کلیات

کولبر اصطلاحی است که توسط مردم محلی مناطق کردنشین به افرادی گفته می‌شوند که برای کسب درآمد زندگی خود به حمل اجناسی بین دو طرف خط مرزی مبادرت می‌ورزند. کولبران بیشتر در استان‌های آذربایجان غربی،  کردستان،  کرمانشاه و سیستان و بلوچستان مشغول به کار هستند. کولبران به خاطر بیکاری و از روی ناچاری و در قبال دستمزد ناچیز اقدام به عبور غیر قانونی از مرز و حمل و ورود کالای غیر قانونی خارجی می‌کنند.

کولبری در قانون

کالای مورد نظر که بدون پرداخت عوارض طبق تعریف قانون قاچاق محسوب می‌شود. بر روی پشت کولبران یا از طریق حمل با حیوان بارکش از مناطق صعب العبور مرزی به داخل شهر‌ها و روستا‌های مرزی انتقال داده می‌شود. بیشتر این اجناس تلویزیون، کولر، بخاری، سیگار، لاستیک خوردرو، پوشاک و منسوجات است. کولبری در استان‌های مرزی بیشتر رواج دارد و جزو یکی از خطرناکترین کار‌ها در ایران محسوب می‌شود.

سن افراد کولبر

 کولبران را هم جوانان و هم افراد میانسال تشکیل می‌دهند که فقط برای امرار معاش روزانه خود روی به این شغل خطرناک آورده‌اند. بازه سنی این کارگران مرزی بین ۱۳ الی ۶۰ سال می‌باشد. شمار زیادی از کارگران کولبر جان خود را در مرز‌های ایران از دست داده‌اند.

اقتصاد استان‌های مرزی

مقایسه شاخص‌های توسعه اقتصادی شهر‌های مرزی با دیگر مناطق کشور، از وجود نابرابری در امر سرمایه‌گذاری و توجه دولت به این مناطق حکایت دارد. برای مثال استان‌های مرزی در شاخص‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در رده‌های آخر استان‌های کشور قرار دارد به عنوان یک شاخص کلیدی می‌توان به درآمد سرانه اشاره کرد، که به عنوان مثال بر اساس نتایج حساب‌های منطقه‌ای سال ۱۳۸۵ میزان درآمد سرانه استان کردستان برابر ۱۵٬۷۰۰٬۰۰۰ ریال (یک میلیون و پانصد و هفتاد هزار تومان) در سال بوده، در حالی که میانگین کشوری آن حدود ۳۸٬۸۰۰٫۰۰۰ ریال (سه میلیون و سیصد و هشتاد هزار تومان) است بر این اساس درآمد سرانه استان تنها حدود ۴/۴۶ درصد درآمد سرانه میانگین کشوری است و از حیث این شاخص، استان رتبه ۲۹ را در کل کشور به خود اختصاص داده‌است از طرف دیگر سهم استان کردستان از کل تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۱۳۸۵ تنها حدود۹۵/۰ درصد یعنی کمتر از یک درصد بوده‌است، و از این لحاظ حائز رتبه ۲۳ در کل کشور است. به عنوان مثال بر اساس آمارها،  استان کردستان در پایان سال ۱۳۸۸ حدود ۲۷ درصد از راه‌های اصلی و فرعی و روستایی برخوردار بوده‌است که میانگین کشوری از نظر برخورداری از این لحاظ، برابر ۵۶ درصد بوده، که از این حیث استان کردستان رتبه ۲۰ را در کل کشور به خود اختصاص داده‌است.

یخ زدن و گرفتارشدن چندین کولبر در ارتفاعات تتە شهرستان مریوان

بر اساس اخبار واصله(۲۶ آذرماه۱۳۹۸ ) تعدادی از کولبران در‌منطقه تته اورامانات استان کردستان مفقود شدند. ۲ نفر از کولبرهای گمشده در ارتفاعات تته دو برادر اهل روستای نی در ۵ کیلومتری مریوان به نام های آ.خ و ف.خ بودند که متاسفانه  بر اثر سرما و برودت هوا جان خود را از دست دادند.

• در مورد منطقه اورامان در ویکی تابناک بیشتر بخوانید