رکورد شکنی اخبار منفی
حجت اله عباسی*
دوره پسابرجام نقطه عزیمتی برای اوج گرفتن اخبار منفی در رسانه‌های بین المللی و ملی و رژه رفتن روی اعصاب مردم شده است.
در ۱۴ ماه اخیر ارزش خبری اخبار با درون مایه، «کشمکش، برخورد، تضاد و اختلاف» (conflict) ارزش خبری مسلط در بولتن‌ها و بسته‌های خبری رسانه‌های جمعی بوده و سبقت معناداری از سایر ارزش‌های خبری گرفته است.
ارزش‌های خبری معیار‌هایی برای انتخاب و انتشار اخبار هستند و بخت گیر افتادن اخبار در تور رسانه‌ها را افزایش می‌دهند. اخبار با ارزش خبری برخورد و تضاد، اغلب بار منفی و درون مایه و سطحی از خشونت دارند.
اخبار با ارزش خبری برخورد، "اخبار سخت" تلقی شده و بار منفی به جامعه تزریق می‌کنند، به هیجانات، التهابات و استرس دامن می‌زنند، ناآرامی و دلمشغولی ایجاد می‌کنند و با تاثیرگذاری منفی بر مخاطبان و کاربران امنیت روانی جامعه را به هم ریخته و نگرانی ببار می‌آورند.
هر چند ارزش خبری مسلط بیشتر درباره برخورد‌های فکری و ذهنی و کمتر فیزیکی بوده است با این حال موجب افزایش دلمشغولی شهروندان شده است و رضامندی ببار نمی‌آورند.
رسانه‌ها به لحاظ ایفای نقش حرفه‌ای و تخصصی و همچنین توجه به نیاز مخاطبان ناگزیر از پخش چنین اخباری هستند و از قضا شهروندان نیز طالب اخبار با ارزش خبری اختلاف و درگیری بخاطر درون مایه هیجان آن‌ها هستند!.
در دوره پسابرجام، رسانه‌های بین المللی اولویت اول خود را به پوشش اخبار مربوط به پرونده هسته‌ای ایران و خروج یکجانبه امریکا از برجام و متعاقب آن اقدامات ترامپ مشتمل بر اعمال زنجیره تحریم‌های ظالمانه و سنگ اندازی در مسیر صدور نفت و اخلال در روابط تجاری ایران متمرکز کرده اند.
هر روز مجموعه‌ای از مقامات ستیزه جوی امریکایی مانند رئیس جمهور، وزیر خارجه، مشاور امنیت ملی و وزیر دفاع و مسئول میز ایران در وزرات خارجه مواضع تهدید آمیزی علیه ایران را اتخاذ و از طریق رسانه‌های بین المللی برجسته سازی و چارچوب بندی می‌کنند.
هر چند بین ترکیب و چینش اخبار خارجی با اخبار داخلی تفاوت جدی وجود دارد با این حال رسانه‌های جریان اصلی و رسانه‌های اجتماعی در داخل نیز اولویت اول خود را به اخبار پرونده هسته‌ای اختصاص داده اند.
در کنار این‌ها اخبار افزایش روزافزون نرخ مایحتاج مردم که دود از کله به هوا می‌برد و برق از چشمان فرد می‌پرد خود افزون بر علت شده و به انتشار اخبار منفی دامن زده است.
این حجم از اخبار منفی و انتشار آن در جامعه بر فکر و روان شهروندان تاثیر ناخوشایند می‌گذارد و ضرورت دارد به گونه‌ای تعادل روانی و توازن جامعه تنظیم شود.
انتشار "اخبار نرم" مشتمل بر اخبار آرامش بخش و امید دهنده می‌تواند از آثار مضرت بار "اخبار سخت" تا حدی بکاهد. اخبار پیشرفت ها، دستاورد‌های مثبت، سبک زندگی، تعاملات اجتماعی، فرهنگی و هنری، کاهش کشمکش‌ها و درگیری‌های سیاسی جناحی و بویژه اخبار مربوط به تامین معیشت و کاهش نرخ مایحتاج روزمره شهروندان می‌توانند در تعادل بخشی به اخبار نقش ایفا کنند.
*دکتری مدیریت رسانه و مدرس دانشگاه
در ۱۴ ماه اخیر ارزش خبری اخبار با درون مایه، «کشمکش، برخورد، تضاد و اختلاف» (conflict) ارزش خبری مسلط در بولتن‌ها و بسته‌های خبری رسانه‌های جمعی بوده و سبقت معناداری از سایر ارزش‌های خبری گرفته است.
ارزش‌های خبری معیار‌هایی برای انتخاب و انتشار اخبار هستند و بخت گیر افتادن اخبار در تور رسانه‌ها را افزایش می‌دهند. اخبار با ارزش خبری برخورد و تضاد، اغلب بار منفی و درون مایه و سطحی از خشونت دارند.
اخبار با ارزش خبری برخورد، "اخبار سخت" تلقی شده و بار منفی به جامعه تزریق می‌کنند، به هیجانات، التهابات و استرس دامن می‌زنند، ناآرامی و دلمشغولی ایجاد می‌کنند و با تاثیرگذاری منفی بر مخاطبان و کاربران امنیت روانی جامعه را به هم ریخته و نگرانی ببار می‌آورند.
هر چند ارزش خبری مسلط بیشتر درباره برخورد‌های فکری و ذهنی و کمتر فیزیکی بوده است با این حال موجب افزایش دلمشغولی شهروندان شده است و رضامندی ببار نمی‌آورند.
رسانه‌ها به لحاظ ایفای نقش حرفه‌ای و تخصصی و همچنین توجه به نیاز مخاطبان ناگزیر از پخش چنین اخباری هستند و از قضا شهروندان نیز طالب اخبار با ارزش خبری اختلاف و درگیری بخاطر درون مایه هیجان آن‌ها هستند!.
در دوره پسابرجام، رسانه‌های بین المللی اولویت اول خود را به پوشش اخبار مربوط به پرونده هسته‌ای ایران و خروج یکجانبه امریکا از برجام و متعاقب آن اقدامات ترامپ مشتمل بر اعمال زنجیره تحریم‌های ظالمانه و سنگ اندازی در مسیر صدور نفت و اخلال در روابط تجاری ایران متمرکز کرده اند.
هر روز مجموعه‌ای از مقامات ستیزه جوی امریکایی مانند رئیس جمهور، وزیر خارجه، مشاور امنیت ملی و وزیر دفاع و مسئول میز ایران در وزرات خارجه مواضع تهدید آمیزی علیه ایران را اتخاذ و از طریق رسانه‌های بین المللی برجسته سازی و چارچوب بندی می‌کنند.
هر چند بین ترکیب و چینش اخبار خارجی با اخبار داخلی تفاوت جدی وجود دارد با این حال رسانه‌های جریان اصلی و رسانه‌های اجتماعی در داخل نیز اولویت اول خود را به اخبار پرونده هسته‌ای اختصاص داده اند.
در کنار این‌ها اخبار افزایش روزافزون نرخ مایحتاج مردم که دود از کله به هوا می‌برد و برق از چشمان فرد می‌پرد خود افزون بر علت شده و به انتشار اخبار منفی دامن زده است.
این حجم از اخبار منفی و انتشار آن در جامعه بر فکر و روان شهروندان تاثیر ناخوشایند می‌گذارد و ضرورت دارد به گونه‌ای تعادل روانی و توازن جامعه تنظیم شود.
انتشار "اخبار نرم" مشتمل بر اخبار آرامش بخش و امید دهنده می‌تواند از آثار مضرت بار "اخبار سخت" تا حدی بکاهد. اخبار پیشرفت ها، دستاورد‌های مثبت، سبک زندگی، تعاملات اجتماعی، فرهنگی و هنری، کاهش کشمکش‌ها و درگیری‌های سیاسی جناحی و بویژه اخبار مربوط به تامین معیشت و کاهش نرخ مایحتاج روزمره شهروندان می‌توانند در تعادل بخشی به اخبار نقش ایفا کنند.
*دکتری مدیریت رسانه و مدرس دانشگاه
