آشنایی با اصطلاحات بانکداری الکترونیک

1.پایانه فروش، کارتخوان یا POS

عبارت است از دستگاهی که با پذیرش کارت بانکی می‌تواند امکانی را فراهم کند که وجه به صورت الکترونیکی از حساب دارنده کارت به حساب فروشنده منتقل شود (تراکنش). این دستگاه الکترونیکی پس از دریافت کارت پرداخت، شناسایی و تایید آن، مجوز لازم را برای فروش کالا یا خدمات در اختیار پذیرنده کارت قرار می‌دهد. دستگاه‌های پایانه فروش علاوه بر امکان پرداخت دارای عملکردهای مختلفی از جمله پرداخت قبوض، شارژ سیم‌کارت، اعلام موجودی، دریافت صورتحساب، امکان انصراف از خرید و گزارش روزانه است که صاحبان آن را از مزایای شعبه کوچک بانکی برخوردار می‌کند.

2.تراکنش

به فرآیند تبادل اطلاعات میان درخواست‌کننده و سوئیچ اطلاق می‌گردد که شامل ارسال پیام، پردازش آن و اخذ پاسخ مقتضی می‌باشد.

3.درگاه پرداخت اینترنتی

درگاه پرداخت اینترنتی امکان انجام هر گونه عملیات خرید و پرداخت به صورت Online از طریق اینترنت را فراهم می‌نماید.

4.خرید اعتباری

به انجام تراکنش خرید به صورت اعتباری (از طریق کارت‌های اعتباری) گفته می‌شود.


5.خرید غیر اعتباری

به انجام تراکنش خرید به صورت نقدی (از طریق کارت‌های نقدی و پیش‌پرداخت) گفته می‌شود.

6.شاپرک

شبکه پرداخت الکترونیکی کارت یا شاپرک، شبکه ملی است که وظیفه اتصال مؤسسات مالی به سامانه‌های ملی پرداخت، نظارت بر عملکرد فنی و اجرایی و انجام عملیات تسویه را بر عهده دارد.


7.شبا

عبارت است از شماره حساب بانکی ایران که به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین‌بانکی و بین‌المللی بانک‌های کشور ایجادشده و در تمام سامانه‌های پرداخت بین‌بانکی منحصراً از این نوع شماره حساب استفاده می‌شود. «شبا» مستقل از نظام شماره‌گذاری داخلی هر یک از بانک‌ها است، اما در محاسبه «شبا» از شماره حساب مربوط به نظام شماره‌گذاری داخلی بانک‌ها استفاده به عمل می‌آید.


8.شتاب

به سوئیچ ملی اطلاق می‌گردد که امکان تبادل اطلاعات مربوط به تراکنش‌های بین‌بانکی را فراهم می‌نماید.

9.ساتنا

به سامانه تسویه ناخالص آنی گفته می‌شود که مرحله تسویه بین‌بانکی توسط این سامانه انجام می‌شود.


10.سامانه پایا

سامانه‌ای جهت مکانیزه نمودن پرداخت‌های خردِ بین‌بانکی می‌باشد.