چالش مجلس و دولت بر سر تثبیت نرخ ارز یا شناورسازی آن برای نرخ دلار در بورس کالا/ منطق مجلس در ابطال سیاست تثبیت نرخ ارز در بورس کالا چیست؟
به گزارش تابناک اقتصادی؛ یکی از موضوعات اصلی در زمینه عدم توسعه زنجیره ارزش، مسئله خام‌فروشی بالا در صنایع کشور است؛ رویکرد توسعه صنعتی کشور در طی دهه هفتاد و هشتاد شمسی، اعطای گسترده مجوز برای صنایع جهت استفاده از انرژی ارزان بوده است.
این رویکرد توسعه صنعتی اگر منوط به توسعه زنجیره ارزش و برای ترغیب سرمایه‌گذار بخش خصوصی به سمت استفاده از انرژی ارزان جهت تکمیل کلیه زنجیره ارزش صنایع در کشور شکل گرفته بود، در حال حاضر ایران به یکی از قطب‌های صنعتی دنیا تبدیل می‌شد، اما متاسفانه دید سیاست‌گذاری تنها مبتنی بر اعطای رانت خوراک و انرژی ارزان بود که متاسفانه نتیجه آن بدون حمایت مشروط، به چیزی تبدیل شد که امروز با آن مواجه هستیم. بیشترین میزان خام‌فروشی و نیمه‌خام‌فروشی را داریم و در نتیجه، صنعت کشور درگیر خام‌فروشی صنعتی و صادرات انرژی مجازی هستیم.
این موضوع سبب شده است که همواره کشور بر سر دو راهی قیمت‌گذاری دستوری قرار گیرد و قیمت‌گذاری دستوری نیز در نهایت منجر به ایجاد نظام چند نرخی در تولید و توزیع محصولات شده است و به همین علت نیز ساختار نظام چندنرخی و قیمت‌گذاری مستمر دستوری که پاشنه آشیل حکمرانی اقتصادی در کشور ما است و سبب شده است که بیشترین میزان یارانه پنهان پرداختی در سال ۲۰۲۲ نصیب ایران شود، از همین محل شکل گرفته است.
موضوعی که اخیرا نیز به جنجالی بزرگ بین دولت و مجلس تبدیل شده است و قالیباف رئیس مجلس با استناد به قانون بودجه ۱۴۰۱، مصوبه هیئت وزیران مبنی بر تثبیت نرخ ارز و تعیین نرخ تسعیر ارز جهت شرکت‌های پالایش نفت و پتروشیمی توسط بانک مرکزی را ابطال کرد.
مصوبه هیئت وزیران به این شرح بود:
در مصوبه هیئت وزیران مصوب اسفند ۱۴۰۱ آمده است که نرخ تسعیر ارز جهت محاسبه نرخ خوراک و عرضه محصولات شرکت‌های بورسی برابر با سامانه نیما و در سال ۱۴۰۲ نیز راسا توسط رئیس بانک مرکزی اعلام خواهد شد که مسئله اصلی، اتفاقی بود که در ابتدای سال ۱۴۰۲ رخ داد. در تاریخ ۱۴ فروردین ماه ۱۴۰۲ نرخ ثابت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به عنوان نرخ خوراک و عرضه محصولات عنوان شد که عملا رانت خوراک موجود را بیشتر می‌کرد.
در حالی دولت اقدام به حذف نرخ شناور و نزدیک به نرخ حواله مرکز مبادله ارز و طلا را حذف کرد که پیش از این، نرخ تسعیر پایه معاملات محصولات پتروشیمی‌ها در بورس کالا و انرژی نزدیک به نرخ حواله دلار در مرکز مبادله ارز و طلا و برابر با ۳۶ هزار و ۴۰۰ تومان تعیین شده بود.
اولین اثر حذف نرخ شناور و تثبیت نرخ ارز، افزایش درخواست شدید کالاها و در نتیجه رقابت بر سر خرید کالای منظوره و فاصله گرفتن با قیمت پایه عرضه کالا خواهد بود. به طور مثال بسیاری از کالا‌های تولیدی شرکت‌ها که در بورس کالا عرضه می‌شوند، با رقابتی بسیار بالا به دلیل قیمت بسیار پایین‌تر از بازار با تقاضا‌های بسیاری روبرو هستند و همین امر سبب می‌شود که در نهایت قیمت تعادلی در عرضه و تقاضای بورس کالا بسیار بیشتر از قیمت مدنظر از قیمت پایه با نرخ تسعیر ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان باشد و هدف سیاست‌گذار از تثبیت نرخ ارز نیز به ثمر ننشیند.
روند تکراری ارز چند نرخی در اقتصاد ایران نشان داده است که تعیین قیمت ارز و سرکوب آن در بورس کالا به هیچ وجه اثرگذار نبوده است و در نهایت نیز مواد اولیه معامله شده، بیشتر به نرخ ارز بازار آزاد متمایل هستند و اساسا تعیین نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای قیمت پایه عرضه در بورس کالا، تاثیر زیادی در کاهش هزینه‌های تولید از طریق کاهش قیمت مواد اولیه ندارد. البته قیمت‌های عرضه شده تعادلی به قیمت بازار آزاد هم نخواهند رسید، ولی به نرخ تثبیتی نیز به هیچ وجه معامله نخواهند شد و در این بین تنها دلالان سود اصلی را خواهند برد.
همچنین به دلیل وجود آربیتراژ در بازار و وجود حاشیه سود دلالی برای خرید کالاها، ورود دلالان به این بازار به شدت افزایش پیدا میکند تا محصول خریداری شده پایین‌تر از نرخ بازار آزاد را در بازار آزاد و خرده‌فروشی به فروش برساند. در نهایت نیز این وضعیت باعث افزایش فروش داخلی محصولات و کاهش درآمد‌های ارزی کشور خواهد شد و بدین ترتیب سیاست تثبیت نرخ نیز از این کانال به نظام ارزی کشور نیز آسیب جدی خواهد زد.
سیاست تثبیت نرخ ارز و ایجاد نظام ارزی چندگانه، بالعکس ظاهر جذاب حمایت از تولید، حمایت از دلالان را به همراه خواهد داشت و نتیجه آن جز اتلاف منابع و آسیب زدن به نظام ارزی کشور از کانال‌های مختلف نخواهد داشت. مسئله لزوم شناورسازی نرخ ارز، نظام ارزی شناور مدیریت شده و عدم تثبیت آن به عنوان یکی از مهم‌ترین اقدامات در جهت اصلاح نظام ارزی کشور است که مجلس در این زمینه با استناد به جزء «۲» بند «س» تبصره (۱) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور به ابطال این مصوبه پرابهام دولت پرداخته است.
داستان چیه این فونت بخشنامه و دستورالعمل و تصویب نامه و غیره رو عوض نمیکنید؟مثلا میخواید یه جایی یه نامه از جیبتون در بیارید بگید که من چهل و اندی سال نزاشتم فونت نامه ها تغییر بکنه
دولت در حال انجام یک کار غیر قانونی هست.مثلا فرض کنید ترکیه که تقریبا به اندازه ما تورم داشته بیاد اعلام کنه صادر کننده ها باید دلار رو به بانک مرکزی با یک قیمت مشخص تحویل بدهند؟ کی حاظره بره اونجا سرمایه گذاری کنه؟ خارج از بحث مسائل قانونی تبعات این اقدام دولت صرفا خروج پول از سرمایه گذاری در صنعت و کسر بودجه خود دولت هست.شیب رشد تولید کاهش و با کسری بودجه شیب استقراض از بانک مرکزی افزوده خواهد شد و درنهایت گریبان خود دولت رو خواهد گرفت. 
| 
جوک نگو پول ملی شوخی نیست که بازیچه دست صادر کننده ها و پتروشیمی ها بشه برو اون دوزار دلاری جمع کردی بفروش که این حرفارو نزنی هر افغانی افغانستان ۶۰۰۰ تومان یعنی پول افغانستان با مدیریت طالبان از پول ما با ارزش تر است تازه آنها بیشتر تحت تحریم جهانی هستند،پنجاه سال است که در جنگ هستند نفت گاز هم ندارند وزائ آنها دکتری هم ندارند . 
| سرایدار ما افغانی است و حدود بیست سال است که در ساختمان ما کار میکند ولی خانواده اش در هرات هستند اما حالا تصمیم گرفته به افغانستان برگردد چون می گوید که ریال شما خیلی بی ارزش شده و دیگر تبدیل آن به پول افغانستان به صرفه نیست ! بدبختی تا کجا؟ سلام وقت بخیرمدتی است که صاحبان کارخانجات آرد ،خوراکدام و طیور در سراسر کشور،پوسته برنج آسیاب شده را،به اسم سبوس برنج دوکوب که دقیقا شبیه سبوس گندم است،تفاوت قیمتی حدود پنج هزارتومنی در هرکیلو دارد، را بجای سبوس گندم اصلی،بخورد دامداران و مرغداران میدهند.
بارها این گزارشم رو از طریق جهاد و دامپزشکی......و سایتها اطلاع رسانی نمودم
متاسفانه تا به حال نتونستم جوابی دریافت نمایم.
امیدوارم از طریق سایت وزین شما،بتوانم پاسخی دریافت نمایم
باسپاس از شما،سوت زن در فساد هستم،با سوت شکسته
اصل غافل مانده در تثبیت نرخ ارز در کشور عدم مشارکت مردم در ان است در حالیکه 30 میلیارد دلار در دست مردم است و این دلار خانگی در کمدها و زیر بالشها قایم شده است و هیچ استفاده مفیدی هم ندارد مجلس و دولت دنبال ارز هستند | هرچی میکشیم از همین غربگداهاست احتمال بسیار ضعیف جنگ باند طالبان با ایران، ارزش ریال را کاهش داد! ... خیلی جای تامل دارد!! اگه راست میگید واسه این چیزا اعتراض کنید نه واسه لخت شدن در جنبش های فواحش | تو شروع کن تا بقیه هم بیان چه اتفاقی افتاد که زمانی خودروسازان ما التماس می کردند که مشتریان بروند خودرو بخرند و قیمت کارخانه گرانتر از بیرون بود اما ورق برگشت مقدار زیادی خودرو در انبارها به بهانه نبود قطعات دپو شد واردات خودرو بکلی متوقف شد در بدنه دولت برخی مدافع خودروساز شدند
آیا ترفند کمبود را ایجاد و گران بفروش توسط رانت خواران ایجاد شد؟
بهترین موقعیت بود که به بهانه تحریم ها یک عده سودهای کلان ببرند
فرشهای کاخ سعد اباد چی شد در سکوت کامل خبری بورس همچنان در حال سقوطه مسئولین تا بخواهند کاری برای مردم انجام بدهند تا مردم را دغ ندهند ول کن نیستنداز پایین آوردن نرخ تورم بگیرید تا اختصاص جاماندگان سهام عدالت تا بهتر کردن بورس تا آزاد کردن سهام استانی تا تثبیت نرخ ارز تا حل برجام و ...
ای مسئولین روراست بگویم شما اینکاره نیستید واقعا اینکاره نیستید از لوایح دادن شما مشخص است از رفتار شما مشخص است از دروغ گوی شما در خصوص ماشین شاستی بلند مشخص است از دست پخت تتان مشخص است از برخوردتان با خودرو مشخص است
تقصیر شما هم نیست چون سیستمی که شما را انتخاب می کند سالم و درست و حسابی و بر اساس شایسته سالاری نیست و پارامترها و ارزش هایی که مدعی آن هستید بیشتر نقش بازیچه را دارند تا اینکه بخواهید به آن عمل کنید ای کاش چیزی را که ادعا می کنید را باور داشتید و بکار می بستید
شما را به خیر ما را به سلامت حداقل بگزارید مردم یک نفس راحت از وعده و وعیدهای شما بکشند ما کار از شما نخواستیم فقط اوضاع را خرابتر نکنید
شما مشغول خودتان باشید فقط بگزاید دو نفر که ادعا ندارند و دلسوز مملکت هستند و سواد آنرا دارند و فرصتی برای آنها پیش آمد بیایند درست کنند بخدا به نفع شما هم است به نفع فرزندان و نوه و نتیجه های شما هم است
ایران باید تمرکزش را بر تضعیف ترکیه متمرکز کند و اسیر توطئه برای درگیری با افغان ها نشویم نزدیک انتخابات مجلس طبیعی است که مجلس را ناجی نمایش دهند همانطوز که نزدیک انتخابات ریاست جمهوری دولت را ناجی نمایش می دهند. بنابراین تحلیل ها بدون در نظر گرفتن نیت ها راه به جایی نخواهد برد.