کلیات
خودکشی از جمله ده علت اصلی مرگ در کشورهای مختلف جهان است و سالانه بیش از یک میلیون نفر در سال خودکشی میکنند.
آمار خودکشی در ایران هر چند در مقایسه با کشورهای دیگر پائینتر است، اما بررسی انجام گرفته در کشور نشان میدهد که در سالهای ۷۶-۶۵ حدود ۶ برابر افزایش داشته است این میزان بدون درنظر گرفتن میزان رشد جمعیت طی این سالهای اخیر میباشد.
طبق آمارهای منتشر شده تعداد تقریبی افرادی که در ایران خودکشی میکنند سالانه حدود ۵۰۰۰ نفر میباشد، علاوه بر آن تعدادی از افراد در مناطق مختلف کشور خودکشی میکنند ولی در آمار کلی سالانه جای ندارند. از آنجا که هر فردی که خودکشی میکند عضوی از یک خانوار ایرانی ۶ نفره نفر باشد حداقل ۳۰۰۰۰ نفر از مردم کشور ما بنوعی با مشکل خودکشی و پیامدهای روانی و اجتماعی آن در گیرند.
پیشگیری از خودکشی همیشه بعنوان یک مشکل بهداشتی مطرح بوده و همواره مورد توجه معاونت سلامت وزارت بهداشت بوده است. بطوریکه در حال حا ضر طرحهایی تحت عنوان «پیشگیری از خودکشی با درمان افسردگی» و «تدوین برنامه پیشگیری از خودکشی قابل ادغام در PHC» در سالهای ۸۷-۸۶ در دست انجام بوده با این هدف که بتوان با برنامه ریزی کشوری در کاهش پیشگیری از خودکشی راهکارهای لازم را ارایه نمود. براساس آمارهای منتشر شده، میزان خودکشی ۳/۱ درصد در ۱۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۶۳ و ۴/۶ جمعیت در سال ۱۳۸۴ رسیده است. خودکشی در مردان ۶/۷ در ۱۰۰ هزار نفر نهمین علت مرگ و میر و در زنان ۵/۱ در صد هزار نفر دهمین علت مرگ و میر بوده است.
نکات کلیدی راجع به خودکشی درجهان
• هر ۴۰ ثانیه یک نفر در سراسر دنیا جان خود را در اثر خودکشی از دست میدهند.
• هر ۳ ثانیه یک نفر اقدام به خودکشی میکند.
• خودکشی جزء ۳ علت اصلی مرگ افراد ۳۵-۱۵ سال است.
• هر خودکشی حداقل برای ۶ نفر دیگر تأثیر بدی دارد.
• تأثیرات روانشناختی، اجتماعی، و اقتصادی خودکشی بر خانواده و جامعه غیرقابل اندازهگیری است.
تعریف خودکشی
خودکشی به معنای خاتمه زندگی به دست خودفرد است. اگر کسی دست به خودکشی بزند، ولی زنده بماند به این رفتار اقدام به خودکشی میگوییم.
پدیده افکار خودکشی در بسیاری از اقشار مردم از جمله (جوانان، مردان، زنان و افراد مسن) دیده میشود. که عدم پیشگیری از آن میتواند اقدام به خودکشی را بهمراه داشته باشد.
خودکشی یک مشکل پیچیده است که علل یا دلایل متعددی دارد خودکشی در نتیجه تعامل عوامل متعدد زیست شناختی، ژنتیک، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، و محیطی بوجود میآید.
توضیح این موضوع که چرا برخی افراد تصمیم به خوکشی میگیرند در حالی که برخی دیگر در شرایط یکسان یا حتی بدتر از آن چنین کاری نمیکنند مشکل است. با این حال بیشتر خودکشیها قابل پیشگیری هستند.
خودکشی در حال حاضر یک مشکل بزرگ بهداشت عمومی درتمام کشورهاست. تقویت کارکنان بهداشتی برای شناسایی، ارزیابی، مدیریت و ارجاع بیمار مستعد خودکشی در جامعه قدم مهمی در پیشگیری از خودکشی است.
مطالعات در کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه بیانگر دو موضوع زیر میباشد:
۱- تعداد زیادی از افرادی که خودکشی میکنند دچاریک اختلال قابل تشخیص روانپزشکی هستند.
۲- خودکشی و رفتارهای خودکشی در بیماران روانپزشکی بیشتر است.
اختلالات روانپزشکی از نظر خطر خودکشی به ترتیب عبارتند از:
• افسردگی (تمام انواع)؛
• اختلالات شخصیت (ضد اجتماعی، مرزی، صفات تکانشگری، پرخاشگری، و تغییرات خلقی)؛
• سوءمصرف مواد و الکل؛
• اسکیزوفرنیا؛
• اختلالات روانپزشکی ناشی از علل عضوی؛
• سایر بیماریهای روانپزشکی.
بیشتر کسانی که در کشورهای پیشرفته خودکشی میکنند دچار یک اختلال روانپزشکی هستند؛ که بیشتر آنها حتی در کشورهای پیشرفته به کارکنان بهداشتی مراجعه نمیکنندبه این ترتیب نقش پرسنل بهداشتی حیاتی است.
افسردگی
افسردگی یکی از شایعترین تشخیصها در
خودکشی است. هرکسی ممکن است احساس افسردگی، ناراحتی، تنهایی، عدم ثبات خلق در زمانهای مختلف داشته باشد و لی اغلب این احساسات گذرا هستند. با این حال وقتی این احساسات مداوم باشند و زندگی طبیعی شخص را مختل کنند دیگر احساس افسردگی نیست بلکه نشان دهنده اختلال افسردگی است.
برخی علائم شایع افسردگی عبارتند از:
• احساس غمگینی بیشتر وقتها و تقریباٌ هرروز؛
• کاهش علائق در فعالیتهای روزمره؛
• کاهش وزن؛
• احساس خستگی و ضعف دربیشتر مواقع روز؛
• احساس بی ارزشی، گناه و نا امیدی؛
• تحریکپذیری و بیقراری؛
• مشکل در تمرکز و تصمیمگیری؛
• افکار مرگ و خودکشی.
بیماریهای جسمی و خودکشی
برخی از بیماریهای جسمی که با افزایش میزان خودکشی همراه هستند عبارتند از:
بیماریهای مغز و اعصاب
صرع
افزایش تکانشگری، پرخاشگری، ناتوانی مزمن اغلب در بیماران مبتلا به صرع دیده میشود که به نظر میرسد دلایلی برای افزایش رفتارهای خودکشی باشند.
آسیبهای نخاعی، ضربه مغزی و سکته مغزی
هرچه آسیب شدیدترباشد خطر خودکشی بیشتر است.
سرطان
شواهدی دردست است که بیماریهای صعب العلاج مانند سرطان با افزایش میزان خودکشی مرتبط هستند. خطر خودکشی دربیماران صعب العلاج (سرطان) در گروههای زیر بیشتر است:
• جنس مرد؛
• بلافاصله پس از تشخیص (طی ۵ سال اول)؛
• وقتی بیمار تحت شیمی درمانی قرار دارد.
ایدز
ننگ بیماری، پیشآگهی بد، و طبیعت بیماری خطرخودکشی را در افراد مبتلا افزایش میدهد.
در زمان تشخیص وقتی که شخص، مشاوره پس از آزمایش را انجام نداده است خطر خودکشی بیشتر است.
بیماریهای مزمن
بیماریهای جسمی زیر با افزایش خطر خودکشی مرتبط هستند:
• دیابت؛
• مولتیپل اسکلروزیس (MS)؛
• بیماریهای مزمن کلیوی و کبدی؛
• بیماریهای استخوان و مفاصل با درد مزمن؛
• بیماریهای قلبی عروقی و عصبی عروقی؛
• بیماریهای جنسی.
کسانی که معلولیتی مانند اشکال در بینایی، شنوایی یا راه رفتن دارند نیز در معرض خطر خودکشی هستند
وضعیت ذهنی بیمار با افکار خودکشی
افراد مستعد خودکشی معمولاً دارای یکی از خصوصیات زیر هستند:
۱. تردید و دودلی:
بیشتر افراد احساسات درهمی درباره خودکشی دارند، تمایل به زندگی و مرگ ایجاد یک درگیری ذهنی میکند به این صورت که شخص میخواهد از یکطرف از رنج زنده ماندن رهایی یابد و از طرف دیگرتمایل درونی برای ادامه زندگی دارد. بسیاری از بیماران مستعد خودکشی واقعاً نمیخواهند بمیرند. آنها فقط از زندگیشان ناراضی هستند. اگرحمایت کافی داشته باشند و تمایل آنها برای زندگی افزایش یابد خطر خودکشی کمتر میشود.
۲. تکانشگری:
خودکشی همچنین میتواند یک عمل تکانهای باشد. مانند بسیاری از تکانهها میتواند موقتی باشد وبرای چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد. خودکشی معمولاً با وقایع روزمره زندگی میتواند برانگیخته شود. پرسنل بهداشتی با خنثی کردن این بحرانها و کش دادن زمان میتوانند تمایل به خودکشی را کمتر کنند.
۳. انعطاف ناپذیری:
افراد مستعد خودکشی محدودیت افکار، احساسات و اعمال دارند آنها محدود است. آنها دائماً درباره خودکشی فکر میکنند و قادر نیستند راه دیگری برای حل مشکل خود پیدا کنند. آنها به شدت در فکر هستند.
بسیاری از بیماران مستعد خودکشی افکار و تمایلاتشان را با دیگران مطرح میکنند. آنها اغلب نشانههایی درباره تمایل به مرگ و احساس بیفایدگی و ... بروز میدهند. تمام این اظهارات نباید نادیده گرفته شوند.
مسئله هرچه میخواهد باشد، به نظر میرسد افکار و احساسات شخص مستعد به خودکشی در تمام دنیا یکسان باشد.
نحوه برخورد با بیمار مستعد خودکشی
وقتی که افراد میگویند "من از زندگی خستهام" یا "دیگر چیزی در زندگی وجود ندارد"، اغلب به آنها توجهی نمیشود یا برای آنها افراد دیگری با شرایط سختتر مثال زده میشوند.
اولین تماس با فرد مستعد خودکشی بسیار مهم است. اغلب تماسها در کلینیکهای شلوغ، خانه یا محلهای عمومی رخ میدهد که در این محلها داشتن یک گفتگوی خصوصی ممکن است مشکل باشد.
۱. قدم اول یافتن مکان مناسبی است که در آن گفتگویی آرام و به طور خصوصی بتواندانجام شود.
۲. قدم بعد اختصاص دادن زمان کافی است. بیماران مستعد خودکشی برای کاهش دردهای درونی خود نیاز به زمان بیشتری دارند و با دادن فرصت بیشتر به آنها باید از نظر ذهنی آماده شوند.
۳. مهمترین کار گوش دادن موثر به آنها است. گوش دادن موثر قدم مهمی در کاهش دادن نا امیدی آنهاست.
هدف، پرکردن فاصلهای است که در اثر نا امیدی ایجاد شده و امید دادن به شخص است که شرایط او میتواند به نحو بهتری تغییر کند.
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، خودکشی تقریباً نیمی از مرگ و میرهای خشونتآمیز در جهان را تشکیل میدهد و در ۴۵ سال گذشته، میزان خودکشی در سراسر جهان ۶۰ درصد افزایش یافته است، این درحالیست که خودکشی اکنون بین سه عامل اصلی مرگ و میر در بین افراد ۱۵-۴۴ ساله (زن و مرد) قرار دارد.
کد خبر: ۱۰۰۱۵۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۹
خودکشی دختر ۱۹ ساله در همسایگی روستای رومینا اشرفی در تالش؛ نگین ارشادی دختر ۱۹ ساله چوبری (بخش حویق تالش) شب گذشته به علت اختلافات خانوادگی دست به حلق آویز کردن خود زد.
کد خبر: ۱۰۰۰۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
به گزارش منابع خبری در بامداد شنبه، در جریان تیراندازی در خانه ای در نزدیکی شهر تورنتو کانادا پنج عضو یک خانواده کشته شدند.
کد خبر: ۱۰۰۰۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۵
دادستانهای رومانی تایید کردند که قاضی منصوری در هتلی در بخارست خودکشی کرده بود.
کد خبر: ۱۰۰۰۵۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۴
حدود ساعت ۱:۳۰ بامداد امروز (۱۲ شهریور ۹۹) خبری مبنی بر خودکشی یک پزشک در یک منزل در حوالی میدان ونک به پلیس ۱۱۰ واصل شد.
کد خبر: ۱۰۰۰۲۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۲
دختر آبادانی که در سناریوی هولناکی با کلت کمری به سر خودش شلیک کرده بود زنده ماند و به بیمارستان منتقل شد.
کد خبر: ۹۹۸۸۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۴
کد خبر: ۹۹۸۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۱
پسر ۱۹ ساله که همه تلاشش را کرده بود در کنکور ریاضی موفق شود، وقتی آزمون را خراب کرد تصمیم گرفت به زندگیاش پایان بدهد.
کد خبر: ۹۹۸۲۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۱
کد خبر: ۹۹۷۲۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
کد خبر: ۹۹۷۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
سرکلانتر هفتم پلیس پیشگیری، از نجات مرد ۳۵ ساله ای خبر داد که قصد خودکشی داشت
کد خبر: ۹۹۷۱۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
کد خبر: ۹۹۷۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
حضور به موقع پلیس راهور تهران و مهارت وی در مدیریت بحرانها مرد ۳۷ ساله را از خودکشی نجات داد.
کد خبر: ۹۹۴۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۱
مرکز رسانه قوه قضاییه خبر خودکشی سه زندانی در زندان قرچک را تکذیب کرد.
کد خبر: ۹۹۳۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۹
رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز از انصراف از خودکشی یک زن با مشاوره آتشنشانان خبر داد.
کد خبر: ۹۹۲۰۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱
مادر یکی از قربانیان میگوید: عسل حدود ساعت ١١ از خانه خارج شد، هرچه با موبایلش تماس گرفتم، جواب نداد، به چند نفر از دوستانش زنگ زدم، آنها هم از او خبری نداشتند تا اینکه از طریق یکی از کانالهای خبری اردبیل متوجه شدم دختر جوانی در شورابیل خودکشی کرده است.
کد خبر: ۹۹۱۴۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۹
ساعت ۱۸ عصر دوم مرداد ماه سال ۹۷ به ماموران کلانتری ۱۳۶ فرجام خبر رسید جنازه یک زن و مرد جوان در خودرو زانتیا سفید در حوالی باغ پرندگان لویزان پیدا شده است.
کد خبر: ۹۸۹۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۷
زنی که با آتشزدن خانه میخواست خودکشی کند، با سرعت عمل به موقع آتشنشانان و انجام اقدامات احیا (CPR)، نجات داده شد.
کد خبر: ۹۸۸۲۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۴
این کار رسما از جانتان سیر شدهاید، راههای زیادی برای خودکشی هست، اما بی خیال این یک راه شوید. راهی که نه تنها سلامت خودتان، بلکه جان دیگران را هم به خطر میاندازد!
کد خبر: ۹۸۷۶۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز از نجات دو زن که قصد خودکشی در رودخانه کارون داشتند، خبر داد.
کد خبر: ۹۸۷۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰