عراق و خیزش دوباره داعش/ پشت پرده بی ثباتی های جدید عراق چیست؟

بین الملل تابناک: شدت‌گیری حملات نظامی داعش در مناطق مختلفی از عراق، نگرانی‌ها از بالا گرفتن دوباره آتش بحران در این کشور را افزایش داده است؛ به ویژه در زمانی که این کشور در آستانه رای گیری پارلمان برای تعیین وزرای پیشنهادی مصطفی الکاظمی قرار دارد. 

با ادامه بی‌ثباتی‌های سیاسی در عراق و عدم تشکیل دولت، تنش‌ها به حوزه نظامی در عراق تسری یافته است. در هفته‌های اخیر گروه داعش با انجام حملات پراکنده در استان صلاح‌الدین در شمال عراق تعدادی از نیروهای حشد شعبی به شهادت رساندند.

در همین زمینه، یک منبع امنیتی تصریح کرد، عناصر داعش بامداد امروز سه شنبه به یک مرکز وابسته به حشد الشیخ وصفی عاصفی در روستای العصریه در جنوب کرکوک حمله کردند که در پی آن، چهار تن از نیروهای حشد کشته شدند.

وی ادامه داد، بعد از آنکه نیروهای حشد شعبی به عناصر داعش پاسخ داده و چند تن از آنها را زخمی کردند، عناصر داعش به سمت روستای الضباع الجدیده عقب نشینی کردند.

عناصر داعش همچنین به مقرهای لشکر ۱۴ ارتش عراق در روستای قلعه سوران در جنوب شرق موصل حمله کردند که این حمله منجر به کشته شدن دو نیروی ارتش عراق شد.

به صورت همزمان، عناصر داعش بامداد سه شنبه حمله‌ای در جنوب کرکوک داشته و یک نیروی پلیس به ضرب گلوله تک تیرانداز از شهرستان داقوق در جنوب کرکوک، زخمی شد.

در دیالی نیز یک منبع امنیتی عنوان داشت که حمله نیروهای داعش به یک ایست امنیتی در شمال شرق دیالی، ناکام گذاشته شد.

پشت پرده حملات داعش

«منصور البعیجی» نماینده پارلمان عراق تاکید کرد که توطئه شوم آمریکا در پشت تحرکات اخیر داعش و حملات روزانه آنها علیه مناطق آزاد شده قرار دارد.

وی در ادامه افزود: داعشی ها از شرایط کنونی کشور و گسترش ویروس کرونا سوء استفاده کرده و حملات خود را تشدید بخشیده‌اند.

البعیجی تصریح کرد: آمریکایی‌ها تلاش دارند سناریوی بازگشت داعش به عراق را اجرایی کنند چرا که نمایندگان عراقی به نفع خروج آنها از خاک کشورمان رأی داده‌اند بنابراین همگان باید برای خنثی کردن این توطئه تلاش کنند.

وی تاکید کرد: تأخیر در تشکیل کابینه جدید و گسترش ویروس کرونا باعث شده کشور در شرایط خاصی به سر ببرد. ما از نیروهای امنیتی و نیروهای الحشد الشعبی می‌خواهیم عملیات نظامی گسترده‌ای را برای از بین بردن بقایای این عناصر تروریست در تمام مناطق آغاز کنند.

«فاضل البدرانی» استاد دانشگاه عراق نیز در گفتگو با برنامه « ما وراء الخبر » شبکه الجزیره بر وجود خطراتی که حاکمیت عراق را از دو محور اصلی در صحراء و الانبار و موصل و نیز مثلث کرکوک-بعقوبه-تکریت تهدید می‌کند تاکید کرد.

البدرانی اشاره کرد که در خلال دو هفته اخیر گروه تروریستی داعش با استفاده از استراتژی‌های جدید که ناشی از سوءاستفاده آن از بحران سیاسی عراق است 16 عملیات نظامی در این کشور انجام داده است.

وی در ادامه اظهارات خود خاطرنشان کرد: اشتباه استراتژیک مسئولان سیاسی عراق این است که با آمریکا مانند یک دوست برخورد می‌کنند؛ درحالی که داعش در «الصحراء» کمین کرده که این موضوع شبیه به یک عملیات مخابره غیرمستقیم واشنگتن با داعش است و نشان می‌دهد ایالات متحده با اصل «گرگ را دم در رها کردن» با عراقی‌ها برخورد می‌کند؛ زیرا آمریکا می‌خواهد داعش در عراق حضور داشته باشد تا به این ترتیب با تهدید حاکمیت این کشور موجب نفرت ملت و افکار عمومی از دولت عراق شود.

استاد دانشگاه عراق تصریح کرد که برخی طرف‌ها با احیای داعش در عراق به دنبال ایجاد هرج و مرج سیاسی در کشور و جلوگیری از تشکیل دولت هستند.

تکرار سناریوی موصل

روزنامه الاخبار در همین زمینه گزارش داد، این نخستین حملات داعش در روزهای اخیر نبود؛ بلکه از یک ماه پیش تقریبا، عناصر این گروه دست به اقداماتی مانند حمله به منازل رهبران عشایر و کشتن آنان می‌زنند و نیروهای امنیتی عراق نیز نمی‌توانند کنترل این منطقه را به دست گیرد.

الاخبار با بیان اینکه حوادث این روزهای استان‌های شمالی و غربی عراق، یادآور حادثه سقوط موصل در سال ۲۰۱۴ است، تأکید کرد، هم اکنون شاهد همان نمایش، همان گفتمان فرقه‌گرایانه و همان ناتوانی نیروهای امنیتی در کنترل وضعیت هستیم.

در ادامه این گزارش آمده است، تفاوت رخدادهای سال ۲۰۱۴ با ۲۰۲۰ در این است که در سال ۲۰۱۴، اشغالگران آمریکایی که از سال ۲۰۱۱ از عراق خارج شده بودند، به بهانه مبارزه با داعش بازگشتند، ولی این بار، سناریوی حملات داعش، ابقا و استقرار نیروهای اشغالگر آمریکایی را تثبیت می‌کند؛ نیروهایی که پارلمان عراق، مصوبه اخراج آنان را تصویب کرده است.

امتیازگیری در مذاکرات استراتژیک عراق و آمریکا

 موضوع خروج نیروهای آمریکایی از عراق، در ماه‌های اخیر به شدت مطرح بوده است. این موضوع به ویژه از سوی برخی گروه‌های سیاسی و نظامی شیعی مطرح شده و همچنان در رسانه‌ها به عنوان یکی از خواسته‌های این گروه‌ها از دولت جدید مطرح می‌شود.

طبیعتا مطرح شدن موضوع خروج آمریکایی‌ها باعث نگرانی و نارضایتی واشنگتن شده است. چرا که آن ها تمایلی به خالی کردن میدان به سود جریان مقاومت و قدرت گیری بیشتر گروه‌های نظامی شیعی در عراق ندارند. در این میان، به نظر می‌رسد تمرکز بر فعال سازی مجدد داعش در عراق و ایجاد ناامنی توسط این گروه محملی جدی برای پافشاری ایالات متحده در  ادامه حضورش در عراق باشد.

علاوه بر آن چه گفته شد تشدید درگیری ها و تقویت حملات داعش در آستانه برگزاری اولین نشست استراتژیک آمریکا و عراق طی روزهای آینده می تواند با این هدف صورت گرفته باشد که آمریکا با دستی پرتر در این مذاکرات حاضر شود و پیش از مذاکره دولت عراق را به این جمع بندی رسانده باشد که بیش از واشنگتن نیازمند حضور جدی آمریکا در کشورش است.