آغاز دوران تشنگی مردم هرمزگان، در مجاورت سواحل خلیج فارس

به گزارش «تابناک»؛ استان هرمزگان که در شمال تنگه هرمز قرار گرفته و محور ترانزیت بسیاری از کالا‌های تجاری ایران است، چند سالی است با بحران شدید آب رو به رو شده و روند رو به تصاعد کاهش منابع آب شرب، شرایط بسیار نگران کننده‌ای را در این استان حاکم کرده است؛ مثل این ادعای مدیران استانی که می‌گویند، منابع آب موجود استان تنها تا پایان آذر می‌تواند پاسخگوی نیاز صد‌ها هزار شهروند هرمزگانی باشد!

گسترش پدیده فرونشست زمین و ایجاد فروچاله‌ها به ویژه در شهرستان میناب استان هرمزگان، افزایش حجم مهاجرت روستا به شهر، خشک شدن نزدیک به ۴۶۵ چاه آب عمیق، خشک شدن ده‌ها چشمه و قنات استان و اتمام منابع آب ذخیره شده در پشت سد‌های اصلی و بزرگ استان مثل استقلال، شمیل و نیان از جمله رخداد‌های نگران کننده‌ای است که در ماه و سال‌های اخیر این استان را تا مرز یک تنش آبی بزرگ کشانده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که نیاز آبی کل استان با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و هفتصد هزار تن، روزانه چیزی حدود ۴ هزار لیتر روزانه است؛ اما میزان تولید آب شرب روزانه این استان در هر روز به زحمت تا ۳ هزار لیتر می‌رسد؛ وضعیتی نگران کننده که با توجه به عدم وقوع بارش‌های قابل ذکر در فصل آبی جاری در هفته‌های آتی بحرانی‌تر نیز خواهد شد.

استان هرمزگان که متوسط بارندگی بلند مدت آن نزدیک به ۲۰۰ میلی متر است و در سال‌های گذشته به واسطه رود‌های جاری در این استان منبع بسیاری از محصولات کشاورزی کشور بود، اکنون با کاهش شدید بارندگی رو به روت و در سال آبی گذشته، تنها شاهد بارش ۶۵ میلیمتر بارش باران بود.

به تازگی یکی از مسئولان محلی استان هرمزگان در گفت وگو با «ایرنا»، ضمن اشاره به بحران آب پیش آمده در این استان هشدار داده بود، منابع آبی این استان تنها تا پایان آذر جوابگوی مصرف مردم خواهد بود.

در همین رابطه پیشتر فریدون همتی، استاندار هرمزگان در نشست شورای حفاظت از منابع آب هرمزگان تأکید کرد: باید شرایط را صادقانه به مردم بگوییم و مرتب نسبت به بحران کم آبی هشدار دهیم. صدا و سیما به جای پخش تصاویر گل و بلبل، تصاویر خشک شده سد‌ها را نشان دهد و همگان را نسبت به جدی بودن بحران آب در استان و کشور حساس کند.

استاندار هرمزگان تصریح کرد: چنانچه تا پایان سال بارندگی نشود، بحران تازه شروع می‌شود که ضرورت دارد با تدابیر لازم همه برای شرایط سخت آمادگی داشته باشیم و طرح‌های ابتکاری ارایه کنیم.

همتی هشدار دارد: کشاورزی شغل بیشتر مردم در روستا‌های هرمزگان است و اگر تمامی آب موجود را جمع آوری و برای مصرف شرب انتقال دهیم، چه کسی باید پاسخگوی معیشت و اشتغال مردم باشد.

نماینده عالی دولت در هرمزگان تأکید کرد: وزارت نیرو باید به تمامی ابعاد بحران آب در این استان توجه کند.

همتی تصریح کرد: با تکمیل طرح‌های در دست انجام تا پایان سال ۹۸ قطعی و سختی‌های تامین آب شرب در استان هرمزگان به طور کامل حل خواهد شد.

جدا از مواردی که به آن اشاره شد و به خوبی شرایط بحرانی استان هرمزگان را به لحاظ تأمین منابع آب شرب نشان می‌دهد، مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان نیز به تازگی در گفت وگو با «ایسنا» موارد قابل تأملی را در مورد بحران آب این استان بر زبان آورد که گویای وضعیت بحرانی حال و آینده سواحل شمالی تنگه هرمز ایران است.

در همین رابطه محمدرضا ایدون، مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان گفت: وضعیت بارندگی در سال آبی گذشته، حاکی از کاهش ۹۵ درصدی بارش‌ها در استان است.

ایدون افزود: بر اساس ایستگاه‌های شاخص، متوسط بارندگی سالانه در استان هرمزگان در دوره ۵۰ ساله منتهی به شهریور ۱۳۹۷ برابر با ۱۸۵.۵۳ میلی‌متر است.

وی ادامه داد: این رقم در سال آبی ۹۷-۹۶ برابر با ۶۴.۷۲ میلی‌متر بوده که نسبت به متوسط درازمدت ۶۵ درصد و نسبت به سال آبی ۹۶-۹۵ حدود ۹۵ درصد کاهش داشته است.

این مقام مسئول با اشاره به کمبود شدید بارش‌های جوی در ماه‌های اخیر اظهار کرد: میزان بارش‌های ثبت‌شده در مهرماه سال آبی جدید (۹۸-۹۷) به ‌طور متوسط حدود ۷ میلی‌متر گزارش ‌شده که بیشترین مقدار در ایستگاه‌های هرنگ با ۴۲ میلی‌متر، فین ۱۳ میلی‌متر، رودان ۱۲.۹، بستک ۱۰.۷ وحاجی‌آباد ۹ میلی‌متر بوده است.

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان عنوان کرد: آمار میزان بارندگی کشور نشان می‌دهد که استان هرمزگان جزو سه استان اول خشک کشور و همچنین کم بارش‌ترین استان‌ها بوده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بیشترین میزان بارندگی‌های استان در بخش‌های غرب وشمال غربی هرمزگان گزارش شده وسایر مناطق استان خصوصا مناطق شرقی و مرکزی استان فاقد بارش‌های مناسب بوده است.

شرایطی که اکنون در استان هرمزگان حاکم است، با توجه به عدم بارش قابل تأمل در روز‌های گذشته سال آبی جاری و نیز عدم پیش بینی روز‌های بارانی در روز‌های آینده، می‌تواند هشدار جدی به مسئولان و متولیان آب کشور باشد که در صورت استمرار بی توجهی به وضعیت بحرانی این استان، باید منتظر ابعاد دیگری از پیامد‌های بحران آب در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز باشند.

این وضعیت غیرقابل قبول و تحمل در یکی از بزرگ ترین و مهم ترین استان های ساحلی کشور در حالی است که مدیران اجرایی کشور، مستمر از تصمیم خود برای عملیاتی کردن پروژه های انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی کشور سخن می گویند و این در حالی است که بر اساس واقعیت های موجود، از بهره برداری صحیح و اصولی از منابع آب خلیج فارس در یک استان ساحلی مثل هرمزگان نیز عاجز هستند.