بازدید 12318
در گفت‌وگو با کارشناس مسائل اقتصادی بررسی شد

خلق واژگان جدید در سال پایانی دولت؛ از «گشایش اقتصادی» به «نقشه راه اقتصادی» برای ورود به قرن جدید رسیدیم؟!

هنوز طرح پیش گشایش اقتصادی که توسط رئیس جمهور مطرح شد، به سرانجام خاصی نرسیده، سخنگوی دولت، روز سه شنبه ۱۱ شهریور از نقشه راه اقتصادی برای ورود به سال آخر دولت و قرن جدید صحبت به میان آورد؛ اما اولویت‌های اقتصادی دولت در یک سال باقی مانده چه می‌تواند باشد؟
کد خبر: ۱۰۰۰۴۰۹
تاریخ انتشار: ۱۳ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۷:۵۴ 03 September 2020

از وعده «گشایش اقتصادی» تا وعده رونمایی از «نقشه راه اقتصادی» برای ورود به قرن جدید/ خلق واژگان جدید در سال پایانی دولت

تابناک اقتصادیدر روز چهارشنبه مورخه ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ بود که رئیس جمهور روحانی در جلسه هیات دولت از گشایش اقتصادی سخن به میان آورد و گفت: دوشنبه بیستم مردادماه طرحی در جلسه سران قوا به نتیجه خواهد رسید که در صورت موافقت مقام معظم رهبری، گشایشی از لحاظ اقتصادی در کشور به وجود می‌آید؛ گشایش اقتصادی که بسیاری از آن با عنوان طرح فروش نفت به مردم یاد کردند. 

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در حاشیه جلسه هیأت وزیران و در جمع خبرنگاران در مورخه ۲۲ مرداد ماه ۱۳۹۹ درباره این طرح گفت: ما می‌خواهیم این امکان را برای مردم بوجود بیاوریم که از یک بشکه تا ۱۰۰ هزار بشکه یا بیشتر، بتوانند نفت بخرند و با سازوکاری که آماده می‌شود، اطمینانی داده شود که سودش از سود بانکی کمتر نمی‌شود؛ یعنی تضمینی است اگر کسی یک تعداد بشکه نفت خریداری کرد و سال آینده خواست بفروشد، اگر قیمت نفت بیشتر شد، به همان قیمت روز بفروشد.

وی افزود: این ایده‌ مطرح بود که نخست در وزارت نفت مطرح و سپس قرار شد یک کمیته‌ای متشکل از وزیر نفت، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان برنامه و بودجه تشکیل شود تا بنشینند و ابعاد مختلف آن را ببینند؛ البته جلسات متعددی هم در این زمینه تشکیل شد.

همچنین در ۲۴ مرداد ماه سال جاری بود که اطلاعیه‌ای روی سایت کدال قرار گرفت که در آن اعلام شده بود فروش اوراق سلف نفتی روز یکشنبه مورخه ۲۶ مرداد ماه در تالار بورس انرژی آغاز خواهد شد.

در این اطلاعیه آمده بود، ۲۶ مرداد ماه ۵۲۹ هزار و ۳۱۲ بشکه نفت خام سنگین ایران به قیمت هر بشکه ۹۴۴ هزار و ۶۲۲ تومان عرضه خواهد شد و حداقل خرید برای هر نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر ۲۰ هزار بشکه اعلام شده بود. به علاوه ذکر شده بود که معاملات ثانویه این اوراق حداکثر ده روز کاری پس از پایان دوره عرضه اولیه آغاز می‌شود.

بعد از مطرح شدن این موارد جهت فروش نفت، مخالفت‌هایی از سوی برخی مسئولین صورت گرفت. حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در واکنش به فروش اوراق سلف نفتی در بورس گفت: هر خبری از جلسه سران در مورد فروش نفت سلف ـ چون هنوز قطعی نشده ـ غیرواقعی است و از طرفی در بودجه سال ۹۹ هیچ مجوزی برای فروش نفت سلف وجود ندارد؛ بنابراین دولت مجوز فروش اوراق نفت سلف در روز یکشنبه ۲۶ مرداد را اعلام نماید. کمیسیون برنامه و بودجه پیگیر موضوع است.

همچنین ابوالفضل ابوترابی، نماینده مردم نجف آباد در مجلس شورای اسلامی در مصاحبه‌ای گفت: قوای مقننه و قضائیه در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب ضمن اعلام مخالفت خود با تصمیم دولت مبنی بر فروش اوراق سلف نفتی در بورس عنوان کردند که این تصمیم مغایر با تصمیم گرفته شده در شورای اقتصادی سران سه قوه است.

به هر صورت هر آنچه بود، این طرح به سرانجام مشخصی نرسید و تنها مطرح کردن آن باعث شد تا شوک‌هایی به اقتصاد کشور و به خصوص به بازار سرمایه وارد شود. بازار سرمایه‌ای که الان هفته‌هاست در حال ریزش است و سهامداران بسیاری را ۴۰ تا ۵۰ درصد در ضرر فرو برده است!

رونمایی از نقشه راه اقتصادی قرن جدید

حالا در این شرایط دوباره سخنگوی دولت از نقشه راه اقتصادی سخن به میان آورده است!

علی ربیعی روز سه‌شنبه یازدهم شهریور ماه ۱۳۹۹ در نشست خبری خود با اصحاب رسانه درباره نقشه راه اقتصادی دولت برای سال پایانی دولت گفت: برای تدوین نقشه راه از سال آخر دولت ابتدا یک روندشناسی از تحولات داخلی و خارجی تاثیرگذار بر حوزه اقتصاد صورت گرفت. محیط سیاسی، ‌امنیتی و اقتصادی جهان آشوب زده‌تر و متلاطم‌تر از سال‌های اخیر شده است لذا با نگاهی به تهدیدهای خشن آمریکا بر اساس فرصت ها داخلی، نقشه راهی برای ورود به سال آخر دولت و قرن جدید تدوین شد.

ربیعی گفت: بر اساس تحلیل این روند در سال‌های ۹۲ تا ۹۶ وضعیتی با ثبات داشتیم که متوسط نرخ رشد اقتصادی ۶.۴ را تجربه کرده و نرخ تورم نیز حدود ۱۰ درصد و اشتغال‌زایی نیز در حد قابل قبولی بود. این نقشه راه مولود یکباره نیست، از چند ماه در ستاد اقتصادی دولت یک روند شناسی از تحولات داخلی و خارجی تاثیرگذار بر مسائل اقتصاد صورت گرفته است.

وی تاکید کرد، این نقشه راه بر اساس یک تحلیل جامع از ظرفیت‌های اقتصادی داخل که اشتغال زایی افزایش می دهد، تدوین شده  است.

ربیعی تاکید کرد: رییس‌جمهوری نقشه راه اقتصادی یک سال باقی مانده به قرن جدید را به زودی با مردم در میان خواهند گذاشت که شامل برنامه‌ها و پروژه‌های مهم و اثرگذار در زندگی مردم است و پیام روشنی است، مبنی بر اینکه دولت با همه تنگناها و فشارها و محدودیت‌ها و درس آموزی از مکتب امام حسن (ع) هیچ‌گاه در رساندن کشورمان به جایگاهی که سزاوارش است، از پا نخواهد نشست.

نقشه راه اقتصادی چه الزاماتی می خواهد؟

اولویت های اقتصادی دولت در یک سال باقی مانده چیست؟

دکتر وحید شقاقی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و کارشناس مسائل اقتصادی درباره نقشه راه اقتصادی که مطرح شده است به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: اگر به کشورهای موفق جهان نگاهی داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که تقریباً تمامی آن ها دارای اسناد چشم انداز و بلندمدت هستند.

به عنوان مثال، مالزی چشم انداز ۲۰۲۰، ترکیه چشم انداز ۲۰۲۳ و امارات چشم انداز ۲۰۱۵ را داشتند. معمولا زمانی که کشور‌ها دارای اسناد چشم انداز و بلندمدت باشند، تلاش می‌کنند تا اسناد کوتاه مدت و میان مدت در راستای همین اسناد چشم انداز و بلندمدت باشند و آن‌ها را پشتیبانی کنند. دولت‌ها هم که تغییر می‌کنند، چون احزاب بر اسناد چشم انداز به اجماع نخبگانی رسیده اند یعنی روی اهداف کلان این چشم انداز به تفاهم رسیده اند، این اسناد را دنبال می‌کنند و به دنبال تغییر این اسناد یا رونمایی از اسناد جدید نیستند. البته ممکن است احزاب مختلف روی اهداف کمی و خرد یا روش‌ها اختلاف داشته باشند، اما کلیت و اهداف کلان را دیگر قبول کرده اند.

شقاقی شهری گفت: تقریبا از سال ۱۳۸۴ نیز کشور ما به دنبال این اسناد چشم انداز بود و سند چشم انداز ۱۴۰۴ از سوی رهبر انقلاب ابلاغ شد. هدف هم این بود که احزاب و گروه‌های مختلف روی اهداف این سند به یک تفاهمی برسند و همچنین سیاست‌های کلی نظام از جمله سیاست‌های اصل ۴۴ و ... هم از این سند پشتیبانی می‌کردند و در راستای تحقق بخشی به اهداف این سند بودند.

وی افزود: اینکه چرا این سند به موفقیت‌های مورد نظر دست نیافت، باید ریشه یابی شود. به هر حال در حوزه‌های اقتصادی مانند اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ ـ که به گفته رهبری قرار بود یک انقلاب اقتصادی در کشور ایجاد کند ـ آنچنان موفق عمل نکردیم.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: ما دیگر نباید به دنبال تولید واژه، کلمه و ادبیات جدید باشیم. اینکه بیان می‌شود دولت می‌خواهد برای چند سال آینده برنامه ریزی کند، درست نیست، چون وظیفه دولت این نیست. همان گونه که گفتم، مسیر برنامه ریزی در دنیا متفاوت و مشخص است. در کشور‌های موفق دنیا اگر قرار است کاری انجام شود، اندیشگاه‌ها (اتاق فکر یا تانک‌های فکری) و نخبگان احزاب جلساتی را برگزار می‌کنند و روی اهداف بلندمدت به تفاهم و اجماع می‌رسند.

شقاقی شهری گفت: دولت نباید به این گونه مسائل وارد شود؛ البته ممکن است دولت بگوید که من می‌خواهم برای یک سال پایانی یک نقشه راه پیدا کنم، این ایرادی ندارد. این نقشه یک ساله باید در راستای همان برنامه‌های میان مدت و بلندمدت باشد. مثلا اگر دولت می‌خواهد یک ساله حرکت کند نیازمند منابع مالی است که این منابع مالی باید در بودجه دیده شود.

عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: دولت حتی اگر بخواهد نقشه راه یک ساله هم تهیه کند، یک شبه این کار انجام پذیر نیست. در کشور‌های موفق دنیا وقتی می‌خواهند برنامه‌های راهبردی را دنبال کنند، در ابتدا این برنامه‌ها به دانشگاه‌ها می‌رود و در آنجا توسط نخبگان بررسی می‌شود. سپس پس از چکش کاری به اندیشگاه‌ها می‌رود که در این اندیشگاه‌ها افراد صاحب ایده و فکر مثل سیاستمداران و یا مدیران شرکت‌های بزرگ حضور دارند. ما در کشورمان این اندیشگاه‌ها را نداریم و ۹۷ درصد اندیشگاه‌ها در غرب وجود دارد. در این اندیشگاه‌ها نیز برنامه‌های راهبردی بحث می‌شود و به تفاهماتی می‌رسند. در نهایت دولتی که برخاسته از یک حزب است، وقتی بر سر کار می‌آید، چون حزبش در شکل گیری این برنامه راهبردی نقش داشته است، بنابراین همین برنامه‌های راهبردی را دنبال می‌کند.

شقاقی شهری ادامه داد: سند چشم انداز ۱۴۰۴ و سیاست‌های کلی توسط مجمع تشخیص و با کمک از نخبگان فکری تهیه و تنظیم کرد و از سوی بالاترین مقام نیز ابلاغ شد. حالا دیگر باید همین سند دنبال شود و به دنبال ایجاد واژگان جدید نباشیم.

وی افزود: همچنین اگر قرار است نهاد‌ها اعم از دولت، مجلس و قوه قضائیه مساله‌ای را پیگیری کنند، باید از دانشگاه‌ها کمک بگیرند. سپس این مساله، از دانشگاه‌ها به سمت نخبگان سیاسی، فناوری و ... برود و آن‌ها نیز نظریات خود را بگویند. بعد از چکش کاری‌های لازم این مساله برای اجرا به نهاد‌ها برگردد. این فرآیند یک فرآیند از پایین به بالاست و مورد قبول عام نیز هست. اگر فرآیند از بالا به پایین باشد، چون نخبگان فکری و سیاسی اقناع نشده اند، انجام و اجرای آن با مشکل مواجه خواهد شد.

این استاد دانشگاه گفت: اگر می‌خواهد هر دولتی حرف نویی بزند، باید این حرف در راستای سند چشم انداز و سیاست‌های کلی باشد. اگر دولت نسبت به سند چشم انداز و سیاست‌های کلی ابهامی دارد، باید به دنبال بازنگری آن باشد.

شقاقی شهری در پایان صحبت‌های خود گفت: دولت‌ها اگر می‌خواهند کار بنیادی در کشور انجام دهند برای سیاست گذاری‌ها باید نگاه از پایین به بالا داشته باشند.

وی ادامه داد: توصیه به دولت این است، به جای آن که به دنبال خلق واژگان جدید باشد در این یک سال باقی مانده تلاش کند تا چند مساله مهم را پیگیری و حل کند. از جمله این مسائل می‌توان به نگاه به بازار سرمایه اشاره کرد که اگر دولت دیر بجنبد، می‌تواند این بازار از یک فرصت به یک تهدید تبدیل شود. همچنین مسائل دیگری، چون معیشت مردم و کاهش ارزش پول ملی نیز وجود دارد که دولت باید به دنبال حل آن‌ها باشد.

تور تابستان ۱۴۰۳
آموزشگاه آرایشگری مردانه
چیلر
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۹
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۳۹
چرا این دولت تموم نمیشه؟؟؟
کی میشه 1400؟؟؟
خسته شدیم از بس وعده و وعید شنیدیم
مچکریم ولی دیگه بسه
پاسخ ها
ناشناس
| United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland |
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۴
با عوض شدن دولت چیزی عوض نمیشه.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۲۰ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
دقیقا. این مشکلات با این دولت و اون دولت حل نمیشه.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
تازه بعدش ملت ایران یادتان هست می خواهد بیاید.
روحانی دیروز گفته مردم تو این مشکلات اقتصادی خم به ابرو نیاوردن
ظاهراً ایشون یا تو عالم دیگه ای سیر میکنن یا رییس جمهور یکی از کشورهای اسکاندیناوی هستن چون ما مردم عادی ایران له شدیم کمرمون شکسته ولی خب جرات اعتراض نداریم ...
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۷ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
مگه شک داری در تصویر سه مورد از مردم ایران با صورت های بشاشی که خم به ابرو نیاورده اند نشان داده شده است.
نکبت و بدبختی
بالا و پایین بردن هر روزه دلار توسط بانک مرکزی انهم در رقمهای بالا بدون انکه اتفاقی در اقتصاد افتاده باشد نشان از سردرگمی در تصمیم گیریهاست
پاسخ ها
ناشناس
| United States of America |
۰۵:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۴
یا نشان از نوسان گیری دولتیها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۲۳ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
تمام مشکلات اقتصادی از زمانی شروع شد که سود بانکی رو به بهانه افزایش تولید کم کردن و مردم پولاشونو از بانک در اورد رفتن سراغ مسکن و خودرو طلا و دلار.
نقشه راه جدید برای ورود به قرن جدید: پراید 200 ملیون تومن!!!
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۲:۴۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۳
پراید همین سال دیگه 200 میلیون تومنه و تا قرن دیگه صبر نمی کنه
خدایا
خداوندا
بارالهی

چرا اینهمه دانشمند و اقتصاددان و ....... به ملت ایران عطا فرمودی ؟؟؟؟!!!!!!!!!
سقوط بورس حتمی است
گرانی مجدد طلا ، کالاهای اساسی و خودرو را بزودی تجربه خواهیم کرد
به این دولت فخیمه باید گفت ما را به خیر تو امیدی نیست شر مرسان از الان فاتحه راهی اقتصادی که این دولت بخواهد ترسیم کند خوانده است .
باید جمع کرد رفت از این کشور
نه تنها اوضاع اقتصادی بلکه از خیلی از جنبه ها وضعیت داغونه
واقعا هر کی امکانش رو داشته باشه و نره به خودش و نزدیکانش مدیونه
ما یکبار این دو آقا، روحانی و واعظی را ندیدیم که از خنده ریسه نرفته باشند. این اقایان اگر از حال و روز مردم کمترین اطلاعی داشتند و حداقل اعتنایی می کردند، دست کم این بی خیالی و خوش خیالی خودشان را جلو دوربین ها نمایش نمی دادند. می گویند شاپور دوم ساسانی در حدود 1670 سال پیش، هنگام جنگ های ویرانگر ایران و روم، به نشانه همدردی با ملت مصیبت دیده اش، روی گلیم پاره می نشست و نان خشک می خورد، اما اکنون، در قرن بیست و یکم، که همه دنیا عوض شده است،مسئولان مدام از پیروزی و کامیابی و طرح های فلان و بیسار حرف می زنند.
حسین راغفر: مردم بازنده‌ هیجانی هستند که دولت در بازار سهام ایجاد کرد
استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا: با رشد بورس در چند ماه اخیر طبیعی است که سقوط هم داشته باشد اما نکته مهم این است که این بورس هیچ تناسبی با عملکرد اقتصاد ایران نداشته و برحسب شاخص‌ها و تحلیل اقتصادی تنها می‌توان گفت نوعی انگیزه در انتظارات مردم سبب شده است که هجوم به بازار بورس رخ دهد که بخشی از این از طریق تشویق یا حتی تاکید بر شرکت‌های حقوقی بخش عمومی و دولتی بوده که وارد بازار سهام کرده‌اند.
همزمان تبلیغات گسترده‌ای صورت گرفته که چشم‌انداز درخشانی در مقابل چشم مردمان عادی‌ای ‌گشوده که هیچ دانشی از کارکردهای بازار سهام ندارند و برای مدت چند ماه افزایش قیمت سهام‌ها را مشاهده کرده‌اند و باعث شده گروه بزرگی وارد بازار سهام شوند.
اشکال مساله هم بیش از هر چیزی، حالا که با سقوط روبه‌رو شده و این سقوط هم خیلی غیرمنطقی نیست و حداقل سقوطی بوده که انتظارش را داشته‌ایم، این است که هنوز هم کماکان دولت تلاش می‌کند مانع از سقوط بیشتر شود.
درحالی که اگر به رفتارهای عمومی واگذار شود، انتظارات این است که سقوط در قیمت‌ها را کماکان شاهد باشیم؛ سقوطی که به نظر می‌رسد قطعا ادامه خواهد داشت .
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۴
هروقت یه اقتصاددان دیدید با درنظرگرفتن شرایط واقعی کشور راه حل داد بهش گوش بدیدونظریاتش رو منتشر کنید
چرا از گشايش در خودرو سازي يا خانه سازي صحبتي نميشه
متاسفانه به جز دروغ و وعده و وعید برای گذران روز هیچ کار دیگه ای بلد نیست
عکس خودش گویای همه چیز است. خندیدن به ریش مردم
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
خم به ابرو نیاوردن
دولت ما هست دیگه
حرف های پوپولیستی در قالب واژهای روشنفکر مابانه!
شما را بخدا بس کنید، معیشت مان را در طول این هفت سال و اندی به فنا داده اید لااقل با شعورمان بازی نکنیدو بگذارید لا اقل به داشتن این اندک باقیمانده دلخوش باشیم، شما را به دست های بریده قمربنی هاشم اینی ماهها اخر هیچ کاری نکنید، هیچ حرفی نزنید و با خند های به زعم خودتان ملیح به نظر ما تلخند های عذاب اور این چنین بر زخم های ناسوری که بر جگرمان زده اید نمک نپاشید، فقط گوشه ایی بنشینید و حقوق نجومی تان را بگیرید، مملکت بدون شما و فرضیه های دهن پر کن تان خیلی بهتر پیش خواهد رفت یا لا اقل اوضاع از این اسف بار تر تخوهد شد
دولت گفتار وخنده درمانی
وقتی از پیش میگن دولت باید ۸ سالشو تموم کنه و مجلس هم احترام میزاره سکوت میکنه بیش از این چه انتظاری داریم
بازی با کلمات
خوب مردمو به بازی گرفته
چنین شعری است مرا به خیر تو امید نیست شر مرسان با نگاه به سالهای گذشته وعملکرد این دولت و آسیبهای جدی که به اقتصاد وساختارهای اجتماعی وسیاسی خورده فقط همگان باید دعا کنیم که هرچه سریعتر وقت این دولت تمام شود که وضع ما نه باخلق واژگان ونه با وعدهای انجام نشده دراندک مدت باقیمانده از این دولت رفع ورجوع نخواهد شد وعکس چاپ شده تیتر بالا گویای آن است که زیاد هم به این آقایان بد نگذشته وشاید هم از وضعیت مردم اطلاعی ندارند که از ته دل چنین می خندند ولی اگر اطلاع داشتند ومی دیدند که کشور را به چه مصیبتی دچار شده واینها مسئول وضعیت موجود هستند باید زار زار گریه میکردند وخنده دار است همکاران رئیس جمهور از کدام نقشه راه حرف میزنند
گالیور نقشه رو رد کن بیاد
دوستان چرا انقدر ناراحتید
همچی تقصیر رییس جمهور بود
با اومدن رییس جمهور بعدی کل مشکلات حل میشه
اگه نشد هر 8 سال همین جمله رو تکرار کنید
پاسخ ها
ناشناس
| Canada |
۲۳:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۳
این دولت خیلی داغوووووون بود
مردم زیر بار فشار اقتصادی له شدن ، اونوقت رئیس جمهور - رئیس بانک مرکزی و رئیس دفتر رئیس از اوج خنده ریسه میروند !
نیمه راهیم، به عقب بر نمیگردیم با روحانی تا ۱۴۰۰
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
دنده عقب بر نمی گردیم.
هیچ کاری نمیکنید لاقل سربازی رو‌بردارین الان با این گرونیا ما چجوری با ماهی چهارصد تومن بیست و‌یک‌ماه خرج‌ زن و زندگی‌بدیم؟؟؟ نمیفهمم واقعا چی‌میخواین از جون ما؟؟
یه قرن دیگه صبر کنیم درست میشه همه چیز
چرا اینا همش دارن میخندن؟ به چی میخندن؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
بر اشک دیده من و خون دل شما می خندند.
برچسب منتخب
# اسرائیل # حمله ایران به اسرائیل # کنکور # حماس # تعطیلی پنجشنبه ها # توماج صالحی