دعوای تهیه‌کنندگان با پرداخت‌کنندگان دستمزدهای کلان بازیگران: بازار را خراب می‌کنید
شورای عالی تهیه کنندگان سینما مواجهه سختی را با پرداخت دستمزدهای کلان به بازیگران در پیش گرفته، چون آنها اعتقاد دارند اگر قرار باشد روند افزایش دستمزد با این شتاب تداوم داشته باشد، فیلمسازی به جز در ژانر کمدی ناممکن خواهد شد و از این منظر اعتقاد دارند باید صنف تهیه کنندگان مانع از پرداخت سطحی از دستمزدها شود که هزینه تولید فیلم در کل بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تداوم فیلمسازی را با چالش جدی همراه خواهد نمود.
به گزارش «تابناک»؛ پرداخت دستمزدهای میلیاردی در سینمای ایران جنجال آفرین شده است؛ دستمزدهایی که برای آنها متکی بر قانون مالیاتی پرداخت نمی‌شود. از یک سو محمدمهدی حیدریان رئیس سازمان سینمایی در واپسین هفته‌های حضورش در این کرسی، دستور جلوگیری از این پرداخت‌ها را داده و از سویی دیگر کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در راستای عمل به پیشنهاد تابناک، به دنبال طرحی رفته تا برای معافیت مالیاتی اهالی فرهنگ یک سقف معینی در نظر بگیرد و درآمدهای میلیاردی یک شخص در حوزه فرهنگ مشمول معافیت مالیاتی نشود.
با این حال آنچه ملموس‌تر رخ داده و می‌تواند تا حدودی این مشکل را رفع نماید، ورود شورای عالی تهیه‌کنندگان به پرداخت دستمزدهای کلان است. نهاد صنفی تهیه کنندگان به دنبال در نظر گرفتن یک سقف مشخص برای دستمزدهای بازیگران و یا یک فرمول برای تعیین دستمزد است تا برای به خدمت گرفتنِ یک بازار چهره، رقابت شدید بر سر پرداخت دستمزد بیشتر شکل نگیرد و فضا به سمتی نرود که فیلمسازی با بودجه‌های محدود فعال در اقتصاد سینمای ایران به امری ناممکن بدل شود.
غلامرضا موسوی، عضو شورای عالی تهیه کنندگان و از اعضای کمیته یکپارچه سازی و ارتقای نظام تهیه‌کنندگی، منشأ این پول‌ها را خارج از سینما خوانده و با بیان اینکه این مسأله ابتدا از شبکه نمایش خانگی آغاز و بعد به سینما وارد شد، عنوان کرد: «هرچند تعداد چنین تخلفاتی در سینما زیاد نیست و شاید تعداد کسانی که این کار را می کنند از انگشتان یک دست در هر فصل تولید بیشتر نباشد، یکی از دلایلی که دستمزدها بی قاعده بالا و پایین می شود، همین امر است، البته این اتفاق درباره دستمزد چند بازیگر رخ می دهد، نه همه عوامل سینما؛ بین کسانی که ادعا می کنند با کسانی که می توانند همین وجه را دریافت کنند تفاوت وجود دارد برای همین می گویم این افراد در سینما معدود هستند و در شبکه نمایش خانگی بیشترند.»
هرچند به نظر می‌رسد این دستمزدها به گروه خاصی که یا به اعتبار پروژه کمک و یا فروش فیلم را تا حدودی تضمین می‌کنند، پرداخت می‌شود، ماجرا به همین جا ختم می‌شود. افزایش دستمزد بازیگران به شکل تصاعدی، به کارگیری آنها را صرفاً برای شماری از کمدی‌ها با توجیه اقتصادی همراه کرده است. البته برخی از این بازیگران گرانقیمت تاکید دارند در صورتی که یک فیلم مهم به آنها پیشنهاد شود، حاضرند با کسری از دستمزد آثار کمدی و تجاری بازی کنند؛ اما دستمزدها به حدی بالا رفته که اگر چند بازیگر گرانقیمت کسر دستمزدشان را نیز طلب کنند، بسیاری از تهیه کنندگان توان پرداخت مجموعه دستمزدها و گیشه نیز لزوماً توان بازگرداندن این هزینه را در بستر فیلم‌های درام ندارد.
این افزایش دستمزد شماری از بازیگران صرفاً مانع از به خدمت گرفتنِ آنها در شماری از پروژه‌ها نمی‌شود، بلکه دیگر بازیگران نیز به همین نسبت دستمزدهایشان را افزایش داده‌اند و فیلمبرداران و سایر عوامل پشت صحنه نیز دستمزدهای بیشتری طلب می‌کنند. در واقع افزایش دستمزد برخی بازیگران در سینما، یک دومینو را رقم زده که در نهایت، برآوردِ تولید یک فیلم سینماییِ آبرومند را بسیار گران‌تر از قبل ساخته است.
اگر متوسط تولید یک فیلم سینمایی در سال 1396، 1.5 میلیارد تومان بود، این متوسط در سال 1397 به 2 تا 2.5 میلیارد تومان رسیده است. وقتی از این عددها سخن به میان می‌آید، درباره فیلمی سخن می‌گوییم که حداکثر دو یا سه چهره شناخته شده در سینمای ایران دارند و نکته قابل توجه اینکه بر خلاف آثار هالیوودی، بخش قابل توجهی از بودجه صرف پرداخت دستمزد بازیگران می‌شوند. البته در همین شرایط نیز برخی بازیگران برای ماندن در کورس، همکاری با یک کارگردان مهم و برای نقش‌های خاص، عددهای بسیاری کمی را مطالبه و در عین حال تاکید می‌کنند این رقم رسانه‌ای نشود.
در سینمای ایران رو تخته کنیم بهتره. در سال یک فیلم درست و حسابی هم نمیسازند. همان راهکار تابناک که بستن مالیات بر دستمزدها را پیشنهاد کرده بود چاره کار است دست مزد برای یک کار بی معنی وسطح پایین. کلا دست مزد های بالا و بی حساب باید برداشته شود. چه در سینما چه در ورزش یا هر جای دیگر. با این مشکل اقتصادی و دسمزد های خیلی پایین برای قشر مولد وکار گر مشکلات اجتمایی و روانی در جامعه تشدید می شود. کلا هیچ وقت دستمزد های سینمای ایران توجیه اقتصادی نداشته نسبت به فروش فیلم چون بودجه ی اکثر این فیلم ها از پولشویی میاد.