رییس بانک مرکزی ترکیه حرف گوش کن نبود و برکنار شد / سکاندار جدید کیست؟
به گزارش تابناک اقتصادی؛ خردادماه امسال، رجب طیب اردوغان طی حکمی ریاست بانک مرکزی ترکیه را به خانم حفیظه غایه ارکان، فارغ‌التحصیل پرینستون و یکی از مدیران باسابقه گلدمن ساکس سپرد. این انتخاب برای بسیاری این پیام را به همراه داشت که دوران سیاست‌های نامتعارف اقتصادی، یعنی نرخ بهره پایین و دلارپاشی در ترکیه به پایان رسیده است. تخصص اصلی خانم ارکان بر خلاف روسای پیشین بانک مرکزی ترکیه که تحصیلات اقتصادی داشتند، در حوزه مالی بود.
افزایش نرخ بهره ترکیه به ۴۵ درصد
این تغییر در سکانداری بانک مرکزی ترکیه در شرایطی بود که پیش از آن، شهاب قافچی‌اوغلو، دو سال بر مسند ریاست بانک مرکزی این کشور تکیه داشت و فردی بود که کاملا با ایده اردوغان، مبنی بر پایین ماندن نرخ بهره برای کنترل تورم هم‌دلی داشت و در نهایت نرخ بهره را از ۱۹ درصد تا ۸.۵ درصد کاهش داد. اما با روی کار آمدن نخستین زن بر کرسی ریاست بانک مرکزی ترکیه، اوضاع سیاستی این بانک تغییر کرد و نرخ بهره در این مدت اندک تا ۴۵ درصد افزایش یافت؛ رویکردی که با هدف مهار جریان نقدینگی و تورم اتخاذ شد تا بتواند مانع از تداوم روند صعودی تورم چند ده درصدی ترکیه شود، چون خانم ارکان معتقد بود، نرخ بهره پایین به تورم کمتر منجر می‌شود. اما این مسیر چندان هم راحت نبود، زیرا به گفته کارشناسان اقتصادی، در دوران پیش از روی کار آمدن رئیس جدید بانک مرکزی ترکیه، ارزپاشی‌های سنگین اردوغان طی سال‌های گذشته، ارزش لیر را مصنوعی بالا نگه داشته بود و بعضا حتی پیش‌بینی می‌کردند، نرخ تعادلی دلار در ترکیه در محدوده ۳۰ لیر است.
پایان حضور نخستین زن سکاندار بانک مرکزی ترکیه
اما با همه این اوصاف، در پایان روز گذشته، خبری رسانه‌ای شد، مبنی بر اینکه حفیظه غایه ارکان، نخستین رییس کل بانک مرکزی زن در ترکیه روز جمعه استعفا داد. وی در پستی در شبکه ایکس اعلام کرد: «به اینکه از ۸ ژوئن ۲۰۲۳ ریاست بانک مرکزی را در اختیار داشتم، افتخار می‌کنم و افزایش ذخایر ترکیه، شاخص‌های اقتصادی و وضعیت تورم نشانه‌هایی از عملکرد موفق است.» ارکان همچنین از رجب طیب اردوغان، رییس جمهور و محمد شمشک، وزیر مالیه دولت جدید اردوغان به دلیل حمایتشان در این دوره تشکر کرد و گفت، دلیل اصلی استعفا، رسیدگی به مسائل خانوادگی و به ویژه فرزندش بوده است.
این استعفای ناگهانی در شرایطی است که ضرب المثل قدیمی «گل بود، به سبزه آراسته شد» نیز برای وضعیت کنونی اقتصاد ترکیه صدق می‌کند. چرا که بحران اقتصادی در این کشور ادامه دارد، قیمت دلار آمریکا به ۳۱ لیره نزدیک شده و در حالی که رئیس بانک مرکزی وعده داده بود، به زودی خزانه را از دلار و طلا پر می‌کند، ناگهان مجبور به استعفا شد. البته اعلام این خبر را به تعطیلی آخر هفته ترکیه یعنی به روز شنبه و یکشنبه انداختند تا از اثرگذاری روانی خبر بر بازار ارز ممانعت شود؛ اما از حالا پیش بینی شده که صبح روز دوشنبه، دلار در ترکیه باز هم بالا برود.
آن‌ها حرف گوش کن نبودند؟
اما به دنبال استعفای ناگهانی رئیس بانک مرکزی، مهمت شیمشک، وزیر خزانه داری و دارایی ترکیه بیانیه‌ای صادر کرد. به نقل از تسنیم، وی اعلام نمود که استعفای ارکان تصمیم کاملاً شخصی او بوده است و برنامه اقتصادی که تحت رهبری رجب طیب اردوغان رئیس جمهور طراحی شده، بدون وقفه ادامه دارد. شیمشک با بیان اینکه اردوغان از تیم اقتصادی و برنامه اجرا شده حمایت و اعتماد کامل کرد و تصریح نمود، تصمیم ارکان برای استعفا کاملاً شخصی بوده و آن‌ها به این تصمیم احترام می‌گذارند. البته مشخص نیست، چرا شیمشک که معمولاً به زبان ترکی توییت می‌نویسد، این بار درباره خانم ارکان، به زبان انگلیسی پیام داده و استعفای او را به عنوان یک انتخاب شخصی قلمداد کرده است. اما کارشناسان می‌گویند، اردوغان هیچ شناختی از ارکان نداشت و صرفاً با اتکا به توصیه اکید شیمشک، حکم انتصاب را امضا کرده بود و حواشی به وجود آمده، باعث شده که عملاً شیمشک در برابر رئیس جمهور، شرمسار شود. این در شرایطی است که دعوای اردوغان با روسای پیشین بانک مرکزی، چنان اهمیتی داشته که یک مورخ و تحلیلگر سیاسی ترکیه، کتابی درباره این موضوع نوشته است. کتاب قطوری با این نام که «آن‌ها حرف گوش کن نبودند»؛ این جمله برگرفته از یکی از سخنرانی‌های اردوغان است که درباره دلیل برکناری روسای بانک مرکزی، آشکارا گفته بود رئیس باید مطیع او باشد.
جانشین ارکان چه کسی است؟
امروز رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، فاتح کاراهان را به ریاست جدید بانک مرکزی منصوب کرد. این جمله از حکمی که به امضای اردوغان رسیده، توجه رسانه‌ها را به سوی خود جلب کرد: «از آنجایی که رییس پیشین برکنار شده، شما را منصوب می‌کنم». به بیان دیگر، خبر استعفا یک مصلحت مودبانه برای حفظ شان ارکان بوده است.
رییس جدید جوان و متولد سال ۱۹۸۲ میلادی است. کاراهان پس از پایان تحصیلات دانشگاهی خود در گروه‌های ریاضیات و مهندسی صنایع در دانشگاه بوغازیچی، کار آکادمیک خود را با مدرک کارشناسی ارشد و دکترا در رشته اقتصاد در دانشگاه پنسیلوانیا ادامه داد. وی فعالیت خود را در بانک فدرال رزرو نیویورک در سال ۲۰۱۲ آغاز کرده و ده سال در سمت‌های مهمی مانند رییس مطالعات بازار کار و محصول و مشاور سیاست پولی مشغول بوده است. وی همچنین دانش و تجربیات خود را به عنوان مدرس پاره وقت در دانشگاه کلمبیا و دانشگاه نیویورک با دانشجویان به اشتراک گذاشته و در سال ۲۰۲۲ به عنوان اقتصاددان ارشد در آمازون شروع به کار کرد.
بیشتر بخوانید:
سلطان اردو قان 
| 
چقدم خوشگله قصد ازدواج نداره؟ تا شش ماه دیگه هر دلار میشه 60 لیرهشک نکنید. بدهی هنگفت و کسری بودجه ترکیه رو به این کار مجبور میکنه
باید از ما یاد بگیرند که هر اتفاقی تو اقتصاد بیافته ما رئیس بانک مرکزی رو عمرا اگر عوض کنیم. حالا مونده تا اونا مثل ما بشن حالا کشتی خودتان از طوفان عبور کرده ولی ملت فکر میکنند که کشتی شما به گل نشسته نتایج انتصاب این خانم که درس‌خوانده‌ی آمریکاست و تفکر فدرال رزرو آمریکا را دارد، این خواهد بود:جهانی‌سازی قیمت‌ها
کاهش تولید
ورشکستگی تولیدکنندگان بومی
بیکاری مشاغل
خام‌فروشی
سقوط اقتصاد ترکیه
خواهیم دید.
| با سلامصحبت و اشاره این دوست ما ۱۰۰٪ صحیح است و ما همگی با پوست و استخوان خود داریم همین مطالب را حس می کنیم، نمی دانم دلیل منفی دادن بعضی عزیزان برای چیست ؟ ، لطفا با حقیقت دشمنی نکنید ( البته جهت اطلاع عزیزان، بنده یکی از متخصصین ارشد اقتصاد هستم و سالها است که دارم همین انتقاد ها و تذکرات را به دوستان و همکاران می دهم، اما کو گوش شنوا )
| این خانم استعفا داده الان اون مرد جایگزین شده خبر قشنگ بخون سایبری جان در ضمن اون اقا هم تو آمریکا وتحصیل کرده و تو نیویورک تو بانک مرکزیش بوده
از مغز ارزشی بیشتر از اینم البته نمیشه انتظار داشت
مشکل تزکیه رییس بانک مرکزی نیست، مشکل ترکیه رییس جمهورش است که به قانون اساسی ترکیه پایبند نیست و تا ترکیه را به خاک سیاه ننشونه ول کن نیست و بعد از به خاک سیاه نشوندن هم ول نخواهد کرد از نظر تحصیلات چقدر به رییس روسای ما شبیهند!!!! ایکاش رئیس جمهور ما هم شجاعت اردوغان را داشت. اردوغان در انتصابهایش به کسی رحم نمیکند حرف اول را ۲۰ ساله اردوغان میزند قاطع و‌قهار است و ترکیه را به اوج رسانده | کدوم اوج؟واحد پولشون میلیارد بود ۹ تا صفر حذف کرد.و دوباره روز از نو روزی ازنو.دلار ۳۰ لیره نیست.۹ میلیارد لیره اس وقتی یک نفر در جنگ مجروح می شود اول جلوی خونریزی او را می گیرندتورم و رشد نقدینگی در اقتصاد به معنای خونریزی کالبد اقتصاد است
اما یک عده به جای جلوگیری از خونریزی دنبال امبد دادن هستند امید خوب است به شرط آنکه خونریزی بند آمده باشد
خیانت به کشور وقتی است که اقتصاد در حال خونریزی باشد آنوقت یک عده امید واهی بدهند
اردوغان خیلی ادم باجنم و باعرضه ای هست .کاش ماهم نصف اردوغان رو داشتیم این خانم دیوانه هست اومده ترکیه کشور دزدها که وضعش از ایران خرابتره کار بکنه همون امریکا می موند الان ریئس فدرال رزرو يا بانک گولد مان ساکس یا بلاک روک می شد با این شیوه تا چند سال آینده ترکیه شبیه ایران خواهد شد چه خبر مهم و تاثیرگذاری !! واقعا اونجا چه خبره ؟ بدون تحریم . از اسراییل تا روسیه و از اوکراین تا چین و از هند تا آمریکا ، با همه جیک تو جیک دارند . باز اوضاعاشان این است . دوستان عشق اونور آب لطفا افاضاتی نموده و توضیحاتی جهت تنویر افکار ، اراده نمایید . | اونها دلار نفتی ندارند امثال تو را بفرستند ضیافت جام ملتهای قطر دلیل دعوت از رئیسی وضعیت گند اقتصادی ترکیه بوده نرخ بهره ۴۵ درصد !!!؟عجب
شما نمی توانید اقتصادتان بی اصل و ریشه تان را اصلاح کنید چون نمی فهمید مشکلات اقتصادی چه چیزهایی است و راه حل آن چیه
همین روزهاست که اردوغان ملعون سرنگون بشه انشاالله
| به فرض سرنگون بشه و همراهش چند تا کشور و رژیم که برایشان آرزوی مرگ می کنید هم سرنگون بشن به نظرت در حال نزار ما فرقی می کنه؟! بجای نفرین به این و آن به فکر مسائل خودمان باشیم و باید از این خانوم پرسید دلار در کشورتون چنده ؟؟!!! چرا حجاب نداره | همچین میگی حجاب انگارما همه باحجابیم 
| حجاب نشونه زنهای با شخصیته. هر کسی لیاقتش رو نداره. | ۰۰:۳۵ - ۱۴۰۲/۱۱/۱۵رای نمیدم پسرم میدونی مفهوم چی هستش که
امیدوارم رئیس جدید بانک مرکزی ترکیه علیرغم نداشتن سابقه کار اجرایی موثر در امور مالی بتواند اقتصاد تورمی و اوضاع آشفته مالی ترکیه را سر و سامان داده و با تقویت ارزش لیر و تنزل قیمت دلار و به تبع آن کاهش تورم بی ترمز و لجام گسیخته این کشور پایان داده تا قدرت خرید اکثریت مردم ترکیه که حقوق ماهانه شان برابر مصوبه شورای عالی کار ترکیه کمتر از 17000 لیر است بر خط فقر ماهانه 49000 لیری فائق آید تا علاوه بر مردم محترم ترکیه شهروندان خارجی و ایرانیان مقیم این کشور نیز نفسی بکشند. | کاش به جای اینکه در ترکیه سرمایه گذاری کنی و دعا کنی تورم در ترکیه پایین بیاد در کشور خودت کار تولیدی انجام میدادی البته علیرغم تمام سنگ اندازی مسولین کشوری تا چند نفری حداقل به واسطه سرمایه گذاری امثال شما برن سر کار و از فلاکتی که دراون گرفتار شدن در بیان فرزین جون شماهم استعفا بده تا دیر نشده برو به کارهای شخصی برس باشه براروم مگر این خانم قبل از بر کناری استعفا نداده بود ؟ اوضاع اقتصادی آمریکا چنان آشفته شده که نرخ دلار در ترکیه هم بالا رفته..بیچاره مردم آمریکا.. باید از رئیس بانک مرکزی ایران یاد بگیرد یک ساعت دلار را ت جالبه هر جا آمریکا می خواهد حضور فیزیکی داشته باشد و اقتصاد یک کشور را بدست بگیرد فرد مورد نظر از موسسه مالی « گلد من ساکس » هست این موسسه جاسوسان اقتصادی تربیت می کند و هزینه نخبگان را با پرداخت « بورسیه» تامین می کند . موسسه عجیبی است و دنیا را مدیریت می کند. واقعا ما ایرانیان باید قبطه بخوریم با این روسا و مدیران ارشد اقتصادی ترکیه که همگی تحصیلاتی در تراز جهانی دارند. پرینستون، کلمبیا، نیویورک، .... اما الان بگردید و ببینید که تیم اقتصادی دولت حتی در 40 سال گذشته حتی یک مدیر با این تحصیلات ندارد. اینها حتی یک مقاله در رده جهانی در ژورنالهای معتبر اقتصادی به زبان انگلیسی ندارند. همشون هم ماشالله دکتر هستند. اون هم که از انگلیسی حرف زدن آقای امیر عبدالهیان که حتی از روی نوشته نمیتواند بخواند و وزیر امور خارجه هم هست. دراین منطقه سوق الجیشی ایران و ترکیه نه با جنگ سخت امکان زمین زدن دارند، بلکه با جنگ نرم و اقتصادی از پا در می آورند ،حال چقدر ایران و ترکیه با توجه به قابلیت های زمینه ای خود بتواند بر مشکلات اقتصادی فائق آید.این برپایه انسجام ملت و توان باز دارندگی ارکان کشورشان متکی است.