سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به 1400 افتاد / بودجه جشنواره صرف جبران خسارات کرونا در سینما می‌شود؟

با توجه تاثیر بحران کرونا بر تمامی فعالیت‌ها و رویدادهای مهم سینمایی جهان، بسیاری از رویدادهای سینمایی یا اساساً منتفی شده‌اند و یا به زمان نامشخص موکول شده‌اند و در همین راستا، سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر نیز در سال 1399 برگزار نمی‌شود و به سال 1400 موکول شد؛ وضعیتی که دور از انتظار نیست برای شماری از جشنواره‌های سینمایی دیگر نیز رخ دهد و انتظار می‌رود تا پایان شهریورماه شاهد برگزاری هیچ جشنواره‌ای نباشیم.

به گزارش «تابناک»، شیوع ویروس کرونا باعث شده قریب به اتفاق رویدادهای مهم در مسیر لغو قرار گیرد و سرنوشت بسیاری از رویدادهای مهم هنری نیز در سایه‌ای از ابهام میان تغییر زمان و لغو برای سال پیش‌رو قرار گرفته است. جشنواره برلین که در دهه نخست اسفند نود و هشت و همزمان با اوج‌گیری‌ نگرانی‌ها نسبت به کرونا برگزار شد، وضعیت عجیبی داشت و اگرچه عموم نسبت به شدت خطر کرونا آگاهی نداشتند اما بسیاری از سینماگران به جشنواره هفتادم برلین نیامدند و کاخ این جشنواره نسبت به دوره‌های پیشین به مراتب خلوت‌تر بود.

مدیران جشنواره کن ابتدا از لغو این رویداد سر باز زدند و تاکید کردند زمان طولانی تا برگزاری جشنواره وجود دارد و می‌توان نزدیک ایام جشنواره تصمیم‌گیری کرد؛ اما پس از آنکه امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه از تداوم قرنطینه و ممنوعیت برگزاری اجتماعات تا زمان نامعلوم سخن به میان آورد، جشنواره کن تا زمان نامشخص به حالت تعلیق درآمد و اعلام شد، بخش‌های جنبی هفتاد و سومین جشنواره فیلم کن نیز برگزار نخواهد شد. «تابناک» پیش‌بینی کرده بود، اگر شرایط برای برگزاری جشنواره‌ها تا نیمه دوم سال عادی نشود، یا جشنواره‌ها باید لغو شوند و یا یک فصل فشرده دست‌کم برای جشنواره‌های کن و ونیز خواهیم داشت.

جشنواره جهانی فیلم فجر مسیر دوم را برگزید و محمدمهدی عسگرپور دبیر سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر اعلام کرد: «در پی شیوع ویروس کرونا در سطح جهان طی سه ماه اخیر و پس از بررسی‌های اولیه در اسفندماه ۹۸، به نظر رسید امکان برگزاری سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به جای پایان فروردین ۹۹ در نیمه دوم خرداد وجود دارد، اما روند شیوع بیماری به گونه‌ای پیش رفت که تعدادی از جشنواره‌های جهانی که در نیمه اول سال ۹۹ در تقویم جشنواره‌ها ثبت شده بودند، لغو شدند و یا به تعویق افتادند.»

عسگرپور همچنین بیان کرد: «در حال حاضر با اینکه امکان برگزاری نیمه مجازی این جشنواره وجود دارد و بخش قابل توجهی از روند اجرایی جشنواره مثل انتخاب فیلم‌های بخش‌های مختلف و طراحی برخی زیرساخت‌های جدید طی شده، اما به دلیل نبود امکان حضور بیشتر فیلمسازان و دست‌اندرکاران خارجی که شامل عمده کشورهای درگیر با ویروس کرونا هستند و همچنین شرایط داخلی، طی هماهنگی با دکتر انتظامی رئیس سازمان سینمایی و همچنین فیاپف، برگزاری سی‌وهشتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر در سال ۱۳۹۹ لغو و از هم اکنون تمهیدات لازم برای برگزاری در خرداد ۱۴۰۰ اندیشیده شده است.»

سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به عنوان مهم‌ترین رویداد بین المللی سینمای ایران که در ابتدا قرار بود به روال سال‌های پیشین ۲۸ فروردین تا پنجم اردیبهشت نود و نه برگزار شود، در نهایت تخمین زده می‌شد با فروکش کردن آثار بیماری کرونا در تابستان برگزار شود، اما با توجه به تداوم شیوع کرونا، برگزاری آن دشوار شده بود. در عین حال برخی که شناختی از سازوکارهای اداری برگزاری برنامه‌های فرهنگی نداشتند در کنار گروهی دیگر که با وجود شناخت به دنبال تعطیلی این رویداد هستند، خواستار لغو این رویداد و توزیع بودجه‌اش در بدنه سینما به عنوان کمک شده بودند.

البته با لغو جشنواره این اتفاق نیز رخ نخواهد داد، چرا که ریز هزینه کرد بودجه سازمان سینمایی در هر سال در جداول ضمیمه لایحه بودجه آمده و هزینه یک ردیف در ردیف کرد تخلف قانونی محسوب می‌شود و طبیعتاً مسئولان محافظه کار سازمان سینمایی دست به چنین اقدامی نمی‌زنند. بدین ترتیب با لغو جشنواره جهانی فجر سی و هشتم، آن بخش از بودجه که قرار بوده در چارچوب قانون بودجه از سازمان سینمایی تامین شود، هزینه نشده و مطابق با مقررات اداری-مالی کشور، در انتهای سال مالی به خزانه بازمی‌گردد.

پس از تفکیک جشنواره جهانی فیلم فجر، با وجود آنکه به واسطه مجموعه ملاحظات انتظار نمی‌رفت این رویداد با یک موفقیت بی‌سابقه همراه باشد اما در چند دوره اخیر که این جشنواره از سایه جشنواره ملی خارج شده و به عنوان یک رویداد مستقل هویتی فراتر از یک مراسم حاشیه‌ای در کنار جشنواره ملی یافته، توجه به برگزاری و کیفیت برگزاری آن افزایش یافته است. در سه دوره دبیری رضا میرکریمی بر جشنواره جهانی فجر، بسیاری از سینماگران مطرح جهان نظیر الیور استون کارگردان صاحب سبک آمریکایی و پل شریدر نویسنده بسیاری از شاهکارهای سینما از جمله گاو خشمگین و راننده تاکسی و برنده اسکار به این رویداد آمدند که اتفاق بی‌سابقه در تاریخ جشنواره فجر بود.

این اتفاق توجه بین المللی گسترده به جشنواره جهانی فجر را در پی داشت، تا جایی که برخی سینماگران که بعدها ژست منتقد گرفتند و مهمانان جشنواره فجر را برآمده از کافه‌های اروپا خواندند، این فرصت را از دست ندادند و از نمایش فیلم‌شان تا داوری در این جشنواره را در کارنامه کاری‌شان ثبت کردند. تعلیق یک سال به محمدمهدی عسگرپور مدیر باتجربه سینمای ایران، این فرصت را خواهد داد تا با تدابیر و کیفیتی بهتر جشنواره سی و هشتم را در سال هزار و چهارصد برپا کند.