در عصر حاضر بیشتر به کدام سیره رحمت‌للعالمین نیازمندیم؟

چنین روزی سالگرد رحلت ختم رسل حضرت محمد مصطفی (ص) است؛ روزی که پیامبر اسلام امتش را ترک کرد تا از این پس هدایت جهان اسلام مطابق با آنچه پیش از این در غدیر خم اعلام رسمی کرده بودند، بر عهده حضرت علی (ع) جانشین به حق ایشان قرار گیرد که البته این حق با فاصله‌ای طولانی و پس از سلسله اتفاقاتی که دل شیعه را خون کرد، محقق شد.

امروز سالگرد شهادت فرزند مرتضی (ع) و نواده معصوم رسول‌الله (ص) حضرت امام حسن مجتبی (ع) است. امام مظلوم شیعیان که شبیه پیامبر نشانه رحمت خدا ‌روی زمین بود، در چنین روزی از روزهای خدا وداع گفت تا هیچ روزی از ‌محرم و صفر بدون مصیبت برای مسلمانان جهان‌ نماند‌ و هر روزش حکایت اشک و آه باشد برای امت محمد (ص) که پس از پر کشیدن رسول خدا و آل رسول‌، روزگاری سخت را در قرون اخیر پشت سر گذاشتند.

نبی مکرم اسلام (ص) امروز رفت تا انسان خاکی از وجود ایشان ـ بنا بر روایت قرآن کریم: «و ما ارسلناک الارحمة للعالمین» است ـ بی‌بهره شود. پیامبر (ص) تا آنجا که ممکن بود اسلام را با رحمت و زبان و اخلاق حسنه در میان بد‌ترین و بدوی‌ترین مردمان گسترش داد و آن هنگام که بر او باران سنگ بستند یا خاکستر و... فرو ریختند، زبان به نفرین نگشود و به مقابله برنیامد، بلکه به دیدار این دشمنانش در وقت بیماری رفت و این گونه با مهر، بر مسلمانانی که با عشق و تمام وجود به دین اسلام پیوسته بودند، روز به روز افزوده شد.

در سیره پیامبر رحمت نقل شده تا آنجا که ممکن بود سائل را رد نمی‌کرد، حتی روزی زنی فرزند خود را نزد پیامبر فرستاد و گفت، به حضرت بگو پیراهن خود را به ما لطف نماید. فرزندش خدمت حضرت رسید و تقاضای پیراهن نمود. پیامبر رحمت هم پیراهن خود را به او داد. آیه نازل شد: «ولا تبسط‌ها کل البسط» هر چه داری در راه خدا انفاق مکن.

در حق اسرا و بردگان فوق العاده سفارش می‌فرمود: حتی با زن اسیر ازدواج کرد. همین که شنید زنی را در جبهه اسیر کرده‌اند و بعد از اسارت او را از کنار جنازه همسرش عبور داده‌اند تا دل آن زن را بسوزانند به شدت ناراحت شد و به این عمل به شدت اعتراض نمود. هنگامی که سوار بر مرکب بود، اجازه نمی‌داد کسی همراه او راه برود بلکه او را سوار می‌کرد. در غم و شادی همراه مردم بود؛ لذا به تشیع جنازه آن‌ها می‌رفت و در دور‌ترین نقطه شهر مدینه به عیادت بیماران می‌رفت.

علی (ع) فرمود: «هر‌گاه کسی از برادران دینی را سه روز نمی‌دید، سراغ او را می‌گرفت و اگر در سفر بود، برایش دعا می‌کرد و اگر ‌بیمار بود به عیادتش می‌رفت‌». همواره می‌فرمود هر که رحم نکند به او رحم نمی‌شود: «من لا یرحم وَلا یرحَم».

امام باقر (ع) از امیرالمؤمنین (ع) چنین روایت فرموده است: «کان فی‌الارض امانان من عذاب‌الله و قد رفع احدهما فدونکم الآخر فتمسکوا به اما الامان الذی رفع فهو رسولالله (ص) و اما الامان الباقی فالاستغفار قال‌الله تعالی: و ما کان‌الله لیعذبهم و انت فیهم و ما کان‌الله معذبهم و هم یستغفرون؛ در زمین دو امان و وسیله نجات از عذاب الهی بود که یکی از آن‌ها برداشته شد، دومی را دریابید و به آن چنگ زنید. اما امانی که برداشته شد رسول خدا (ص) بود و امانی که باقی مانده استغفار است. خداوند تعالی می‌فرماید: خداوند آن‌ها را عذاب نمی‌کند تا تو در میان آن‌ها هستی و خداوند آن‌ها را عذاب نمی‌کند، در حالی که استغفار می‌کنند‌».

به پیامبر عرض کردند درباره مشرکین نفرین کن. فرمود، نه من برای لعنت نیامدم، بلکه برای رحمت فرستاده شده‌ام. گاهی برخی از یاران عرض می‌کردند، به دشمنان نفرین کند اما حضرت نه تنها نفرین نمی‌کرد، بلکه در حق آن‌ها دعا می‌کرد و می‌فرمود: خداوندا این مردم را هدایت فرما. لذا فرمود «ارحموا من فی الارض یرحمکم من فی السما» به انسان‌های روی زمین رحم کنید تا به آن‌ها که در آسمان هستند به شما رحم کنند.

خداوند متعال نیز به پیامبر اعظم فرمود: «فبما رحمه من الله لنت لهم و لو کنت فظاً غلیظ القلب لانفضوا من حولک فاعف عنهم و استغفرلهم» در پرتو رحمت خدا با خلق خدا نرم و مهربان شدی و اگر سخت‌دل بودی، مردم از گرد تو متفرق می‌شدند، پس چون امت بد کنند، از آنان در گذر و از خدا بر آن‌ها طلب آمرزش کن.

در چنین روزی که مسلمانان جهان از آغاز تاکنون عزادار رحلت حضرت محمد (ص) بوده‌اند، بهشتیان برای قدوم مبارک گلریزان کرده‌اند و حضور سرور بهشتیان را گرامی می‌دارند، شاید بزرگ‌ترین درس از رسول الله‌ همین رحمت باشد؛ درسی که باید به هر مناسبی از رسول الله نزدیک شدیم، تکرار کنیم و فراموش نکنیم، جامعه اسلامی و همین طور جامعه ایرانی بیش از هر چیز نیاز به رحمت الهی دارد که این رحمت الهی در گروه رحم کردن و نرم‌خو بودن مؤمنین با یکدیگر است؛ بنابراین، به رسم پیامبرمان گشوده دل و گشاده رو باشیم.