بازدید 10744
۵

ایرانت؛ قلمرو ایران در اینترنت

دکتر رسول جلیلی*
کد خبر: ۹۴۷۲۰۸
تاریخ انتشار: ۰۷ دی ۱۳۹۸ - ۱۶:۵۵ 28 December 2019
سلام خدمت همه هم نِتیان، شهروندان ایرانت، منظورم سلام خدمت همه هم‌وطنان سرزمین ایران در فضای مجازی است که آن را ایرانت می‌نامیم.

از نیمه دوم دهه ۸۰ شمسی پدیده «شبکه کامپیوتری سراسری» توسط مسئولین و کارشناسان در کشور مطرح شد و در آن زمان عنوان «اینترنت ملی» بر آن نهاده شد. استفاده از دو کلمه اینترنت و ملی حساسیت‌های گسترده‌ای را در بین کارشناسان و نخبگان بر انگیخت چرا که اینترنت یک واژه ثبت شده جهانی برای شبکه بین المللی موجود آن زمان و حال بوده و هست و واژه «ملی» هم ناگهان بدون تبیین موضوع و ارائه یک مدل مفهومی و معماری و مستند توضیحی شگفت انگیز بود و هضم آن برای نخبگانی که نگران سوختن کلمه «ملی» بودند، حساسیت برانگیز بود.

بنده در آن زمان به عنوان یک عضو هیات علمی این رشته، کارشناس و عضو شورای عالی فناوری اطلاعات، عبارت «اینترانت ملی» را می‌پسندیدم و اصرار به جایگزینی عبارتی داشتم. بالاخره اقدامات محدود اجرایی برای تحقق آنچه به آن اینترنت ملی گفته شد به عمل آمد و گفتمان موضوع با تعویض مسئول وقت رو به افول نهاد.

در اسفند ماه ۱۳۹۰ با تاسیس شورای عالی فضای مجازی واژه بسیار مناسب و درست «شبکه ملی اطلاعات» در حکم تاسیس شورای عالی مطرح و در دهه جاری به عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی مورد وثوق و وفاق مسئولین و کارشناسان و نخبگان با سلایق مختلف قرار دارد.

اخبار، تحلیل ها، و نظرات متفاوت و متکثری در خصوص چیستی، فلسفه، معماری، طراحی، پیاده سازی، عملکرد، و ارزیابی شبکه ملی اطلاعات در رسانه ها، همایش‌ها و سخنرانی‌ها و فضای مجازی طرح شده است. تا کنون چهار وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، چهار رئیس سازمان فناوری اطلاعات و چند مجری شبکه ملی اطلاعات منسوب وزیر، این پروژه بزرگ ملی را دست به دست نموده و هزاران میلیارد تومان بودجه سالیانه کشور و اعتبار اپراتور‌ها را در توسعه این شبکه که در حقیقت توسعه دسترسی مردم در شهر و روستا در اقصی نقاط کشور از طریق فیبر نوری، سیم مسی، بی سیم، و تلفن همراه است هزینه نموده اند، ولی در خصوص میزان تحقق واقعی شبکه ملی اطلاعات اختلاف‌نظر وجود دارد. در هر صورت، وفاق روی فلسفه وجودی و ضرورت شبکه ملی اطلاعات یک نعمت و تلاش مجریان قابل تقدیر و امید به تحقق صد درصدی این شبکه در آینده‌ای نزدیک افتخار همگی ماست.

در یک سال اخیر، از برخی تریبون‌ها عبارت «اینترنت ملی» به کار رفته است که فکر کنم اشتباه سهوی باشد، ولی بهانه‌ای شد که بررسی کنیم چرا عبارات «اینترنت» و «شبکه ملی اطلاعات» در هم تلفیق شده و عبارتی نادقیق تولید و بیان می‌شود. از طرفی اینترنت اطلاق به یک شبکه جهانی است که مالک اصلی آن آمریکایی هستند و «شبکه ملی اطلاعات» اطلاق به یک شبکه در یک کشور است که مثلاً در کشور آمریکا، شبکه ملی اطلاعات همان اینترنت است. در هر کشور نیز توسعه محلی اینترنت به یک هم بندی شبکه‌ای منجر می‌شود که می‌توان آن را شبکه ملی اطلاعات آن کشور نامید.

برای رفع این ابهام ذاتی در ارجاع، پیشنهاد نام و عنوان «ایران‌نت (ایرانت)» را مطرح می‌کنیم. استفاده از عبارت ایرانت، یعنی شبکه ملی اطلاعات ایران، باعث می‌شود دقیق تر، کوتاه تر، و اختصاصی‌تر (در مقابل شبکه دیگر کشورها) بیان کنیم که همه الزامات شبکه ملی اطلاعات در ایرانت رعایت می‌شود. به عبارتی دیگر، ایرانت نام دیگری بر شبکه ملی اطلاعات است.

از نظر بنده کاربرد واژه ایرانت و رواج آن می‌تواند به گسترش فرهنگ و گفتمان شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی کشور کمک شایان توجهی نماید.

ایرانت را چنین توصیف می‌کنیم:

۱. ایرانت شبکه‌ای است در گستره جغرافیایی ایران که مبتنی بر پروتکل‌های استاندارد جهانی، ارتباطات و خدمات ارتباطی درون شبکه‌ای و برون شبکه‌ای را با دسترسی نزدیک به صد درصد (بیشتر از۹۹/۹۹۹۹ درصد) فراهم می‌نماید.

۲. ایرانت در طول اینترنت است و نه در عرض آن. در طول بودن به معنای در امتداد بودن و متفاوت نبودن. ایرانت اتصال به اینترنت و ارائه خدمات ارتباطی و محتوایی اینترنت را فراهم می‌نماید، ولی برای دسترسی به خدمات داخلی خود، متوقف اینترنت نخواهد بود.

۳. ایرانت شبکه‌ای است که بسیار پهن باند است و مرتباً در حال توسعه و تطابق با نسل‌های ارتباطی روز دنیا. عنقریب مقدمات ارتقاء به ۵G را تجربه خواهد نمود و در دهه بعدی همگان مشترک نسل پنجم ارتباطی.

۴. ایرانت بسیار ارزان است در مبادله ترافیک داخلی؛ آنقدر ارزان است که در بسیاری از خدمات محتوایی در حد رایگان. در مبادله ترافیک بین المللی تابع نرخ دلار و یورو و یوان و دینار است. در انبارش و رایانش و میزبانی نرخ رقابتی با دیگر کشور‌ها را خواهد داشت به گونه‌ای که انگیزه کافی برای میزبانی داخل کشور فراهم خواهد بود.

۵. در ایرانت، به تولیدکنندگان پهنای باند، یعنی کسانی که محتوای تولید شده خود را در معرض استفاده مشتریان داخلی و خارجی قرار می‌دهند، اجرت پرداخت خواهد شد. این در استمرار ارزان نمودن پهنای باند داخلی تولیدکنندگان محتوا (در حال حاضر) به تحقق خواهد پیوست.

۶. در ایرانت حریم خصوصی مورد احترام همه ارکان از سطح حکمرانی تا سطح فراهم آورندگان خدمات و دیگر کاربران است و به موازات احراز هویت در ارائه خدمات یک اصل موضوعه است به گونه‌ای که امنیت و حس امنیت در مبادلات مالی، اداری، و شخصی در آستانه صددرصدی فراهم گردد.

۷. ایرانت فراهم آورنده زیرساخت اشتغال روزافزون در فضای مجازی و همچنین تسری فعالیت‌های فضای واقعی به فضای مجازی و ممزوج شدن اشتغالات این دو فضاست. بدون ایرانت هر روز شاهد واردات خدمات و محصولات خارجی و کاهش سطح اشتغال در این حوزه خواهیم بود.

۸. ایرانت باید بتواند تا حد ممکن نیاز‌های شهروندان مجازی (یا بگوییم نت وندان) خود را در داخل خود تامین کند.

۹. ایرانت باید دسترسی شهروندان خود به شبکه جهانی را تضمین کند و خود را غیر قابل تحریم کند.

۱۰. ایرانت در کلام آخر، استقلال ما را در استمرار استقلال سیاسی مان را فراهم می‌نماید.

ایرانت را ترویج دهیم، نقد کنیم، گفتمان بسازیم و همگان را به ایجادش ترغیب کنیم چرا که این، یک امر جمع سپارانه است.
 
رسول جلیلی
۱۳۹۸/۱۰/۷
*دانشیار مهندسی کامپیوتر، دانشگاه صنعتی شریف

تور تابستان ۱۴۰۳
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۵
سلام
تشکر از شما بابت ورود به عرصه شفاف سازی و پاسخگویی در مورد شبکه ملی اطلاعات یا ایرانت.
اول شایعه میکنن وبعدتکذیب... و حالا شروع به تفاسیر من دراوردی وبقولی تئوریزه کردن قفس نت داخلی... تا قدم های بعدی... خداکنه زودتر این نت ماهواره ای بیاد راحت شیم.. سانسورچی بزن سانسور کن
رشته مهندسی کامپیوتر و رشته مهندسی فناوری اطلاعات دو رشته متفاوت از هم هستند . اگر بخواهیم تشبیهی داشته باشیم با رشته های گروه پزشکی . همان طور که ما رشته داروسازی داریم که دارو را می سازد در مقابل ما پزشک را داریم که بیماری را تشخیص می دهد و تجویز دارو می کند . باتوجه به این عبارتی که من اظهار کردم اگر بخواهیم دو رشته مهندسی کامپیوتر و مهندسی فناوری اطلاعات را با دورشته دارو سازی و پزشکی مشابهت سازی داشته باشیم ، رشته مهندسی کامپیوتر مانند رشته دارو سازی است که دارو را ایجاد می کند و مهندسی فناوری اطلاعات مانند رشته پزشکی است که مشکلات و عارضه ها را در جامعه و محیطهای کاری تشخیص و تجویز تکنولوژی می کند .
متاسفانه در مقوله اینترنت و فضای مجازی در سالهای اخیر به جای آنکه از مهندسین فناوری اطلاعات که کارشناس در این زمینه هستند درخواست نظر بشود از رشته مهندسی کامپیوتر که تنها دید نرم افزاری و سخت افزاری به مقوله کامپیوتر و شبکه دارند و دید مدیریتی در این زمینه ندارند کسب نظر می شود و این درست نیست . ای کاش اعضای شورای عالی فضای مجازی ما و نیز مسئولین عرصه فناوری اطلاعات در کشور ما از دانش آموختگان مهندسی فناوری اطلاعات انتخاب می شدند تا شاهد نتایج بهتری در زمینه فضای مجازی در کشور بودیم .
البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که برخی که در کشور ما که تحصیلاتی در زمینه اینترنت و فضای مجازی ندارند وارد مقوله های فنی این رشته شده و در این زمینه اعلام نظر می کنند مثلا شاهدیم یک روحانی محترم در زمینه اینترنت ومباحث فنی مربوط به مهندسی فناوری اطلاعات اعلام نظر می کند در حالیکه این روحانی محترم تنها می تواند در این عرصه های فرهنگی مربوط به فضای مجازی اعلام نظر کند و مباحث فنی و اعلام نظر در این زمینه را به مهندسی فناوری اطلاعات واگذار کند . مثلا در همین اینترنت شاهد بودم روحانی عزیزی اعلام نظر کرده بود که دسترسی عموم مردم به سایت گوگل باید قطع شود بدون اینکه تبعات آن را درنظر بگیرد . سایت گوگل امروز میلیاردها انسان و میلیون ها سازمان و شرکت را در سراسر دنیا به هم مرتبط کرده است آیا کشور ما می تواند موتور جستجویی بسازد که بین المللی بوده و بتواند میلیاردها انسان را به هم مرتبط بکند ؟!!!!!!!!!!! ما روزی می توانیم گوگل را از اینترنت کشورمان حذف بکنیم که موتور جستجویی بهتر از گوگل را نه فقط به مردم کشور بلکه به مردم دنیا عرضه بکنیم و نتیجه آن بشود که میلیاردها انسان به هم متصل شوند . آیا می توانیم ؟!!!!!!!!!!!!!!!
هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم
سلام و درود بر بسیجی با اخلاص دکتر جلیلی عزیز که بسیار شیوا منطقی و علمی ایرانت را تشریح کردند
برچسب منتخب
# حمله به کنسولگری ایران در سوریه # جهش تولید با مشارکت مردم # اسرائیل # حمله ایران به اسرائیل
آخرین اخبار