نقش‌آفرینی آشکار در مقابل با نیمه پنهان؛ کدام بهتر است؟!

تا انتخابات چند ماهی بیشتر نمانده اما هنوز آرایش دو جناح سیاسی بزرگ کشورمان کامل مشخص نشده و به تبع آن، مشخص شدن فهرست ثبت نام کنندگان در انتخابات هم نتوانسته دستمایه خوبی برای تحلیل و پیش بینی به دست دهد.

به گزارش «تابناک»، از جمله وجوه تمایز انتخابات در کشورمان با دیگر کشورها، سؤال های فراوانی است که پیش از انتخابات به وجود می‌آیند و اغلب ناظر به بحث تاکتیک دو جناح سیاسی بزرگ کشور برای رقابت هستند تا برنامه‌های طرفین برای دوران پس از انتخاب یا حتی موارد مهمی مانند شیوه‌های تبلیغات.

این اتفاق به قدری تکرار شده  که می‌توان از آن به عنوان پیش درآمد همه انتخابات های کشورمان نام برد، گویی آنچه در وهله نخست مورد توجه اصحاب سیاست ـ با هر گرایشی ـ در کشورمان است، پیروزی در انتخابات است. آنقدر مهم و کلیدی که ممکن است سرنوشت افراد منتخب بسیار متفاوت شود و حتی کوچ به اردوی یک دیگر رقم بخورد؛ اتفاقی که بارها رخ داده و جدای حاشیه سازی، تأثیرات جانبی زیادی هم به دنبال داشته است.

ماجرا زمانی جالب تر می‌شود که بدانیم نوع کنش بازیگران عرصه سیاست در مناسبت های انتخاباتی هم تقریبا قوام یافته و ثابت است. به این صورت که می‌توان برای اصولگرایان قالبی مشخص بیان کرد و رفتار اصلاح طلبان را هم در قالبی منصر به فرد دید و از تکرار هرباره این وضعیت در روزهای پیش از انتخابات تعجب زده نشد.

سالهای سال است با فرارسیدن موسم انتخابات، اصولگرایان ابتدا به دنبال رسیدن به وحدت هستند و تلاش می‌کنند با وزنه ها و ظرفیت های خود، متر و معیاری برای رسیدن به این هدف معرفی کرده و دست آخر به صورت جمعی یکپارچه راهی کارزار انتخاباتی شوند و انتخابات پیش رو نیز از این قاعده مستثنا نیست.

در سمت دیگر، اصلاح طلبان ترجیح می‌دهند مباحث کلیدی را در خفا پیگیری نمایند و آنچه در آشکارا از خود نشان می‌دهند، رقابت با حریف باشد؛ رقابتی آشکار که عقبه آن جلسات و نشست هایی برای نوعی تقسیم وظایف است و آنچه به دید عموم می‌رسد، مباحثی تبلیغاتی است؛ تبلیغاتی که کلید واژه آن نگرانی از تأیید صلاحیت و مباحثی از این دست است که ناخودآگاه اذهان را نشانه می‌رود.

نیم نگاهی به شرایط انتخابات پیش رو نیز حکایت از ایفای این نقش های ثابت از دو جناح سیاسی دارد. به این صورت که اصولگرایان توجه خود را معطوف به رسیدن به وحدت کرده‌اند و البته اجماع نیز حاصل آورده‌اند و تلاش دارند که آن را جامع تر کرده و به دیگر رئوس مهم برسند و در مقابل اصلاح طلبان که ترجیح می‌دهند چنین مباحثی را کنار گذاشته و به موضوعاتی مانند نگرانی از تأیید صلاحیت یا حتی کلی گویی درباره انتخابات بپردازند و جایگاه خود را در بطن اخبار حفظ کنند.

البته آنچه برای دو جناح اهمیت دارد، پیروزی در انتخابات است و بنابراین، نمی‌توان شیوه طرفین برای موفقیت در این مسیر را ارزش گذاری نمود؛ اما آیا برای مردم فرقی میان شیوه اتخاذ شده دو جناح نیست و حتی ترجیحی در این باره ندارند؟

با اندک تأملی در این خصوص، درخواهیم یافت که تلاش اصولگرایان برای رسیدن به وحدت و حضور متحد در انتخابات، موجب می‌شود که در اخبار پیش از انتخابات سهم زیادی به این موضوع اختصاص بیابد و خوبی‌ها و اشکالاتی متوجه این جناح شود؛ رویدادی که از دید مردم بسیار مثبت است، زیرا دست کم مشخص می‌کند جریان اصولگرایی نیمه پنهانی ندارد و همه چیز مقابل دید عموم است.

این در حالی است که در جناح اصلاح طلبان، هر چه تقسیم وظایف در خفا صورت می‌گیرد و هماهنگی های پنهانی به صورتی پیش می‌رود، رقابتی میان اصلاح طلبان در یک حوزه شکل نگرفته و قوای ایشان در میدان رقابت با جناح حریف خرج شود و در عین حال تلاش مضاعفی در جریان است که ظاهر ماجرا آرام نشان داده شود، از دید مردم این ابهام همیشگی وجود دارد که تلاشی برای پنهان کردن برخی حقایق در جریان است و سکوت ایشان ناشی از چنین رویکردی است.

سکوتی که می‌بینیم هر گاه با خطر شکسته شدن مواجه می‌شود (مثل تهدید صادق خرازی، رئیس شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان به افشاگری) به سرعت رفع و رجوع می‌شود، حال آنکه در جریان اصولگرایی وضع به کلی فرق دارد؛ آنقدر که بزرگان این جریان از طرح مواضع خود نگرانی ندارند و حتی نگران نیستند که از مکانیزم های پیشنهادی خود برای رسیدن به وحدت بگویند و نشان دهند که جز اصولگرایی، ممکن است در وجوه دیگر با هم اختلاف نظر داشته باشند.

شاید دلیل سهم غالبی که از کرسی های مجلس به اصولگرایان می‌رسد، همین موضوع باشد؛ برتری نقش آفرینی آشکار اصولگرایان به تاکتیک همراه با پنهان کاری اصلاح طلبان از دید واجدین شرایط رأی دادن.