گذشته با افزایش همراه بوده است.
کد خبر: ۱۰۱۳۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۶
مرکز آمار اعلام کرد: فاصله تورمی دهکها در مهرماه به ٨.١ درصد رسید که نسبت به ماه قبل (٦.٥ درصد) ١.٦ واحد درصد افزایش داشته است.
کد خبر: ۱۰۱۱۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۷
تازهترین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف کننده، درصد تغییر قیمتها در مهرماه امسال را نسبت به ماه مشابه سال قبل یا همان نرخ تورم نقطهای مهر ماه ١٣٩٩ را ٤١.٤ درصد نشان میدهد.
کد خبر: ۱۰۱۱۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۵
نرخ تورم کانادا به ۰.۵ درصد افزایش پیدا کرد.
کد خبر: ۱۰۱۰۴۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۱
نرخ تورم انگلیس پس از چندین کاهش متوالی به ۰.۵ درصد افزایش یافت.
کد خبر: ۱۰۱۰۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۱
کد خبر: ۱۰۰۹۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۸
نرخ تورم چین در ماه سپتامبر به زیر ۲ درصد رسید.
کد خبر: ۱۰۰۹۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۶
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و هشتمین روز مهر ماه پرداخته می شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۹۳۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۸
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و چهارمین روز مهر ماه پرداخته می شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۸۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۴
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیستمین روز مهر ماه پرداخته می شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۸۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۰
در بهار 99 شاخص فلاکت عقب تر نشست
در پاییز ۱۳۹۸ بعد از ۵ دوره صعود متوالی شاخص فلاکت، سرانجام این شاخص روند نزولی به خود گرفت و این روند در دو فصل زمستان ۹۸ و بهار ۹۹ ادامه داشته است. در بهار ۹۹ شاخص فلاکت ۳۷.۶ درصد گزارش شده است. دلیل کاهش شاخص فلاکت در این سه فصل چه بوده است و آیا دوباره شاخص فلاکت به روند صعودی باز خواهد گشت؟
کد خبر: ۱۰۰۶۰۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۹
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی دوازدهمین روز مهر ماه پرداخته می شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۵۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۲
محمدباقر نوبخت:
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: اگر میخواهیم از رکود خارج شویم دولت باید در مخارج خود تجدید نظر و قدرت خرید مردم را در بودجه ببیند به همین علت تصمیم نداریم کمتر از نرخ تورم رشد افزایش حقوق داشته باشیم.
کد خبر: ۱۰۰۵۳۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
در شهریورماه سال جاری دهک دهم با افزایش ۴۴.۶ درصدی هزینههای خود نسبت به پارسال مواجه شده است.
کد خبر: ۱۰۰۵۱۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۵
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران گفت: نرخ تورم نقطهای استان در شهریورماه به ۳۷.۴ درصد رسید که در مقایسه با ماه قبل ۲.۹ واحد درصد افزایش یافت.
کد خبر: ۱۰۰۵۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۵
همزمان با سلطه رکود و تورم بر بازار داخلی، حضور انبوه اتباع خارجی در شهرستان مرزی سراوان استان سیستان و بلوچستان به یک معضل جدی برای بازاریان محلی تبدیل شده است.
کد خبر: ۱۰۰۵۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۵
در گفتوگو با دکتر وحید شقاقی شهری بررسی شد
در چهار ماه ابتدایی سال، بازار سرمایه مانند اسفنج کل نقدینگی تولیدی روزانه یا بخشی از آن را به خود جذب کرد. اما در یک ماه اخیر شاهد خروج نقدینگی از این بازار هستیم و در دو هفته اخیر بین ۵۰۰ میلیارد تا ۲ هزار میلیارد تومان خروج نقدینگی حقیقی را از بازار سرمایه داشته ایم و این نقدینگی به بازارهای موازی روانه شده است.
کد خبر: ۱۰۰۴۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۳
درحالیکه تورم ماهانه در تیرماه سالجاری در سطح ۴/ ۶ درصد ثبت شد و برخی این موضوع را نشانه ورود به فاز «تورمهای بالا» عنوان میکردند، در دو ماه مرداد و شهریور تورم ماهانه با ثبت رقم ۵/ ۳ درصد و ۶/ ۳ درصد، فاز جدیدی را تجربه کرده است. بنابراین آمارها در این سه ماه نشان میدهد که اقتصاد ایران، دو سطح تورمی متفاوت را تجربه کرده و در پایان نیمسال نخست، به یک فضای تردید رسیده است.
کد خبر: ۱۰۰۴۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۲
نرخ تورم سالانه شهریور ماه با افزایش دو درصدی به ۲۶ درصد رسید.
کد خبر: ۱۰۰۴۴۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۲
مرکز آمار ایران اعلام کرد: نرخ تورم نقطهای شهریور ماه ١٣٩٩ در مقایسه با ماه قبل ٤,٠ واحد درصد افزایش یافته است.
کد خبر: ۱۰۰۴۴۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۱