کلیات

قانون رتبه‌بندی فرهنگیان بر اساس سند تحول بنیادین نظام آموزشی یکی از موضوعات مهمی است که در جهت بهبود سطح معیشتی معلمان و هم در راستای ارتقای شایستگی حرفه‌ای معلمان بسیار مهم است. همچنین، این قانون متضمن بهبود کیفیت آموزشی دانش آموزان نیز می‌باشد، این طرح معلمان را در پنج دسته رتبه‌بندی می‌کند.

طرح رتبه بندی معلمان در شورای توسعه مدیریت تصویب شده است و وزارت آموزش و پرورش برای معلمان واجد شرایط ، این طرح را اجرا می کند. طبق شیوه نامه نطام رتبه بندی معلمان ، افرادی که در آزمون رتبه بندی شرکت می کنند ، با توجه به شایستگی هایی که دارند و امیتازاتی که کسب می کنند ، در ۵ رتبه قرار می گیرند که با رتبه و درجه شغلی مکتسبه ، از حق و حقوق شغلی بهره مند هستند.

رتبه بندی معلمان منجر به ارتقای کیفیت آموزش های ارائه شده می شود و هدف مستقیم آن نیز همین بحث بهتر شدن کیفیت آموزش ها در مدارس است. بنابراین افزایش حقوق معلمان با اینکه هدف اصلی طرح رتبه بندی نیست ، اما بهتر شدن رتبه و درجه معلم در نظام رتبه بندی ، منجر به افزایش حقوق نیز می شود.

صلاحیت های لازم برای شرکت در طرح رتبه بندی معلمان

صلاحیت های عمومی لازم برای شرکت در آزمون رتبه بندی معلمان شامل شخصیت افراد ، صلاحیت های تخصصی شامل دانش و توانمندی های آموزشی و پرورشی و صلاحیت های حرفه ای نیز شامل مجموعه ای از شایستگی ها ، توانمندی ها و مهارت هایی است که معلمان در چندین سال کار به دست آورنده اند و کاملا مرتبط با شغل معلمی است.

حداقل سابقه کاری لازم برای شرکت در طرح رتبه بندی معلمان ، ۲ سال است و متقاضیان رتبه یک نظام رتبه بندی باید ۲ سال سابقه کار در مراکز آموزشی داشته باشند.

پس از اینکه معلمان در آزمون رتبه بندی شرکت کردند ، صلاحیت های عمومی ، حرفه ای و تخصصی آنها و همچنین نمره ای که در آزمون دو مرحله ای کسب کرده اند ، بررسی می شود و در صورت دارا بودن تمام صلاحیت ها ، گواهینامه برای آنها صادر می گردد.

مشمولان طرح رتبه بندی معلمان 

 مشمولان این آیین‌نامه عبارتند از مشمولین طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان و نیروهای توان‌بخشی مدارس استثنایی که در حال حاضر صرفاً در واحدهای آموزشی و تربیتی اشتغال به خدمت تمام‌وقت دارند.

شرایط شرکت در آزمون رتبه بندی معلمان

• آزمون رتبه بندی معلمان شامل دو مرحله است که ۵۰ درصد محتوا مربوط به آزمون اول و ۵۰ درصد محتوا نیز مربوط به آزمون دوم می باشد.
• شاغلین ادارات آموزش و پرورش مشمول نظام رتبه بندی معلمان نیستند.
• معلمانی که در فاصله بین دو رتبه بنا به دلایلی مثل مرخصی استعلاجی ، زایمان ، غیبت موجه و … فرم ارزشیابی ندارند ، باید مدارک حداقل ۲ دوره ارزشیابی که یکی از آنان منتهی به تاریخ اخذ رتبه جدید است ، ارائه دهند.
• شاغلین واحد های آموزشی در صورتی که در آزمون قبلی نمره حد نصاب لازم را کسب کرده اند ولی موفق به تکمیل فرم و اخذ تاییدیه مدیر مدرسه نشده اند ، نیازی نیست که دوباره در آزمون شرکت کنند و فقط باید برای دریافت تاییدیه خود به مدیر مدرسه مراجعه نمایند.
• معلمان مشمول نظام رتبه بندی که دارای مشکلات بینایی هستند ، باید با مراجعه به اداره کارگزینی محل خدمت ، مطابق دستورالعمل های ارسالی نسبت به دریافت حکم خود اقدام نمایند.

نمره قبولی در آزمون رتبه بندی معلمان

همانطور که قبلا نیز ذکر شد ، آزمون رتبه بندی معلمان در دو مرحله برگزار می گردد و نمره نهایی از مجموع نمرات اکتسابی مرحله اول و دوم تعیین می شود. مثلا اگر معلمی در آزمون مرحله اول نمره ۴۵ و در آزمون مرحله دوم نمره ۳۰ را به دست آورد ، مجموع نمره او ۷۵ می شود.

• رتبه ۱ کسب حداقل نمره ۵۰ در آزمون
• رتبه ۲ کسب حداقل نمره ۵۵ در آزمون
• رتبه ۳ کسب حداقل نمره ۶۵ در آزمون
• رتبه ۴ کسب حداقل نمره ۷۰ در آزمون
• رتبه ۵ کسب حداقل نمره ۸۰ در آزمون

سوابق کاری و ساعات ضمن خدمت لازم برای طرح رتبه بندی معلمان

افراد مشمول نظام رتبه بندی ، برای شرکت در این طرح باید با توجه به رتبه ای که قصد ارتقا دارند ، از سابقه کاری لازم برخوردار باشند. همچنین گذراندن دوره های ضمن خدمت فرهنگیان نیز برای رتبه بندی کردن معلمان ، لحاظ می شود.

حواشی طرح رتبه بندی معلمان

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ «قانون نظام رتبه بندی معلمان» را علی رغم مخالفت‌ها به تصویب رساندند. اگرچه هدف از تصویب قانون، ارتقای کیفیت نظام آموزشی کشور بود، اما وجود موانعی در مسیر اجرای آن مانند تدوین آیین نامه و شیوه نامه نامناسب، تأخیر در اجرای رتبه بندی و بی نظمی در پرداخت‌های فرهنگیان که نمونه بارز آن را در روز‌های پایانی سال ۱۴۰۱ شاهد بودیم، منجر به ناخرسندی معلمان و لطمه به انگیزه و اعتماد معلمان شد.

عدم پرداخت حقوق و معوقات معلمان در پایان سال ۱۴۰۱ منجر به استعفای وزیر آموزش و پرورش شد که این استعفا با موافقت رئیس جمهور همراه شد.

• در مورد رضامراد صحرایی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید