کلیات

عفونت لثه یا التهاب لثه یک بیماری باکتریایی است که با درگیر کردن لثه‌ ها موجب بروز چرک در حفره‌ دهانی بیمار می‌شود. بروز این بیماری معمولا با علائمی مثل بوی بد دهان همراه است. عدم کنترل عفونت لثه موجب بروز عوارضی مثل آبسه، کیست دندان، پوسیدگی و عفونت دندان و در نهایت لقی دندان می شود.

انواع عفونت لثه

عفونت لثه انواع مختلفی دارد، اما به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم بندی می‌شود که شامل ژنژیویت و پریودنتیت است. میزان و شدن هر کدام از این عفونت ها متفاوت بوده و روش های درمانی مختلفی برای آن استفاده می شود. 

۱. عفونت ژنژیویت لثه (Gingivitis)

ژنژیویت عفونتی است که به صورت محدود در لثه رخ می‌دهد و معمولا با التهاب لثه همراه با خونریزی مشخص می‌شود. عامل اصلی این نوع عفونت لثه، تجمع پلاک است. اگر پلاک به طور منظم و صحیح تمیز نشود، باعث ایجاد التهاب در لثه می‌شود. اگر ژنژیویت به موقع درمان نشود، ممکن است به شکل پیشرفته‌تری به نام عفونت پریودنتیت تبدیل شود.

۲. عفونت پریودنتیت لثه (Periodontitis)

پریودنتیت، نوع پیشرفته‌تر عفونت لثه ژنژیویت است. در این نوع عفونت، التهاب لثه به بافت‌های زیرین لثه نیز گسترش می‌یابد و منجر به تخریب استخوان‌های حاشیه دندان می‌شود. در این مرحله، لثه از دندان جدا شده و فضای خالی بین آن‌ها ایجاد می‌شود که می‌تواند باعث خرابی دندان و تغییر در قوس دندانی شود. عواملی مانند استعمال سیگار و مواد مخدر، عدم رعایت بهداشت دهان، عوامل ژنتیکی، استرس، بارداری، دیابت و برخی داروها می‌توانند این بیماری را تشدید کنند.

دلایل عفونت لثه

عفونت لثه به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اگرچه با رعایت بهداشت روزمره دهان و دندان می‌توان از عفونت لثه تا حد زیادی جلوگیری کرد، اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که سبب التهاب لثه می‌شوند. در ادامه عوامل ایجاد التهاب لثه را بررسی می‌کنیم.

پلاک میکروبی

پلاک یک لایه نرم است که از باکتری‌ها، لایه‌های مختلف مواد غذایی و سلول‌های مرده در طول زمان تشکیل می‌شود. اگر پلاک به طور منظم و صحیح تمیز نشود، باعث تجمع و رشد باکتری‌ها در لثه می‌شود و التهاب لثه را به دنبال دارد.

عدم رعایت بهداشت دهان

عدم رعایت بهداشت روزمره دهان و دندان، شامل مسواک زدن منظم و صحیح، استفاده از نخ دندان و استفاده از دهانشویه، می‌تواند عاملی برای تشکیل و تجمع پلاک و در نتیجه عفونت لثه باشد. با توجه به اینکه معمولا کودکان کمتر به بهداشت دهان و دندان توجه می‌کنند، احتمال بروز عفونت لثه در آن‌ها بیشتر از بزرگسالان است.

استفاده از سیگار و مواد مخدر

سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر باعث کاهش جریان خون در لثه می‌شود و به مرور زمان سبب ایجاد عفونت لثه می‌شود. مصرف مواد مخدر بسیار خطرناک‌تر است و ممکن است در مدت کوتاهی سبب بروز بیماری‌های دندان و لثه در افراد شود.

عوامل ژنتیکی

اگرچه عوامل ژنتیکی به طور مستقیم سبب ایجاد عفونت لثه نمی‌شوند، اما برخی افراد به دلیل شرایط ژنتیکی، نسبت به عفونت لثه مستعدتر هستند. در این افراد، لثه‌ها ممکن است با وجود کوچک‌ترین عوامل، به سرعت دچار التهاب و عفونت شوند.

استرس

بر اساس تحقیقات دانشمندان، استرس و ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌توانند در برخی از افراد سبب بروز مشکلات لثه شوند. استرس می‌تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند و باعث افزایش خطر عفونت لثه شود.

بارداری

این عامل برای بانوان بسیار اهمیت دارد. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می‌تواند به افزایش خطر عفونت لثه منجر شود.

دیابت

افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند، بیشتر از سایر افراد در معرض التهاب لثه قرار دارند. زیرا دیابت می‌تواند سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار داده و خطر عفونت لثه را افزایش دهد.

مصرف برخی داروها

مصرف برخی داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدتشنج، می‌تواند سبب ایجاد عفونت لثه شود. به همین دلیل بهتر است پیش از مصرف این نوع داروها، حتما عوارض آن‌ها را بررسی کنید.

این عوامل به تنهایی یا در کنار یکدیگر می‌توانند عامل ایجاد عفونت لثه باشند.

علائم عفونت لثه

علایم عفونت لثه بر اساس شدت و عامل ایجاد کننده ‌ی این بیماری می ‌توانند متفاوت باشند. از جمله مهم ‌ترین علائم التهاب لثه می‌ توان به مواردی همچون:

-ایجاد شدن درد در محل التهاب و یا حفره‌ی دهانی
-ورم کردن و قرمزی لثه
-بوی بد دهان
-حساس شدن بیش از حد دندان ‌ها به سردی و گرمی
-متورم شدن غدد لنفاوی ناحیه گردن
بطور کلی، با افزایش التهاب لثه علایم این بیماری به صورت سیستمیک ظاهر خواهند شد. حتی در موارد شدید‌‌تر مشاهده شده است که ادامه یافتن عفونت لثه موجب بروز مشکلات قلبی مختلفی همچون تب روماتیسمی نیز شده است.

درمان

عفونت لثه نیازمند درمان سریع است. در صورت تجمع پلاک و تشدید علائم، مراجعه به دندانپزشک جهت تشخیص و درمان مناسب ضروری است. درمان‌های این مشکل شامل جرم‌گیری دندان‌ها، پاکسازی پلاک، آموزش بهداشت دهان، مصرف داروها و در موارد پیشرفته‌تر، جراحی لثه است. همچنین، رعایت بهداشت دهان شامل دو بار مسواک زدن در روز، استفاده از نخ دندان و ضدعفونی کننده دهان نیز برای جلوگیری از تجدید عفونت لثه بسیار مهم است.