«افسر و جاسوس»، حدیث نفس پولانسکی روی پرده بزرگ
تازه‌ترین ساخته رومن پولانسکی، یکی از درخشان‌ترین آثار این فیلمساز کهنه‌کار است؛ فیلمی که ماجرای تاریخی دریفوس را به بهترین شکل ممکن و در یک فرم کم‌نقص به تصویر کشیده و نشان می‌دهد، این کارگردان پرحاشیه همچنان در ارائه روایتی تاثیرگذار در بستری تاریخی، کم‌رقیب است و در عین حال حدیث نفس کارگردان محسوب می‌شود.
«تابناک»؛ فیلم سینمایی «افسر و جاسوس | An Officer and a Spy» با نام اصلی «متهم می‌کنم | J'accuse» به کارگردانی رومن پولانسکی، روایتی از ماجرای دریفوس است. اداره آمار و اطلاعات ارتش فرانسه در سال ۱۸۹۳ پی برد که شوارتسکپن، وابسته نظامی سفارت آلمان در پاریس، با افسری فرانسوی ارتباط دارد و اطلاعاتی از مراکز حساس نظامی و تسلیحاتی ارتش، بین آن‌ها تبادل شده است. از این فرد که با نام مستعار «دی» فعالیت داشت، نمونه‌هایی به عنوان دست خطی که اطلاعات را در اختیار قرار داده به دست سرهنگ هانری از بخش آمار و اطلاعات ارتش افتاد.
پس از آن از تمامی افسران مشغول به خدمت در مراکز حساس و ستاد‌های فرماندهی آزمایش خط انجام گرفت و دستخط دریفوس را با «دی» مطابق تشخیص دادند. دریفوس از خانواده‌ای مرفه و فرزند یک تاجر بود که به سال ۱۸۷۰ در پی اشغال آلزاس و لورن توسط آلمان برای حفظ تابعیت فرانسوی، آنجا را ترک کرده بود. آلفرد در ۱۳ اکتبر ۱۸۹۴ به وزارت جنگ احضار و متهم به جاسوسی شد. دریفوس اتهام را رد کرد، اما با آزمایش دوباره دستخط شک مقامات به او بیشتر شد. دریفوس به جزیره گویان که به جزیره شیطان لقب گرفته بود، تبعید و در آنجا زندانی شد.
چهار سال از تبعید و حبس او گذشت. امیل زولا در ۱۳ ژانویه در مقاله‌ای با تیتر «من متهم می‌کنم» در نشریه اُورُوِر که نامه‌ای سرگشاده به رئیس جمهور وقت فرانسه فلیکس فوره بود، به اعتراض برآمد. این رخداد باعث تخفیف مجازات دریفوس به ده سال ترک وطن انجامید. پس از آن باز هم زولا و برخی دیگر به اعتراضات خود ادامه دادند تا در سال ۱۸۹۹ به دستور رئیس جمهور وقت فرانسه، دریفوس آزاد شد، اما آزادی‌اش در حکم بی‌گناهی‌اش نبود. در سال ۱۹۰۱ و هم‌زمان با پیروزی حزب چپ فرانسه و پس از کش و قوس، و درخواست تجدیدنظر از طرف وکیل دریفوس، او در ۱۲ ژوئیه ۱۹۰۶ از تمامی اتهامات تبرئه شد.
در واقع این فیلم را به نوعی می‌توان حدیث نفس پولانسکی خواند و این موضوعی است که او در نشست خبری فیلم «افسر و جاسوس» با اشاره‌ای غیرمستقیم به ماجرای اتهام وارد شده به او در ۱۹۷۷، کوشید تایید نماید: «خود من با بسیاری از عواقب نسبت دادن عملی که مرتکب آن نشده‌ای، آشنا هستم. این‌که گذشته این کارگردان تا چه حدی ممکن است بر موفقیت فیلمش تاثیر بگذارد قابل پیش‌بینی نیست.
بازیگران زیادی در فیلم «افسر و جاسوس» نقش‌آفرینی کرده‌اند که از بین آن‌ها می‌توان به امانوئل سینه در نقش معشوقه پیکارت اشاره کرد. با این‌که رابطه عاطفی آن‌ها مرکز داستان فیلم نیست، این رابطه نشان‌دهنده این است که پیکارت مردی است که شغلش را اولویت زندگیش قرار داده است. متیو آمالریک نیز در نقش خط‌شناسی که به گناهکاری دریفوس رای می‌دهد، در این فیلم حضور دارد.
گارل نقش مرموز‌ترین شخصیت داستان را بازی می‌کند؛ این سرهنگ یهودی شجاعتش را در دفاع از بی‌گناهی خود ثابت می‌کند و تا وقتی که بی‌گناهی اش ثابت نشده است، نمی‌میرد. با این حال لحظه رویارویی پیکارت و دریفوس یک پایان شاد نیست، بلکه ملاقات دوباره دو انسان اخلاق‌گرا و با‌وجدان است. این فیلم پایانی احساسی ندارد و تنها این حس آرامش را به مخاطب منتقل می‌کند که بالاخره عدالت برقرار شده است.
یکی از نقاط قوت «افسر و جاسوس»، بخش فنی آن است که بیننده را به آرامی از سالن موسیقی و کافه‌ای پر از رنگ و موسیقی به خیابان‌های سرد و تاریک می‌برد. فیلمبردار پاوئو ادلمن، همراه همیشگی پولانسکی، به همراه طراح تولید، جین رابیس، حال و هوای تاثیرگذاری را در تک‌تک صحنه‌های فیلم به تصویر کشیده‌اند. تصاویر خیابان‌های پاریس با موسیقی زیبای الکساندر دسپلا کامل شده است.
پولانسکی به جرم داشتن رابطه نامشروع با کودکان در امریکا محکومه.برا همینه که سال ها به امریکا برنگشته البته الیت های هالیوود هم ازش حمایت میکنند چون یهودی صهیونیسته