26 آذر ، روز حماسه حمل و نقل
وزیر راه و شهرسازی در یادداشتی به مناسبت 26 اذر ( روز حمل و نقل) تاکید کرد : در تاریخ تحولات صنعت حمل ونقل در کشورمان ، روزها و ایام سرنوشت سازی بوده اند که نقشی تعیین کننده در شکل گیری و انسجام شبکه حمل ونقل کشور داشته و 26 آذر سال 1362 در زمره چنین روزهایی است.
علی نیکزاد افزوده است : 26 آذر هر سال ، یادآور صدور فرمان امام راحل « ره » در سال 1362 در زمینه اعزام کامیونها به بنادر جنوبی برای تخلیه کالاهای وارداتی از مبادی دریایی کشور است.
ایجاد تنگناها و محدودیت ها در نظام ترابری کشور ، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بود.
به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد ، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت می گرفته است و با بروز جنگ ، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاه های اصلی کشور رخ نمود ؛
به ترتیبی که از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان ، خرمشهر ، بندرامام ، بوشهر و بندرعباس ، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حمل ونقل حذف شد و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
از سوی دیگر به علت نیازهای فزاینده ناشی از ضرورتهای جنگ و افزایش جمعیت ، میزان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر افزایش یافته بود و تعداد زیاد کشتی های در انتظار تخلیه در بنادر ، نگرانیهای فراوانی در زمینه بروز بحران ناشی از اتمام ذخیره کالاهای اساسی در شهرها و جبهه های جنگ ، فساد محمولات غذایی کشتیهای در انتظار تخلیه ، تهدید کشتیهای منتظر تخلیه از سوی هواپیماها و توپخانه دشمن و شمول دموراژها (Demurrage به معنی خسارت دیرکرد کشتی) و بیمه های جنگی سنگین و کمرشکن به کشتیهای منتظر ایجاد کرده بود .
برای مقابله با این معضل ، ستادی متشکل از برخی دستگاههای اجرایی ، با مسئولیت وزارت راه و ترابری وقت ، به عنوان یکی از شاخه های ستاد بسیج اقتصادی تشکیل شد و با تدابیری از جمله هماهنگی با دستگاههای ذیربط و نیز تأمین و توزیع لاستیک و قطعات یدکی ، روغن موتور و دیگر خدمات مورد نیاز کامیونداران ، موفقیت هایی در زمینه جلب و جذب آنان به سمت مبادی ورودی حاصل شد ، اما از آنجا که میزان کالاهای وارداتی ، بسیار بیشتر از توان پذیرش و بارگیری ناوگان حمل ونقل در آن مقطع بود، مشکل نوبتهای طولانی برای تخلیه کشتیها کماکان ادامه یافت و درآذر 1362 ، تعداد کشتی های منتظر تخلیه به حدود 100 فروند رسید.
با اوج گرفتن بحران ، گزارش هایی در زمینه وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور در بنادر جنوبی و محدودیت شدید در زمینه حمل ونقل و انتقال آنها به شهرها و مناطق جنگی ، از سوی مقامات وزارت راه و ترابری سابق و وزارت بازرگانی ، به حضرت امام « ره » ارایه شد و رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز در سخنرانی خود در روز 26 آذر 1362 ، با انفاس قدسیه خویش ، ضمن اطمینان دادن به مردم در زمینه وجود مایحتاج عمومی به مقدار مورد نیاز در بنادر جنوب ، کامیونداران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریعتر بنادر فراخواندند.
در پی صدور فرمان تاریخی امام راحل « ره » ، کامیونداران ، رانندگان و مؤسسات و انجمن های صنفی ، آمادگی خود را برای مشارکت در بسیج تخلیه بنادر اعلام کردند و معاونت حمل ونقل وزارت راه و ترابری سابق نیز با ایجاد ستاد تخلیه کالا از مبادی ورودی ، مدیریت مؤثری را در زمینه هماهنگی دستگاهها و نهادهای ذیربط برای برنامه ریزی پهلوگیری کشتیها ، تأمین و بکارگیری تجهیزات و عوامل تخلیه و بارگیری در اسکله ها ، افزایش ساعات کار گمرکات و بنادر و ارایه خدمات مورد نیاز کامیونداران ، به عمل آورد. در نهایت با درایت حضرت امام « ره » و فداکاری ، ایثار و تلاش شبانه روزی دست اندرکاران حمل ونقل ، مشکل تجمع کالاهای وارداتی و نوبتهای طولانی تخلیه کشتیها در بنادر کشور حل شد.
14 سال پس از زمان صدور فرمان امام راحل « ره » ، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری سابق و برای آگاه سازی هر چه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حمل ونقل ، روز 26 آذر ، از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز حمل ونقل شناخته شد. این روز، روز قدردانی از خدمات ارزشمند رانندگان و سایر دست اندرکاران و شاغلان بخش حمل و نقل کشور و فرصتی مناسب برای بازنگری نیازها و مشکلات این بخش است.
ایجاد تنگناها و محدودیت ها در نظام ترابری کشور ، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بود.
به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد ، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت می گرفته است و با بروز جنگ ، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاه های اصلی کشور رخ نمود ؛
به ترتیبی که از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان ، خرمشهر ، بندرامام ، بوشهر و بندرعباس ، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حمل ونقل حذف شد و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
از سوی دیگر به علت نیازهای فزاینده ناشی از ضرورتهای جنگ و افزایش جمعیت ، میزان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر افزایش یافته بود و تعداد زیاد کشتی های در انتظار تخلیه در بنادر ، نگرانیهای فراوانی در زمینه بروز بحران ناشی از اتمام ذخیره کالاهای اساسی در شهرها و جبهه های جنگ ، فساد محمولات غذایی کشتیهای در انتظار تخلیه ، تهدید کشتیهای منتظر تخلیه از سوی هواپیماها و توپخانه دشمن و شمول دموراژها (Demurrage به معنی خسارت دیرکرد کشتی) و بیمه های جنگی سنگین و کمرشکن به کشتیهای منتظر ایجاد کرده بود .
برای مقابله با این معضل ، ستادی متشکل از برخی دستگاههای اجرایی ، با مسئولیت وزارت راه و ترابری وقت ، به عنوان یکی از شاخه های ستاد بسیج اقتصادی تشکیل شد و با تدابیری از جمله هماهنگی با دستگاههای ذیربط و نیز تأمین و توزیع لاستیک و قطعات یدکی ، روغن موتور و دیگر خدمات مورد نیاز کامیونداران ، موفقیت هایی در زمینه جلب و جذب آنان به سمت مبادی ورودی حاصل شد ، اما از آنجا که میزان کالاهای وارداتی ، بسیار بیشتر از توان پذیرش و بارگیری ناوگان حمل ونقل در آن مقطع بود، مشکل نوبتهای طولانی برای تخلیه کشتیها کماکان ادامه یافت و درآذر 1362 ، تعداد کشتی های منتظر تخلیه به حدود 100 فروند رسید.
با اوج گرفتن بحران ، گزارش هایی در زمینه وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور در بنادر جنوبی و محدودیت شدید در زمینه حمل ونقل و انتقال آنها به شهرها و مناطق جنگی ، از سوی مقامات وزارت راه و ترابری سابق و وزارت بازرگانی ، به حضرت امام « ره » ارایه شد و رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز در سخنرانی خود در روز 26 آذر 1362 ، با انفاس قدسیه خویش ، ضمن اطمینان دادن به مردم در زمینه وجود مایحتاج عمومی به مقدار مورد نیاز در بنادر جنوب ، کامیونداران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریعتر بنادر فراخواندند.
در پی صدور فرمان تاریخی امام راحل « ره » ، کامیونداران ، رانندگان و مؤسسات و انجمن های صنفی ، آمادگی خود را برای مشارکت در بسیج تخلیه بنادر اعلام کردند و معاونت حمل ونقل وزارت راه و ترابری سابق نیز با ایجاد ستاد تخلیه کالا از مبادی ورودی ، مدیریت مؤثری را در زمینه هماهنگی دستگاهها و نهادهای ذیربط برای برنامه ریزی پهلوگیری کشتیها ، تأمین و بکارگیری تجهیزات و عوامل تخلیه و بارگیری در اسکله ها ، افزایش ساعات کار گمرکات و بنادر و ارایه خدمات مورد نیاز کامیونداران ، به عمل آورد. در نهایت با درایت حضرت امام « ره » و فداکاری ، ایثار و تلاش شبانه روزی دست اندرکاران حمل ونقل ، مشکل تجمع کالاهای وارداتی و نوبتهای طولانی تخلیه کشتیها در بنادر کشور حل شد.
14 سال پس از زمان صدور فرمان امام راحل « ره » ، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری سابق و برای آگاه سازی هر چه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حمل ونقل ، روز 26 آذر ، از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز حمل ونقل شناخته شد. این روز، روز قدردانی از خدمات ارزشمند رانندگان و سایر دست اندرکاران و شاغلان بخش حمل و نقل کشور و فرصتی مناسب برای بازنگری نیازها و مشکلات این بخش است.
