کلیات

در طول زمان، بیماری لثه سبب جدا شدن از لثه دندان شده و در نهایت باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها و لثه می‌گردد. جرم در فواصل بین دندان‌ها و لثه تشکیل شده و باعث ضعیف شدن استخوان‌های اطراف دندان می‌شود. بیماری لثه، بیماری شایعی است. بسیاری از افراد در مراحل اولیه این بیماری به سر می‌برند که با مراقبت‌های صحیح دهان و دندان قابل درمان هستند، اما اگر به بیماری لثه اهمیت داده نشود می‌تواند باعث تحلیل استخوان فک شده و نهایتاً منجر به از دست دادن دندان‌ها شود. در حالی که لثه بیمار قرمز، شل و به راحتی خونریزی میکند، به طوری که ممکن است هنگام خواب خون روی بالش ریخته شود و گاهی لثه دچار افزایش حجم می‌شود ایجاد بوی دهان می‌کند.

خصوصیات یک لثه سالم شامل

لثه سالم صورتی رنگ، محکم، نازک و دارای کنگره‌هایی هماهنگ با لبه دندان‌ها و سطح لثه حالت پوست پرتغالی و دان دان است لثه‌ها از بافت‌های نرم به وجود آمده اند. آن‌ها بخش انتهایی دندان‌ها (ریشه دندان) را احاطه کرده اند. مراقبت از لثه به اندازه مراقبت از دندان‌ها دارای اهمیت می‌باشد. بیماری لثه، نوعی عفونت است و عامل ایجاد کننده آن پلاک میکروبی بوده که همان لایه چسبناکی است که بر روی دندان‌ها و لثه انباشته می‌شود.

خونریزی لثه‌ها

التهاب و خونریزی از لثه‌ها می‌تواند نشانه اغاز بیماری لثه باشد که با پیشرفت، استخوان نگهدارنده دندان تحلیل رفته باعث لقی دندان و سر انجام منجر به از دست دادن دندان‌ها می‌شود. در اثر بیماری لثه، قرمزی و تورم لثه‌ها در هنگام گاز زدن میوه‌های سفت یا مسواک کردن، بوی بد دایمی دهان، لق شدن یک یا چند دندان، تحلیل و عقب نشینی لثه‌ها و فواصلی که به تدریج در میان دندان‌ها ایجاد می‌شود که با مراجعه به دندانپزشک توصیه‌های وی را در مورد بهداشت دهان و دندان به کار گیرید.

التهاب لثه

ژنژیویت (التهاب لثه) با درمان ساده مثل جرم گیری دندان و بالا بردن بهداشت دهان قابل درمان است. اگر التهاب و عفونت از لثه فراتر برود و به بافت‌های عمقی‌تر پیرامون دندان نفوذ کند به ان پریودنتیت (پیوره) گویند که به دنبال آن استخوان اطراف دندان تخریب شده و با پیشرفت تخریب استخوان، دندان‌ها لق می‌شوند.

انواع بیماری‌های لثه

بیماری لثه (پریودنتیت) به دو صورت حاد (مهاجم) و مزمن بوجود می‌آید. نوع مهاجم اغلب جوانان در حول و حوش سن بلوغ ۲۰ سالگی را در گیر میکند در این بیماران جرم و پلاک دندانی زیادی وجود ندارد، ولی تخریب زیاد است گفته می‌شود علت این نوع بیماری بیشتر ژنتیک و ایمونولوژیکی است نوع دوم پریودنتیت مزمن است و اغلب در دهه سوم زندگی پس از ۳۰ سالگی رخ می‌دهد و مهمترین علت آن تجمع جرم و پلاک باکتریالی است. تجمع پلاک‌های میکروبی بر اثر استفاده نکردن از مسواک و نخ دندان یا غلط مسواک کردن است به همین جهت معاینات و جرم گیری منظم توسط دندانپزشک توصیه می‌شود.

مضرات تاخیر درمان بیماری لثه

به تاخیر انداختن درمان بیماری لثه باعث می‌شود استخوان و انساج نگهدارنده دندان درگیر شده و سبب لقی دربعضی موارد دردناک شدن دندان‌ها شود.

عوامل بروز بیماری‌های لثه

علاوه بر پلاک میکروبی و عدم رعایت بهداشت، رژیم غذایی فاقد مواد مغذی و کمبود موادی مانند ویتامین‌های a /c/e/ فولات‌ها و بتاکاروتن و املاح معدنی می‌تواند دفاع بدن در برابر عفونت را کاهش دهد و باعث بیماری لثه شود همچنین فشار‌های روحی و روانی و مصرف سیگار از توانایی بدن در برابر ابتلا به بیماری لثه می‌کاهد و بیماری‌هایی مثل دیابت می‌تواند بیماری‌های لثه را در فرد تشدید کند.
افراد سیگاری ۳ برابر بیش از غیر سیگاری‌ها مبتلا به بیماری لثه پیشرفته می‌شوند و سیگار باعث تاخیر در ترمیم زخم‌ها بعد از جراحی لثه و دهان می‌شود. سیگار باعث رسوب قهو ه‌ای رنگ تا قیری و تغییر رنگ ساختمان دندان‌ها و افزایش تشکیل جرم بر سطح دندان‌ها و پوسیدگی می‌شود.

بیماری لثه علت بسیاری از بیماری‌های خطرناک

بیماری‌های لثه و وجود پلاک‌های میکروبی از عوامل خطر ساز برای بیماران قلبی که دچار گرفتگی رگ‌های قلب هستند می‌باشد. تحقیقات نشان می‌دهد بیماری‌های لثه احتمال خطر گرفتگی رگ‌های قلبی را تا دو برابر افزایش می‌دهد.
هر چه التهاب لثه بیشتر باشد میزان باکتری‌هایی که وارد خون نیز می‌شود بیشتر است و احتمال ارترو اسکلروزیس در آن‌ها بیشتر می‌شود که در این بیماری رگ‌های خون رسان به قلب ضخیم و ضخیم‌تر شده و در عمل خون رسانی اختلال ایجاد می‌کند این افراد بیشتر از سایرین در معرض حملات و سکته‌های قلبی و مغزی هستند.

جراحی لثه

در عمل جراحی لثه، پس از بیحسی، لثه‌ها کنار زده شده پس از تمیز کردن بافت‌های آلوده و تصحیح استخوان فک، لثه‌ها به جای خود، ولی پایین‌تر از حد قبلی بخیه زده می‌شود. سپس بر روی آن پانسمان مخصوص قرار داده شده بخیه‌ها ۷ تا ۱۰ روز بعد کشیده میشوند.

بعد از جراحی لثه

وجود درد و تورم و خونریزی اندک پس از جراحی لثه طبیعی بوده که طی ۳_۴ روز از بین می‌رود در صورت تداوم و شدت آن با دندانپزشک تماس گرفته شود. بهتر است روز اول بعد از جراحی لثه از مایعات سرد و نرم استفاده شود و ناحیه مورد عمل مسواک زده نشود و دهان شویه استفاده نشود، ولی در روز دوم اشکالی ندارد.
پس از جراحی لثه و به علت تحلیل آن و لخت شدن طوق و ریشه، دندان به تحریکات حرارتی نظیر سرما و گرما حساس بوده که به تدریج پس از ۴ هفته عاج ترمیمی ساخته شده و حساسیت دندانی کاهش می‌یابد که در صورت ادامه این روند از خمیر دندان‌های ضد حساسیت استفاده می‌شود خانم‌های بار دار به علت تغییرات هورمونی دچار افرایش حجم لثه تورم و التهاب لثه می‌شوند (در قسمت بارداری توضیح داده شده) همچنین افزایش حجم لثه در اثر مصرف بعضی دارو‌ها اتفاق می‌افتد به طوری که افزایش حجم لثه در ۵۰% بیماران مصروع دیده می‌شود ساختمان شیمیایی دارو‌های ضد صرع به صورتی است که باعث افزایش تعداد و حجم عروق لثه‌ای و فیبرو بلاست شده و تولید فیبرو کلاژن افزایش و در نتیجه افزایش حجم و افزایش التهاب را بدنبال دارد. در این بیماران توصیه به رعایت بیشتر بهداشت دهان میشود و پزشک معالج نیز می‌تواند داروی مشابه تجویز کند تا از افزایش حجم لثه جلوگیری شود.