گره دلاری در برابر واردات خودروهای کارکرده؛ نتوانستن یا نخواستن؟

به گزارش تابناک اقتصادی؛ شاید اگر به اسفندماه سال قبل بازگردیم، کمتر کسی تصور می‌کرد با وجود وعده وعید‌های جذاب از سوی مسئولان وزارت صمت، مبنی بر واردات ۲۰۰ هزار خودروی صفرکیلومتر تا پایان بهار امسال، در پایان نیمسال نخست سال، تعداد اندکی خودرو از گمرک عبور کند و به داخل کشور برسد؛ اما در پایان آنچه تا به امروز حاصل شده، چیزی جز تحقق نیافتن وعده‌های وزیر سابق صمت و همچنین رئیس کنونی سازمان توسعه تجارت نیست.  

در این شرایط که گمرک کشورمان از ترخیص قطعی ۱۲۱۸ خودرو سواری وارداتی تا پایان مردادماه خبر داده است، قانون واردات خودرو‌های کارکرده نیز روی میز مسئولان دولتی قرار گرفته است؛ قانونی که دولت را ملزم کرده بود تا هفته نخست شهریورماه، آیین نامه پیشنهادی وزارت صمت در خصوص واردات خودرو‌های کارکرده را تعیین تکلیف و برای اجرا ابلاغ کند؛ اما هفته‌ها گذشت و هنوز خبری از رسیدگی به این قانون در هیات وزیران نیست.

خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت نیز دو هفته قبل در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک اقتصادی با اشاره به چالش تامین ارز از سوی بانک مرکزی و الزامات سازمان استاندارد در این فرآیند، وعده داد تا قبل از پایان مهرماه، تکلیف این آیین نامه مهم روشن شود.

اما در حالی که بسیاری بر چالش تامین ارزی این واردات اشاره دارند، اظهارات مختلف خودرویی از سوی دولتمردان و برخی نمایندگان مجلس، باعث شده تا فضای ابهام بیشتری بر سازوکار اجرایی این قانون حاکم شود؛ برای نمونه، مهدی ضیغمی ­مجری طرح واردات خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت اخیرا گفته است: اولویت وزارت صمت، فقط واردات خودرو‌های اقتصادی با حدود قیمت ۱۰ هزار یورو است و هم اکنون بسیاری از خودرو‌های وارداتی در همین محدوده قیمتی است و واردات خودر‌و با قیمت پایین درصورت رعایت استاندارد‌های لازم محیط زیستی مانعی ندارد. در ابتدا باید بتوانیم خودرو وارد کنیم تا قیمت خودرو تنظیم شود و در گام بعد به سراغ واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی خواهیم رفت.

وی همچنین تاکید داشته است: درصد واردات خودرو‌هایی که قیمت مناسبی دارند، بالاتر است؛ خودرویی که قیمت آن ۵ هزار دلار باشد، اما استاندارد نباشد، وارد نخواهد شد. این اظهار نظر از مجری طرح واردات خودرو وزارت صمت در حالی است که حدود ۳۳ هزار ایرانی چندین ماه در انتظار دریافت خودروی ثبت نامی هستند؛ خودرو‌هایی که قرار بود تا پایان بهار به دست مردم برسد، ولی کمتر از دو هزار خودرو تا پایان مردادماه ترخیص قطعی شده اند و یا نمونه دیگر، اظهارات اخیر یکی از نمایندگان مجلس در خصوص تامین ارز واردات خودروست. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به نشستی با حضور مسئولان بانک مرکزی گفت: طی آخرین تصمیم دولت، واردات خودرو یا قطعات آن با ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی میسر شد. محمدرضا پورابراهیمی افزود: اکنون تمامی صادرکنندگان می‌توانند ارز را به واردات خودرو خود یا دیگران اختصاص دهند.

اما روز بعد، بانک مرکزی این ادعای نماینده مجلس را تکذیب و اعلام کرد: انتشار برخی اخبار و ادعا‌ها مبنی بر اینکه در آخرین تصمیم، واردات خودرو یا قطعات آن با ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی میسر شد، تکذیب می‌شود.

در این شرایط که با توجه به محدودیت ارزی کشور، سیاستگذار نتوانست (البته از نظر برخی نخواست) به وعده خود مبنی بر تامین ارز واردات و ورود ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو به کشور تا پایان بهار ۱۴۰۲ عمل کند، حالا به نظر می‌رسد، قرار است گره دلاری تامین ارز برای آیین نامه واردات خودرو‌های کارکرده نیز تکرار شود. هرچند باید منتظر ماند و دید که بالاخره طی روز‌های آینده، هیات وزیران با آیین نامه پیشنهادی وزارت صمت برای واردات خودرو‌های کارکرده موافقت خواهد کرد یا اینکه در متن آن تغییراتی همچون محدودیت‌های ارزی برای واردات خودرو به ازای هر کد ملی در نظر خواهد داشت.