کلیات
مقام رئیس جمهوری در کشور آمریکا عالیترین مقام سیاسی و اجرایی است که هر ۴ سال یک بار و در بیستم ژانویه و در پی برگزاری انتخابات رئیسجمهورِ منتخب ایالات متحده آمریکا به همراه معاون رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا با ادای سوگند، مسئولیت اجراییِ دولت ایالات متحده آمریکا را بر عهده میگیرد. در حال حاضر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا است.
صحنه ترور ریگان چهلمین رئیس جمهور آمریکا
رئیس جمهور در حضور رئیس دیوان عالی فدرال ایالات متحده آمریکا اینگونه سوگند میخورَد: «من رسماً سوگند یاد میکنم که مسئولیت ریاستجمهوری ایالات متحده را صادقانه انجام دهم و تا آنجا که در توان دارم از قانون اساسی ایالات متحده آمریکا صیانت، حمایت و دفاع کنم.» مجلس سنای آمریکا متشکل از منتخبین مردم است.
رئیس جمهور، نماد قدرت و اقتدار ملت است و عالیرتبهترین مقام سیاسی کشور به شمار می آید. وی به عنوان رئیس کشور، فرمانده کل نیروهای مسلح، رئیس قوه مجریه و اداره کننده کشورو رئیس حزب، ضامن اجرای صحیح قوانین شناخته میشود و وظایف سنگینی را برعهده دارد. تحولات سیاسی قرن بیستم و ظهور «دولت رفاهی» در نیمه دوم این قرن سبب شد تا وظایف و اختیارات رئیسجمهور افزایش یابد.
تاریخچه
جایگاه کنونی
رئیس جمهور در نظام سیاسی ایالات متحده به مراتب با نظرات بنیان گذاران آمریکا این کشور تفاوت دارد. تدوین کنندگان قانون اساسی درآخرین سالهای قرن هجدهم به نهاد ریاستجمهوری بهعنوان مجری و ادارهکننده قوانین نگاه میکردند و وظایف اندکی را برای وی در قانون اساسی در نظر گرفتند. آنان امیدوار بودند کشوری را تأسیس کنند که در آن قدرت واقعی در دست نمایندگان ملت و دولتهای ایالتی باشد ودولت فدرال صرفاً به امور خارجی و هماهنگی میان ایالتها بپردازد. قانون اساسی، ورود دولت فدرال به اقتصاد و وضع مالیات را منع کرده و همین دو مورد، بخش وسیعی از اختیارات را از رئیسجمهور سلب کردهاست. تعداد بسیار اندک کارکنان و وزرای رؤسای جمهور اولیه، نظیر جرج واشینگتن و توماس جفرسون، بیانگر آن است که در سالهای اولیهٔ حیات ایالات متحده تا چه اندازه رئیس جمهور و دولت وی فاقد اختیارات بودند. اما طی سالیان متمادی، این وضعیت دگرگون شد.
اکنون رئیس جمهور از نقش چشمگیری در تحولات سیاسی و اجتماعی کشور برخوردار است. وی با انتخاب وزرا، آنگونه که خود صلاح میداند، تصمیم گیری میکند و در بسیاری از مواقع نیز، با استفاده از حق وتو، بر روند قانون گذاری کنگره تأثیر میگذارد. فرماندهی کل نیروهای مسلح و اداره دیپلماسی خارجی کاملاً در اختیار رئیس جمهور است و وی در صحنه بین المللی راساً تصمیم می گیرد.
رئیس جمهور همچنین با تأسیس تعداد زیادی وزارتخانه (کابینه ایالات متحده آمریکا) و سازمانهای مستقل تحتنظرِ ستاد کارکنان ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا، وی و مشاورانش در مسائلی نظیر آموزش، اقتصاد، محیط زیست، منابع زیرزمینی و حملونقل دخالت میکند. درحالی که در سالیان نه چندان دور، این موضوعات در حوزه صلاحیت انحصاریِ دولتهای ایالتی بود.
اختیارات
همانطور که اشاره شد،
رئیس جمهور در کشور آمریکا دارای اختیارات فراوانی است که به صورت مشخص موارد زیر را شامل میشود.
- فرماندهی کل نیروهای مسلح (ارتش آمریکا و دیگر تجهیزات نظامی) و نیروهای شبهنظامی
-انعقاد قرارداد با کشورهای خارجی
-معرفی سفرا
-پذیرش سفرای دیگر کشورهای جهان
-اعلام جنگ و صلح
-ارائه اطلاعات موردنیاز کنگره
-درخواست تصویب قانون از کنگره
-دعوت مجالس قانونگذاری به جلسات فوقالعاده کنگره
-اعلام تعطیلی موقت کنگره درصورت اختلاف نظر میان مجالس بر سر زمان تعطیلی
-وتوی مصوبات کنگره
-مسؤول و ناظر اجرای صحیح قوانین
-معرفی وزرا و مقامات بلندپایهٔ اداری به کنگره (همانند رئیس بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا)
-درخواست دریافت گزارش از مقامات دولتی
-پرکردن پستهای خالی دولتی در زمان تعطیلی کنگره
-درخواست بخشش و عفو برای محکومین (بهاستثنای محکومین استیضاح)
-معرفی قضات دیوان عالی فدرال (دیوان عالی فدرال ایالات متحده آمریکا)
رئیس جمهورهای آمریکا
آمریکا از سال ۱۷۹۹ میلادی تا کنون ۴۵ رئیس جمهور داشته است که در سال و دهههای اخیر افرادی، چون دونالد ترامپ رئیس جمهور کنونی آمریکا و پیش از او افرادی، چون باراک اوباما، جرج بوش، بیل کلینتون، جرج بوش پدر، جیمی کارتر، جرالد فورد، نیکسون، لیندون جانسوم، جان اف کندی، آیزنهاور، هری ترومن، فرانکلین روزولت، هربرت هور و... رئیس جمهور آمریکا بوده اند.
کابینه ریگان
رئیس جمهورهای ترور شده
از میان ۴۵ رئیس جمهوری که از قرن ۱۸ تا کنون در آمریکا فعالیت کرده اند، ۴
رئیس جمهور به نامهای جان اف. کندی، جیمز آبرام گارفیلد، آبراهام لینکلن و ویلیام مککینلی ترور شدند و موفق به پایان دوران ریاست جمهوری نشدند.
رئیسجمهور آمریکا بامداد جمعه در نامهای به روسای دو مجلس قانونگذار این کشور، وضعیت اضطرار ملی در قبال جمهوری اسلامی ایران را تمدید کرد.
کد خبر: ۱۱۰۷۶۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۳
رسانه های آمریکایی خبر دادند که مقامات واشنگتن به «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین پیشنهاد خارج کردن وی از این کشور را داده اند و این در حالی است که او گفته در کی یف خواهد ماند.
کد خبر: ۱۱۰۶۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۷
رئیس جمهور آمریکا دستور استقرار نیروهای بیشتر ایالات متحده را برای افزایش قابلیتها در اروپا و حمایت از ناتو صادر کرد.
کد خبر: ۱۱۰۶۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۷
رئیسجمهور آمریکا فهرستی از تحریمها علیه روسیه را اعلام کرد و گفت که تحریمهای جدید به اقتصاد روسیه آسیب میرساند و رابطه مسکو را با اقتصاد جهانی قطع میکند.
کد خبر: ۱۱۰۶۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۶
رئیس جمهور آمریکا در سخنانی با اشاره به عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین، گفت: آمریکا و متحدانش تحریم های سختی را علیه مسکو اعمال خواهند کرد.
کد خبر: ۱۱۰۶۳۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۵
در بحبوحه افزایش تنشها بر سر اوکراین، کاخ سفید اعلام کرد در حال حاضر هیچ برنامهای برای نشست بین جو بایدن و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور آمریکا و روسیه وجود ندارد.
کد خبر: ۱۱۰۶۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۴
رئیس جمهور آمریکا بار دیگر مدعی شد روسیه قصد دارد در چند روز آینده به اوکراین حمله کند.
کد خبر: ۱۱۰۵۳۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۳۰
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به خبرنگاران گفت، "احساس" او این است که روسیه "طی چند روز آینده" به اوکراین حمله خواهد کرد.
کد خبر: ۱۱۰۵۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
بایدن میگوید برای دیپلماسی با مسکو آماده است اما اگر روسیه به اوکراین حمله کند «قاطعانه» پاسخ خواهد داد.
کد خبر: ۱۱۰۴۹۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۷
کاخ سفید از گفتگوی تلفنی رئیس جمهور آمریکا با نخست وزیر انگلیس پیرامون اوکراین خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۴۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۶
دفتر ریاست جمهوری اوکراین پس از تماس تلفنی ولودیمیر زلنسکی و جو بایدن رئیسان جمهوری اوکراین و آمریکا در بیانیهای اعلام کرد، دو طرف در خصوص تلاشهای مختلف برای کاهش تنشها گفت و گو کردند.
کد خبر: ۱۱۰۴۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۵
در پی تماس شنبه شب رهبران آمریکا و روسیه، یک مقام کرملین ضمن افشای جزئیات این تماس گفت که گفتگوی پوتین و بایدن در فضایی "هیستریک و بی سابقه" از سوی مقامات آمریکایی انجام شد.
کد خبر: ۱۱۰۴۴۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۴
رئیس جمهور آمریکا طی حکمی، حدود ۷ میلیارد دلار از داراییهای افغانستان را در کنترل خود درآورد.
کد خبر: ۱۱۰۴۲۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۳
یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که تماس تلفنی جو بایدن و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور آمریکا و روسیه، صبح امروز شنبه به وقت واشنگتن (عصر شنبه به وقت مسکو) انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۰۴۲۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۳
کاخ سفید با صدور بیانیه ای از گفتگوی تلفنی رئیس جمهور آمریکا و پادشاه عربستان سعودی پیرامون موضوعات منطقه ای از جمله ایران و یمن خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۳۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۱
جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده با بیان اینکه حمله به اوکراین بهای سنگینی برای روسیه دارد، متعهد شد در صورت حمله روسیه به اوکراین، پروژه "نورد استریم ۲ " را متوقف کند.
کد خبر: ۱۱۰۳۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۹
در سایه بهبود روابط استثنایی بین دو کشور و سفر اردوغان به ابوظبی، این امکان وجود دارد که ترکیه یک پایگاه نظامی در امارات تشکیل دهد که مشابه پایگاه آن در قطر باشد، که فعالیت رسمی خود را در سال ۲۰۱۷ آغاز کرد.
کد خبر: ۱۱۰۲۹۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶
رئیس جمهور آمریکا مذاکرات و دیدار خود با شماری از رهبران اروپا درباره بحران اوکراین را که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار گردید، بسیار خوب توصیف کرد.
کد خبر: ۱۱۰۱۰۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۵
با گذشت یکسال از ریاست جمهوری جو بایدن، میزان رضایت مردم آمریکا از عملکرد وی به پایینترین سطح رسیده است و حتی دموکراتها که هنوز از حامیان جدی بایدن به حساب می آیند، امیدی به پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ ندارند.
کد خبر: ۱۱۰۰۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۳۰
بایدن با بخشی از مفاد قانون مجوز دفاع ملی (NDAA) مبنی بر ارائه جزئیات مربوط به توان نظامی و اقتصادی ایران به کنگره مخالفت کرد.
کد خبر: ۱۰۹۵۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۸