جوابیه سازمان برنامه و بودجه به خبر تابناک

بسمه‌تعالي

مدیرعامل محترم پایگاه اطلاع‌رسانی تابناک

باسلام و احترام؛

پیرو انتشارمطلبی درمورخ 9/10‏/1397 درآن پایگاه خبری  با عنوان «دولت آقای روحانی برای مردم شفاف‏‎ کند» توضیحات زیر به منظور تنویر افکارعمومی ارسال می‌شود. خواهشمنداست این جوابیه به‌ نحو شایسته به اطلاع خوانندگان گرامی رسانده شود.

دولت در لایحه بودجه سال 98 در مجموع 17،012 میلیارد تومان اعتبار به شرکت‌های دولتی پرداخت می‌کند که شامل 2950 میلیارد تومان بابت کمک‌زیان و 14،062 میلیارد تومان بابت تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است

 این خبرگزاری در گزارشی آورده: شفافیت در نحوه هزینه‌های شرکت‌های دولتی در بودجه یکی از مواردی است که انتظار می‌رفت پاسخ داده شود ولی در لایحه بودجه ۹۸ نحوه هزینه ۹۳۹ هزار میلیارد تومان از درآمد ۹۸۰ هزار میلیارد تومانی سه شرکت دولتی بزرگ، در هاله‌ای از ابهام است.دراین ارتباط توضیحات زیر به شرح ذیل ارائه می‌شود:

تعداد 65 شرکت برای تأمین هزینه‌های جاری نیازمند دریافت کمک از دولت هستند. اعتبار هزینه‌ای منظور شده معادل 29،503،804 میلیون ریال است که سهم آن از کل بودجه شرکت‌های دولتی معادل 0.23 درصد است. لازم به ذکر است که سهم سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با رقم18،400،000 میلیون ریال معادل 62 درصد از کل اعتبار پیش‌بینی شده و سهم 64 شرکت دیگر معادل 11،103،804 میلیون ریال است.

توجه به این نکته ضروریست که شرکت‌های دولتی در قیمت‌گذاری محصولات خود نه تنها تابع نرخ‌های تکلیفی هستند که معمولاً پایین‌تر از قیمت تمام شده محصول است، بلکه باید از حداقل نرخ سود برای عرضه محصولات خود تبعیت کنند. لذا این شرکت‌ها نرخ سود بالایی ندارند. نکته حائز اهمیت دیگر آنکه اگرچه در بودجه شرکت نفت کل درآمد و هزینه ناشی از نفت منظور می‌شود، اما بر اساس قانون فقط 14.5 درصد آن برای تأمین هزینه‌های جاری و عمرانی در شرکت مصرف می‌شود و بقیه منابع یادشده (85.5 درصد) بعد از کسر سهم صندوق توسعه ملی به حساب منابع عمومی واریز می‌شود. چنانچه این رقم در بودجه شرکت‌ها منظور نشود (که این امر موجب عدم شفافیت بودجه می‌شود) سهم بودجه شرکت‌ها از کل بودجه کشور کاهش خواهد یافت.

 ترکیب و مقدار هزینه‌ها در شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در لایحه بودجه سال 1398 (بالغ بر 9،921 هزار میلیارد ریال) به شرح زیر است:

- هزینه عملیاتی: 6،498 هزار میلیارد ریال، معادل 65.5 درصد از کل هزینه

- هزینه توزیع و فروش: 217 هزار میلیارد ریال، معادل 2.2 درصد

- هزینه اداری و عمومی: 296 هزار میلیارد ریال، معادل 3 درصد

- هزینه پرسنلی: 479 هزار میلیارد ریال، معادل 4.8 درصد

- هزینه مالی: 76 هزار میلیارد ریال، معادل 0.8 درصد

- سایر پرداخت‌ها (که شرکت‌ها در اجرای تکالیف قانونی ملزم به پرداختند): 2،355 هزار میلیارد ریال، معادل 23.7 درصد. در واقع، حدود 24 درصد از منابع سرمایه‌گذاری شرکت‌ها در اجرای مفاد قانونی هزینه می‌شود که در تقسیم‌بندی بودجه شرکتی در زمره هزینه‌جاری درج می‌شود، حال آنکه می‌توانست در طرح‌های عمرانی هزینه شود.

از این رو از کل هزینه‌های شرکت‌های دولتی تنها 7.8 درصد آن صرف هزینه جاری (هزینه‌های اداری و عمومی و هزینه‌های پرسنلی) می‌شود و باقی هزینه‌ها برای انجام تکالیف شرکت و عملیات تولید، توزیع و فروش محصولات صرف می‌شود.

به منظور انجام مقایسه معنادار بودجه شرکت‌های دولتی با بودجه عمومی، می‌بایست میزان پرداخت‌های دولت به شرکت‌های دولتی و دریافت‌های دولت از شرکت‌های دولتی را مقایسه کرد. بر این اساس در لایحه بودجه سال 1398 دولت مجموعاً 17،012 میلیارد تومان اعتبار به شرکت‌های دولتی پرداخت می‌کند که شامل 2950 میلیارد تومان بابت کمک‌زیان و 14،062 میلیارد تومان بابت تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است؛ در مقابل شرکت‌های دولتی در قالب هفت ردیف درآمدی مندرج در جدول شماره (5) لایحه بودجه، جمعاً 29،737 میلیارد تومان بابت مالیات، سود سهام، نیم‌درصد درآمد مشمول مالیات بانک‌ها و یک درصد از یک‌دوازدهم هزینه شرکت‌های دولتی به دولت پرداخت می‌نمایند. لذا خالص دریافتی دولت از شرکت‌های دولتی معادل 12،725 میلیارد تومان است که در قالب درآمدهای عمومی منظور می‌شود.

بعلاوه این، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای پرداختی دولت به شرکت‌های دولتی (14،062 میلیارد تومان) صرف سرمایه‌گذاری در طرح‌های عمرانی تحت مدیریت شرکت شده و با احتساب اعتباراتی که شرکت‌های دولتی برای سرمایه‌گذاری هزینه می‌کنند، کل اعتبار سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی بالغ بر 157،832 میلیارد تومان است که کل اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دولت برابر 62،019 میلیارد تومان می‌باشد. به عبارت دیگر میزان سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی از محل بودجه خود حدود 2.5 برابر سرمایه‌گذاری از محل بودجه عمومی است.

 مرکز اطلاع‌رسانی، روابط عمومی و امور بین‌الملل